ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ… ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ
Κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2012-2013 με τους μαθητές της ΣΤ2 τάξης του σχολείου μας, στα πλαίσια του μαθήματος της Γεωγραφίας, αποφασίσαμε να εξερευνήσουμε τις ηπείρους του πλανήτη εστιάζοντας σε κάποιες χώρες είτε διότι κάποιοι από εμάς κατάγονται απ’ αυτές είτε επειδή μας ενδιέφερε να τις γνωρίσουμε εκτενέστερα.
Η εργασία μας έλαβε ομαδοσυνεργατική μορφή και ήταν ερευνητικά προσανατολισμένη. Αρχικά οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες των δύο ή τριών ατόμων κι ανέλαβαν να παρουσιάσουν μία χώρα, οι αλλοδαποί τη χώρα καταγωγής τους και οι υπόλοιποι κάποια που είχαν επισκεφθεί ή επιθυμούν να επισκεφθούν στο μέλλον. Από κοινού με τους μαθητές συνδιαμορφώθηκαν οι ερωτήσεις –άξονες της έρευνας, βάσει των ενδιαφερόντων τους και συμφωνήθηκε να παρουσιάσει η κάθε ομάδα τα εξής θέματα: τρεις χάρτες- της ηπείρου, τον πολιτικό και το γεωφυσικό της χώρας- τη μορφολογία του εδάφους και τις ασχολίες των κατοίκων ως αποτέλεσμα αυτής, σύντομη ιστορία της χώρας, τη σημαία και το συμβολισμό της, τον εθνικό ύμνο στη γλώσσα της χώρας και σε ελληνική απόδοση, πολιτιστικά και λαογραφικά στοιχεία- ήθη κι έθιμα, παραμύθια και μύθους, θρύλους, παραδόσεις, τραγούδια, παιδικά τραγουδάκια ή νανουρίσματα της χώρας, λογοτεχνικά έργα, νομίσματα, καθώς και πληροφορίες για τα αξιοθέατα και τη θρησκεία. Επίσης προτάθηκε να συγκεντρωθούν εικόνες τοπίων της χώρας, διάσημων έργων τέχνης αλλά και λέξεις ή φράσεις που μας ενδιαφέρει να μάθουμε στη γλώσσα της χώρας αυτής.
Εξηγήθηκε στους μαθητές ο τρόπος αναζήτησης πληροφοριών μέσω του διαδικτύου και τους προτάθηκαν διευθύνσεις κατάλληλες για το σκοπό της έρευνας. Επίσης τους επισημάνθηκε ότι πηγή πληροφόρησης και γνώσης μπορεί ν’ αποτελέσουν οι μεγαλύτερης ηλικίας συγγενείς και φίλοι που κατάγονται από έναν τόπο ή τον έχουν επισκεφθεί στο παρελθόν. Τους ζητήθηκε να χρησιμοποιήσουν στην παρουσίαση οικογενειακές φωτογραφίες κι ενθύμια, μικροπράγματα που θα μπορούσαν να μεταφέρουν στο σχολείο ενδεικτικά του πολιτισμού της χώρας, CD, video ή και παραδοσιακές έθνικ συνταγές, τις οποίες προσφερθήκαμε να ..δοκιμάσουμε!
Σε παιδιά που συνάντησαν δυσκολίες στην αποδελτίωση του υλικού και στον τρόπο ταξινόμησης και παρουσίασής του, παρασχέθηκε βοήθεια, αξιοποιώντας την ώρα του διαλείμματος. Η ανακοίνωση των εργασιών ορίστηκε να γίνεται στο τέλος της ενότητας για κάθε ήπειρο, με τη σειρά που παρουσιάζονται στο βιβλίο Γεωγραφίας.
Η προαναφερθείσα διδακτική διαδικασία είχε ετήσια διάρκεια και στόχευε, μεταξύ άλλων, στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης των παιδιών αλλά και στην αύξηση των μαθητικών κινήτρων. Η συμμετοχή ήταν καθολική. Οι αλλοδαποί μαθητές και οι οικογένειές τους μπήκαν στο προσκήνιο και έδρασαν πρωταγωνιστικά αποδεικνύοντας πως το ‘ξένο’ δεν είναι υποχρεωτικά κι επικίνδυνο και πως οι άνθρωποι, σ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη της οικουμένης έχουν, ως επί το πλείστον, κοινές ανάγκες κι επιθυμίες.
Οι ανακοινώσεις των εργασιών γίνονταν σε κλίμα χαράς, εκπλήξεων και αδιάπτωτου ενδιαφέροντος, αφού συνοδεύονταν από θεατρικά, μουσικά δρώμενα και παιχνίδια, αυτοσχεδιασμένα από τα ίδια τα παιδιά. Στη γιορτή λήξης του σχολικού έτους συμμετέχουμε παρουσιάζοντας λογοτεχνικά κείμενα και ποιήματα που έχουμε συγκεντρώσει, στη γλώσσα της χώρας απ’ την οποία προέρχονται και σε παράλληλη απόδοση στα ελληνικά. Ελπίζουμε ότι και οι άλλοι μαθητές του σχολείου μας θα αισθανθούν κάτι απ’ τη συγκίνηση του ταξιδιού μας. Μ’ αυτόν τον τρόπο ο κόσμος –μέσα μας και γύρω μας – μεγαλώνει και μας χωράει όλους.
Αναστασία Ν. Μαργέτη