ΕΝΕΡΓΕΙΑ – Φ.Ε. 7 : ΟΡΥΚΤΟΙ ΑΝΘΡΑΚΕΣ – ΕΝΑ ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΣΤΕΡΕΟ

[slideboom id=622642&w=425&h=370]

Τους ορυκτούς άνθρακες (γαιάνθρακες) τους βρίσκουμε στο υπέδαφος. Ο σχηματισμός τους έγινε πριν από πολλά εκατομμύρια χρόνια όταν δάση καταπλακώθηκαν από στρώματα εδάφους εξαιτίας μεγάλων φυσικών καταστροφών (π.χ. σεισμοί).

Εξαιτίας της υψηλής θερμοκρασίας που επικρατεί στο εσωτερικό της Γης, το ξύλο απανθρακώθηκε. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται απανθράκωση (απανθράκωση = η μεταβολή ενός σώματος σε κάρβουνα και στάχτη).

 Οι γαιάνθρακες αυτοί που σχηματίστηκαν στο υπέδαφος της γης, δεν έχουν όλοι την ίδια μορφή. Η μορφή τους καθορίστηκε από το χρόνο που απαιτήθηκε να σχηματιστούν, τη θερμοκρασία και την πίεση που επικρατούσαν .
Η πιο συνηθισμένη μορφή ορυκτών ανθράκων είναι οι άμορφοι άνθρακες.Λέγονται έτσι γιατί τα μόρια τους είναι διατεταγμένα με άτακτο τρόπο στη μάζα τους. Η περιεκτικότητά τους σε άνθρακα εξαρτάται από το χρόνο που έμειναν θαμμένοι στο υπέδαφος και από τις συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας . Ανάλογα με την περιεκτικότητά τους σε άνθρακα, διακρίνονται σε:

  • ανθρακίτη με περιεκτικότητα σε καθαρό άνθρακα πάνω από 90%
  • λιθάνθρακα με περιεκτικότητα σε καθαρό άνθρακα 70-90%
  • λιγνίτη με περιεκτικότητα 50-70%
  • τύρφη με περιεκτικότητα λιγότερη από 50%

Εκτός από τους άμορφους υπάρχουν και οι κρυσταλλικοί άνθρακες (η διάταξη των μορίων τους είναι συγκεκριμένη). Κρυσταλλικοί άνθρακες είναι ο γραφίτης (μολύβια) και το διαμάντι.

Ακατέργαστο διαμάντι

Γραφίτης

Σήμερα η εξόρυξη του ορυκτού άνθρακα γίνεται είτε επιφανειακά, σε βάθος έως 30 μ. ή σε ορυχεία (υπόγεια) σε βάθος που κυμαίνεται από 200-300 μ. και πολλές φορές και 1000 μ. κάτω από την επιφάνεια της γης.

  • Για την επιφανειακή εξόρυξη συνήθως απομακρύνονται τα χώματα και στη συνέχεια συλλέγεται ο ορυκτός άνθρακας και μεταφέρεται με ταινιόδρομους .

  • Για τη υπόγεια εξόρυξη κατασκευάζονται ανελκυστήρες, με τους οποίους μεταφέρονται οι εργάτες στο βάθος που χρειάζεται και στοές που διασχίζονται από μικρά βαγόνια που μεταφέρουν τον άνθρακα. Είναι τα λεγόμενα ανθρακωρυχεία όπου και το κόστος κατασκευής είναι πολύ μεγάλο αλλά και οι συνθήκες εργασίας επικίνδυνες και ανθυγιεινές.

Οι ανθρακωρύχοι δουλεύουν σε πολύ δύσκολες συνθήκες χωρίς φυσικό φωτισμό, χωρίς επαρκή αερισμό και με πολλή υγρασία που τους προκαλεί πολλά αναπνευστικά προβλήματα.

Για την ασφάλειά τους οι ανθρακωρύχοι χρησιμοποιούν ειδικό εξοπλισμό: κράνος με φακό προσαρμοσμένο στο επάνω μέρος, μπότες, γάντια και φιάλη με αέρα. Στο ορυχείο ο αερισμός γίνεται με ειδικούς αεραγωγούς, που τροφοδοτούν τις στοές με φρέσκο αέρα από την επιφάνεια. Οι φιάλες όμως μπορεί να αποδειχτούν σωτήριες στην περίπτωση κάποιου ατυχήματος, καθώς τροφοδοτούν με αέρα τους ανθρακωρύχους, ώσπου να φτάσουν τα συνεργεία διάσωσης.

Ώρα για επανάληψη…

Δείτε κι αυτό…

Και λίγο γέλιο…