Στον μεγάλο τσέχο συγγραφέα του 20ού αιώνα αφιερώνει το doodle της 3ης Ιουλίου η Google

Γεννημένος στην Πράγα, στις 3 Ιουλίου του 1883, ο τσεχο-εβραίος συγγραφέας Φραντς Κάφκα ανήκει στη χορεία των πιο επιδραστικών λογοτεχνών του 20ού αιώνα. Είναι ο κατεξοχήν εκφραστής του εξπρεσιονισμού και ο πεζογράφος που ανανέωσε το είδος του φανταστικού αφηγούμενος αγχώδεις, εφιαλτικές καταστάσεις που αποδίδουν χαρακτηριστικά τις νέες συνθήκες ζωής στη νεωτερική εποχή.

Στη διάρκεια της ζωής του ο Κάφκα έγραφε διαρκώς –στα γερμανικά–, αλλά δημοσίευε ελάχιστα. Οι μελετητές του υπολογίζουν ότι, όσο ζούσε ο Κάφκα, είδαν το φως της δημοσιότητας λιγότερες από 450 σελίδες, διηγήματα τυπωμένα κυρίως σε λογοτεχνικά περιοδικά. Παίδευε πολύ τα κείμενά του και ό,τι δεν τον ικανοποιούσε αισθητικά κατέληγε στη φωτιά. Εκτιμάται ότι είχε καταστρέψει το ενενήντα τοις εκατό των γραπτών του. Αντίστοιχη ήταν και η οδηγία που άφησε πεθαίνοντας στον στενό φίλο του Μαξ Μπροντ (1884-1968), τον εκτελεστή της διαθήκης του: «Ακριβέ μου Μαξ, η τελευταία μου επιθυμία: Ολα όσα αφήνω πίσω μου… ημερολόγια, χειρόγραφα, επιστολές (δικές μου και άλλων), σημειώσεις κτλ. να καούν αδιάβαστα. Δικός σου, Φραντς Κάφκα».

Αν ο Μπροντ είχε εκτελέσει την τελευταία επιθυμία του φίλου του, σήμερα δεν θα γράφονταν αυτές οι γραμμές. Εκείνος όμως πίστευε πολύ στη ρηξικέλευθη γραφή του Κάφκα και δεν σκόπευε να καταστρέψει τα κείμενά του – του το είχε δηλώσει μάλιστα. Σε αυτή τη δήλωση στηρίχθηκε για να παραβεί την εκπεφρασμένη εντολή του φίλου του εκδίδοντας ένα ένα τα κείμενα του Κάφκα από τα ημιτελή χειρόγραφά του: «Δίκη» (1925), «Πύργος» (1926), «Αμέρικα» (1927)… Το 1939, φεύγοντας από την Πράγα για την Παλαιστίνη λίγο προτού οι ναζιστές κλείσουν τα σύνορα της Τσεχίας, ο Μπροντ παίρνει μαζί του μια βαλίτσα με τα κατάλοιπα του Κάφκα. Στη διάρκεια της ζωής του ο Μαξ Μπροντ δημοσίευσε περίπου 83 βιβλία του Κάφκα ή για τον Κάφκα, υποβάλλοντας στη διεθνή λογοτεχνική κοινότητα την αίσθηση ότι το έργο του ήταν τόσο ξεχωριστό, τόσο σπουδαίο, που αποτελούσε κοινό κτήμα της ανθρωπότητας και δεν ανήκε σε κανέναν για να το απαγορεύσει, ούτε στον ίδιο.

Τα ολοκληρωτικά καθεστώτα του 20ού αιώνα κυνήγησαν τα έργα του Κάφκα, για διαφορετικούς λόγους. Εργα εβραίου, τα κείμενά του απαγορεύτηκαν από τους ναζιστές με την αιτιολογία ότι ήταν «βλαπτικά και ανεπιθύμητα». Λογοτέχνης ο οποίος βρισκόταν πολύ μακριά από το σταλινικό δόγμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, ο οποίος δεν εξέφραζε την πραγματικότητα της επανάστασης, ο Κάφκα απαγορεύτηκε στη Σοβιετική Ενωση αλλά και στην πατρίδα του ως συγγραφέας επικίνδυνος, καταθλιπτικός και παρακμιακός, ικανός να εμπνεύσει απελπισία.

Το έργο του Κάφκα αντιστάθηκε σε όλες τις απαγορεύσεις και επιβιώνει παραμένοντας διαρκώς επίκαιρο και δημοφιλές. Οι φανταστικές εφιαλτικές ιστορίες του, το σουρεαλιστικό χιούμορ του και η εξπρεσιονιστική γραφή του, που εκφράζει το άγχος, την αγωνία και την αποξένωση του σύγχρονου ανθρώπου σε έναν εχθρικό κόσμο απρόσωπης γραφειοκρατικής εξουσίας και καταπίεσης, άφησαν το αποτύπωμά τους σε μια ολόκληρη στρατιά επιγόνων – ξεκινώντας με τον πολύ συγγενικό του και εξίσου επιδραστικό Μπόρχες και περνώντας στον Σαρτρ και στους υπαρξιστές, στον Καμί, στον Ιονέσκο, στον Κούντερα, στον Ναμπόκοφ, στον Σαραμάγκου, στον Μάρκες… Ενας κόσμος, μια θεματολογία, μια ατμόσφαιρα, μια άποψη για την ανθρώπινη κατάσταση και την κοινωνία, που περικλείονται σε ένα επίθετο το οποίο έχει πλέον ενταχθεί στο καθημερινό λεξιλόγιο: «καφκικός».

Ο Κάφκα πέθανε στις 3 Ιουνίου του 1924 στο σανατόριο Κίρλινγκ στα περίχωρα της Βιέννης. Ταλαιπωρημένος από τη φυματίωση, ο λαιμός του αρνιόταν να καταπιεί οτιδήποτε του έδιναν να φάει. «Eσβησε» από ασιτία, όπως ο εμπορικός αντιπρόσωπος Γκρέγκορ Σάμσα, ο άνθρωπος-κατσαρίδα που πρωταγωνίστησε στην περίφημη νουβέλα του «Η μεταμόρφωση (1915)», ένα από τα ελάχιστα κείμενα που τύπωσε ο Κάφκα όσο ζούσε. Hταν 41 ετών.

ΠΗΓΗ: http://www.tovima.gr

Τα χρονολογικά συστήματα που χρησιμοποιήθηκαν ανά τους αιώνες είναι εκατοντάδες. Σχεδόν κάθε πολιτισμός ανέπτυσσε το δικό του, λίγα όμως κατόρθωσαν να επιβιώσουν. Έως τα μέσα του 1ου αιώνα π.Χ. το ημερολόγιο που επικρατούσε ήταν αυτό της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το οποίο βασιζόταν στις φάσεις της Σελήνης. Λόγω της ατέλειάς του, όμως, δημιουργήθηκαν μεγάλες αποκλίσεις, κυρίως στην εαρινή ισημερία, με σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομία και τη λειτουργία του κράτους.

Έτσι, ο Ιούλιος Καίσαρας ανέθεσε στον αλεξανδρινό αστρονόμο Σωσιγένη την αναμόρφωση του ημερολογίου. Προς την κατεύθυνση αυτή, προστέθηκαν στο έτος 90 μέρες, δηλαδή η 1η Μαρτίου του 44 π.Χ αντικαταστάθηκε από την 1η Ιανουαρίου. Το νέο, ηλιακό, ημερολόγιο ανταποκρινόταν απόλυτα στη διαδοχή των εποχών και η διάρκεια του έτους προσδιορίστηκε στις 365,25 ημέρες. Η μικρή διαφορά καλύπτονταν από μία επιπλέον ημέρα που προσθέτονταν κάθε τέσσερα χρόνια, μετά την «έκτη προ των καλένδων του Μαρτίου», που ονομαζόταν «bis sextus». Έτσι, η ημέρα αυτή, επειδή τη μετρούσαν δυο φορές, ονομάζεται ακόμα και σήμερα «δις έκτη» και το έτος που την περιέχει δίσεκτο.

Όμως και από το Ιουλιανό Ημερολόγιο προέκυπτε ένα σφάλμα 11 λεπτών και 14 δευτερολέπτων το χρόνο. Εξαιτίας της απόκλισης αυτής, μιάμιση χιλιετία αργότερα η εαρινή ισημερία είχε μετατοπιστεί ημερολογιακά 11 μέρες πίσω, σε σχέση με τα αστρονομικά δεδομένα. Μπροστά στον κίνδυνο να εορτάζονται τα Χριστούγεννα φθινόπωρο και το Πάσχα χειμώνα, ο Πάπας Γρηγόριος ο 13ος προχώρησε σε νέα μεταρρύθμιση του συστήματος. Στις 4 Οκτωβρίου του 1582 προστέθηκαν 10 ημέρες, ενώ για να αποφευχθούν ανάλογες ασυμφωνίες και στο μέλλον, αποφασίστηκε κάθε τέσσερις αιώνες να θεωρούνται δίσεκτα, αντί για 100 χρόνια μόνο τα 97.

Το Νέο ή Γρηγοριανό ημερολόγιο συνάντησε έντονες αντιδράσεις. Τα καθολικά κράτη της Ευρώπης το υιοθέτησαν τελικά μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, ενώ τα προτεσταντικά χρειάστηκαν έναν ακόμη αιώνα. Αγγλία και Αμερική το αποδέχτηκαν μόλις το 1752. Το ίδιο συνέβη και στην Ανατολή, όπου όλα τα ορθόδοξα κράτη συνέχισαν να ακολουθούν το Ιουλιανό έως τον 20ο αιώνα.

Η Ελληνική Πολιτεία εφάρμοσε το Γρηγοριανό ημερολόγιο το 1923, ονομάζοντας την 16η Φεβρουαρίου, 1η Μαρτίου. Η Εκκλησία της Ελλάδος το εφάρμοσε στο εορτολόγιό της ένα χρόνο αργότερα.