Η αιτία για την εισαγωγή της εορτής των Τριών Ιεραρχών στην Εκκλησία είναι το εξής γεγονός:

Κατά τους βυζαντινούς χρόνους υπήρξε στην Κωνσταντινούπολη φιλονικία ανάμεσα σε λόγιους και ενάρετους άνδρες. Άλλοι θεωρούσαν ανώτερο τον Μέγα Βασίλειο, άλλοι τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο και άλλοι τον Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό ή Θεολόγο. Η φιλονικία αυτή είχε σαν αποτέλεσμα να διαιρεθούν οι Χριστιανοί και άλλοι ονομάζονταν «Ιωαννίτες», άλλοι «Βασιλείτες» και άλλοι «Γρηγορίτες».

Στην έριδα αυτή έθεσε τέλος ο Μητροπολίτης Ευχαΐτων, Ιωάννης ο Μαυρόπους. Εκείνος είδε σε οπτασία τους 3 Ιεράρχες, πρώτα καθένα χωριστά και στη συνέχεια και τους τρεις μαζί. Αυτοί του είπαν: «Εμείς, όπως βλέπεις, είμαστε ένα κοντά στον Θεό και τίποτε δεν υπάρχει που να μας χωρίζει ή να μας κάνει να αντιδικούμε. Όμως, κάτω από τις ιδιαίτερες χρονικές συγκυρίες και περιστάσεις που βρέθηκε ο καθένας μας, καθοδηγούμενοι από το Άγιο Πνεύμα, γράψαμε σε συγγράμματα και με τον τρόπο του ο καθένας, διδασκαλίες που βοηθούν τους ανθρώπους να βρουν τον δρόμο της σωτηρίας. Επίσης, χάρη στον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος καταφέραμε να διεισδύσουμε στις βαθύτερες θείες αλήθειες, τις οποίες συμπεριλάβαμε σε συγγράμματα που εκδώσαμε. Και ανάμεσά μας δεν υπάρχει ούτε πρώτος, ούτε δεύτερος, αλλά, αν πεις τον ένα, συμπορεύονται δίπλα του και οι δύο άλλοι. Σήκω, λοιπόν, και δώσε εντολή στους φιλονικούντες να σταματήσουν τις έριδες και να πάψουν να χωρίζονται για εμάς. Γιατί εμείς, και στην επίγεια ζωή που ήμασταν και στην ουράνια που μεταβήκαμε, φροντίζαμε και φροντίζουμε να ειρηνεύουμε τον κόσμο. Και όρισε μία ημέρα να εορτάζεται από κοινού η μνήμη μας και να ενεργήσεις να εισαχθεί η εορτή στην Εκκλησία και να συνταχθεί η ιερή ακολουθία. Ακόμη, να παραδόσεις στις μελλοντικές γενιές ότι εμείς είμαστε ένα για τον Θεό.

Την Πέμπτη, 30 Ιανουαρίου, ημέρα εορτασμού των Τριών Ιεραρχών (Μέγα Βασίλειο, Γρηγόριο τον Θεολόγο, Ιωάννη τον Χρυσόστομο), οι οποίοι θεωρούνται προστάτες της εκπαίδευσης, πραγματοποιήθηκαν:

• εκκλησιασμός
• γνωριμία με τη ζωή και το έργο καθενός από αυτούς του αγίους
• ενημέρωση για τον λόγο που τιμούνται μαζί πέραν της ξεχωριστής ημέρας εορτασμού τους
• ενημέρωση για τη σχέση τους με το σχολείο και τα γράμματα