Μετάβαση στο padlet.com

My Padlet

Διδάσκοντας Φυσική ….

Φωτογραφίες από το πείραμα

Τα υλικά

Το κεκλιμένο επίπεδο

Ο ηλεκτρικός χρονομετρητής

Η χαρτοταινία

Το Φύλλο Εργασίας της “Πειραματική Μελέτης της ΕΟΜΚ”

Πηγή: http://www.kathimerini.gr/791888/article/epikairothta/episthmh/ellh…

Ο Γιάννης Δαγκλής, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην διευθυντής του Ινστιτούτου Διαστημικής του Αστεροσκοπείου Αθηνών, είναι ο Ελληνας που έβαλε και τη σφραγίδα της χώρας μας στην επιτυχία της «Ροζέτας», καθώς διευθύνει ένα από τα πειράματα του διαστημόπλοιου που κατόρθωσε για πρώτη φορά στην ιστορία της επιστημονικής εξερεύνησης να προσεγγίσει έναν κομήτη.

Σας προσκαλούμε στο 1^o Θερινό Σχολείο Αστρονομίας, που διοργανώνει ο σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Δράμας «Ο Πήγασος», σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Π.Ε. Δράμας. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο χώρο του Γυμνασίου Νικηφόρου Δράμας, την Παρασκευή 14-6-2013 στις 19:30.

      Θα διεξαχθούν πειράματα φυσικής, θα γίνει ηλιακή παρατήρηση με το ηλιακό τηλεσκόπιο του συλλόγου, μελέτη και επίδειξη  ηλιακών ρολογιών και τηλεσκοπίων, μαθήματα Ουρανογραφίας σε πραγματικές συνθήκες καθώς και αστροπαρατήρηση με τηλεσκόπια.

      Η παρακολούθηση είναι ελεύθερη για όλους.

Κοσμικός απολογισμός

To Διάστημα το 2012 σύμφωνα με το New Scientist

  Συνάδελφοι ο σύλλογος μας αποδέχτηκε, πρόταση του Δήμου Δράμας να πάρει μέρος με δικό του χώρο στην Ονειρούπολη. Kρίναμε ότι κάτω από της υπάρχουσες συνθήκες, συμπίεσης των εργασιακών και οικονομικών μας κατακτήσεων και με δεδομένο ένα κλίμα αμφισβήτησης του έργου μας, ότι πρέπει να αποδεχτούμε την πρόταση και να βγούμε έξω στην κοινωνία να δείξουμε την δουλειά μας αλλά και να προσφέρουμε στους μικρούς και μεγάλους συμπολίτες μας κάτι διαφορετικό.

Σας επισυνάπτω το αρχείο με την παρουσίαση του κ. Ε. Γαζή από τη διάλεξη που έδωσε στη Δράμα στις 29-4-2012.

Το αρχείο με την παρουσίαση του κ. Γαζή

Καλή Ανάσταση !!!

Τα θέματα του διαγωνισμού Ξανθόπουλου 2012:

Φυσική Α Λυκείου Μαθηματικά Α΄ Λυκείου

Φυσική Β Λυκείου Μαθηματικά B΄ Λυκείου

Φυσική Γ Λυκείου Μαθηματικά Γ΄ Λυκείου

Την Κυριακή 1-4-2012 θα διεξαχθεί ο διαγωνισμός Ξανθόπουλου στο 1 ΓΕΛ Δράμας στις 9:00.

Τα θέματα των προηγούμενων διαγωνισμών:

2011

• Φυσική Α Λυκείου Μαθηματικά Α΄ Λυκείου
• Φυσική Β Λυκείου Μαθηματικά B΄ Λυκείου
• Φυσική Γ Λυκείου Μαθηματικά Γ΄ Λυκείου

2010

• Φυσική Α Λυκείου Μαθηματικά Α΄ Λυκείου
• Φυσική Β Λυκείου Μαθηματικά B΄ Λυκείου
• Φυσική Γ Λυκείου Μαθηματικά Γ΄ Λυκείου

2009

• Φυσική Α Λυκείου Μαθηματικά Α΄ Λυκείου
• Φυσική Β Λυκείου Μαθηματικά B΄ Λυκείου
• Φυσική Γ Λυκείου Μαθηματικά Γ΄ Λυκείου

2008

• Φυσική Α Λυκείου Μαθηματικά Α΄ Λυκείου
• Φυσική Β Λυκείου Μαθηματικά B΄ Λυκείου
• Φυσική Γ Λυκείου Μαθηματικά Γ΄ Λυκείου

2007

• Φυσική Α Λυκείου Μαθηματικά Α΄ Λυκείου
• Φυσική Β Λυκείου Μαθηματικά B΄ Λυκείου
• Φυσική Γ Λυκείου Μαθηματικά Γ΄ Λυκείου

2006

• Φυσική Α Λυκείου Μαθηματικά Α΄ Λυκείου
• Φυσική Β Λυκείου Μαθηματικά B΄ Λυκείου
• Φυσική Γ Λυκείου Μαθηματικά Γ΄ Λυκείου

2005

• Φυσική Α Λυκείου Μαθηματικά Α΄ Λυκείου
• Φυσική Β Λυκείου Μαθηματικά B΄ Λυκείου
• Φυσική Γ Λυκείου Μαθηματικά Γ΄ Λυκείου

2004

• Φυσική Α Λυκείου
• Φυσική Β Λυκείου
• Φυσική Γ Λυκείου

2003

• Φυσική Α,Β,Γ Λυκείου

“ΕΝΑ ΦΩΣ ΣΤΑ ΣΚΟΤΑΔΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ”.

Ομιλητής ο Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης

κ. Γιώργος Γραμματικάκης

Το Σάββατο 3 Μαρτίου 2012 στις 19:30 στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων στο χώρο του Δημοτικού Σχολείου Νικηφόρου.

Παράλληλες Εκδηλώσεις στον ίδιο χώρο:

• Το Πανηγύρι της Φυσικής 18:00 – 19:30

Παρουσίαση πειραμάτων Φυσικής και όχι μόνο από τους μαθητές του Γυμνασίου – Λ.Τ. Νικηφόρου.

• Βράβευση των μαθητών του νομού Δράμας που διακρίθηκαν στον Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό  Αστρονομίας 2011-2012
• Νυχτερινή Παρατήρηση μετά την Ομιλία

Οι Συνδιοργανωτές

Δήμος Παρανεστίου

Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Δράμας «Ο Πήγασος»

Ένα σύντομο βίντεο που παρουσιάζει το φαινόμενο “Sonic Boom” και το φράγμα του ήχου, με πολλές εικόνες, βίντεο και πολύ φυσική! Την επιμέλεια του βίντεο είχε ομάδα φοιτητών από το τμήμα φυσικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Το Φράγμα του ήχου

Οι φοιτητές που δημιούργησαν αυτό το βίντεο είναι οι:

Νάκας Θεόδωρος, Δούσης Χρήστος και ο Γρηγοριάδης Αναστάσιος.

Δύο ηλιακά ρολόγια κοσμούν τη βιβλιοθήκη του 1ου ΓΕΛ Δράμας.

Το κατακόρυφο ηλιακό ρολόι

Το οριζόντιο – ισημερινό ηλιακό ρολόι

Το Σάββατο 10 Δεκεμβρίου θα έχουμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε μια
έκλειψη Σελήνης. Δυστυχώς, από τη χώρα μας θα είναι ορατό μόνο το
τελευταίο στάδιο της έκλειψης. Την ώρα που ανατέλλει η Σελήνη, λίγο μετά
τις 5 το απόγευμα, η ολική φάση θα έχει ήδη τελειώσει ωστόσο θα μπορούμε
να δούμε το μερικό στάδιο της έκλειψης έως και τις 6:18 το απόγευμα όταν
και ολοκληρώνεται το φαινόμενο. Παρόλο που οι συνθήκες δεν είναι
ιδανικές, παροτρύνουμε όλους να προσπαθήσουν καθώς ευκαιρία για
παρατήρηση έκλειψης Σελήνης από τη χώρα μας δε θα υπάρχει πάλι πριν τον
Απρίλιο του 2013.

Επειδή η Σελήνη θα βρίσκεται πολύ χαμηλά στον ανατολικό ορίζοντα, η
παρατήρηση γενικά θα είναι δύσκολη. Το ύψος της Σελήνης θα είναι μόλις
10 μοίρες στο υψηλότερο σημείο δηλαδή στο τέλος της έκλειψης. Συνεπώς,
είναι απαραίτητο να βρεθεί ένας χώρος παρατήρησης με καθαρό ανατολικό
ορίζοντα, χωρίς εμπόδια από κτίρια ή υψώματα και βουνά.

Η έκλειψη Σελήνης μπορεί να παρατηρηθεί ακόμα και δια γυμνού οφθαλμού.
Το φαινόμενο είναι εύκολα ορατό και εντυπωσιακό ακόμα και χωρίς βοήθεια
οπτικών οργάνων. Φυσικά ή χρήση οπτικών βοηθημάτων θα δώσει περισσότερες
λεπτομέρειες. Με κιάλια, ήδη πολλές περισσότερες λεπτομέρειες της
Σελήνης θα είναι ορατές, όρη, κρατήρες και θάλασσες, και ακόμα
περισσότερο με τη χρήση τηλεσκοπίου. Ακόμα και το μικρότερο τηλεσκόπιο
μπορεί να δώσει ωραίες εικόνες της Σελήνης καθώς αυτή είναι ένα
ιδιαίτερο λαμπρό και εκτεταμένο αντικείμενο. Η παρατήρηση ολικής
έκλειψης Σελήνης δεν κρύβει κάποιον κίνδυνο ούτε απαιτεί ειδικό εξοπλισμό.

Το Σάββατο ενδέχεται να υπάρχουν κάποια σύννεφα σε πολλές περιοχές της
Ελλάδας ωστόσο ελπίζουμε στον καλύτερο δυνατό καιρό για να μπορέσουμε
όλοι να δούμε έστω και ένα μέρος της έκλειψης.

Πηγή: www.astrovox.gr

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

Σας προσκαλούμε το Σάββατο 22 Οκτωβρίου 2011 στις 19:30, στην ομιλία που θα πραγματοποιήσει ο Καθηγητής Αστρονομίας του Α.Π.Θ.

κ. Σταύρος Αυγολούπης

στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων, στο χώρο του Δημοτικού Σχολείου Νικηφόρου με θέμα:

“Η Ιστορία του Σύμπαντος

κρυπτογραφημένη στις εικόνες που αποτυπώνουν τα σύγχρονα δορυφορικά τηλεσκόπια”.

Παράλληλες Εκδηλώσεις στον ίδιο χώρο:

– Το Πανηγύρι της Φυσικής 18:00 – 19:30.

Παρουσίαση πειραμάτων Φυσικής και όχι μόνο από τους μαθητές του Γυμνασίου – Λ.Τ. Νικηφόρου.

– Βράβευση των μαθητών μελών του Συλλόγου  που διακρίθηκαν στην Ολυμπιάδα

Αστρονομίας.

–  Νυχτερινή παρατήρηση μετά την ομιλία

Με τιμή

Οι Συνδιοργανωτές

Δήμος Παρανεστίου

Σύλλογος  Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Δράμας « Ο Πήγασος»

Φυσική_Α_Λυκείου__ΚΕΦ1_1

Φυσική_Β_Λυκείου_Γενικης_ΚΕΦ3.1

Φυσική_Β_Λυκείου_Κατευθυν_ΚΕΦ1

Φυσική_Γ_Λυκείου_Κατευθυν_ΚΕΦ!

…. με μπόλικη αστρονομία και πολλά ηλιακά ρολόγια!

Αγαπητοί φίλοι,

Σας προσκαλούμε την Παρασκευή 19 Αυγούστου 2011 στο χώρο του Γυμνασίου Νικηφόρου προκειμένου να πραγματοποιήσουμε Αστρονομική Παρατήρηση. Η Παρατήρηση μας θα ξεκινήσει γύρω στις 21:00 με τον Κρόνο, ενώ κοντά στα μεσάνυχτα θα έχουμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε τη Σελήνη, το Δία αλλά και διάττοντες αστέρες από τις Περσείδες που εξακολουθούν να είναι ορατές.

Η μέτρηση της περιφέρειας της γης το μεσημέρι του θερινού ηλιοστασίου (21-6-2011)

Τοποθεσία: 4^ο ΓΕΛ Δράμας, Ελλάδα

Γεωγραφικό πλάτος: 41^ο 9΄

Γεωγραφικό μήκος: 24^ο 9΄

Ημερομηνία: 21-6-2011 (Θερινό ηλιοστάσιο)

Ώρα Ελλάδος που μεσουρανεί ο ήλιος στην Δράμα:  13:25:05

Ως κατακόρυφη ράβδος χρησιμοποιήθηκε ένα ομοίωμα του πύργου του Άιφελ, όπως φαίνεται στη διπλανή φωτογραφία.

Ύψος κατακόρυφης ράβδου: 13,2 cm ± 0,1 cm

Σκιά ράβδου: 4,4 cm ± 0,2 cm

εφ ω= 4,4 : 13,2 = 0,33

ω=18^ο 15΄ ±  20΄

Απόσταση Δράμας – Συήνης κατά μήκος ενός μεσημβρινού (Google Earth), όπως φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία.

Απόσταση Δράμας – Συήνης = 1960 km

Περιφέρεια της γης = 360^ο x 1960 / 18^ο 15΄ = 38.700 km ± 1000 km

Το ηλιακό ρολόι της βιβλιοθήκης του 1ου ΓΕΛ Δράμας.

Η φάση κατασκευής στο σιδηρουργείο του κ. Ανανιάδη υπό την αυστηρή επίβλεψη του κ. Βασιλειάδη.

Το ηλιακό ρολόι του ΓΕΛ Δοξάτου.

Πανελλαδικές Εξετάσεις 2011

• Νεοελληνική Γλώσσα
• Ιστορία
• Φυσική
• Βιολογία
• Μαθηματικά και Στοιχεία Στατιστικής

Θεωρητική Κατεύθυνση

• Αρχαία Ελληνικά
• Νεοελληνική Λογοτεχνία
• Λατινικά
• Ιστορία

Θετική Κατεύθυνση

• Μαθηματικά
• Βιολογία
• Φυσική Εσπερινών Λυκείων Επαναληπτικές Εξετάσεις Φυσικής

Τεχνολογική Κατεύθυνση

• Αρχές Οργάνωσης & Διοίκηση Επιχειρήσεων

• Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον

Επιλογής

• Αρχές Οικονομικής Θεωρίας

Καλή επιτυχία σε όλους τους μαθητές που ρίχνονται από αύριο στη μάχη των Πανελληνίων εξετάσεων.

Μια από τις πιο πετυχημένες εκδηλώσεις του “Συλλόγου Θετικών Επιστημόνων Δράμας”, κατά γενική ομολογία, ήταν η ομιλία του κ. Αντωνόπουλου για την πυρηνική τεχνολογία και τα πυρηνικά ατυχήματα. Για όσους ενδιαφέρονται να δουν ξανά τις διαφάνειες από την ομιλία ας ακολουθήσουν τον παρακάτω σύνδεσμο.

Ομιλία_Αντωνόπουλου.pdf

Στην ομιλία του ο κ. Αντωνόπουλος δεν πρόλαβε να αναφερθεί στις μακροχρόνιες επιπτώσεις του ατυχήματος του Τσέρνομπιλ, γιαυτό μας στέλνει ένα σχετικό αρχείο.

Επιδράσεις_Τσέρνομπιλ.pdf

Επίσης, ο κ. Αντωνόπουλος μας έστειλε και ένα άρθρο του που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Το Βήμα” σχετικά με την ασφάλεια των πυρηνικών αντιδραστήρων.

Ασφάλεια_Αντιδραστήρων.pdf

1. Το ηλιακό ρολόι των Φιλίππων που βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο των Φιλίππων.

2. Το ηλιακό ρολόι που βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο Δράμας.

“Τα μνημεία της βυζαντινής εποχής είναι λιγοστά, με πιο χαρακτηριστικά το πέτρινο ηλιακό ρολόι με εγχάρακτες τις ώρες (1069 μ.Χ.) από την περιοχή Παλαιοχωρίου”

3. Το νέο ηλιακό ρολόι στο Γυμνάσιο Νικηφόρου

4. Το κατεστραμμένο ηλιακό ρολόι στον κήπο της Δράμας.  (Ας κάνουμε μια προσπάθεια ως επιστημονικός σύλλογος για την επισκευή του και την επαναλειτουργία του)

5. Το αναλημματικό ηλιακό ρολόι στην αυλή του 3ου – 4ου ΓΕΛ

Δράμας

6. Χάρτινα μοντέλα ηλιακών ρολογιών που έχουμε δημιουργήσει στο 4ο ΓΕΛ Δράμας και περιμένουν κάποιο χορηγό ώστε να υλοποιηθούν

Οριζόντιο ηλιακό ρολόι

Κατακόρυφο ηλιακό ρολόι

Ισημερινό ηλιακό ρολόι

ι

Αναληματικό ηλιακό ρολόι

Το αναληματικό ηλιακό ρολόι.

Το αναλημματικό ηλιακό ρολόι είναι ένας τύπος ηλιακού ρολογιού όπου ο γνώμονας είναι κατακόρυφος, μετακινούμενος και το επίπεδο όπου χαράσσονται οι ώρες του ρολογιού είναι οριζόντιο. Ο τύπος αυτός του ηλιακού ρολογιού είναι ο κατάλληλος, κατά τη γνώμη μας, για την υλοποίηση στην αυλή ενός σχολείου μιας και το ρόλο του γνώνομα μπορεί να πάρει ένας μαθητής και οι γραμμές των ωρών μπορούν να σχεδιαστούν στο δάπεδο της αυλής.

Το αναλημματικό ρολόι του σχολείου έχει σχήμα ελλειπτικό όπου ο μεγάλος άξονας  επιλέχθηκε να έχει μήκος 4,86 m , ο μικρός άξονας μήκος 3,20 m. Οι διαστάσεις επιλέχθηκαν έτσι ώστε ένας μαθητής με ύψος 1,80 m να ρίχνει τη σκιά του στην περιφέρεια της έλλειψης.

Η έλλειψη τοποθετήθηκε στο χώρο έτσι ώστε ο μικρός άξονας της έλλειψης να προσανατολιστεί στη διεύθυνση Βορρά – Νότου. Σχεδιάστηκαν οι ώρες στην περιφέρεια της έλλειψης και οι θέσεις του γνώμονα ανάλογα με την ημερομηνία του έτους που θέλουμε να μετρήσουμε την ώρα. Τέλος σχεδιάστηκε και το διάγραμμα των διορθώσεων που πρέπει να γίνουν ώστε να μετατραπεί ο αληθής ηλιακός χρόνος της Δράμας που μετρά το ηλιακό μας ρολόι στην ώρα Ελλάδας που δείχνουν τα ρολόγια μας.

Άρα για να μετατρέψουμε την ώρα που δείχνει το ηλιακό ρολόι στην Ώρα Ελλάδος θα πρέπει να προσθέσουμε μια διορθωση στην ώρα που δείχνει το ηλιακό ρολόι. Αυτή η διόρθωση για την περιοχή της Δράμας είναι +23 min κατά μέσο όρο. Η ακριβής διόρθωση υπολογίζεται από το διάγραμμα διορθώσεων το οποίο έχει σχεδιαστεί στα δεξιά του ρολογιού. Όταν ισχύει η θερινή ώρα θα πρέπει να προσθέσουμε ακόμη μια ώρα.

Ένα ηλιακό ρολόι είναι μια μοναδική κατασκευή που ισχύει μόνο για το συγκεκριμένο τόπο για τον οποίο σχεδιάστηκε. Αν το μεταφέρουμε κάπου αλλού απλώς δεν θα δουλεύει σωστά. Το ηλιακό ρολόι δείχνει τον αληθή ηλιακό χρόνο του τόπου. Π.Χ. όταν το ηλιακό ρολόι μας δείχνει 12:00 τότε ο ήλιος πραγματικά μεσουρανεί στον ουρανό, σε αντίθεση με την επίσημη ώρα Ελλάδας που όταν είναι 12:00 ο ήλιος μεσουρανεί σε κάποια περιοχή της Τουρκίας μερικά χιλιόμετρα ανατολικά της Κων/λης. Για να μετατρέψουμε την ώρα του ηλιακού ρολογιού σε ώρα Ελλάδος θα πρέπει να προσθέσουμε τη διόρθωση που θα πάρουμε από το διάγραμμα.

Ένα πανέμορφο οριζόντιο ηλιακό ρολόι υπάρχει στον Δήμο Νικηφόρου. Το είδα μόνο από φωτογραφίες που μου έστειλε ο Μιχάλης Δογραματζίδης και είναι πραγματικό κομψοτέχνημα. Πάνω στην πλάκα των ωρών είναι χαραγμένο και το όνομα του μαθηματικού που το έφτιαξε.

Το κατακόρυφο ηλιακό ρολόι της Βιβλιοθήκης του 1ου ΓΕΛ Δράμας

Πρόσκληση

Ο Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Δράμας “Ο ΠΗΓΑΣΟΣ” σας προσκαλεί το Σάββατο 9 Απριλίου 2011 στις 19:30, στην ομιλία που θα πραγματοποιήσει ο Καθηγητής Αστρονομίας του Α.Π.Θ.
κ. Γιάννης Σειραδάκης

στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων, στο χώρο του Δημοτικού Σχολείου Νικηφόρου  Δράμας με θέμα:


“Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων
ένας αρχαίος ελληνικός αστρονομικός υπολογιστής
από τα βάθη της θάλασσας στο μικροσκόπιο της έρευνας“.

Παράλληλες Εκδηλώσεις στον ίδιο χώρο:
– Παρατήρηση με ηλιακό τηλεσκόπιο που ξεκινά στις 17:00
– Προβολές αστρονομικού περιεχομένου για τους νεαρούς μας φίλους με τοκινητό ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης, στις 18:00 και 18:45
– Βράβευση των μαθητών του νομού Δράμας που διακρίθηκαν στον Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό  Αστρονομίας
– Νυχτερινή παρατήρηση με τηλεσκόπια μετά την ομιλία

Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Δράμας “Ο ΠΗΓΑΣΟΣ”

Email: pegasusdrama@gmail.com

Συνδιοργανωτής: Δήμος Παρανεστίου
Χορηγός:  ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θσσαλονίκης

Ελάχιστοι άνθρωποι έχουν καταφέρει να παρατηρήσουν τον Ερμή, μιας και είναι ο πιο κοντινός πλανήτης στον ήλιο.

Οι επόμενες τρεις με τέσσερις ημέρες μας προσφέρουν την μεγαλύτερη ευκαιρία, αυτό το έτος, για να παρατηρήσουμε τον πλανήτη Ερμή. Ψάξτε αυτόν τον παράξενο μικρό κόσμο στο δυτικό ουρανό 2 μόνο μοίρες δεξιά από το Δία μετά από το ηλιοβασίλεμα.

• Φυσική Α Λυκείου
• Φυσική Β Λυκείου
• Φυσική Γ Λυκείου

Το γράφημα που ετοίμασε η NASA ως φόρο τιμής στο Discovery. Στο βίντεο της NASA, μια αναδρομή στην καριέρα του σκάφους.   (Φωτογραφία:  NASA )

Ακρωτήριο Κανάβεραλ

Το απόγευμα της Τετάρτης 9 Μαρτίου, το πλέον ταξιδεμένο διαστημικό σκάφος του κόσμου επιστρέφει οριστικά στη Γη, έχοντας ολοκληρώσει τις αποστολές του στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Είναι το τέλος της ιστορικής διαδρομής του Discovery, το οποίο βοήθησε να εδραιωθεί η ανθρώπινη παρουσία στο Διάστημα και επέτρεψε στους αστρονόμους να κοιτάξουν πιο μακριά στο Σύμπαν.

Η διαδικασία εξόδου από τροχιά ξεκίνησε στις 13.52 ώρα Ελλάδας, ενώ η προσεδάφιση στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της Φλόριντα προγραμματίζεται για τις 18.57, ανακοίνωσε η NASA.
Στην ένθετη αριστερά, το Discovery πάνω από το Μαρόκο, όπως φωτογραφήθηκε από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό λίγο μετά την αποσύνδεσή του.

Στην τελευταία πτήση της καριέρας του, το Discovery παρέδωσε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) μια νέα μονάδα αποθήκευσης, καθώς και το ανθρωποειδές ρομπότ R-2, το νέο μέλος του πληρώματος στο πολυεθνικό τροχιακό συγκρότημα.

Μετά την απόσυρσή του, το Discovery θα γίνει έκθεμα στο Εθνικό Μουσείο Αέρος και Διαστήματος του Ιδρύματος Smithsonian στην Ουάσινγκτον.

Το Endeavour και το Atlantis, τα δύο εναπομείναντα σκάφη της NASA, θα πραγματοποιήσουν από μία αποστολή το επόμενο εξάμηνο, πριν τελικά καθηλωθούν κι αυτά στο έδαφος.

Οι μεταφορές πληρωμάτων από και προς τον ISS θα ανατεθούν στα ρωσικά Soyuz, ενώ τις αποστολές φορτίων θα αναλάβουν ρωσικά, ευρωπαϊκά και ιαπωνικά φορτηγά, καθώς και σκάφη αμερικανικών ιδιωτικών εταιρειών που συνεργάζονται με τη NASA.

Οδύσσεια του Διαστήματος

Όταν πέταξε για πρώτη φορά το 1984, το Discovery ήταν το τρίτο διαστημικό λεωφορείο μετά το Columbia και το Challenger.

Σήμερα είναι το γηραιότερο σκάφος στο στόλο της NASA, μετά την τραγική απώλεια των προκατόχων του.

Με 39 αποστολές στο ενεργητικό του, και το κοντέρ να έχει γράψει σχεδόν 241 εκατομμύρια χιλιόμετρα, το Discovery είναι το διαστημικό σκάφος με τις περισσότερες αποστολές στην ιστορία της διαστημικής εξερεύνησης.

Το αποκορύφωμα της καριέρας του ήρθε τον Απρίλιο του 1990, όταν το σκάφος πέταξε στο μέγιστο ύψος των δυνατοτήτων του για να μεταφέρει σε τροχιά το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, το όργανο που άλλαξε την εικόνα του ανθρώπου για το Σύμπαν.

Τον Φεβρουάριο του 1994, το Discovery έγινε το πρώτο αμερικανικό σκάφος που μετέφερε σε τροχιά έναν Ρώσο κοσμοναύτη, τον Σεργκέι Κρίκαλεφ που ταξίδεψε στον ρωσικό διαστημικό σταθμό MIR.

Τον Απρίλιο του 1988, το Discovery μετέφερε τον γηραιότερο μέχρι σήμερα αστροναύτη, τον 77χρονο τότε Αμερικανό γερουσιαστή Τζον Γκλεν, ο οποίος είχε γίνει το 1962 ο πρώτος Αμερικανός σε τροχιά γύρω από τη Γη.

Τον Μάιο του 1999, το σκάφος πραγματοποίησε την πρώτη πρόσδεση διαστημικού λεωφορείου στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, τον οποίο επισκέφθηκε αρκετές ακόμα φορές για να βοηθήσει στη συναρμολόγηση του.

Το Discovery ήταν επίσης το σκάφος με το οποίο οι Αμερικανοί επέστρεψαν στο Διάστημα μετά την καταστροφή του Challenger το 1986 και του Columbia το 2003.

Τον Οκτώβριο του 2000, ήταν το σκάφος με το οποίο πραγματοποιήθηκε η 100ή αποστολή διαστημικού λεωφορείου.

Όπως όλα τα διαστημικά λεωφορεία της NASA, το Discovery προοριζόταν να πραγματοποιήσει 100 αποστολές στη διάρκεια της ζωής του.

Τελικά πραγματοποίησε μόνο 39, κέρδισε όμως μια περίοπτη θέση στην ιστορία της εξερεύνησης του Διαστήματος.

Newsroom ΔΟΛ

Ένας από τους επίμαχους σχηματισμούς σε μετεωρίτη που βρέθηκε το 1938 στην Τανζανία (Πηγή: Richard Hoover/Journal of Cosmology)

Oυάσινγκτον

Μετά τα εξωγήινα μικρόβια που φέρεται να βρέθηκαν σε μετεωρίτη από τον Άρη, και τη μελέτη που ισχυριζόταν ότι εντόπισε εξωγήινους μικροοργανισμούς ψηλά στην ατμόσφαιρα, σειρά παίρνει ένας διακεκριμένος ερευνητής της NASA, ο οποίος υποστηρίζει ότι εντόπισε απολιθώματα εξωγήινων μικροοργανισμών σε μια κατηγορία εξαιρετικά σπάνιων μετεωριτών. Η ανακάλυψη μπαίνει τώρα στο μικροσκόπιο εκατοντάδων άλλων ειδικών.

O Δρ Ρίτσαρντ Χούβερ, αστροβιολόγος του Κέντρου Διαστημικής Πτήσης Marshall της NASA, εντόπισε τα επίμαχα μικροαπολιθώματα στο εσωτερικό μετεωριτών που ονομάζονται ανθρακούχοι χονδρίτες CI1 και περιέχουν οργανικές ενώσεις -μόνο εννέα μετεωρίτες αυτής της κατηγορίας έχουν βρεθεί ποτέ στη Γη.

Η επιθεώρηση Journal of Cosmology ανάρτησε τη μελέτη στο δικτυακό τόπο της και κάλεσε εκατοντάδες ειδικούς να κάνουν «φύλλο και φτερό» τα ευρήματα, πριν τα παρουσιάζει τελικά στην έντυπη έκδοσή της.

Αντιλαμβανόμενος ότι ο ισχυρισμός είναι πιθανό να προκαλέσει αντιδράσεις, ο αρχισυντάκτης της επιθεώρησης Ρούντι Σάιλντ, ερευνητής του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard-Smithsonian, επισήμανε ότι ο Δρ Χούβερ είναι «έγκριτος επιστήμονας και αστροβιολόγος με αναγνωρισμένου κύρους προσφορά στη NASA».

Ο Δρ Χούβερ έσπασε τους μετεωρίτες σε στείρες συνθήκες και τους εξέτασε με ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης και ηλεκτρονικό μικροσκόπιο εκπομπής πεδίου. Στις εικόνες εντόπισε σχηματισμούς μήκους μερικών μικρομέτρων (εκατομμυριοστών του μέτρου) που θυμίζουν μικροοργανισμούς.

Ορισμένα από αυτά παρουσιάζουν εντυπωσιακή ομοιότητα με τα κυανοβακτήρια, μια κατηγορία βακτηρίων που φωτοσυνθέτουν όπως τα φυτά.

Ο ερευνητής εμφανίζεται βέβαιος ότι πρόκειται για απολιθώματα ζωντανών οργανισμών, και διαβεβαιώνει ότι δεν πρόκειται για γήινα μικρόβια που μόλυναν τα δείγματα.

«Το συναρπαστικό είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις [οι σχηματισμοί] είναι αναγνωρίσιμοι και είναι δυνατό να συσχετιστούν με είδη εδώ στη Γη» γράφει ο Δρ Χούβερ.

Ορισμένες από τις επίμαχες δομές, πάντως, είναι εντελώς ασυνήθιστες: «Υπάρχουν μερικά που είναι πολύ παράξενα και δεν μοιάζουν με τίποτα που θα μπορούσα να ταυτοποιήσω» αναφέρει ο ερευνητής», ο οποίος πέρασε δέκα χρόνια ως κυνηγός μετεωριτών σε όλο τον κόσμο.

Το τελικό του συμπέρασμα θα μπορούσε δυνητικά να αλλάξει την εικόνα του ανθρώπου για το Σύμπαν: «Δίνω την ερμηνεία ότι η ζωή είναι πιο ευρέως διαδεδομένη από το να περιορίζεται στενά στον πλανήτη Γη».

Ο Δρ Χούβερ «καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αυτά τα απολιθωμένα βακτήρια δεν είναι προϊόν μόλυνσης από τη Γη, αλλά είναι τα απολιθωμένα υπολείμματα ζωντανών οργανισμών που ζούσαν στο μητρικό σώμα αυτών των μετεωριτών, όπως για παράδειγμα κομήτες, δορυφόροι και άλλα ουράνια σώματα» σχολιάζει ο αρχισυντάκτης της επιθεώρησης.

»Η συνέπεια είναι ότι η ζωή υπάρχει παντού, και ότι η ζωή στη Γη μπορεί να ήρθε από άλλους πλανήτες».

Το Journal of Cosmology ανακοίνωσε ότι οι γνώμες όσων ερευνητών επιθυμούν να εξετάσουν τα ευρήματα θα δημοσιεύονται online μαζί με τη μελέτη του Δρ Χούβερ.

«Δεδομένης της αμφιλεγόμενης φύσης αυτής της ανακάλυψης, προσκαλέσαμε 100 ειδικούς και αποστείλαμε μια γενική πρόσκληση σε 5.000 μέλη της επιστημονικής κοινότητας να εξετάσουν το άρθρο και να προσφέρουν την κριτική τους ανάλυση» γράφει ο αρχισυντάκτης της επιθεώρησης.

«Καμία άλλη έρευνα στην ιστορία της επιστήμης δεν έχει υποβληθεί σε τόσο αυστηρό έλεγχο […] πριν δημοσιευτεί» επισημαίνει.

Τα σχόλια της επιστημονικής κοινότητας θα δημοσιευτούν το διάστημα 7 με 10 Μαρτίου.

Newsroom ΔΟΛ

Μέχρι στιγμής, οι έρευνες στον LHC αποτυγχάνουν να ανιχνεύσουν υπερσυμμετρικά σωματίδια   (Φωτογραφία:  Associated Press )Λονδίνο, Ηνωμένο ΒασίλειοΣτενεύουν τα περιθώρια για την επιβεβαίωση της θεωρίας της υπερσυμμετρίας, η οποία προτάθηκε ως λύση σε ορισμένα θεμελιώδη προβλήματα της θεωρητικής φυσικής. Αν το CERN δεν έχει εντοπίσει τα λεγόμενα «υπερσυμμετρικά» σωματίδια ως το τέλος του 2012, η θεωρία θα μείνει σχεδόν νεκρή.

Η ανησυχία ότι η θεωρία της υπερσυμμετρίας είναι λανθασμένη ολοένα και αυξάνεται, σχολιάζει ο δικτυακός τόπος του Nature.

Και αν η υπερσυμμετρία τελικά δεν ευσταθεί, οι φυσικοί θα πρέπει να αναζητήσουν άλλες λύσεις για την επιβεβαίωση του λεγόμενου Καθιερωμένου Μοντέλου.

Το γιατί συμβαίνει αυτό είναι κάπως περίπλοκο:

Το Καθιερωμένο Μοντέλο περιγράφει τις ιδιότητες και τις συμπεριφορές όλων των θεμελιωδών σωματιδίων από τα οποία αποτελείται η ύλη όπως τη γνωρίζουμε. Το πρόβλημα είναι ότι, για να ισχύει το μοντέλο, πρέπει να υπάρχει στη φύση το υποθετικό σωματίδιο του Χιγκς, χάρη στο οποίο η ύλη αποκτά τη μάζα της.

Κανείς δεν γνωρίζει ακόμα αν το Χιγκς υπάρχει και ποια είναι η μάζα του. Λόγω των κβαντικών φαινομένων που δημιουργούν ορισμένα άλλα σωματίδια, οι προβλέψεις για τη μάζα του Χιγκς παρουσιάζουν τεράστιες διακυμάνσεις, και πολλές από τις προβλεπόμενες τιμές δεν είναι συμβατές με το Καθιερωμένο Μοντέλο.

Η θεωρία της υπερσυμμετρίας προτάθηκε τη δεκαετία του 1970 ακριβώς για να λύσει το πρόβλημα της μάζας του Χιγκς.

Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, κάθε γνωστό σωματίδιο έχει και ένα «υπερσυμμετρικό» αντίστοιχο, το οποίο σε πολλές περιπτώσεις δεν αλληλεπιδρά με την «κανονική» ύλη. Τα υπερσυμμετρικά σωματίδια θα ακύρωναν τις κβαντικές διακυμάνσεις των κανονικών σωματιδίων, οπότε η θεωρητική μάζα του Χιγκς θα επανερχόταν σε αποδεκτές τιμές.

Εκτός του ότι θα έσωζε το Χιγκς και το Καθιερωμένο Μοντέλο, η υπερσυμμετρία θα μπορούσε να απαντήσει και σε άλλα μυστήρια της φύσης: τα υπερσυμμετρικά σωματίδια θα μπορούσαν να είναι η λεγόμενη «σκοτεινή ύλη», το μυστηριώδες υλικό που αντιστοιχεί στο μεγαλύτερο μέρος της μάζας του Σύμπαντος.

Το πρόβλημα είναι ότι, παρά την πολύχρονη αναζήτηση, τα υπερσυμμετρικά σωματίδια παραμένουν άφαντα. Τα τελευταία πειράματα στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων του CERN δεν έδωσαν καμία ένδειξη για την ύπαρξή τους (τα αποτελέσματα των ερευνών είναι διαθέσιμα στη μορφή προέκδοσηςεδώ, εδώ κι εδώ).

Στα πειράματα αυτά, οι ερευνητές προσπάθησαν να εντοπίσουν υπερσυμμετρικά σωματίδια σε συγκεκριμένο εύρος μάζας. Για παράδειγμα, προσπάθησαν να ανιχνεύσουν υπερσυμμετρικά κουαρκ με ενέργεια (ή μάζα) έως 700 GeV.

Αν τα σωματίδια αυτά δεν βρεθούν ούτε όταν αυξηθεί η ενέργεια του επιταχυντή το 2012, η θεωρία της υπερσυμμετρίας θα βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο.

«Σε προσωπικό επίπεδο, πολλοί πιστεύουν ότι η κατάσταση δεν είναι καλή [για τη θεωρία]» σχολιάζει στο Nature ο Αλεσάντρο Στρούμια του Πανεπιστημίου της Πίζα, ο οποίος εργάζεται στη θεωρία της υπερσυμμετρίας εδώ και 30 χρόνια.

«Για ορισμένους σπουδαίους φυσικούς, το θέμα είναι αν θα κερδίσουν το Νόμπελ ή αν θα παραδεχτούν ότι ξόδεψαν ολόκληρη τη ζωή τους σε λάθος δρόμο» είπε.

Newsroom ΔΟΛ

Μια άσκηση αστρονομίας από την αστροφυσκό Dr Βασιλική Παυλιδου

Ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της 1ης φάσης του Πανελλήνιου Διαγωνισμού Αστρονομίας.

http://www.astronomos.gr/attachments/article/332/%CE%91%CF%80%CE%BF…

Συγχαρητήρια στους μαθητές του Νομού Δράμας που έλαβαν μέρος στο διαγωνισμό, και να τους ευχηθούμε καλή επιτυχία και στην επόμενη φάση.

Να μην ξεχάσουμε τα δώρα που προσφέρει ο Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Δράμας:

“Συγκεκριμένα, θα βραβευθούν όλοι οι μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου του νομού μας που θα ολοκληρώσουν τις δύο πρώτες φάσεις του Διαγωνισμού και θα κληθούν να συμμετάσχουν στην τρίτη.
Το πρώτο βραβείο, ένα τηλεσκόπιο Dobsonian 8 ιντσών, θα απονεμηθεί στο μαθητή Λυκείου του νομού μας ο οποίος θα συγκεντρώσει τη μεγαλύτερη βαθμολογία στην τρίτη φάση του διαγωνισμού.
Στους υπόλοιπους μαθητές θα απονεμηθούν αναμνηστικά διπλώματα μαζί με βιβλία αστρονομικού περιεχομένου.”

Οι πρώτες μετρήσεις του πειράματος ολοκληρώθηκαν και η περίμετρος της γης υπολογίστηκε περίπου 45.000 Km !!!  (Δες εδώ)

Μερική έκλειψη ηλίου στις 4 Ιανουαρίου

Λίγες ημέρες μετά την έναρξη του νέου έτους, θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε και από τη χώρα μας μια μερική έκλειψη Ηλίου. Το φαινόμενο θα συμβεί την Τρίτη 4 Ιανουαρίου 2011, από τις 9:00 το πρωί.

Εφόσον οι καιρικές συνθήκες το επιτρέψουν, στην είσοδο του Ψηφιακού Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου (οδός Πεντέλης 11, Π. Φάληρο), θα εγκατασταθούν τηλεσκόπια της Ελληνικής Αστρονομικής Ένωσης, ενώ ερασιτέχνες αστρονόμοι θα βοηθούν τους ενδιαφερόμενους να δουν τη μερική έκλειψη του Ήλιου μέσα από το τηλεσκόπιο.

Σύμφωνα με το διευθυντή του Πλανηταρίου, Διονύση Σιμόπουλο, στην Ελλάδα θα δούμε μόνο τα δύο τρίτα του ηλιακού δίσκου να καλύπτονται από τη Σελήνη και αυτό θα συμβεί στη μέγιστη φάση της έκλειψης στις 10:23 π.μ. (ώρα Ελλάδος), εφόσον δεν θα υπάρχουν σύννεφα στον ουρανό.

Σχεδόν 12 ώρες νωρίτερα, η Γη θα βρίσκεται στο περιήλιό της, δηλαδή στην πλησιέστερη απόστασή της από τον Ήλιο (147.105.721 χλμ.). Η έκλειψη θα αρχίσει στη 8:40 π.μ. στη Βόρεια Αλγερία και θα είναι ορατή από τη Βόρεια Αφρική, το μεγαλύτερο τμήμα της Ευρώπης και την Κεντρική Ασία.

Οι ηλιακές εκλείψεις συμβαίνουν όταν η Σελήνη περνάει μπροστά από τον δίσκο του Ήλιου και τον καλύπτει είτε μερικώς είτε ολικώς με τη σκιά που αφήνει πάνω στον πλανήτη μας. Η σκιά αυτή αποτελείται από δύο διαφορετικές περιοχές: έναν εσωτερικό κώνο πλήρους σκιάς που λέγεται κύρια σκιά και μια περιοχή μερικής σκιάς που λέγεται παρασκιά.

Όταν παρατηρούμε μια έκλειψη του Ήλιου από μια περιοχή της Γης στην οποία πέφτει η παρασκιά, η Σελήνη καλύπτει ένα μόνο τμήμα του Ήλιου και τότε πρόκειται για μερική έκλειψη του Ήλιου. Όταν κοιτάζουμε τον Ήλιο από μια περιοχή που καλύπτει η πλήρης σκιά της Σελήνης, ο Ήλιος είναι τελείως αθέατος και τότε η έκλειψη του Ήλιου είναι ολική.

Σύμφωνα με τον κ. Σιμόπουλο, ο μεγαλύτερος αριθμός σεληνιακών και ηλιακών εκλείψεων που μπορεί να παρατηρηθούν στη διάρκεια ενός έτους είναι επτά και ο μικρότερος δύο (οπότε και οι δύο θα είναι οπωσδήποτε ηλιακές). Ο μεγαλύτερος αριθμός σεληνιακών εκλείψεων στη διάρκεια ενός ημερολογιακού έτους δεν υπερβαίνει τις τρεις, ενώ ο μέγιστος αριθμός των ηλιακών εκλείψεων μπορεί να φτάσει τις πέντε.

Υπολογίζεται ότι κάθε αιώνα συμβαίνουν κατά μέσο όρο 238 ηλιακές εκλείψεις, από τις οποίες οι 84 (35%) είναι μερικές, οι 77 (32%) είναι δακτυλιοειδείς, οι 11 (5%) είναι μικτές δακτυλιοειδείς και ολικές και οι 66 (28%).

Από την Ελλάδα κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα παρατηρήθηκε μία μόνο ολική ηλιακή έκλειψη στις 19 Ιουνίου του 1936 και δύο δακτυλιοειδείς στις 21 Μαΐου του 1966 και στις 29 Απριλίου του 1976. Στη διάρκεια του 21ου αιώνα στην Ελλάδα θα υπάρξουν δύο ολικές εκλείψεις (στις 29 Μαρτίου του 2006 ορατή μόνο στο Καστελόριζο και στις 21 Απριλίου του 2088 σε περισσότερες περιοχές) και μία δακτυλιοειδής (την 1 Ιουνίου του 2030).

Συνολικά, σε όλες τις περιοχές της Γης στον 21ο αιώνα θα συμβούν 226 ηλιακές εκλείψεις, από τις οποίες οι 74 θα είναι (για τμήμα τουλάχιστον της διάρκειάς τους) ολικές, ενώ την ίδια περίοδο, από τις 144 σεληνιακές εκλείψεις, οι 86 θα είναι ολικές.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Το Voyager 1 πλησιάζει την ηλιόπαυση, το σημείο όπου η ροή του ηλιακού ανέμου σταματά εντελώς   (Φωτογραφία:  NASA/JPL )

H ιστορική αποστολή Voyager 1, που αναχώρησε το 1977 για να εξερευνήσει το εξώτερο Ηλιακό Σύστημα, έχει πλέον ξεφύγει από τη σφαίρα επιρροής του Ήλιου και πλησιάζει το διαστρικό διάστημα.

Όπως ανακοίνωσε η NASΑ, το σκάφος βρίσκεται πλέον κοντά στην ηλιόπαυση, το όριο στο οποίο το ιονισμένο αέριο που εκπέμπει ο Ήλιος αναχαιτίζεται από εισερχόμενα διαστρικά σωματίδια και παύει να κινείται προς τα έξω.

«Ο ηλιακός άνεμος κόπασε. Το Voyager 1 πλησιάζει το διαστρικό κενό» δήλωσε ο Εντ Στόουν, επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας (Caltech).

Ο Στόουν παρουσίασε τα συμπεράσματα της μελέτης του σε συνέδριο της Αμερικανικής Γεωφυσικής Εταιρείας που πραγματοποιείται στο Σαν Φρανσίσκο.

To Voyager 1 βρίσκεται τώρα σε απόσταση περίπου 17 δισ. χιλιομέτρων από τη Γη και συνεχίζει να απομακρύνεται με ταχύτητα 17 χιλιομέτρων την ώρα.

Η γεννήτρια ραδιενεργών ισοτόπων που το τροφοδοτεί με ενέργεια εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να λειτουργεί ακόμα και για δεκαετίες.

Ηλιόπαυση

Ο Ήλιος εκπέμπει ένα συνεχές, υπερηχητικό ρεύμα ιονισμένων σωματιδίων που εξαπλώνεται σε όλες τις κατευθύνσεις και σχηματίζει μια νοητή φυσαλίδα που ονομάζεται ηλιόσφαιρα -μια ασπίδα που προστατεύει τη Γη από την κοσμική ακτινοβολία του Γαλαξία μας.

Το 2004, και ενώ βρισκόταν σε απόσταση 14 δισ. χιλιομέτρων, το Voyager 1 πέρασε το λεγόμενο «όριο κρουστικού κύματος», το σημείο όπου ο ηλιακός άνεμος επιβραδύνεται σε υποηχητικές ταχύτητες.

Πέρασε τότε στην εξώτερη ζώνη της ηλιόσφαιρας, μια περιοχή σε σχήμα οβάλ που ονομάζεται ηλιοσφαιρικός κολεός. Στην περιοχή αυτή, η ταχύτητα του ηλιακού ανέμου συνεχίζει να μειώνεται. Τελικά, η ροή του ηλιακού ανέμου σταματά εντελώς στο εξωτερικό όριο της ηλιόσφαιρας, που ονομάζεται ηλιόπαυση.

Το Voayger 1 έχει φτάσει στο σημείο όπου τα ηλιακά σωματίδια αναγκάζονται να αλλάξουν πορεία και να κινηθούν «πλάγια», ωστόσο οι ερευνητές της αποστολής εκτιμούν ότι δεν έχει περάσει ακόμα την ηλιόπαυση.

Το σκάφος πάντως απέχει πολύ από το τελικό σύνορο του Ηλιακού Συστήματος: είναι το Νέφος του Όορτ, ένας πληθυσμός από εκατομμύρια κομήτες που βρίσκονται σε απόσταση ενός έτους φωτός, δηλαδή το ένα τέταρτο της απόστασης μέχρι το πλησιέστερο άστρο.

Στο μεταξύ, προς την ηλιόπαυση κινείται και το Voyager 2, μέλος της ίδιας αποστολής, το οποίο εκτοξεύτηκε κι αυτό το 1977 αλλά ακολούθησε διαφορετική πορεία με μικρότερη ταχύτητα.

Newsroom ΔΟΛ

Στην προσπάθειά μου να υπολογίσω τη χρονική στιγμή που μεσουρανεί ο ήλιος σε ένα τόπο μελέτησα τα ηλιακά ρολόγια, μιας και αυτά όταν δείχνουν 12:00 τότε μεσουρανεί ο ήλιος σε αυτόν τον τόπο. Έτσι αποφάσισα να φτιάξω μερικά χάρτινα μοντέλα ηλιακών ρολογιών, για εκπαιδευτικούς κυρίως σκοπούς αλλά και για να τα χρησιμοποιήσουμε στη επανάληψη της μέτρησης του Ερατοσθένη που θα πραγματοποιήσει το τμήμα αστρονομίας του σχολείου μας σε συνεργασία με το 6ο Λύκειο Λάρισας. Τα ηλιακά ρολόγια τα δοκίμασα την Κυριακή 28-11-10 και τη Δευτέρα θα τα φέρω στο σχολείο. Θα ήταν ευχής έργο αν τα χάρτινα αυτά μοντέλα αποκτούσαν και πραγματική μορφή φτιαγμένα από ανθεκτικά υλικά, μάρμαρο, μέταλλα, ώστε να κοσμήσουν τις αυλές των σχολείων μας αλλά και τις όμορφες πλατείες των πόλεών μας. Η γνώση για να τα κατασκευάσουμε υπάρχει, πρέπει να βρεθεί και η βούληση για να υλοποιηθούν.

Το οριζόντιο ηλιακό ρολόι

Αποτελείται από μια οριζόντια πλάκα όπου χαράσσονται οι γραμμές των ωρών. Η γραμμή που δείχνει την ώρα 12:00 θα πρέπει να δείχνει προς την κατεύθυνση που γεωγραφικού Βορρά. Ο γνώμονας (δείκτης) σχηματίζει γωνία με την οριζόντια πλάκα ίση με το γεωγραφικό πλάτος του τόπου, δηλαδή δείχνει την κατεύθυνση προς τον Πολικό Αστέρα.

Το ισημερινό ηλιακό ρολόι.

Η πλάκα πάνω στην οποία χαράσσονται οι γραμμές των ωρών είναι παράλληλη με τον ισημερινό. Πάνω στη ισημερινή πλάκα σχεδιάζουμε ένα ημικύκλιο. Οι οριζόντιες ακτίνες αντιστοιχούν στις ώρες 6:00 και 18:00 ενώ η κάθετη στις οριζόντιες ακτίνες δείχνει την 12:00. Κάθε γραμμή ώρας σχηματίζει  με τη γραμμή της επόμενης ώρας γωνία 15ο (24×15=360). Η πλάκα των ωρών έχει δύο όψεις όμοιες. Η πάνω όψη μετρά το χρόνο από τις 22 Μαρτίου έως και τις 21 Σεπτεμβρίου, ενώ η κάτω πλάκα μετρά το χρόνο από τις 22 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 21 Μαρτίου, μιας και ο ήλιος βρίσκεται πάνω από τον Ισημερινό και κάτω από τον Ισημερινό αντίστοιχα. Από το κέντρο του κύκλου περνά ο γνώμονας ο οποίος σχηματίζει γωνία με τον ορίζοντα ίση με το γεωγραφικό πλάτος του τόπου και προσανατολίζεται προς τον Πολικό Αστέρα.

Συνδυασμός Ισημερινού – Οριζοντίου ηλιακού ρολογιού

Ο συνδυασμός των δύο προηγούμενων ηλιακών ρολογιών δίνει το παρακάτω ρολόι όπου φαίνονται και συγκρίνονται οι αρχές λειτουργίας και των δύο τύπων ρολογιών. Ο κοινός γνώμονας σχηματίζει και στους δύο τύπους ρολογιού γωνία με τον ορίζοντα ίση με το γεωγραφικό πλάτος του τόπου και προσανατολίζεται προς τον Πολικό Αστέρα. Έτσι η σκιά του κοινού γνώμονα στην οριζόντια πλάκα δείχνει την αληθή ηλιακή ώρα στο οριζόντιο ρολόι ενώ η σκιά στην ισημερινή πλάκα δείχνει την αληθή ηλιακή ώρα στο ισημερινό ρολόι.

Η ομάδα αστρονομίας και το τμήμα αστρονομίας του 4ου Λυκείου Δράμας συνεργάζεται με το τμήμα αστρονομίας του 6ου Λυκείου Λάρισας για να επαναλάβουμε το πείραμα του Ερατοσθένη για τη μέτρηση της περιμέτρου της γης.
Για την καλύτερη συνεργασία των δύο σχολείων έχει δημιουργηθεί ο δικτυακός τόπος εργασία:

http://peiramaeratosthenh.pbworks.com