………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3. Μαρτάκια

Θυμάστε ως μικρά παιδιά, παλαιότερα, που φορούσαμε «Μάρτη»;

Έχετε προσέξει ότι κάποιοι συνεχίζουν να φορούν «Μάρτη» ακόμη και στις ημέρες μας;

Θυμάστε άραγε τί είναι ο «Μάρτης»;

Από τη 1η ως τις 31 του Μάρτη, συνηθίζεται να φοριέται στον καρπό του χεριού ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, τον «Μάρτη» ή «Μαρτιά». Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, το «Μάρτης» το φορούν κυρίως τα παιδιά για να προστατεύει τα πρόσωπά του από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, για να μην καούν.

Ο “Μάρτης” φτιάχνεται την τελευταία ημέρα του Φεβρουαρίου και φοριέται είτε σαν δαχτυλίδι στα δάχτυλα, είτε σαν βραχιόλι στον καρπό του χεριού. Καμμιά φορά φοριέται ακόμα και στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού, ώστε να μην σκοντάφτει ο κάτοχός του.

“Μάρτη” δεν φορούσαν μόνο οι άνθρωποι. Σε κάποιες περιοχές της χώρας κρεμούσαν την κλωστή όλη τη νύχτα στα κλαδιά μιας τριανταφυλλιάς για να χαρίσουν ανθοφορία, ενώ σε άλλες περιοχές την έβαζαν γύρω από τις στάμνες για να προστατέψουν το νερό από τον ήλιο και να το διατηρήσουν κρύο. Σε άλλες περιοχές το φορούσαν μέχρι να φανούν τα πρώτα χελιδόνια, οπότε και το άφηναν πάνω σε τριανταφυλλιές, ώστε να τον πάρουν τα πουλιά για να χτίσουν τη φωλιά τους. Αλλού πάλι το φορούν ως την Ανάσταση, οπότε και το δένουν στις λαμπάδες της Λαμπρής για να καεί μαζί του.

Ο «Μάρτης» ή «Μαρτιά» είναι ένα παμπάλαιο έθιμο εξαπλωμένο σε όλα τα βαλκάνια, λόγω της υιοθέτησής του από τους Βυζαντινούς, οι οποίοι και το διατήρησαν. Πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα, και συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια, επειδή οι μύστες των Ελευσίνιων Μυστηρίων συνήθιζαν να δένουν μια κλωστή, την «Κρόκη», στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι.

Κατά τις ηλιόλουστες ημέρες του Μαρτίου που ακολουθούσαν τα κρύα του χειμώνα, τα παιδιά έβγαιναν από τα σπίτια και έπαιζαν έξω στις αυλές. Οι μητέρες, για να τα προφυλάξουν από τις ακτίνες του μαρτιάτικου ήλιου που θεωρούνται επικίνδυνες, έφτιαχναν και φορούσαν στο χέρι ή στο πόδι των παιδιών τον “Μάρτη”, ένα κορδόνι από λευκό και κόκκινο νήμα. 

Ο ήλιος το Μάρτιο συνήθως καίει και μαυρίζει τα πρόσωπα των παιδιών: “Του Μάρτη ο ήλιος βάφει και πέντε δεν ξεβάφει”. Η μαυρίλα όμως σήμαινε και ασχήμια, προπάντων για τα κορίτσια που η παράδοση τα ήθελε άσπρα και ροδομάγουλα:  «Ο πόχει κόρη ακριβή, το Μάρτη ο ήλιος μη την ιδεί». Για να αποτρέψουν την επίδραση του ήλιου λοιπόν, έφτιαχναν και φορούσαν τον «μάρτη», ώστε να προστατεύσει τα πρόσωπα των παιδιών από τον ήλιο και να μην καούν. Όταν τον έβγαζαν τον κρεμούσαν σε τριανταφυλλιές, ώστε να γίνουν τα μάγουλά τους κόκκινα σαν τριαντάφυλλα.

Ο “Μάρτης” ουσιαστικά αποτελείται από δύο κλωστές, άσπρη και μία κόκκινη, στριμμένες μεταξύ τους, που συμβόλιζαν την αγνότητα και τα χαρά. Σε κάποιες παραδόσεις αναφέρεται και μία χρυσή κλωστή ώστε να συμβολίζεται και η αφθονία.

Συνηθίζεται να φοριέται μέχρι το τέλος του μήνα. Σε ορισμένες περιοχές το μαρτιάτικο βραχιολάκι θεωρείται ιερό από τη λαϊκή παράδοση που δεν είναι πρέπον να πεταχτεί. Για αυτό το φορούσαν μέχρι το Πάσχα και το έδενα στην Αναστάσιμη λαμπάδα για να καεί. Σε άλλες περιοχές έκαιγαν το  βραχιολάκι στις φωτιές που άναβαν για να κάψουν τον Ιούδα.

Η πιο διαδεδομένη όμως αντίληψη φέρει το “Μάρτη” να φοριέται μέχρι να εμφανιστούν τα πρώτα χελιδόνια. Τότε έβγαζαν το Μάρτη και τον αφήναν σε κλαδιά για να τον πάρουν τα πουλιά και να το χρησιμοποιήσουν στην κατασκευή της φωλιάς τους.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

4.Τα έθιμα της Μεγάλης Πέμπτης

Γεια σας, παιδιά!
Θέλετε να μάθετε κάποια πράγματα για τα έθιμα του Πάσχα;
Γιατί, ας πούμε, βάφουμε τα αβγά κόκκινα;

Διαβάστε παρακάτω:

Τα έθιμα της Μεγάλης Πέμπτης, Κόκκινα αβγά και μοσχοβολιστά τσουρέκια

Ένα από τα πιο γνωστά και αγαπημένα έθιμα της Μεγάλης Πέμπτης είναι το βάψιμο των αβγών. 

Δεν υπάρχει μέρος της Ελλάδας που να μην βάφουν κόκκινα αβγά, με διάφορους τρόπους και παραλλαγές. Άλλοι τα βάφουν με φυσικά χρώματα από φλούδες κρεμμυδιού και ζουμί από παντζάρι, άλλοι με φυλλαράκια που αποτυπώνουν το σχήμα τους πάνω στο αβγό κι άλλοι προτιμούν τα πολύχρωμα.

Το βάψιμο των αβγών, σύμφωνα με την παράδοση της εκκλησίας, ξεκίνησε από την Ανάσταση του Χριστού. 

Βέβαια το αβγό από τα πάρα πολύ παλιά χρόνια  συμβολίζει τη ζωή, το ξύπνημα της φύσης μετά το χειμώνα. 

Φυσιολογικά οι κότες γεννούν και κλωσούν αβγά την άνοιξη.  

Ένα αβγό είναι ένα κύτταρο, ένας ζωντανός οργανισμός που όταν είναι έτοιμο, σπάει το τσόφλι και γεννιέται.   

Το κόκκινο χρώμα συμβολίζει το αίμα του Χριστού πάνω στις πέτρες του τάφου του καθώς αναστήθηκε.

Είναι ένας συμβολισμός ότι χρειάζεται αίμα για να αναστηθεί κανείς από την ακινησία και τον θάνατο.

Φυσικά είναι και το χρώμα της ζωής και της χαράς.

Στη συνέχεια, η κυρία Καλλιόπη μας δείχνει πώς να ετοιμάσουμε τα σχέδια για τα κόκκινα αβγά

Εκτός από τα αβγά, τη μεγάλη Πέμπτη φτιάχνουμε και τα τσουρέκια. 

Στην ουσία πρόκειται για παραλλαγή της παραδοσιακής Λαμπροκουλούρας. 

Είναι ένα είδος πλούσιου σε υλικά ψωμιού με μαγιά, αλεύρι, ζάχαρη, βούτυρο, αβγά, ξηρούς καρπούς και πολλά μυρωδικά, άλλα ανατολίτικα όπως το μαχλέπι και το κακουλέ, κι άλλα ελληνικά όπως η μαστίχα Χίου. Είναι εορταστικό έδεσμα, που δείχνει την αφθονία της φύσης την άνοιξη και το θαύμα της μετατροπής του αλευριού σε ψωμί κατά την Ανάσταση. 

Μάλιστα ακόμα και ο τρόπος που δένουμε τα τσουρέκια σε πλεξίδες συμβολίζει κάτι.
Οι κόμποι από τις λωρίδες του ζυμαριού διώχνουν μακριά τα κακά πνεύματα!

Σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας όπως στη Σκιάθο, ανήμερα Μεγάλη Πέμπτη, τα παιδιά κρατούν έναν σταυρό στολισμένο με λουλούδια του αγρού κι ένα καλαθάκι και τραγουδάνε: 

Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα… 

Οι νοικοκυρές προσφέρουν κόκκινα αβγά, αντί για τα λευκά που δίνουν στα Λαζαρικά, στα παιδιά που συμμετέχουν με το τραγούδι τους στον πόνο της Παναγίας.
Ένα άλλο έθιμο που έρχεται από τα παλιά είναι οι άνθρωποι να βγάζουν εκείνη την ημέρα στην αυλή τα καινούργια ρούχα που αγόρασαν ή έραψαν για τη Λαμπρή. 

Έτσι αυτός που τα φοράει θα είναι υγιής και καλότυχος. 

Άλλοι πάλι αντί για τα ρούχα βγάζουν ένα κόκκινο πανί.
Είναι ωραίο παιδιά να ασχολούμαστε με όλες αυτές τις προετοιμασίες του Πάσχα. 

Οι μυρωδιές, τα χρώματα, οι γεύσεις και οι μουσικές της Μεγάλης Εβδομάδας μας γεμίζουν έντονα συναισθήματα που θα μας συντροφεύουν για όλη μας τη ζωή.

5.Κάλαντα του Λαζάρου

Τα Λαζαρικά
Έτσι λέγονται τα κάλαντα του Λαζάρου. Τραγουδιόνται το Σάββατο του Λαζάρου (δηλαδή αύριο), μια μέρα πριν την Κυριακή των Βαΐων. Ακολουθεί η Μεγάλη Εβδομάδα.
Όπως είπαμε και πριν, σε αυτά τα κάλαντα το χαρμόσυνο γεγονός είναι ότι ένας άνθρωπος (ο Λάζαρος) μπόρεσε να αναστηθεί, να νικήσει το θάνατο.
Λόγω της εποχής της Άνοιξης, τα παιδιά κρατούν στα χέρια τα λαζαράκια, χειροποίητες κούκλες που παριστάνουν τον Λάζαρο. 

Συνήθως τις έφτιαχναν με από ζυμάρι με αλάτι, όπως φτιάξαμε την Κυρά Σαρακοστή.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

6.ΠΑΣΧΑ ΜΙΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΓΙΟΡΤΗ ΜΕ ΠΟΛΛΑ ΕΘΙΜΑ

Το όνομα προέρχεται από το εβραϊκό Πέσαχ, μια βιβλική γιορτή που αναφέρεται στην Έξοδο των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο. Ο Χριστός μαζί με τους Αποστόλους γιόρταζαν, τη στιγμή που τον συνέλαβαν και ακολούθησε η σταύρωση του.

Είναι επίσης μία γιορτή ειδωλολατρική προς τιμήν της άνοιξης, γιατί έρχεται το φως μετά τον χειμώνα, η οποία γιορτάζεται από την αρχαιότητα.

Η θεά της γονιμότητας είναι εκείνη η οποία δοξάζεται αυτή την περίοδο και το όνομά της προέρχεται από τις αγγλοσαξονικές χώρες Eostre/Ostera.

Αυτό, που κατέληξε σήμερα να λέγεται Easter δηλαδή η αγγλική λέξη για το Πάσχα.

Το αυγό είναι ένα από τα σύμβολα αυτής της γιορτής, γνωστό από την αρχαιότητα, διότι αναπαριστά την γονιμότητα και την αναγέννηση.

Πολλά έθιμα σε όλο τον κόσμο, σχετίζονται με αυτές τις δοξασίεςμ αφού κατά την διάρκεια της νηστείας δεν πρέπει να καταναλώνουμε αυγά.

Είναι ευλογημένα και προορισμένα να καταναλωθούν την ημέρα του Πάσχα είτε είναι χρωματιστά, είτε όμορφα διακοσμημένα.

Στη Γαλλία οι καμπάνες των εκκλησιών σταματούν να χτυπούν την Μεγάλη Πέμπτη. Φεύγουν για την Ρώμη, το Βατικανό, όπου ο Πάπας θα τις ευλογήσει. Γυρίζουν το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ και στο δρόμο της επιστροφής γεμίζουν γλυκίσματα και καραμέλες τους αγρούς όπου περνούν , για τα παιδιά. Την Κυριακή του Πάσχα, μετά την εκκλησία, η οικογένεια μαζεύεται γύρω από το τραπέζι για το παραδοσιακό ψητό αρνί με τις πατάτες.

Στην Ιταλία το παραδοσιακό γλυκό ψωμί που λέγεται Colomba, συμβολίζει τα καλά νέα! Την Κυριακή του Πάσχα καταναλώνουν ψητό αρνί ενώ η Δευτέρα του Πάσχα είναι αφιερωμένη στα οικογενειακά πικ νικ.

Στην Ισπανία και την Πορτογαλία ετοιμάζουν το γλυκό που λέγεται Mona και μοιάζει με το δικό μας τσουρέκι, αφού το διακοσμούν με αυγά! Σε πολλές πόλεις γίνονται παρελάσεις κ αναπαραστάσεις του Θείου Δράματος.

Στην Γερμανία στολίζουν το Osterbaum, δηλαδή το δέντρο του Πάσχα. Πολύχρωμα αυγά και κορδέλες στολίζουν τα δέντρα στις αυλές και τους κήπους, ενώ οι λαγοί και τα κουνέλια μοιράζουν αυγά την νύχτα του Μεγάλου Σαββάτου.

Στην Αγγλία τα παιδιά πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι όπως και στο Halloween για να μαζέψουν γλυκά και σοκολάτες. Το γεύμα της Κυριακής είναι ψητό αρνί με σάλτσα από μέντα και πατάτες στο φούρνο. Επίσης τρώνε τα περίφημα hot cross buns που είναι μικρά γλυκά ψωμάκια που τα διακοσμούν με ένα σταυρό.

Στις Σκανδιναβικές χώρες, τα έθιμα έχουν ειδωλολατρικές ρίζες. Το Πάσχα ο ήλιος χορεύει στον ουρανό, γι’ αυτό ξυπνούν νωρίς και πηγαίνουν στα πιο ψηλά μέρη με την ωραιότερη θέα για να τον δουν. Ανάβουν τεράστιες φωτιές για να απομακρύνουν τους καλικάντζαρους και τις μάγισσες που ξυπνάνε τις μέρες του Πάσχα! Τα παιδιά χτυπούν τις πόρτες των σπιτιών ντυμένα σαν μάγισσες Virpominen ή ξωτικά και ζητούν σοκολάτες και γλυκά.

Στην Πολωνία, πολλά σύμβολα υπάρχουν για τις μέρες του Πάσχα.

Το νερό που συμβολίζει τη ζωή εμφανίζεται την Δευτέρα του Πάσχα, όπου φίλοι και γνωστοί πετούν νερό ο ένας στον άλλο για να εξαγνιστούν από τις αμαρτίες. Η μέρα αυτή ονομάζεται Smigus Dingus.

Στη Ρωσία προσπαθούν να διακοσμήσουν περίτεχνα και να προσφέρουν αυγά στους πολύ κοντινούς τους ανθρώπους. Σύμφωνα με ένα άλλο έθιμο, πηγαίνουν στα κοιμητήρια για να επισκεφτούν τους νεκρούς και να εναποθέσουν αυγά για να τιμήσουν τα πνεύματα των νεκρών. Όσον αφορά το γεύμα, τρώνε και εκεί αρνί με βούτυρο ή ζαμπόν στο φούρνο και σαν επιδόρπιο δοκιμάζουν το paskha, γλυκό του Πάσχα που έχει βάση το λευκό τυρί και τρώνε επίσης το koulirch που είναι γλυκό ψωμί, παραδοσιακό του Πάσχα.

, Στις Η.Π.Α., ο λαγός του Πάσχα έχει την τιμητική του, γιατί φέρνει σοκολάτες και γλυκίσματα στα παιδιά. Την Δευτέρα του Πάσχα οργανώνεται από τον Αμερικανό Πρόεδρο, στους κήπους του Λευκού Οίκου το μεγάλο κυνήγι των πασχαλινών αυγών, White House Easter Egg Roll.

Στην Αυστραλία, με οικολογική συνείδηση, ο λαγός έχει αντικατασταθεί από ένα άλλο είδος που είναι υπό εξαφάνιση, το bilby.

Έτσι ευαισθητοποιούνται τα παιδιά και συμβάλουν στην προστασία αυτού του ζώου.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7.Η ζωή του Χριστού μέσα από την τέχνη

8. Το στεφάνι της Πρωτομαγιάς

Η πρώτη μέρα του Μάη είναι η μέρα που γιορτάζει η φύση, η άνοιξη, τα λουλούδια, παρόλο που κανονικά η πρώτη μέρα της άνοιξης είναι η πρώτη Μαρτίου.

Η άνοιξη νικάει τον χειμώνα κι όλα πάνω στη γη ανθίζουν και ομορφαίνουν.
Μοιάζουν με ένα ονειρικό και μελωδικό τραγούδι.

Και φυσικά στεφανώνουν την άνοιξη με ένα στεφάνι γεμάτο χρώματα, μυρωδιές, φυτά, άνθη, καρπούς.

Ας φτιάξουμε κι εμείς ένα πανεύκολο πολύχρωμο, χάρτινο στεφάνι.
Θα χρειαστούμε:
σκληρό χαρτόνι, ακόμη και από χαρτόκουτο
πολύχρωμα χαρτιά (πράσινο, κίτρινο, κόκκινο)
ψαλίδι, κόλλα, μαρκαδόρο

1. Παίρνουμε ένα πιάτο ή ένα καπάκι και σε ένα χοντρό χαρτόνι σχεδιάζουμε με τον μαρκαδόρο έναν κύκλο.
2. Με ένα μικρότερο καπάκι σχεδιάζουμε μέσα στον μεγάλο κύκλο έναν λίγο μικρότερο κύκλο.

3. Ολοκληρώνουμε με προσοχή τον μικρό κύκλο.
4. Κόβουμε προσεκτικά τη βάση για το στεφάνι.

5. Κόβουμε μικρά κομμάτια από πράσινο χαρτί.
6. Τα διπλώνουμε στη μέση και σχεδιάζουμε επάνω ένα μισοφέγγαρο.

7. Κόβουμε τα διπλωμένα χαρτάκια και μετά τα ανοίγουμε για να σχηματιστούν τα φύλλα. Το πόσα φύλλα θα χρειαστούμε, εξαρτάται από το πόσο μεγάλη είναι η βάση μας.
8. Κολλάμε τα φύλλα δύο-δύο στη βάση του στεφανιού ώστε να ακουμπούν το ένα πάνω στο άλλο.

9. Συνεχίζουμε να κολλάμε τα φύλλα προσέχοντας να σχηματίζουν έναν όμορφο, χοντρό, πράσινο κύκλο.
10. Όταν ολοκληρώσουμε τη βάση του στεφανιού δε θα πρέπει να φαίνεται καθόλου το χαρτόνι από κάτω.

11. Κόβουμε μικρά κυκλάκια από κίτρινο χαρτί στο μέγεθος των 5 λεπτών και φυλλαράκια από χρωματιστό χαρτί. Αυτά θα είναι τα πέταλα των λουλουδιών μας.
12. Κολλάμε τα πέταλα πίσω από το κίτρινο κυκλάκι για να δημιουργηθεί ένας σταυρός.

13. Στη συνέχεια κολλάμε ανάμεσα στα τέσσερα πέταλα κι άλλα στο ίδιο χρώμα.
14. Αν τα γυρίσουμε τώρα, θα δούμε ότι δημιουργήσαμε τα άνθη μας. Όσο πιο μικρά και όσο πιο πολλά είναι τα άνθη μας τόσο πιο ωραίο θα φαίνεται το στεφάνι μας.

15. Κολλάμε τα άνθη πάνω στο στη βάση με τα πράσινα φύλλα και έτοιμο το στεφάνι μας.
16. Αν θέλουμε να το κάνουμε πιο εντυπωσιακό κόβουμε μεγάλα χρωματιστά κυκλάκια και μικρότερα κίτρινα.

17. Κόβουμε τα κυκλάκια σε σχήμα σπείρας.
18. Τυλίγουμε τις σπείρες ώστε να σχηματιστεί ένα άνθος και τις κολλάμε από κάτω για να μην ανοίξουν. Αυτό θα είναι κάπως δύσκολο και ίσως χρειαστείς τη βοήθεια κάποιου μεγάλου.

19. Βάζουμε τα μικρά κίτρινα άνθη μέσα στα μεγαλύτερα και τα κολλάμε.
20. Κολλάμε τα νέα μας άνθη στη βάση του στεφανιού ανάμεσα στα παλιά.

Το στεφάνι είναι έτοιμο για να το κρεμάσουμε στην πόρτα του δωματίου μας.
Καλή Πρωτομαγιά!

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Πόσο μεγάλη είναι η αγάπη;
Πότε η αγάπη τελειώνει;
Αν είναι η αγάπη της μητέρας… τότε είναι τα πάντα,
είναι τόσο μεγάλη που δε χωράει στο σύμπαν, ποτέ δεν τελειώνει κι εκατομμύρια αιώνες να περάσουν, η αγάπη της μητέρας θα πετάει μαζί με τα ταξιδιάρικα πουλιά, θα μοσχοβολάει μαζί με τα δροσερά λουλούδια της άνοιξης, θα χαμογελάει μαζί με τα μικρά παιδιά και θα ζει παντού, σαν αέρας, σαν νερό, σαν χώμα, σαν ζωή.
Γιατί η αγάπη της μητέρας είναι ζωή. 

Κι αν σκέφτεσαι τι δώρο να πάρεις στη μαμά, τότε να ξέρεις,
μια ζεστή αγκαλιά κι ένα γλυκό φιλί είναι τα ομορφότερα δώρα του κόσμου.
Αν όμως θέλεις να της κάνεις κάτι, μπορείς να πάρεις πολλές ιδέες από το παρακάτω βίντεο με κατασκευές.