Τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA
Ύλη βιολογίας πανελλαδικών εξετάσεων 2016-2017
ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ 2016-2017
ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
(Απόσπασμα από το ΦΕΚ 2894/2016 με την εξεταστέα ύλη ημερήσιων λυκείων Πανελλαδικών Εξετάσεων 2016)
Αριθμ. 141966/Δ2
Καθορισμός εξεταστέας ύλης για το έτος 2017 για τα μαθήματα που εξετάζονται πανελλαδικά για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αποφοίτων Γ’ τάξης Γενικού Λυκείου
ΒΙΟΛΟΓΙΑ
Από το βιβλίο «Βιολογία» της Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου Γενικής Παιδείας των Αδαμαντιάδου Σ. κ.ά., όπως αυτό αναμορφώθηκε από τους Καλαϊτζιδάκη Μ. και Πανταζίδη Γ.
| Κεφάλαιο 1 : Άνθρωπος και Υγεία | |
| 1.1 | Παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία του ανθρώπου |
| 1.21.2.1
1.2.2 |
ΜικροοργανισμοίΚατηγορίες παθογόνων μικροοργανισμών (εκτός ο «Πολλαπλασιασμός των ιών»)
Μετάδοση και αντιμετώπιση των παθογόνων μικροοργανισμών |
| 1.31.3.1
1.3.2 1.3.3 1.3.4 |
Μηχανισμοί άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού – Βασικές αρχές ανοσίαςΜηχανισμοί μη ειδικής άμυνας
Μηχανισμοί ειδικής άμυνας – Ανοσία Προβλήματα στη δράση του ανοσοβιολογικού συστήματος Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας (AIDS) |
| 1.5 | Ουσίες που προκαλούν εθισμό |
| Κεφάλαιο 2: Άνθρωπος και Περιβάλλον | |
| 2.12.1.1 | Η έννοια του οικοσυστήματοςΧαρακτηριστικά οικοσυστημάτων |
| 2.22.2.1
2.2.2 |
Ροή ΕνέργειαςΤροφικές αλυσίδες και τροφικά πλέγματα
Τροφικές πυραμίδες και τροφικά επίπεδα |
| 2.32.3.1
2.3.2 2.3.3 |
Βιογεωχημικοί κύκλοιΟ κύκλος του άνθρακα
Ο κύκλος του αζώτου Ο κύκλος του νερού |
| 2.4.32.4.4 | ΕρημοποίησηΡύπανση (εκτός: Ρύπανση του εδάφους και Ηχορρύπανση) |
| Κεφάλαιο 3 : Εξέλιξη | |
| 3.13.1.1
3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5 |
ΕισαγωγήΤαξινόμηση των οργανισμών και εξέλιξη
Η θεωρία του Λαμάρκ Η θεωρία της Φυσικής Επιλογής Μερικές χρήσιμες αποσαφηνίσεις στη θεωρία της φυσικής επιλογής Η φυσική επιλογή εν δράσει |
| 3.23.2.1 | Η σύγχρονη σύνθεσηΟι παράγοντες που διαμορφώνουν την εξελικτική πορεία |
| 3.43.4.1
3.4.2 3.4.3 3.4.5 3.4.6 3.4.7 |
Η εξέλιξη του ανθρώπουΤο γενεαλογικό μας δέντρο
Η εμφάνιση των Θηλαστικών και των Πρωτευόντων Τα χαρακτηριστικά των Πρωτευόντων Η εμφάνιση των Ανθρωπιδών Οι πρώτοι άνθρωποι Μόνο το απόσπασμα «Όπως σε κάθε βιολογικό είδος με μεγάλη εξάπλωση, … στη συχνότητα εμφάνισης των αλληλόμορφων». |
Σημείωση
Στην εξεταστέα-διδακτέα ύλη δεν περιλαμβάνονται τα παραθέματα, τα οποία σκοπό έχουν να δώσουν τη δυνατότητα επιπλέον πληροφόρησης των μαθητών, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους, οι πίνακες, τα μικρά ένθετα κείμενα σε πλαίσιο και οι προτάσεις για συνθετικές-δημιουργικές εργασίες των μαθητών.
(…)
Για το σχ. έτος 2016-2017 η διδακτέα ύλη των μαθημάτων της Γ’ τάξης Γενικού Λυκείου που εξετάζονται και πανελλαδικά για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ταυτίζεται με την ως άνω εξεταστέα ύλη.
ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2016-2017
(Απόσπασμα από το ΦΕΚ 2894/2016 με την εξεταστέα ύλη ημερήσιων λυκείων Πανελλαδικών Εξετάσεων 2016)
Αριθμ. 141966/Δ2
Καθορισμός εξεταστέας ύλης για το έτος 2017 για τα μαθήματα που εξετάζονται πανελλαδικά για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αποφοίτων Γ’ τάξης Γενικού Λυκείου
ΒΙΟΛΟΓΙΑ
Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
Από το βιβλίο ‘’Βιολογία’’ της Γ΄ τάξης του Γενικού Λυκείου Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών των Αλεπόρου-Μαρίνου Β., Αργυροκαστρίτη Α., Κομητοπούλου Α., Πιαλόγλου Π., Σγουρίτσα Β.
Κεφάλαιο 1 «Το γενετικό υλικό».
Κεφάλαιο 2 «Αντιγραφή, έκφραση και ρύθμιση της γενετικής πληροφορίας».
Κεφάλαιο 4 «Τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA».
Κεφάλαιο 5 «Μενδελική κληρονομικότητα».
Κεφάλαιο 6 «Μεταλλάξεις».
Κεφάλαιο 7 «Αρχές και μεθοδολογία της Βιοτεχνολογίας» εκτός από την ενότητα ‘‘Η παραγωγή της πενικιλίνης αποτελεί σημαντικό σταθμό στην πορεία της Βιοτεχνολογίας’’
Κεφάλαιο 8 «Εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας στην Ιατρική» εκτός από τις ενότητες ‘‘Εμβόλια’’ και ‘‘Αντιβιοτικά’’.
Κεφάλαιο 9 «Εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας στη γεωργία και την κτηνοτροφία».
Σημείωση
Στην εξεταστέα-διδακτέα ύλη δεν περιλαμβάνονται:
α) Τα ένθετα – παραθέματα, τα οποία σκοπό έχουν να δώσουν τη δυνατότητα επιπλέον πληροφόρησης των μαθητών, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους, σε θέματα που αναδεικνύουν τη σχέση της επιστήμης της Βιολογίας και των εφαρμογών της με όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής.
β) Οι χημικοί τύποι, οι οποίοι συνοδεύουν το κείμενο και συμβάλλουν στην κατανόησή του, σε καμία όμως περίπτωση δεν απαιτείται η απομνημόνευσή τους.
γ) Όσα αναφέρονται υπό τον τίτλο ‘’Ας ερευνήσουμε …’’, στο τέλος κάθε κεφαλαίου και τα οποία αποτελούν προτάσεις για συνθετικές-δημιουργικές εργασίες των μαθητών
(…)
Για το σχ. έτος 2016-2017 η διδακτέα ύλη των μαθημάτων της Γ’ τάξης Γενικού Λυκείου που εξετάζονται και πανελλαδικά για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ταυτίζεται με την ως άνω εξεταστέα ύλη.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησεως.
Αθήνα, 5 Σεπτεμβρίου 2016
Ο Υπουργός
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΦΙΛΗΣ
Ασκήσεις βιολογίας προσανατολισμού γ λυκείου
☺Επαναληπτικές ασκήσεις 2ου κεφαλαίου ☺
- Μόριο DNA δίκλωνο αυτοδιπλασιάζεται σε περιβάλλον με ραδιενεργό φώσφορο και στη συνέχεια τα δυο θυγατρικά μόρια μεταφέρονται σε περιβάλλον με ραδιενεργό θείο και ξαναδιπλασιάζονται. Τι σύσταση θα έχουν οι οκτώ συνολικά πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες;
- Δίνεται το παρακάτω τμήμα του βακτηριακού DNA:
TATAGTCCCTAAGGAGCATTGCCAGTAGCG
ATATCAGGGATTCCTCGTAACGGTCATCGC
α. Να αποδείξετε ότι το τμήμα αυτό είναι δυνατό να αποτελεί γονίδιο.
β. Γράψτε την αλληλουχία του mRNA που προκύπτει κατά τη μεταγραφή και τον προσανατολισμό του.
γ. Βρείτε την αλληλουχία των αμινοξέων στο πεπτίδιο που προκύπτει.
δ. Βρείτε τη θέση του υποκινητή. (περισσότερα…)
Κεντρικό δόγμα της βιολογίας
To DNA ενός οργανισμού είναι ο μοριακός «σκληρός δίσκος» που περιέχει αποθηκευμένες ακριβείς οδηγίες, οι οποίες καθορίζουν τη δομή και τη λειτουργία του οργανισμού. Ταυτόχρονα περιέχει την πληροφορία για τον αυτοδιπλασιασμό του, εξασφαλίζοντας έτσι τη μεταβίβαση των γενετικών οδηγιών από ένα κύτταρο στα θυγατρικά του και από έναν οργανισμό στους απογόνους του.
Το πρώτο βήμα για την έκφραση της πληροφορίας που υπάρχει στο DNA είναι η μεταφορά της στο RNA με τη διαδικασία της μεταγραφής. To RNA μεταφέρει με τη σειρά του, μέσω της διαδικασίας της μετάφρασης, την πληροφορία στις πρωτεΐνες που είναι υπεύθυνες για τη δομή και λειτουργία των κυττάρων και κατ’ επέκταση και των οργανισμών.
Η κατεύθυνση με την οποία η γενετική πληροφορία, που είναι καταγραμμένη στο μόριο του DNA «ρέει» προς τις πρωτεΐνες, ονομάστηκε κεντρικό δόγμα της Βιολογίας.
Λίμνη Πλαστήρα
Η Λίμνη Πλαστήρα είναι λίμνη που βρίσκεται στο οροπέδιο της Νεβρόπολης στο Νομό Καρδίτσας. Είναι τεχνητή λίμνη και το επίσημό της όνομα είναι λίμνη Ταυρωπού.
Σχηματίστηκε το 1959 με την ολοκλήρωση του φράγματος στο νότιο άκρο της επί της αρχής του ποταμού Ταυρωπού ή Μέγδοβα, η δε ιδέα για την κατασκευή της αποδόθηκε στον στρατιωτικό και πολιτικό Νικόλαο Πλαστήρα, όταν το 1935 που επισκέφθηκε την γενέτειρά του, και είχαν σημειωθεί καταστροφικές πλημμύρες στη περιοχή και την Μακεδονία από συνεχείς βροχοπτώσεις, βλέποντας τον χώρο φέρεται να είπε πως “εδώ μια μέρα θα γίνει λίμνη“, απ’ όπου και το πιο γνωστό της όνομα.
Η χρηματοδότησή της έγινε από χρήματα που χρωστούσε η Ιταλία στην Ελλάδα (πολεμικές επανορθώσεις) και την κατασκευή ανέλαβε γαλλική εταιρεία. Σήμερα τη διαχείριση του φράγματος έχει αναλάβει η ΔΕΗ. Πριν την κατασκευή της λίμνης, υπήρχε στο οροπέδιο το λεγόμενο αεροδρόμιο Νεράιδας, που δημιουργήθηκε κατά την κατοχή από τους Άγγλους, όπου και προσγειώθηκε στην κατεχόμενη Ελλάδα το πρώτο συμμαχικό αεροπλάνο (Αύγουστος 1943).
Τα τελευταία χρόνια η λίμνη έχει αξιοποιηθεί και τουριστικά, με αρκετές δραστηριότητες πάνω και γύρω από τη λίμνη.
Αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων επισκεπτών όλες τις εποχές του χρόνου καθώς διαθέτει εκτός από ονειρική ομορφιά πλήθος εντυπωσιακών αξιοθέατων. Ιδιαίτερα την εποχή του χειμώνα τα χιονισμένα έλατα και το παγωμένο νερό της λίμνης προσθέτουν ιδιαίτερη και άγρια ομορφιά.
Ο επισκέπτης στην περιοχή μπορεί να δει θρησκευτικά μνημεία με μεγάλο πολιτιστικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, μοναστήρια, μουσεία, το φράγμα, το βοτανικό κήπο, το ορειβατικό καταφύγιο Αγράφων, τοξωτά γεφύρια και σπήλαια καθώς και σημεία που προσφέρουν πανοραμική θέα στη λίμνη Πλαστήρα που κόβουν την ανάσα.
Μεσογειακή διατροφή και καρδιαγγειακά νοσήματα
Επιστημονικές μελέτες του μεσογειακού τύπου διατροφής ανέδειξαν τη διατροφική αξία της μεσογειακής δίαιτας στην αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Τί είναι η “κακή” και η “καλή” χοληστερόλη.
Οι 2 κυριοι φορείς της χοληστερολης είναι η ΗDL και η LDL (μεταφέρουν τη χοληστερόλη στο αίμα).
Η LDL (χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη) μεταφέρει τη χοληστερόλη στους ιστούς. Η χοληστερόλη εναποτείθεται στα τοιχώματα των αρτηριών, με αποτέλεσμα τη στένωσή τους και τη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας.
Βάσει πρόσφατων στοιχείων ενισχύεται η άποψη ότι η LDL στη φυσική της κατάσταση δεν είναι επιβλαβής. Όταν όμως μεταβληθεί μέσω μίας διεργασίας που ονομάζεται οξείδωση, αποτελεί ουσιαστική απειλή στα τοιχώματα των αρτηρίων.
Αντιοξειδωτικοί παράγοντες όπως οι βιταμίνες Ε και C, τα φλαβονοειδή παρέχουν επιπρόσθετη προστασία κατά της οξειδωτικής επιβάρυνσης αναστέλλοντας την οξείδωση της LDL και μειώνοντας τον κίνδυνο της αθηρωματοσκλήρυνσης.
Αντίθετα η ΗDL μεταφέρει τη χοληστερόλη από τους περιφερικούς ιστούς στο ήπαρ για καταβολισμό, και επομένως μείωση των επιπέδων της στο πλάσμα.
Αυτό λοιπόν που μας ενδιαφέρει είναι να διατηρήσουμε χαμηλά τα LDL και υψηλά τα HDL.
Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της μεσογειακής δίαιτας η οποία περιέχει:
- ελαιόλαδο, πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα που αυξανει τον καταβολισμό δηλαδή την διάσπαση της κακής χοληστερόλης LDL, και τη δέσμευση της χοληστερόλης από την HDL
- τα λιπαρά ψάρια , σκουμπρί, σαρδέλα, σολομός, γαύρος, περιέχουν ω-3 λιπαρά οξέα; η κατανάλωση τους συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης εμφράγματος του μυοκαρδίου. Μελέτες συνδέουν τα ω-3 με δράση αντιθρομβωτική, αντιυπερτασική και υποτριγλυκεριδαιμική.
Το σχετικά αυξημένο ποσοστό σε χοληστερόλη των ψαριών και των θαλασσινών πρέπει να συσχετισθεί με το πλούσιο ποσοστό σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα της σειράς ω-3. - μείωση των κορεσμένων λιπαρών οξέων με μειωμένη κατανάλωση ζωικών τροφών, γαλακτοκομικά με πλήρη λιπαρά και αντικατάσταση του κόκκινου κρέατος με λευκό.
- κατανάλωση φρούτων και λαχανικών.
Τα φρούτα και τα λαχανικά περιέχουν δυσαπορρόφητους φυτικούς πολυσακχαρίτες που έχουν ισχυρή υποχοληστεριναιμική δράση, βοηθώντας την απομάκρυνση της χοληστερόλης.
Επιπλέον οι φυτικές ίνες δεσμεύουν τα χολικά άλατα που είναι απαραίτητα για τη γαλακτωματοποίηση των λιπών, τη διαλυτότητα ορισμένων λιπαρών οξέων και την απορρόφηση λιπιδίων από τον εντερικό βλενογόνο εμποδίζοντας την επαναπρόσληψη και επανακύκλωσή τους. Επειδή πρόδρομη ουσία των χολικών αλάτων είναι η χοληστερόλη, ο οργανισμός δεσμεύει περισσότερη χοληστερόλη στη σύνθεση χολικών αλάτων. - αλλοι βασικοί παράγοντες που συντείνουν στην αύξηση της ΗDL είναι:
- η σωματική άσκηση (30-60 λεπτα την ημερα)
- η διακοπή του καπνίσματος
- η απώλεια σωματικού βάρους καθώς
- η κατανάλωση χαμηλών ποσοτήτων αλκοολούχων ποτών
Πρόσφατα σχόλια