Τα «μαρτάκια» του Μάρτη

 Ο «Μάρτης» είναι ένα παμπάλαιο έθιμο. Πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα.

Σύμφωνα με το έθιμο, την 1η του Μάρτη, οι μητέρες φορούν στον καρπό του χεριού των παιδιών τους ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, τον Μάρτη ή Μαρτιά, για να τα προστατεύει από τον πρώτο ήλιο της άνοιξης, που είναι ιδιαίτερα βλαβερός, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες.

Τον φτιάχνουν την τελευταία μέρα του Φλεβάρη και τον φορούν την πρώτη μέρα του Μάρτη, πριν βγουν από το σπίτι.

Σε μερικές περιοχές ο Μάρτης φοριέται στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού σαν δαχτυλίδι για να μην σκοντάφτει ο κάτοχός του.

Το βραχιολάκι αυτό το βγάζουν στο τέλος του μήνα ή το αφήνουν πάνω στις τριανταφυλλιές όταν δουν το πρώτο χελιδόνι, για να τον πάρουν τα πουλιά και να χτίσουν τη φωλιά τους ή το καίνε με το αναστάσιμο φως του Πάσχα.

 

Η Κυρά Σαρακοστή

Η Κυρά Σαρακοστή είναι ένα έθιμο με πολύ βαθιές ρίζες. Πρόκειται για ένα ιδιότυπο ημερολόγιο με το οποίο μετρούσαν τις εβδομάδες της σαρακοστιανής περιόδου.
Οι γυναίκες και τα παιδιά ζύμωναν μια γυναίκα καλόγρια, με σταυρό στο κεφάλι και τα χέρια σταυρωμένα σε στάση προσευχής, η οποία είχε επτά πόδια, ένα για κάθε εβδομάδα μέχρι το Πάσχα. Αργότερα την Κυρά – Σαρακοστή την σχεδίαζαν σε χαρτί.
Η Κυρά Σαρακοστή έχει σταυρωμένα τα χέρια της, επειδή προσεύχεται, δεν έχει στόμα γιατί δεν μιλάει και γιατί νηστεύει, δεν έχει αυτιά για να μην ακούει. Όλα αυτά γιατί η περίοδος μέχρι το Πάσχα στην ουσία σημαίνει στροφή στον εσωτερικό μας κόσμο με σκοπό την κάθαρση μέσω της νηστείας, όχι μόνο των τροφών αλλά και των κακών μας συνηθειών.
Κάθε Σάββατο έκοβαν από ένα πόδι, ενώ το τελευταίο, που κοβόταν το Μεγάλο Σάββατο, το τοποθετούσαν σε ένα ξερό σύκο, και όποιος το έβρισκε ήταν ο τυχερός!

ΚΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΣΕ ΟΛΕΣ!

Χελιδονίσματα 2018

Ελάτε να υποδεχτούμε τα χελιδόνια…

Η Ορνιθολογική φέτος, όπως κάθε χρόνο, θα υλοποιήσει την εκπαιδευτική δράση «Χελιδονίσματα» στο Πάρκο «Α.Τρίτσης» και προσκαλεί σχολικές ομάδες να υποδεχτούν τους προάγγελους της άνοιξης τα χελιδόνια, φτιάχνοντας φωλιές από πηλό.
Με βασικά υλικά τον ενθουσιασμό των παιδιών και τον πηλό, που αντικαθιστά το χώμα που τα χελιδόνια δυσκολεύονται πλέον να βρουν στην πόλη, τα παιδιά δημιουργούν τις δικές τους φωλιές. Οι φωλιές θα τοποθετηθούν στο σχολείο ή στο σπίτι των παιδιών προσφέροντας έτσι στα χελιδόνια έτοιμες κατοικίες!
Η εκπαιδευτική δραστηριότητα «Χελιδονίσματα» θα υλοποιηθεί 27 & 28 Φεβρουαρίου και 1 Μαρτίου στο Πάρκο «Α.Τρίτσης» και απευθύνεται σε παιδιά Γ,Δ,Ε και ΣΤ τάξης Δημοτικού.
Η δράση έχει διάρκεια 75 λεπτά και περιλαμβάνει:

  • Υποδοχή και παρουσίαση με θέμα «Το ταξίδι των χελιδονιών»

Σύντομη ενημερωτική παρουσίαση για τα χελιδόνια και τις περιπέτειες τους στο μακρύ μεταναστευτικό τους ταξίδι.

  • Εκπαιδευτικό εργαστήρι (στεγασμένος χώρος)

Τα παιδιά κατασκευάζουν μια φωλιά από πηλό σύμφωνα με τις οδηγίες των εκπαιδευτών και των εθελοντών, αποθηκεύουν την φωλιά σε κουτιά ώστε να στεγνώσει σωστά και παίρνουν οδηγίες τοποθέτησής της.

Η συμβολική συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι 2,5€ ανά μαθητή και η ημερομηνία και η ώρα επίσκεψης των σχολείων προκύπτει κατόπιν συνεννόησης.
Επίσης, μπορείτε να δείτε την περιγραφή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων τα οποία πραγματοποιούνται από την Ορνιθολογική καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς στο Πάρκο «Α.Τρίτσης» και στον υγρότοπο της Βραυρώνας εδώ.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με την Δώρα Μπασδέκη στο 210 2316977 ή στο park@ornithologiki.gr
Οδηγίες πρόσβασης και πληροφορίες για το Πάρκο «Α.Τρίτσης» μπορείτε να βρείτε στον ιστότοπο του Προγράμματος: www.park.ornithologiki.gr

 

Ο μύθος της αμυγδαλιάς

Η αμυγδαλιά είναι ένα δέντρο που συμβολίζει την ελπίδα!
Ανθίζει μέσα στον χειμώνα και
μας θυμίζει πως η άνοιξη δεν αργεί να φτάσει!

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ζούσε στη Θράκη μια όμορφη πριγκίπισσα, η Φυλλίς. Ήταν κόρη του βασιλιά Σίθωνα. Μετά το τέλος του τρωικού πολέμου, γνώρισε και αγάπησε τον γιο του Θησέα και της Φαίδρας, τον Δημοφώντα.

Οι δυο νέοι παντρεύτηκαν, όμως ο Δημοφώντας νοσταλγούσε την πατρίδα του. Η Φυλλίς είπε στον Δημόφωντα να επισκεφτεί την πόλη του, την Αθήνα, αλλά τον έβαλε να υποσχεθεί πως θα γυρνούσε γρήγορα κοντά της! Όμως ο νέος αργούσε να επιστρέψει κοντά στην αγαπημένη του κι αυτή ένιωθε μοναξιά κι εγκατάλειψη. Πέθανε από τη θλίψη της και οι θεοί του Ολύμπου, επειδή τη λυπήθηκαν, την έκαναν ένα λυγερόκορμο δέντρο.

Μετά από χρόνια ο Δημοφώντας επέστρεψε στη Θράκη και βρήκε την αγαπημένη γυναίκα σε έναν τόπο παγωμένο, να έχει γίνει ένα ξερό δέντρο δίχως φύλλα. Απελπισμένος και γεμάτος τύψεις αγκάλιασε τον κορμό της και τότε εκείνη γέμισε λευκούς ανθούς στη μέση του χειμώνα. Έτσι η αγάπη τους νίκησε τον θάνατο!

Οι τρεις ιεράρχες

Οι Τρεις Ιεράρχες, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο Βασίλειος ο Μέγας και ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός (ή Γρηγόριος ο Θεολόγος), είναι επιφανείς άγιοι  της χριστιανικής θρησκείας, προστάτες των γραμμάτων και των μαθητών. Αναδείχθηκαν ως οι περισσότερο σημαντικοί εκκλησιαστικοί πατέρες και άγιοι. Η δράση τους  τούς έδωσε τον τίτλο των μεγίστων φωστήρων, όπως ψέλνεται και στο τροπάριό τους: «Τους τρεις μεγίστους φωστήρας της τρισηλίου θεότητος…». Και οι τρεις έδειξαν προσήλωση στη χριστιανική θρησκεία κι η ζωή τους ήταν γεμάτη από τους αγώνες τους γι’ αυτή. Τα συγγράμματά τους, αλλά και η προφορική τους διδασκαλία έδωσαν δόξα και αίγλη στη χριστιανική παιδεία. Γαλουχημένοι με τα βαθιά νοήματα της θρησκείας και άριστοι γνώστες της αρχαίας ελληνικής σοφίας, συνδυάζουν τις γνώσεις τους αυτές και προσφέρουν τις πρώτες βάσεις στη διαμόρφωση της ελληνοχριστιανικής παιδείας και του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού. Για τη μεγάλη προσφορά τους στα γράμματα ανακηρύχτηκαν άγιοι προστάτες των γραμμάτων, των μαθητών και γενικά της σπουδάζουσας νεολαίας. Για τη σοφία τους και τη χριστιανική τους ζωή, η ορθόδοξη Εκκλησία τους ονόμασε αγίους και γιορτάζουν ο καθένας ξεχωριστά. Aπό τα τέλη του 4ου αιώνα αποφασίστηκε και καθιερώθηκε να υπάρχει και για τους τρεις μια κοινή γιορτή στις 30 Ιανουαρίου κάθε έτους. Κι επειδή είναι και προστάτες των γραμμάτων, καθιερώθηκε αυτή η γιορτή να είναι και γιορτή των γραμμάτων και της ελληνοχριστιανικής παιδείας. Η καθιέρωση αυτή έγινε μετά την απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό και από το 1842 η γιορτή καθιερώθηκε ως εκπαιδευτική από τη σύγκλητο του πανεπιστημίου Αθηνών.

Αποκριά

Αποκριά σημαίνει αποχή από το κρέας. Ο άνθρωπος προετοιμάζεται ψυχικά και σωματικά για την περίοδο του Πάσχα και την Ανάσταση. Στα λατινικά ταυτίζεται με το καρναβάλι, καθώς αυτή η λέξη προέρχεται από το carne, που σημαίνει “κρέας”, και το ρήμα vale, που σημαίνει “περνώ”.

Οι αποκριές έιχουν τις ρίζες τους στην αρχαία Ελλάδα. Συνδέονται µε την λατρεία του ∆ιονύσου, θεού του κρασιού. Η δηµοφιλής αυτή παράδοση προέρχεται από τις τελετουργίες των αρχαίων Ελλήνων και τις γιορτές που γίνονταν προς τιµή του ∆ιονύσου, θεού του κρασιού και της ευθυµίας. Η περίοδος της Αποκριάς θεωρείται κατεξοχήν περίοδος εκτόνωσης. Ο άνθρωπος μεταμφιεζόμενος βρίσκει την ευκαιρία να ξεφύγει από την καθημερινότητά του, εξωτερικεύοντας τα πάθη του και κρύβοντας την αληθινή του ταυτότητα.

Παλαιότερα το καρναβάλι γινόταν παντού στην Ελλάδα με μασκαράτες ομαδικές, χορούς, γλέντια, σάτιρα και διάφορα ιδιαίτερα έθιμα σε κάθε μέρος. Ήταν ευκαιρία για ξεφάντωμα, κρασί και χίλια δυο πειράγματα. Μεγαλύτερα κέντρα του αποκριάτικου ξεφαντώματος ήταν, όπως και σήμερα, η Πάτρα με το περιβόητο πατρινό καρναβάλι, η Πλάκα στην Αθήνα, η Ξάνθη, το Ρέθυμνο. Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς και την Καθαρά Δευτέρα υπαίθρια γλέντια και παρελάσεις πραγματοποιούνται σε διάφορες γειτονιές της Ελλάδας!

 

 

New blog

Καλώς ήρθατε στο blog μας!

Πρόκειται για μια εργασία που έγινε στο πλαίσιο της επιμόρφωσης β΄επιπέδου  ΤΠΕ.

Το ιστολόγιο φιλοξενείται στην πλατφόρμα του Πανελλήνιου Σχολικού δικτύου.

Ακολουθήστε μας για να μαθαίνετε τα νέα μας!