Σε «μπούμερανγκ» για την κ.Κεραμέως που επιχείρησε συρρίκνωση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης με συγχωνεύσεις πανεπιστημιακών Τμημάτων, εξελίσσεται -όπως φαίνεται μέχρι στιγμής τουλάχιστον- η αντίδραση των Πανεπιστημίων. Οπως προκύπτει από τις απαντήσεις των περισσότερων ιδρυμάτων στο αίτημά της να προτείνουν συγχωνεύσεις, όχι μόνο δεν τις εισηγούνται -εκτός εξαιρέσεων- αλλά, αντιθέτως, ορισμένα προτείνουν ίδρυση και νέων Τμημάτων, είτε να ξεκινήσουν Τμήματα η λειτουργία των οποίων είχε ανασταλεί!
Αυτά συμβαίνουν την ίδια στιγμή που η υπουργός Παιδείας προανήγγειλε την επανίδρυση των ΤΕΙ, με τη μορφή σχολών Εφαρμοσμένων Σπουδών τριετούς διάρκειας μέσα στα Πανεπιστήμια, ενώ ακόμα δεν έχει επιλύσει το πρόβλημα των δεκάδων χιλιάδων παλαιών απόφοιτων ΤΕΙ, που εδώ και σχεδόν 4 χρόνια πασχίζουν να ισοτιμήσουν τα επαγγελματικά τους δικαιώματα, και ετοιμάζεται να φέρει το νέο νομοσχέδιο για τα Πανεπιστήμια.
«Αδειάσματα»
Χθες, ακόμα ένα ίδρυμα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, «άδειασε» την Υπουργό Παιδείας που έχει ζητήσει από τα ιδρύματα να καταθέσουν προτάσεις συγχωνεύσεων Τμημάτων. Το ίδρυμα δημοσιοποίησε εκτενή ανακοίνωση της Συγκλήτου του, στην οποία τονίζεται ότι η Σύγκλητος στηρίζει τη συνέχιση λειτουργίας του συνόλου των υφιστάμενων ακαδημαϊκών Τμημάτων ως διακριτές ακαδημαϊκές μονάδες. Επιπλέον η Σύγκλητος σημειώνει με εμφαση ότι το ζήτημα της ποιότητας εξαρτάται όχι μόνο από τους μηχανισμούς που αναπτύσσει και λειτουργεί το δημόσιο Πανεπιστήμιο, αλλά και από ένα σύνολο παραγόντων που στην Ελλάδα, σε αντίθεση με το παγκόσμιο γίγνεσθαι, δεν εξαρτώνται από τα ίδια τα ακαδημαϊκά Ιδρύματα, όπως ο εξορθολογισμός του αριθμού εισακτέων, η επαρκής χρηματοδότηση και η αναβάθμιση της φοιτητικής μέριμνας.
Παρόμοιες προτάσεις έχουν καταθέσει τα περισσότερα Πανεπιστήμια, όπως λχ το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, του οποίου η Σύγκλητος επίσης τόνισε ότι «δεν συντρέχει κανένας ακαδημαϊκός λόγος για την κατάργηση ή τη συγχώνευση Τμημάτων του Πανεπιστημίου», απαντώντας έτσι απολύτως αρνητικά στο αίτημα της υπουργού να καταθέσουν οι πρυτάνεις προτάσεις για συγχωνεύσεις τμημάτων στα ιδρύματά τους. Αντίθετα, η Σύγκλητος αναφέρεται στα πραγματικά προβλήματα των Πανεπιστημίων, κάνοντας λόγο για « υποστελέχωση σε διοικητικούς υπαλλήλους και τεχνικό προσωπικό και τη συνεχή υποχρηματοδότηση των πιο βασικών και ανελαστικών δαπανών, όπως το κόστος της ενέργειας, της συντήρησης κτιρίων και ερευνητικών υποδομών, καθώς και της καθημερινής λειτουργίας εργαστηρίων και κλινικών μαθημάτων. Επιπλέον, επισημαίνονται τα διαρκή προβλήματα που αφορούν στη φοιτητική μέριμνα»
Συγχωνεύσεις
Από τα κεντρικά και τα μεγάλα Πανεπιστήμια, κανένα ίδρυμα της Αθήνας (ΕΚΠΑ, ΟΠΑ, Πολυτεχνείο, ΠΑΔΑ, Γεωπονικό, Χαροκόπειο) δεν πρότεινε συγχωνεύσεις, όπως επίσης το Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης, το Αιγαίου, το Πελοποννήσου, το Κρήτης και το Θεσσαλίας. Περιορισμένες συγχωνεύσεις έχουν προταθεί από το Διεθνές Πανεπιστήμιο και το Δυτικής Μακεδονίας, αλλά, ουσιαστικά το μόνο ίδρυμα που «παλεύει» συγχωνεύσεις είναι το Πανεπιστήμιο Πατρών, κι αυτό από πέρυσι, που είχε προταθεί συγχώνευση του Τμήματος Μουσειολογίας με έδρα τον Πύργο με το Τμήμα Ιστορίας – Αρχαιολογίας της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών με έδρα την Πάτρα. Επίσης τα Τμήματα Γεωπονίας με έδρα την Αμαλιάδα, Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής με έδρα το Μεσολόγγι και Επιστήμης Βιοσυστημάτων και Γεωργικής Μηχανικής συγχωνεύονται σε Τμήμα Γεωπονίας που με έδρα το Μεσολόγγι. Στόχος είναι να δημιουργηθεί Γεωργική Σχολή στα πρότυπα της Αμερικανικής ώστε να συνδεθεί η εκπαίδευση/επιμόρφωση με την παραγωγή, αν και υπάρχουν αντιδράσεις φοιτητών, όπως και στην περίπτωση του τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Πατρών. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο φοιτητικός σύλλογος, ενημερώνει πως στο πλαίσιο της «αναδιάρθρωσης» του ιδρύματος, το Τμήμα πρόκειται να κλείσει και στη θέση του να δημιουργηθεί νέα σχολή Αειφόρου Γεωργίας.
Ιδρυση νέων Τμημάτων
Αντί λοιπόν τα πανεπιστήμια να προτείνουν συγχωνεύσεις όπως θα ήθελε η κ.Κεραμέως, προτείνουν ιδρύσεις νέων Τμημάτων. Για παράδειγμα, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο ζητά την άμεση ίδρυση Τμήματος Κτηνιατρικής, σύμφωνα με την πλήρως εμπεριστατωμένη πρόταση η οποία έχει ήδη κατατεθεί από το Πανεπιστήμιο, ενώ ζητά επίσης και την άμεση λειτουργία των τριών υπό αναστολή Τμημάτων με τίτλο «Διαιτολογία και Ποιότητα Ζωής», «Πληροφορική στη Γεωργία και το Περιβάλλον» και «Υδροβιολογία και Υδατοκαλλιέργειες», αιτούμενοι ταυτόχρονα την αναγκαία πρόσθετη ενίσχυση σε υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό όλων των ειδικοτήτων. Αντίστοιχα, την ίδρυση νέων τμημάτων προτείνουν το Χαροκόπειο, και το Δημοκρίτειο Θράκης, που ζητά την διατήρηση των υφιστάμενων τμημάτων του ως έχουν αλλά και την περαιτέρω ενίσχυσή του, και με την δημιουργία νέων τμημάτων όπως το Τμήμα Εργοθεραπείας στην Κομοτηνή και το Τμήμα Ψυχολογίας στο Διδυμότειχο. Επιπλέον, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής (ΠΑΔΑ) προτείνει την ίδρυση του Νέου Τμήματος Επιστημών Γραφικών Τεχνών και Συσκευασίας (Department of Graphic Arts and Packaging Sciences) στη Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου. Έχει μάλιστα συντάξει πρόταση για το τμήμα αυτο, με όλα τα συνοδευτικά έγγραφα (μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας, προτεινόμενο πρόγραμμα σπουδών, ενημερωτικά έγγραφα), εκπονήθηκε το χρονικό διάστημα Σεπτεμβρίου – Νοεμβρίου 2020 με τη συνεργασία όλων των μελών ΔΕΠ και ΕΔΙΠ της Κατεύθυνσης Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές και τα κριτήρια της ΕΘΑΑΕ. Πληροφορίες αναφέρουν ότι επίσης προτείνεται η μετεξέλιξη σε Τμήμα του Ερευνητικού Εργαστηρίου Κοινωνικής Διοίκησης που λειτουργεί εκεί από το 2019 και εξυπηρετεί εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες στo γνωστικό αντικείμενο της Κοινωνικής Διοίκησης (Social Administration), αξιοποιώντας σύγχρονες διεπιστημονικές προσεγγίσεις από τους κλάδους του Δικαίου, της Κοινωνικής Πολιτικής, της Πολιτικής Επιστήμης, της Οργάνωσης και Διοίκησης, των Οικονομικών, των Επιστημών Υγείας και της Πληροφορικής και Επικοινωνίας. Εξάλλου, στο Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο (ΕΛΜΕΠΑ) έχουν ήδη τεθεί σε αναστολή η λειτουργία έξι τμημάτων του Ιδρύματος. Πρόκειται για τα Τμήματα α) Χημικών Μηχανικών με έδρα τα Χανιά, β) Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων με έδρα το Ηράκλειο, γ) Μηχανικών Βιοϊατρικής με έδρα το Ηράκλειο, δ) Μουσικών Σπουδών με έδρα το Ρέθυμνο, ε) Επιστημών Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού με έδρα τον Άγιο Νικόλαο και στ) Φυσικοθεραπείας με έδρα την Ιεράπετρα, τα οποία ιδρύθηκαν με το ν. 4610/07.05.2019. Το Ίδρυμα έχει, ωστόσο, έχει καταθέσει μελέτες βιωσιμότητας και σκοπιμότητας για τη λειτουργία τους.
Αντιδράσεις για τις λίγες προτάσεις συγχωνεύσεων
Στις λίγες περιπτώσεις που ιδρύματα προτείνουν (περιορισμένες) συγχωνεύσεις, δημιουργούνται αντιδράσεις. Συγχωνεύεις μέχρι στιγμής έχουν προταθεί από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, η Σύγκλητος του οποίου προτείνει τη μετονομασία του Τμήματος Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης σε Τμήμα Μάρκετινγκ και την απορρόφηση του Τμήματος Περιφερειακής και Διασυνοριακής Ανάπτυξης από το Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών.
Επίσης, σύμφωνα με την εφημερίδα «Μακεδονία» αναβρασμός επικρατεί στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος (ΔΙΠΑΕ), καθώς φοιτητές συγκεντρώθηκαν χτες στο αμφιθέατρο και μαζί με τους καθηγητές τους συζήτησαν τις κινήσεις στις οποίες θα προχωρήσουν μετά την αιφνιδιαστική εισήγηση που έγινε γνωστή στις 31 Μαρτίου και σύμφωνα με την οποία η Διοικούσα Επιτροπή του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος προτίθεται να μεταφέρει τα τρία τμήματα της Σχολής Μηχανικών της Θεσσαλονίκης, στις Σέρρες. Η απόφαση αυτή -εάν οριστικοποιηθεί- θα οδηγήσει στην κατάργηση από τη Θεσσαλονίκη των τμημάτων: Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης, Ηλεκτρονικών Συστημάτων και Μηχανικών Περιβάλλοντος, που αποτελούνται σχεδόν από 6 χιλιάδες φοιτητές και 60 μέλη ΔΕΠ και θα μεταφερθούν ή θα συγχωνευθούν με εκείνα των Σερρών, όπου κατέχει την έδρα της Σχολής.
Τέλος, είναι ενδεχόμενο τμήματα της Σχολής Θετικών Επιστημών του Διεθνούς Πανεπιστημίου να μεταφερθούν από την Καβάλα στο Δημοκρίτειο και να καταργηθει το Τμήμα Φυσικής, ενω ερώτημα παραμένει τι θα γίνει με τη Νοσηλευτική στο Διδυμότειχο, πουν αντιμετωπίζει χρόνια προβλήματα υποστελέχωσης.
