Γενικό πλαίσιο σχεδιασμού αντιμετώπισης Καταστροφών
Τι είναι καταστροφή;
Η έννοια της καταστροφής φαίνεται καταρχήν απλή. Ωστόσο, το ερώτημα τι είναι καταστροφή;» εξακολουθεί να απασχολεί την επιστημονική κοινότητα και τα κέντρα λήψης αποφάσεων. Ιδίως μάλιστα, στις σημερινές συνθήκες, έννοια της καταστροφής συγχέεται με την έννοια της κρίσης, ακόμα και -αποδίδεται σε καταστάσεις που παλιότερα θα χαρακτηρίζονταν ως «ατυχήματα» ή «έκτακτα συμβάντα». Από ποιο σημείο και πέρα έκτακτα περιστατικά ρουτίνας περνούν το όριο και γίνονται καταστροφές; Ποια λειτουργικά χαρακτηριστικά μετατρέπουν μια έκτακτη κατάσταση σε καταστροφή; Αργής εξέλιξης καταστάσεις, όπως η απερήμωση ή η εξάπλωση του AIDS, μπορεί να χαρακτηριστούν ως καταστροφές και με ποια κριτήρια; Μια κατάσταση χαρακτηρίζεται ως καταστροφή αντικειμενικά ή χρειάζεται να ληφθεί υπόψη και η αντίληψη του πληθυσμού για αυτήν;
Υπάρχουν εκατοντάδες ορισμοί της έννοιας καταστροφή. Ένας ορισμός ευρείας αποδοχής έχει διατυπωθεί από τη Στρατηγική για τη Μείωση των Καταστροφών των Ηνωμένων Εθνών (UΝ/ISDR, 2009). Σύμφωνα με αυτόν, ως καταστροφή ορίζεται μια σημαντική διατάραξη της λειτουργίας μιας κοινότητας ή κοινωνίας που συνδέεται με εκτεταμένες απώλειες και επιπτώσεις (ανθρώπινες, υλικές, οικονομικές ή περιβαλλοντικές) που ξεπερνούν την ικανότητα της κοινότητας ή κοινωνίας να ανταπεξέλθει με ίδιους πόρους. Στις επιπτώσεις μιας καταστροφής περιλαμβάνονται η απώλεια ζωής, οι τραυματισμοί, οι ασθένειες και άλλο αρνητικά επακόλουθα στην υγεία, οι απώλειες περιουσίας η καταστροφή αγαθών, η απώλεια υπηρεσιών, κοινωνικές και οικονομικές δυσλειτουργίες καθώς και η περιβαλλοντική υποβάθμιση. Η καταστροφή δεν ταυτίζεται με το φαινόμενο ή το συμβάν που αποτελεί το έναυσμά της παρότι συχνό γίνεται αυτή η σύγχυση η καταστροφή προκαλείται όταν η εκδήλωση ενός επικίνδυνου συμβάντος ή φαινόμενου συνυπάρξει με συνθήκες ευπάθειας και τρωτότητας στην κοινωνία και αποδεικνύεται ανεπαρκής η ικανότητα της κοινωνίας να μετριάσει τις ενδεχόμενες επιπτώσεις και να ανακάμψει από αυτές
Αντιμετώπιση κατάστασης έκτακτης ανάγκης
Η φάση της αντιμετώπισης αφορά την παροχή βοήθειας προς το πληθυσμό και τη διαχείριση των εκτάκτων αναγκών που ανακύπτουν κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά την καταστροφή. Στόχος είναι να προστατευθούν ζωές, να μειωθούν οι συνέπειες στην υγεία του πληθυσμού, να αντιμετωπιστούν με επάρκεια σι άμεσες ανάγκες διαβίωσης του πληθυσμού, να επανέλθει όσο το δυνατόν γρηγορότερα η καθημερινότητα στην πληγείσα περιοχή.
Οι δράσεις αντιμετώπισης εστιάζονται κύριο στις άμεσες βραχυπρόθεσμες ανάγκες. Μερικές δράσεις αντιμετώπισης, όπως η στέγαση των πληγέντων, συνδέονται επίσης με το στάδιο της αποκατάστασης. Η μετάβαση από τη φάση της αντιμετώπισης στην φάση της αποκατάστασης είναι σε πολλές περιπτώσεις δυσδιάκριτη.
Κατά κανόνα, στη φάση αυτή οι ανάγκες αφενός έχουν χαρακτήρα επείγοντος και αφετέρου μεταβάλλονται γρήγορα στο χώρο και το χρόνο. Έτσι λοιπόν, ο εντοπισμός τους και πολύ περισσότερο η κάλυψή τους αποτελούν μια μεγάλη πρόκληση. Βοηθά πολύ, εάν υπάρχει προηγούμενη εμπειρία αντιμετώπισης καταστροφής και κατάλληλη προετοιμασία των υπηρεσιών, φορέων και του πληθυσμού.
Η φάση της αντιμετώπισης είναι η πιο έντονα προβαλλόμενη. Επομένως, μια επιτυχής διαχείρισή της δημιουργεί πολιτικό οφέλη, παρότι ξεκινά αφού η καταστροφή έχει ήδη συντελεστεί και η περιοχή έχει υποστεί σοβαρές επιπτώσεις.
Ο σχεδιασμός και τα μέτρα για την αντιμετώπιση καταστροφής είναι, κατά κανόνα, μεσο- βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα και απαιτούν μικρότερη επένδυση από αυτά για την πρόληψη των καταστροφών.
Βασικό εργαλείο για την αντιμετώπιση καταστροφής αποτελεί ο σχεδιασμός με οδηγό το Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας «Ξενοκράτης» και καθοριστική σημασία έχει η εκπαίδευση των εμπλεκομένων και του πληθυσμού.
Αποκατάσταση και ανασυγκρότηση
Η φάση της αποκατάστασης και της ανασυγκρότησης αναφέρεται στην επαναφορά στα προκαταστροφικά επίπεδα ή και στη βελτίωση των συνθηκών στην πληγείσα περιοχή. Διαδέχεται τη φάση της αντιμετώπισης μετά τη λήξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Η διαχείριση της αποκατάστασης αποσκοπεί στην επαναφορά και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης του πληθυσμού και της λειτουργίας των υποδομών και των υπηρεσιών στις κοινότητες που έχουν πληγεί, καθώς και στην κοινωνική, οικονομική και αναπτυξιακή ενίσχυση της πληγείσας περιοχής. Περιλαμβάνει κυρίως δράσεις για τη συγκράτηση ή επαναφορά του πληθυσμού στην πληγείσα περιοχή την κατασκευή ή ανακατασκευή εγκαταστάσεων και υποδομών την κοινωνική στήριξη, την ανάπτυξη της περιοχής την περιβαλλοντική αναβάθμιση.
Η φάση της αποκατάστασης περιλαμβάνει επίσης δράσεις για το μετριασμό παραγόντων που εντείνουν τον κίνδυνο μελλοντικής καταστροφής. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση προγραμμάτων 0κατάστσση με επίγνωση του κινδύνου και με την ενεργή συμμετοχή του πληθυσμού μπορούν να υποστηρίξουν την ανάπτυξη και την εφαρμογή μέτρων μείωσης του κινδύνου καταστροφών στην περίπτωση αυτή, η διαχείριση της καταστροφής μπορεί να αναδειχτεί σε “ευκαιρία” για περισσότερη ανάπτυξη.
Οι δράσεις ανασυγκρότησης βασίζονται σε στρατηγικό σχεδιασμό ή πολιτικές που έχουν σχεδιαστεί εκ των προτέρων, στη βάση των θεσμικών αρμοδιοτήτων των αρμόδιων αρχών και φορέων και παρέχουν τη δυνατότητα ενεργοποίηση και συμμετοχής του πληθυσμού.
Το εγκεκριμένο Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας με τη συνθηματική λέξη «ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ» (Υ.Α 1299/2003), αποτελεί τη βάση σχεδίασης και ενέργειας του κρατικού μηχανισμού για τη διαχείριση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που προκύπτουν από την εκδήλωση πάσης φύσεως καταστροφών σε όλα τα επίπεδα διοίκησης [κεντρικό, περιφερειακό, τοπικό] για κάθε μια από τις τέσσερις φάσεις του συστήματος κινητοποίησης πολιτικής προστασίας [συνήθης ετοιμότητα, αυξημένη ετοιμότητα, αντιμετώπιση (κινητοποίηση – επέμβαση), (βραχεία) αποκατάσταση],το ανωτέρω σχέδιο, ορίζονται σι εμπλεκόμενες οργανικές μονάδες, καθώς και όργανα που διευθύνουν και συντονίζουν τους επιχειρησιακά εμπλεκόμενους φορείς σε όλα τα επίπεδα.
Περαιτέρω ειδικός προσδιορισμός, με βάση το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, του επιχειρησιακού ρόλου των Φορέων γίνεται μέσα από τα Ειδικά Σχέδια που έχουν υποχρέωση να συντάξουν σε κεντρικό επίπεδο τα Υπουργεία. Στη διεργασία κατάρτισης των ειδικών σχεδίων μπορεί να συμπεριληφθούν και άλλοι Φορείς των οριζόμενων στο Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας (ΓΣΠΠ) “ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ” (Υ.Α. 1299/2003).
Τελικός σκοπός, σύμφωνα με το (ΓΣΠΠ) “ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ” είναι η σύνταξη ενός Γενικού Σχεδίου έκτακτης ανάγκης ανά καταστροφή, το οποίο θα προκύψει από τη σύνθεση και την εναρμόνιση των ειδικών σχεδίων ανά κατηγορία που Θα συντάξουν τα Υπουργεία.
Μετά την περάτωση της διεργασίας σύνταξης και έγκρισης των ειδικών και των γενικών σχεδίων ανά καταστροφή σε επίπεδο Υπουργείων, Θα συνταχθούν τα αντίστοιχα σχέδια σε επίπεδο Περιφέρειας και Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης
Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας προς υποβοήθηση της διαδικασίας σχεδίασης, προχώρησε στη σύνταξη υποστηρικτικού εγχειριδίου (Εγχειρίδιο Σύνταξης και Εναρμόνισης Ειδικών Σχεδίων ανά καταστροφή σε επίπεδο Υπουργείου ή άλλου κεντρικού Φορέα»4) το οποίο απέστειλε στους αρμόδιους για το σχεδιασμό. Το ανωτέρω εγχειρίδιο καθορίζει τη δομή και περιγράφει το περιεχόμενο των Ειδικών και των Γενικών Σχεδίων έκτακτης ανάγκης έτσι ώστε να είναι τυποποιημένα και εναρμονισμένα με τα οριζόμενα στο Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας με την συνθηματική λέξη «ΞΕΝ0ΚΡΑΤΗΣ» (ΥΑ. 1299/2003).
ΣΧΕΔΙΟ ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ(υπόδειγμα)
ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ-ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ-ΕΧΘΡΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ.
ΦΑΣΗ 1η: Πριν το συμβάν
Στην προσεισμική φάση με βάση το σχέδιο «Ξενοκράτης» δημιουργείται το Συντονιστικό Τοπικό Όργανο (Σ.Τ.Ο). Η αποστολή του ΣΤΟ είναι ο συντονισμός των υπηρεσιών του Δήμου για:
·την οργάνωση των προληπτικών μέτρων σε περίπτωση φυσικής καταστροφής τεχνολογικού ατυχήματος ή εχθρικής ενέργειας και
·την Αντιμετώπιση των συνεπειών (καταστροφές, κατασκηνώσεις, Διοικητική και τεχνική μέριμνα, κλπ)
·Σ.Τ.ΟΔΗΜΟΥ …………
ΙΔΙΟΤΗΤΑ
|
ΟΝΟΜ/ΜΟ
|
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
|
ΤΗΛΕΦΩΝΟ
|
ΚΙΝΗΤΟ
|
ΔΗΜΑΡΧΟΣ
|
|
|
|
|
ΑΝΤIΔΗΜΑΡΧΟΣ
|
|
|
|
|
ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ
|
|
|
|
|
ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ
|
|
|
|
|
ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ
|
|
|
|
|
ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ
|
|
|
|
|
ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ
|
|
|
|
|
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ Π.Π
|
|
|
|
|
ΕΚ/ΠΟΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
|
|
|
|
|
ΕΚ/ΠΟΣ Κ.Υ
|
|
|
|
|
ΕΚ/ΠΟΣ Π.Υ
|
|
|
|
|
ΦΑΣΗ 2η: Κατά την εξέλιξη
1. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Κέντρο επιχειρήσεων ορίζεται το Δημαρχείο και τα κατά τόπους δημοτικά καταστήματα. Πολιτικός Επικεφαλής των επιχειρήσεων ορίζεται ο Δήμαρχος, με τον υπεύθυνο του Γραφείου Πολιτικής Προστασίας δημοτικό σύμβουλο .
2. ΤΡΟΠΟΙ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ & ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ
2.1 ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ
Με ευθύνη του Δημάρχου και του Σ.Τ.Ο ενεργοποιούνται:
Α. Οι υπηρεσίες του Δήμου
- Σε περίπτωση φυσικής καταστροφής οι υπάλληλοι είναι υποχρεωμένοι να προσέλθουν στην υπηρεσία τους για ανάληψη καθηκόντων σύμφωνα με το σχέδιο της υπηρεσίας.
- Οι υπηρεσίες λειτουργούν κανονικά με πρόσθετα καθήκοντα εκτάκτων αναγκών των υπαλλήλων που συμμετέχουν στην αντιμετώπιση του φαινόμενου ανάλογα και με το μέγεθος των καταστροφών.
- Ενεργοποιείται το γραφείο εκτάκτων αναγκών συμμετέχοντας σε αυτό με πρόσθετα καθήκοντα εκτός αυτών που ορίζει ο Οργανισμός του Δήμου και οι υπάλληλοι:
- Κοινοποιούνται τα έγγραφα επίταξης:
- Σε ιδιοκτήτες οικοπέδων που θα χρησιμοποιηθούν ως καταυλισμοί κλπ
- Στους προμηθευτές υλικών
- Στους προμηθευτές μηχανημάτων & φορτηγών
- Σε καθένα που οι υπηρεσίες του μπορεί να βοηθήσουν στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης
- Δημιουργείται κλιμάκιο πληροφοριών προς τους κατοίκους
ΥΠΕΥΘΥΝΟ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ. Εφόσον γίνειη πρώτη εκτίμηση από το κλιμάκιο καταστροφών και επικοινωνία με τα αρμόδια όργανα Πολιτικής Προστασίας, δίνονται πληροφορίες στους δημότες για αποφυγή πανικού, αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας, οδηγίες για τους χώρους αναμονής, κατασκηνώσεων, διανομής αντίσκηνων, σταθμών Α΄ Βοηθειών, σίτισης κλπ. Η ενημέρωση των δημοτών γίνεται με κάθε πρόσφορο μέσο και ιδιαίτερα μέσωοχήματος του δήμου καθώς και με τις μεγαφωνικές εγκαταστάσεις του δήμου.(Δυνατότητα χρήσης οχημάτων πλανόδιων μικροπωλητών του δήμου που φέρουν μεγάφωνα).
3. ΠΙΝΑΚΑΣ ΧΩΡΩΝ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΟΙΝΟΥ
Ίδιος με τον πίνακα ανάπτυξης αντίσκηνων, δημοσιοποιείται με ευθύνη του γραφείου τύπου και με την βοήθεια υπαλλήλων του Δήμου αναρτάται στο Δήμο, Κ.Ε.Π, όλες τις υπηρεσίες του Δήμου, Γήπεδα, επίσης διανέμεται σε εκκλησίες, στάσεις λεωφορείων, καταστήματα διάφορα.
3.1 Κίνηση οχημάτων του Δήμου
ΥΠΕΥΘΥΝΟ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΙΝΗΣΗΣ. Η κίνηση των οχημάτων γίνεται με βάση τις εντολές του αρμόδιου αντιδημάρχου.
3.2 Κλιμάκιο πρώτης επέμβασης
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Ο Αρμόδιος Αντιδήμαρχοςκαι οΠολιτικός Μηχανικός προϊστάμενος της Τεχνικής Υπηρεσίας . Αν υπάρχουν χαλάσματα τότε με μηχανοκίνητα μέσα απομακρύνονται για την αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας και στο βαθμό που υπάρχουν εγκλωβισμένοι, ειδοποιούνται οι αρμόδιες υπηρεσίες απεγκλωβισμού . Τα μηχανήματα του Δήμου συνοδεύουν οι τεχνικοί :
3.3 Κλιμάκιο επέμβασης για διαρροή ρεύματος
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Ο αρμόδιος Αντιδήμαρχος και οι ηλεκτρολόγοι του δήμου…………..
3.4 Κλιμάκιο επέμβασης για διαρροή ύδρευσης και αποχέτευσης
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ:Ο αρμόδιος Αντιδήμαρχος και ο/η … Προϊστάμενος τηςΤεχνικής Υπηρεσίαςοι υδραυλικοί του δήμου:
3.5 Συνεργείο υπόδειξης και στησίματος αντίσκηνων
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: ΑντιδήμαρχοςΚαθαριότητας . Στο σχέδιο αυτό εντάσσεται και το προσωπικό ορισμένου χρόνου & έργου.
3.6 Συνεργείο μεταφοράς αντισκήνων στους επιλεγέντες χώρους
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Αντιδήμαρχος της Δημοτικής Ενότητας. Για την μεταφορά χρησιμοποιούνται και τα φορτηγά του δήμου αλλά και των ιδιωτών:
3.7 Διανομή Αντίσκηνων στους πληγέντες
Η εγκατάσταση των πληγέντων στις σκηνές γίνεται απευθείας στους χώρους κατασκήνωσης με προτεραιότητα κοινωνικών κριτηρίων και μεγέθους των καταστροφών. Οι υπεύθυνοι των χώρων κατασκήνωσης υποδεικνύουν στους πληγέντες την σκηνή της εγκατάστασης τους. Στην περίπτωση που το φαινόμενο του σεισμού έχει μεγάλη έκταση, γίνεται απευθείας διανομή αντίσκηνων στους δημότες.
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: ΑντιδήμαρχοςΔημοτικής Ενότητας (ανάλογα που εξελίσσεται το συμβάν)Στο σχέδιο αυτό εντάσσεται και το προσωπικό ορισμένου χρόνου & έργου καθώς και οι εθελοντές.
3.8 Μεταφορά των υπηρεσιών του ΔήμουΣε περίπτωση εκτεταμένων ζημιών στο Δημαρχείοοι διοικητικές υπηρεσίες και οι λοιπές υπηρεσίες του Δήμου μεταφέρονται σε κτίριαπρώην κοινοτήτων.(των πλησιέστερων προς αυτό).
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Η/ο Προϊσταμένη/ος των διοικητικών υπηρεσιών του δήμουκαιοι διοικητικοίυπάλληλοι :
3.9 Αποθήκευση Υλικού
Για την υλικοτεχνική υποδομή των εκτάκτων αναγκών, την καταγραφή, τους προμηθευτές και την αποθήκευση είναι το γραφείο εκτάκτων αναγκών. Ο αποθηκευτικός χώρος ορίζεται το αμαξοστάσιο, οι αποθήκες στο γήπεδο του δήμου.
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Αποθηκάριος Δήμου …………..
4. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
4.1 Ανάγκες σίτισης και Α’ βοηθειών
Αν παρουσιασθούν ανάγκες σίτισης, πρώτων Βοηθειών, ψυχοκοινωνικής στήριξης κλπ, δραστηριοποιούνται οι υπάλληλοι από το Βοήθεια στο Σπίτικαθώς και οι υπάλληλοι τωνΠαιδικών Σταθμών και των ΚΑΠΗ ,που συντονίζει και κατευθύνει όλες τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν η …………………….υπάλληλος του Παιδικού Σταθμού. Αξιοποιούνται οι εγκαταστάσεις των Παιδικών Σταθμών, των Αγροτικών Ιατρείων καθώς και των αιθουσών εκδηλώσεων των εκκλησιών.
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Ο Αντιδήμαρχος της εκάστοτε δημοτικής ενότητας. Επίσης: Oι αγροτικοί Γιατροί και οι Νοσηλεύτριες του Δήμου.
Τα κλειστά Γυμναστήρια του δήμουμπορεί να χρησιμοποιηθεί ως σταθμός πρώτων βοηθειών και περίθαλψης των πληγέντων. Ο χώρος του Γυμναστηρίου στο αθλητικό κέντρο ορίζεται και ως τόπος συγκέντρωσης των κατοίκων που έχουν πρόβλημα δήλωση ή καταγραφής αγνοουμένων, πληγέντων κλπ. Η υπηρεσία κοινωνικής πολιτικής συμπεριλαμβανομένου του ενιαίου ΚΑΠΗ, του ΝΠΔΔ των Παιδικών Σταθμών, αλλά και άλλων εθελοντικών ομάδωνείναι απαραίτητο να συμμετέχουν στον όλο σχεδιασμό (πριν – κατά – μετά) για την αντιμετώπιση ακραίων φαινόμενων. Η βοήθεια αλλά και οι αρμοδιότητες αυτής της υπηρεσίας μπορούν να συνοψιστούν στους παρακάτω τομείς:
Α. Πριν από την καταστροφή:
- Ενημέρωση και εκπαίδευση του προσωπικού του Δήμου αλλά και των εθελοντών
- Κατάρτιση πίνακα με τα διαθέσιμα στοιχεία της υπηρεσίας σε προσωπικό, γνώσεις, εμπειρία κλπ
- Κατάρτιση πινάκων εθελοντών με διευθύνσεις, τηλέφωνα , ειδικότητα, γνώσεις κλπ.
Χρήσιμα Τηλέφωνα
…………………………….
ΚΛΙΜΑΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΑΙΘΟΥΣΕΣ
……………………………………
ΧΩΡΟΙ ΜΕ ΙΣΤΟΡΙΚΟ –ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ
……………………………………………………………………………………………
ΕΝΟΡΙΕΣ
………………………………………………………………………………………………
Β. Κατά τη διάρκεια της καταστροφής
Αξιοποίηση Εθελοντών
1)Υποστήριξη σε ψυχοκοινωνικά προβλήματα που θα παρουσιασθούν στους πληγέντες, επανασύνδεση οικογενειών, καταγραφή πληγέντων, καταγραφή αγνοουμένων :2)Υποστήριξη στην δημιουργία καταυλισμών: 3)Υποστήριξη στην σίτιση και ιματισμό:4)Υποστήριξη στον τομέα των Πρώτων Βοηθειών:5)Υποστήριξη Στον τομέα της οικογενειακής φροντίδας και μέριμνας ειδικά στους ηλικιωμένους :6)Υποστήριξη στον τομέα παροχής βοήθειας και αποκατάστασης από ειδικά προγράμματα 7)Οργάνωση ειδικών ομάδων που θα αναλάβουν πρωτοβουλίες ή καθήκοντα στην ζωή στον καταυλισμό.8)Πληροφόρηση για παροχές που αφορούν τους πληγέντες :9)Ομάδα Πυρασφάλειας:
10)Πληροφόρηση Ομάδων-Συνεργείων Διάσωσης-Π.Υ
11) Ομάδα επιτήρησης τάξης:
Γ. Φάση Αποκατάστασης (μετά το φαινόμενο)
Κατά τη διάρκεια της φάσης αυτής στόχος είναι να αποκατασταθούν τα πρότυπα λειτουργίας της κοινότητας. Η Κοινωνική υπηρεσία του Δήμου πρέπει να σχεδιάσει δράσεις και προγράμματα αποκατάστασης ειδικά για τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού όπως για παράδειγμα : ηλικιωμένοι, παιδιά, ΑμεΑ κ.ά.
4. ΟΡΙΣΜΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
……………………………………………………………………………………………………………
5. ΠΛΗΡΗΣ & ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
…………………………………………………………………………………………………………………………………
6. ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΩΝ ΜΕΣΩΝ
6.1 ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΥ 6.2 ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΙΔΙΩΤΩΝ
7. ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΥΛΙΚΩΝ (ΥΠΑΡΧΟΝΤΑ – ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ)
7.1 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ
7.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ
7.3 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΕΚΤΑΚΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ
8. ΑΝΟΙΧΤΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΓΙΑ ΥΠΟΔΟΧΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ – ΥΠΟΔΟΜΕΣ- WC
Αυτοδιοίκηση και ολοκληρωμένη προστασία από καταστροφές
Ένα ερώτημα που οφείλουμε να απαντήσουμε, καταρχήν, είναι το αν χρειάζεται η Αυτοδιοίκηση να αναλάβει δράσεις για την πρόληψη και το μετριασμό των καταστροφών; Μήπως αρκεί να συμβάλει στη διαχείριση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων, όταν η καταστροφή συμβεί;
Το ερώτημα αυτό είναι κρίσιμο, δεδομένου μάλιστα ότι οι δράσεις πρόληψης δύσκολα κερδίζουν την προσοχή και τη συναίνεση του πληθυσμού. Καταρχήν, ο πληθυσμός, κατά κανόνα, θεωρεί ότι το να υποστεί η περιοχή μια καταστροφή αποτελεί ένα μακρινό και απίθανο ενδεχόμενο, ιδίως μάλιστα αν δεν έχει τέτοια πρόσφατη εμπειρία. ‘Έτσι, λοιπόν, δύσκολα δικαιολογεί την ανάλωση πόρων για προληπτικές δράσεις, ενώ υπάρχουν άλλες πιεστικές καθημερινές ανάγκες. Πολύ λιγότερο, αποδέχεται τους περιορισμούς, τις δεσμεύσεις που συνεπάγονται οι προληπτικές δράσεις, όπως αυστηρότεροι όροι και περιορισμοί δόμησης, κανόνες στη χρήση και λειτουργία εγκαταστάσεων, κατάλληλα κριτήρια και κατευθύνσεις στις αναπτυξιακές επιλογές.
Το πολιτικό όφελος, λοιπόν, από την προληπτική δράση είναι συχνά πολύ μικρά, ιδίως μάλιστα αν η δράση αυτή είναι επιτυχημένη και η καταστροφή δεν συμβεί. Τα οφέλη από την αποτροπή μιας καταστροφής δεν γίνονται αντιληπτά, επειδή το να μην συμβεί καταστροφή θεωρείται αναμενόμενο και αυτονόητο.
Είναι αλήθεια ότι η επιτυχημένη διαχείριση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, αφού συμβεί μια καταστροφή, προβάλλεται και δημιουργεί πολιτικά οφέλη ευκολότερα. Στην περίπτωση που η καταστροφή συμβεί, μπορούν ακόμη να προκύψουν σημαντικά πολιτικά οφέλη, εάν είχαν ληφθεί προληπτικά μέτρα που οδήγησαν σε μετριασμό των επιπτώσεων. Δεν είναι όμως αποδεκτό μια σύγχρονη κοινωνία να έχει ως αφετηρία σχεδιασμού και δράσεων πολιτικής προστασίας την καταστροφή, δηλαδή να αποδέχεται μεγάλες άμεσες απώλειες, συχνά ανεπίστρεπτες, και ανεξέλεγκτες μεσο-μακροπρόθεσμες πολεοδομικές, οικονομικές, κοινωνικές, αναπτυξιακές συνέπειες.
Οι πολίτες αναμένουν από τους αιρετούς εκπροσώπους τους να περιορίσουν την πιθανότητα καταστροφής, αλλά και να διαχειριστούν αποτελεσματικό την κατάσταση, αν η καταστροφή συμβεί. Έρευνες έχουν δείξει ότι, σε περιόδους κρίσης, ο πληθυσμός απευθύνεται κατά προτεραιότητα στο Δήμο. Όταν λοιπόν η καταστροφή έρθει, το πολιτικό κόστος για τους τοπικούς άρχοντες μπορεί να είναι πολύ μεγάλο.
Εξάλλου, μια άλλη σύγχρονη κατεύθυνση που οδηγεί προς μια ολοκληρωμένη θεώρηση μιας καταστροφής σε όλες τις φάσεις τους, έχει να κάνει με τη βιώσιμη ανάπτυξη. Οι καταστροφές εξανεμίζουν μελλοντικούς πόρους, αλλοιώνουν το περιβάλλον, καταστρέφουν υλικά και άυλα αγαθά μεγάλης αξίας (πολιτισμικής, ιστορικής, περιβαλλοντικής), έχουν μακροπρόθεσμες κοινωνικές, οικονομικές και αναπτυξιακές επιπτώσεις που μπορεί να μετακυληθούν από τόπο σε τόπο και από γενιά σε γενιά. Η αποτροπή τους είναι βασικό στοιχείο της βιώσιμης ανάπτυξης. Η θεώρηση των δράσεων πρόληψης και μετριασμού των καταστροφών, στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης, είναι η σύγχρονη πρόκληση που καλεί για συνδυασμένες δράσεις σε όλα τα επίπεδα, από το τοπικό στο παγκόσμιο.
Το θεσμικό πλαίσιο για ασκήσεις πολιτικής προστασίας
Το θεσμικό πλαίσιο της χώρας για θέματα Πολιτικής Προστασίας, περιέχει ένα σύνολο διατάξεων οι οποίες αναφέρονται στη διενέργεια ασκήσεων και στον έλεγχο των σχεδίων έκτακτης ανάγκης που συντάσσονται σε εφαρμογή του Γενικού Σχεδίου Πολιτικής Προστασίας “ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ” (ΥΑ. 1299/2003).
Συγκεκριμένα στο ανωτέρω Γενικό Σχέδιο “ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ” γίνεται σαφής αναφορά στην απαίτηση για διεξαγωγή ασκήσεων στα ακόλουθα σημεία: στη Βασική Απαίτηση Σχεδίασης 24 (σελ. 5818), στη Συντονιστική Οδηγία 7 (σελ. 5819) και στις Αρμοδιότητες Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων (σημείο 17 σελ. 5822).
Επίσης στο Π.Δ. 151/2004 «Οργανισμός Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας» (ΦΕΚ 107/τ. Α’/03.06.2004) ορίζεται σαφώς ότι οι αρμοδιότητες της Διεύθυνσης Σχεδιασμού και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών, ανάγονται μεταξύ άλλων στον έλεγχο και παρακολούθηση της εφαρμογής των Σχεδίων έκτακτης ανάγκης. Ειδικότερα το Τμήμα Ελέγχου και Παρακολούθησης Σχεδίων ελέγχει την εναρμόνιση των Σχεδίων έκτακτης ανάγκης που συντάσσουν τα καθ’ ύλην αρμόδια Υπουργεία όπως προβλέπεται στο Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας “ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ’ και κατόπιν ελέγχει και παρακολουθεί την εφαρμογή των Σχεδίων έκτακτης ανάγκης των Περιφερειών και των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων.
Απαίτηση για διενέργεια ασκήσεων πολιτικής προστασίας γίνεται και σε ειδικότερες νομοθεσίες για καταστροφές όπως επί παραδείγματι για τεχνολογικά ατυχήματα μεγάλης έκτασης σε εγκαταστάσεις με επικίνδυνες ουσίες [Κ.Υ.Α. 12044/613/2007 αρΘ.9 και 13 (ΦΕΚ 376/τ. Β’/19.03.2007)5].
Βασική αρχή
Είναι απαραίτητο ο σχεδιασμός, η διεξαγωγή και η αποτίμηση ασκήσεων να ακολουθεί την ίδια σχεδιαστική φιλοσοφία που εφαρμόζεται για τη σύνταξη των Σχεδίων έκτακτης ανάγκης και η οποία περιγράφεται στο «Εγχειρίδιο Σύνταξης Εναρμόνισης Ειδικών Σχεδίων ανά Καταστροφή σε επίπεδο Υπουργείου ή άλλου κεντρικού Φορέα» και αφορά: λειτουργίες και κατευθυντήριες οδηγίες για την υλοποίηση δράσεων, κύριο και υποστηρικτικό ρόλο στην υλοποίηση δράσεων, τέσσερις φάσεις του συστήματος κινητοποίησης πολιτικής προστασίας, στάδια επιχειρήσεων, τρία επίπεδα διοίκησης, ελέγχου και συντονισμού επιχειρήσεων. φιλοσοφία αυτή Θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλον τον κύκλο διαχείρισης ασκήσεων αλλά κυρίως κατά τη διαδικασία σχεδιασμού της άσκησης, στην ανάπτυξη και σύνταξη του σκοπού, των αντικειμενικών στόχων, του σεναρίου και των μηνυμάτων που το υποστηρίζουν. Η οργάνωση των ασκήσεων είναι μία ιδιαίτερα δαπανηρή δραστηριότητα και τα συμπεράσματα από τις ασκήσεις πρέπει να διασπείρονται σε όσο το δυνατόν περισσότερους ενδιαφερόμενους ούτως ώστε να μεγιστοποιούνται τα οφέλη για τους εμπλεκόμενες Φορείς. Πρέπει να καταβάλλεται κάθε προσπάθεια ώστε οι ασκήσεις να οδηγούν διατύπωση και ακολούθως υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών σε διάφορους τομείς..
Συνοπτικός Κατάλογος αρμοδιοτήτων της Ομάδας Σχεδιασμού Άσκησης (ΟΣΧΑ) για κάθε στάδιο του κύκλου διαχείρισης ασκήσεων.
1. Ανάπτυξη της άσκησης (σενάριο και ασκούμενοι)
α. Δραστηριότητες σχεδιασμού
Ι .Διεξαγωγή ανάλυσης αναγκών
ΙΙ.Ορισμός εύρους άσκησης
ΙΙΙ .Επιλογή είδους άσκησης
ν. Επιλογή σκοπού και αντικειμενικών στόχων
νι. Επιλογή ασκούμενων
νιι. Σχεδιασμός και Ανάπτυξη σεναρίου
νιιι. Σύνταξη επεισοδίων και προσδοκώμενων ενεργειών
ix.Αναγνώριση και ανάπτυξη προσομοιώσεων
x. Σχεδιασμός και ανάπτυξη εντύπου υλικού για τους ασκούμενους
2.Διεύθυνση και Έλεγχος Άσκησης
3. Αξιολόγηση- Αποτίμηση άσκησης
4. Προετοιμασίες άσκησης
α. Δημόσιες ανακοινώσεις
β. Τελικές ρυθμίσεις, τελική ενημέρωση και πρόβα
γ. Έναρξη άσκησης
5. Δραστηριότητες μετά την άσκηση
Κριτικές άσκησης
Σύσκεψη αξιολογητών
Συντονιστικό Τοπικό Όργανο (Σ.Τ.Ο.)
Στο σημείο αυτό θα αναφερθούμε στις αρμοδιότητες και ενέργειες του Συντονιστικού Τοπικού Οργάνου κατά την εκδήλωση ενός κινδύνου, οι φορείς εμπλέκονται στην άμεση αντιμετώπισή του βάσει του υφιστάμενου σχεδιασμού τους, που απορρέει από τις νομοθετημένες αρμοδιότητές τους. Η αντιμετώπιση ενός κινδύνου απαιτεί μια επιχειρησιακή διαχείριση από κάθε φορέα χωριστά αλλά και συνεργασία μεταξύ συμπλεκόμενων φορέων. Στο βαθμό που ένα συμβάν κλιμακώνεται σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, απαιτείται συντονισμένη επιχειρησιακή διαχείριση που περιλαμβάνει δράσεις μεγάλης έκτασης. Για αυτό το λόγο ο σχεδιασμός είναι υψίστης σημασίας, καθώς μέσω αυτού ορίζονται ο κανόνες εμπλοκής των φορέων, οι κύριες δράσεις του κάθε φορέα. καθώς κι ο συντονισμός στην υλοποίηση αυτών των δράσεων. Με στόχο να επιτευχθεί η συντονισμένη επιχειρησιακή διαχείριση, το σχέδιο ,Ξενοκράτης ορίζει σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης την σύσταση στην έδρα · του Συντονιστικού Τοπικού Οργάνου.
Όπως παρατηρείται, η συμμετοχή του Γραφείου Πολιτικής Προστασίας του Δήμου, πρέπει να θεωρείται κρίσιμη και να είναι ουσιαστική, προκειμένου να επιτυγχάνεται σωστή και άμεση ροή πληροφοριών, σωστή εφαρμογή των μνημονίων ενεργειών και των σχεδίων έκτακτης ανάγκης.
Επίσης Θα ήταν σκόπιμο, στη σύνθεση του Σ.Τ.Ο. να συμμετέχει υπάλληλος του Δήμου, ο οποίος κατά προτίμηση θα προέρχεται από το Γραφείο Πολιτικής Προστασίας του Δήμου και θα έχει το ρόλο του εκπροσώπου του Δήμου στο Σ.Ν.0., καθώς προβλέπεται κατά περίπτωση η συμμετοχή εκπροσώπου του Δήμου.
Ο υπάλληλος αυτός Θα είναι πλήρως ενημερωμένος για τις δράσεις πολιτικής προστασίας του Δήμου και του Σ.Τ.Ο. ώστε να μπορέσει να συμβάλλει ουσιαστικά στην ροή πληροφοριών και δράσεων του Δήμου προς την Νομαρχία και αντίστροφα.
Οι αρμοδιότητες του Σ.Τ.0. είναι ο συντονισμός και η επίβλεψη του έργου Πολιτικής Προστασίας κατά τα στάδια της πρόληψης, ετοιμότητας, άμεσης επέμβασης και αποκατάστασης, σε συνάρτηση με την οργάνωση και υποδομή του Δήμου στα πλαίσια της Πολιτικής Προστασίας.
Στις συνεδριάσεις λαμβάνουν μέρος εκπρόσωποι κοινωνικών φορέων της έδρας του Δήμου καθώς και άλλοι εκπρόσωποι υπηρεσιών μετά από πρόσκληση του προέδρου. Σκοπός των συνεδριάσεων είναι η οργάνωση, ο συντονισμός και η ετοιμότητα των αρμοδίων εμπλεκομένων Υπηρεσιών – ανθρώπινου δυναμικού και η λήψη αναγκαίων μέτρων για την αντιμετώπιση των κινδύνων που απειλούν τον Δήμο.
Κατά την διάρκεια του σταδίου της άμεσης επέμβασης, καθώς και κατά το στάδιο της αποκατάστασης, το πιο πάνω όργανο λειτουργεί σε εικοσιτετράωρη βάση, με δυνατότητα συνέχισης της συνεδρίασης με τους ορισμένους από τους μετέχοντες αναπληρωτές τους. Κατά την συνεδρίαση των αρμόδιων κεντρικών οργάνων του Δήμου που θα συμμετέχουν στο Σ.Τ.Ο.. Θα πρέπει να δημιουργηθεί και αντίστοιχη βάση δεδομένων & στοιχεία των συμμετεχόντων καθώς και των αναπληρωτές.
Απαραίτητα πεδία της βάσης δεδομένων του Συντονιστικού Τοπικού Οργάνου
1.Ονοματεπώνυμο
2.Επάγγελμα — Ειδικότητα
3.Διευθυνση εργασίας
4.Τηλεφωνο εργασίας
5.Διεύθυνση κατοικίας
6.Τηλεφωνο κατοικίας
7.Αλλο τηλέφωνο επικοινωνίας
8. Όργανο στο οποίο συμμετέχει
9. Τομέας αρμοδιότητας
10. Ομάδα επέμβασης και λειτουργίες που συντονίζει κατά τα στάδια πρόληψης, ετοιμότητας, άμεσης επέμβασης, αποκατάστασης
11. Τόπος σύγκλισης σε περίπτωση ανάγκης
12. Φορέας ή όργανο με το ΟΠΟΙΟ επικοινωνεί σε περίπτωση ανάγκης
13. Πλήρη στοιχεία του αναπληρωτή του.
‘Εργα, δράσεις και μέτρα πρόληψης και ετοιμότητας για την αντιμετώπιση πλημμυρών
Τα έργα, δράσεις και τα μέτρα πρόληψης που εφαρμόζονται στη χώρα μας για την αντιμετώπιση των πλημμυρών, ενόψει της χειμερινής περιόδου όπου εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα, προσδιορίζονται θεματικό στις παρακάτω ενότητες.
- Σχολαστικός έλεγχος όλων των αντιπλημμυρικών έργων και συντήρησή τους, έτσι ώστε να εξασφαλισθεί η απρόσκοπτη λειτουργία τους, κατά προτεραιότητα σε περιοχές που έχουν πληγεί από πρόσφατες καταστροφικές δασικές πυρκαγιές.
- Μελέτη και εκτέλεση έργων συγκρότησης των εδαφών σε δασικές εκτάσεις που η φυσική τους βλάστηση πρόσφατα έχει καταστραφεί από πυρκαγιές (κορμοδέματα, κορμοφράγματα, αυλακώσεις κ.λπ.)
- Έλεγχος και προληπτικός καθαρισμός των κοιτών των ρεμάτων με σκοπό την αποκατάσταση της φυσικής τους ροής.
- Λήψη των απαραίτητων μέτρων προστασίας από τον κίνδυνο των πλημμυρών στις εγκαταστάσεις των Εταιριών Ύδρευσης Αποχέτευσης, ιδιαίτερα των αντλιοστασίων και των υδραγωγείων.
- Εντός του αστικού χώρου απομάκρυνση όλων των απορριμμάτων, φερτών υλικών, φυλλώματος δένδρων, κ.λπ., τα οποία βρίσκονται σε δρόμους και κοινόχρηστους χώρους και μπορεί να προκαλέσουν εμφράξεις σε παρακείμενα φρέατα απορροής όμβριων υδάτων.
- Επιτάχυνση εργασιών, ενόψει της χειμερινής περιόδου, για την ολοκλήρωση αντιπλημμυρικών έργων σε περιοχές που βαρύνονται με ανάλογο ιστορικό και κατά προτεραιότητα σε περιοχές που έχουν πρόσφατα πληγεί από δασικές πυρκαγιές.
- Ενημέρωση του κοινού για τη λήψη μέτρων πρόληψης και αυτοπροστασίας από κινδύνους που προέρχονται από πλημμύρες, κατά προτεραιότητα σε περιοχές που έχουν πρόσφατα πληγεί από δασικές πυρκαγιές.
- Σύγκληση συσκέψεων υπηρεσιακών παραγόντων κατ’ εντολή των Γ.Γ. Περιφερειών με την συμμετοχή όλων των επιχειρησιακά εμπλεκομένων Δ/νσεων των Περιφερειών και οικείων Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων καθώς
9.και των επιχειρησιακά εμπλεκομένων φορέων σε επίπεδο Περιφέρειας με σκοπό.
- τον καλύτερο συντονισμό τους σε Θέματα πρόληψης, ετοιμότητας και αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών που μπορεί να προκύψουν από έντονες βροχοπτώσεις και πλημμύρες.
- Σύγκληση Συντονιστικών Νομαρχιακών Οργάνων (ΣΝΟ) και Συντονιστικών Οργάνων (ΣΤΟ) με Θέμα τη λήψη μέτρων πρόληψης και ετοιμότητας για την αντιμετώπιση πλημμυρικών φαινόμενων.
Στα πλαίσια της έγκαιρης προετοιμασίας για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων από έντονες βροχοπτώσεις και πλημμυρικά φαινόμενα παρακαλούμε με ευθύνη των Δήμων και Κοινοτήτων λόγω αρμοδιότητας για τα εξής:
1. Να δρομολογηθούν σι διαδικασίες για τον άμεσο έλεγχο και συντήρηση όλων των αντιπλημμυρικών έργων αρμοδιότητάς τους σε περιοχές που θεωρούνται κατά προτεραιότητα επικίνδυνες για πρόκληση ζημιών από πλημμύρες και σε περιοχές που έχουν πληγεί από πρόσφατες δασικές πυρκαγιές και να απ0κατασταΘούν άμεσα τυχόν δυσλειτουργίες τους.
2. Να δοθεί εντολή προς όλες τις αρμόδιες Υπηρεσίες των Δήμων και Κοινοτήτων να προχωρήσουν σε άμεσο έλεγχο και προληπτικό καθαρισμό των ρεμάτων που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά τους, εκεί που αυτό επιβάλλεται, με σκοπό την αποκατάσταση της φυσικής τους ροής.
3. Να δοθεί εντολή προς όλες τις αρμόδιες Υπηρεσίες Δήμων και Κοινοτήτων να προχωρήσουν σε άμεσο έλεγχο και συντήρηση του δικτύου όμβριων υδάτων των οδών αρμοδιότητάς Τους.
4. Να συγκληθεί Σ.Τ.0., το αργότερο εντός 15 ημερών από τη λήψη της παρούσης, με Θέμα τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση πλημμυρών. Οι αποφάσεις των ΣΤΟ και τα πρακτικά των συσκέψεων να διαβιβαστούν άμεσα, με ευθύνη των Γραφείων Πολιτικής Προστασίας των Δήμων, στο Γραφείο Πολιτικής Προστασίας της οικείας Νομαρχίας και στη Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφέρειας, για την ενημέρωση του Νομάρχη και του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας, αντίστοιχα.
Σημειώνεται ότι θέματα που σχετίζονται με την αρμοδιότητα συντήρησης των οδών έχουν καθοριστεί με τις σχετικές αποφάσεις των Γ.Γ. Περιφερειών, σε εφαρμογή του άρθρου 7 του Ν.3481/2006 (ΦΕΚ 162/Α/2006).
Σχεδιασμός Δήμων και Κοινοτήτων για την αντιμετώπιση χιονοπτώσεων και παγετού στο οδικό δικτυο
Με ευθύνη των Δημάρχων και Προέδρων Κοινοτήτων λόγω αρμοδιότητας, (άρθ Ι3του Ν.3013/1-5-2002) παρακαλούμε για τα εξής:
1. Εκπόνηση ή επικαιροποίηση σχεδίου αποχιονισμού και αντιμετώπισης προβλημάτων παγετού για το οδικό δίκτυο αρμοδιότητάς τους.
2. Να επιλυθούν άμεσα, σε περίπτωση που δεν έχουν ήδη αντιμετωπιστεί, προβλήματα που αφορούν την έγκαιρη προμήθεια και αποθήκευση άλατος
και άλλων κατάλληλων υλικών (ψηφίδα, κτλ). όπως επίσης και την προληπτική συντήρηση μηχανημάτων αποχιονισμού και διασποράς άλατος.
3. Με βάση τον σχεδιασμό να ολοκληρωθούν άμεσα οι διαδικασίες ττρογραμματισμένης μίσθωσης ιδιωτικών μέσων, όπου αυτό απαιτείται.
4. Ορισμός υπευθύνων και επικεφαλής συντονιστή για τις εργασίες αποχιονισμού και αντιμετώπισης προβλημάτων παγετού του εσωτερικού οδικού δικτύου των πολεοδομικών συγκροτημάτων και οικισμών αρμοδιότητάς τους.
5. Στελέχωση με βάση τον σχεδιασμό, για όσο διάστημα αυτό απαιτείται, της υπηρεσίας του ΟΤΑ που έχει αναλάβει το έργο αποχιονισμού και έκδοση Προγράμματος επιφυλακής και βαρδιών των υπαλλήλων της.
6. Προτεραιοποίηση των οδικών αξόνων ως προς την επέμβαση σε περιπτώσεις αδυναμίας συνολικής αντιμετώπισης προβλημάτων λόγω εκτεταμένων χιονοπτώσεων και παγετού.
7. Ορισμός υπευθύνων για την λήψη μέτρων προστασίας των εγκαταστάσεων Ύδρευσης, καθώς και μέτρων ετοιμότητα ς για την άμεση αποκατάσταση των βλαβών που προέρχονται από παγετό.
8. Στελέχωση και οργάνωση του γραφείου Πολιτικής Προστασίας σύμφωνα μετά οριζόμενα στην παρ. 2 του αρθ 13 του Ν. 3013/2002.
9. Να συγκληθεί Σ.Τ.Ο., το αργότερο εντός 10 ημερών από τη λήψη της παρούσης, με θέμα τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση κινδύνων από χιονοπτώσεις και παγετό.
Οι αποφάσεις των ΣΤΟ και τα πρακτικά των συσκέψεων να διαβιβαστούν άμεσα, με ευθύνη των Γραφείων Πολιτικής Προστασίας των Δήμων, στο Γραφείο Πολιτικής Προστασίας της οικείας Νομαρχίας και στη Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφέρειας, για την ενημέρωση του Νομάρχη και του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας, αντίστοιχα.
Τα Γραφεία Πολιτικής Προστασίας των Δήμων ή τα γραφεία των Κοινοτήτων, που λαμβάνουν τις προειδοποιήσεις θα πρέπει άμεσα να ενημερώνουν τους επικεφαλής υπεύθυνους, για τον αποχιονισμό, προκειμένου η αρμόδια τεχνική υπηρεσία του ΟΤΑ, τεθεί σε κατάσταση αυξημένης ετοιμότητας συμπεριλαμβανομένων και των ιδιωτικών μέσων που τελούν υπό καθεστώς προγραμματισμένης μίσθωσης.
Η κινητοποίηση των υπηρεσιών του ΟΤΑ που εμπλέκονται στον αποχιονισμό, ή στην αντιμετώπιση προβλημάτων που αφορούν την υποστήριξη φορέων που επιχειρούν για παροχή βοήθειας, αποκατάσταση βλαβών, κ.λπ. Θα πρέπει να γίνεται βάσει μνημονίου ενεργειών, το οποίο οφείλουν να συντάξουν για τους λόγους αυτούς τα Γραφεία Πολιτικής Προστασίας (Σχέδιο Ξενοκράτης / ΦΕΚ423/10-4-2003/Β. παράγραφος 5.1 της παρούσης).
Ο Δήμαρχος στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του για την πρόληψη, ετοιμότητα και αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών που μπορεί να δημιουργηθούν εξ αιτίας χιονοπτώσεων και παγετού, μπορεί να συγκαλέσει προς υποβοήθηση του έργου του το Συντονιστικό Τοπικό Όργανο (ΣΤΟ) (άρθρο 13 του Ν. 3013/2002). Αιτήματα συνδρομής προς ενίσχυση του έργου των ΟΤΑ με υλικά και μέσα, για την αντιμετώπιση εν εξελίξει καταστροφών και καταστάσεων έκτακτης ανάγκης λόγω χιονοπτώσεων και παγετού, μπορούν να υποβάλλονται από τα Γραφεία Πολιτικής Προστασίας των Δήμων, ή τις Κοινότητες στην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση ή την Περιφέρεια στην οποία υπάγονται.
Γραφείο Τύπου
Το Γραφείο Τύπου, έχει την δυνατότητα συμμετοχής και στα τέσσερα στάδια της Πολιτικής Προστασίας καθώς είναι ο Κύριος συνδετικός Κρίκος ανάμεσα στον Δήμο και τους κατοίκους.
Κατά το στάδιο της πρόληψης το Γραφείο:
Θα προγραμματίζει εκδηλώσεις επικοινωνίας του Δήμου με τους κατοίκους για την ενημέρωσή τους για τις δράσεις του Δήμου και του Γραφείου Πολιτικής Προστασίας.
Θα δημιουργήσει βάση δεδομένων με τα στοιχεία των βιβλίων καταχώρισης των Αρχών, Υπηρεσιών, Συλλόγων, Σωματείων κλπ, την οποία Θα κοινοποιήσει στο Γραφείο Πολιτικής Προστασίας του Δήμου.
Θα αναλάβει την έκδοση ενημερωτικών εντύπων για τα μέτρα αυτοπροστασίας των κατοίκων κατά τα στάδια της πρόληψης κ της ετοιμότητας και θα φροντίσει για την διανομή τους σε όλους του πολίτες του Δήμου.
Σε συνεργασία με τα τοπικά ΜΜΕ και το Γραφείο Πολιτικής Προστασίας οργανώνει ενημερωτικές εκπομπές για την Πολιτική Προστασία η παίρνει μέτρα έκτακτης ανάγκης και τα μέτρα αυτοπροστασίας.
Κατά το στάδιο της άμεσης επέμβασης
Θα φροντίζει για την ενημέρωση των κατοίκων σχετικά με τα μέτρα που έχει λάβει ο Δήμος γιατην αντιμετώπιση του φαινόμενου και για τα μέτρα αρωγής προς τους πληγέντες, καθώς και τους χώρους συγκέντρωσης- χώρους καταυλισμού κλπ εκδίδοντας έγκαιρα δελτίο Τύπου μέσω των τοπικών ΜΜΕ. Επίσης, σε συνεργασία με το Γραφείο Διοικητικής Υποστήριξης, μπορεί να θέσει σε λειτουργία Τηλεφωνικό κέντρο για παροχή πληροφοριών αυτοπροστασίας και χρηστικού περιεχομένου, αλλά και συλλογή πληροφοριών από το κοινό.
Τέλος κατά το στάδιο της αποκατάστασης το Γραφείο Θα ενημερώνει τους κατοίκους και πληγέντες για τις δράσεις του Δήμου.
Ομάδες Επέμβασης
Θα αναφερθούμε στο ρόλο των Ομάδων Επέμβασης και στις προτεινόμενες ενέργειες για τον καθορισμό τους.
Η ενέργεια αυτή αφορά στην οργάνωση συγκεκριμένων ομάδων οι οποίες θα εκπαιδευτούν, θα εξοπλισθούν και θα προετοιμασθούν κατάλληλα ώστε να είναι σε θέση να επέμβουν κατά τη διάρκεια εκδήλωσης ενός κινδύνου (στάδιο άμεσης επέμβασης), αλλά και κατά το στάδιο της αποκατάστασης εντός των διοικητικών ορίων ενός Δήμου.
Οι αρμοδιότητες και δράσεις των ομάδων επέμβασης κατά το στάδιο της άμεσης επέμβασης είναι οι ακόλουθες:
Να μεταβαίνουν σε περιοχές οι οποίες παρουσιάζουν προβλήματα.
Να ενημερώνουν το Σ.Τ.Ο. για τις συνθήκες που επικρατούν, την σοβαρότητα της κατάστασης, την έκταση του φαινομένου, να επισημαίνουν ελλείψεις και ανάγκες σε δυναμικό και εξοπλισμό και να ακολουθούν τις εντολές του Σ.Τ.Ο. σχετικά με τις επεμβάσεις που θα πρέπει να γίνουν.
Να συνεργάζονται με τις αρχές (Αστυνομία, Πυροσβεστική, ΕΚΑΒ) που θα βρίσκονται στην Περιοχή και να ακολουθούν τις εντολές τους.
Επισημαίνεται στο σημείο αυτό, ότι καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή διαδραματίζει και η οργάνωση ομάδων εθελοντών που μπορούν να αναλάβουν αρκετές από τις αρμοδιότητες που παρουσιάζονται συνοπτικά στις ακόλουθες παραγράφους.
Στις ομάδες εθελοντών περιλαμβάνονται είτε ήδη οργανωμένες ομάδες πληθυσμού (π.χ. πρόσκοποι, σύλλογοι, σωματεία, εταιρίες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, συνοικιακά συμβούλια, Ερυθρός Σταυρός, κλπ.), είτε δύναται να οργανωθούν τέτοιες ομάδες μέσα από πρωτοβουλία του Δήμου. Καθοριστικό ρόλο για τη στελέχωσή τους φυσικά θα διαδραματίσει η επαγγελματική δραστηριότητα ή άλλες ασχολίες και γνώσεις των κατοίκων-εθελοντών του Δήμου (επιστήμονες, ειδικευμένοι εργάτες, τεχνίτες κλπ.). Σε αυτό το σημείο επισημαίνουμε πως το ήδη υπάρχον ανθρώπινο δυναμικό το οποίο εργάζεται ή απασχολείται από το Δήμο ή τις επιχειρήσεις του Δήμου θα αποτελέσει τον βασικό πυρήνα στελέχωσης των ομάδων αυτών. Σε κάθε περίπτωση βέβαια, ο Δήμος πρέπει να διαθέτει έτοιμη βάση δεδομένων και καταλόγους με τηλέφωνα, ειδικότητες και άλλα χρήσιμα στοιχεία των πολιτών-εθελοντών (μηχανικοί, ιατροί κλπ.) που θα στελεχώσουν συγκεκριμένες ομάδες σε κάθε περίπτωση. Έτσι λοιπόν, τέτοιες ομάδες θα μπορούσαν να καλύπτουν τους παρακάτω τομείς:
Ομάδες μηχανικών και άλλων συναφών ειδικοτήτων για έλεγχο καταλληλότητας κτιρίων, στατικής ασφάλειας κλπ..
Ομάδες τροφοδοσίας που θα παρέχουν και θα διανέμουν στους κατοίκους του Δήμου όλα τα απαραίτητα όπως τρόφιμα, σκηνές κλπ. και ότι άλλο είναι απαραίτητο σε περίπτωση σεισμού ή άλλων καταστροφών.
Ομάδες υποστήριξης που θα καλύπτουν και θα στελεχώνουν διάφορες υπηρεσίες όπως μαγειρεία, στήσιμο σκηνών, μεταφορές απαραίτητων αγαθών κλπ..
Ομάδες πρώτων βοηθειών και γενικότερα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και υποστήριξης στελεχωμένες με ιατρικό (ιατροί διαφόρων ειδικοτήτων) και βοηθητικά προσωπικό (νοσοκόμες κλπ.), αλλά και ειδικευμένες ομάδες ψυχολογικής στήριξης κλπ., ειδικευμένες ομάδες παρακολούθησης και υποστήριξης για την αντιμετώπιση επιδημιολογικών ασθενειών.
Ομάδες από ειδικευμένο προσωπικό (εργοδηγούς, τεχνίτες, κλπ.) για αποκαταστάσεις βλαβών στα Δημοτικά κτίρια, δίκτυα ύδρευσης, αποχέτευσης, ηλεκτρικού και επικοινωνιών.
Ομάδες σήμανσης και χωροθέτησης για την σήμανση επικίνδυνων κτιρίων- περιοχών.
Ομάδες υποστήριξης για καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και ψυχαγωγία με στόχο την ηθική τόνωση του πληθυσμού σε περίπτωση σημαντικής καταστροφής.
Ομάδες καταγραφής πληγέντων στους χώρους συγκέντρωσης και προσωρινούς χώρους καταυλισμού και παροχής πληροφοριών προς τους κατοίκους.
Τα απαραίτητα πεδία για την σύνταξη Μνημονίου Ενεργειών
Κίνδυνος
Ενέργειες Πρόληψης
Συγκέντρωση απαραίτητων στοιχείων για εκτίμηση του κινδύνου
Εξοπλισμός:
Εξέταση του υφιστάμενου εξοπλισμού, Απαραίτητες ενέργειες για τη συντήρηση του και για προμήθεια νέου εξοπλισμού
Προσωπικό:
Ονομαστική κατάσταση και τηλέφωνα επικοινωνίας του προσωπικού που συμμετέχει στις ενέργειες και δράσεις Πολιτικής Προστασίας Ονομαστική κατάσταση ανά Ομάδα Επέμβασης και τηλέφωνα επικοινωνίας τους
Ενημέρωση:
Ενημέρωση και πληροφόρηση των κατοίκων του Δήμου για τα μέτρα αυτοπροστασίας και τις ενέργειες του Δήμου.
Ενημέρωση και εκπαίδευση των υπαλλήλων του Δήμου που Θα συμμετέχουν στις ενέργειες και δράσεις Πολιτικής Προστασίας
.
Ενέργειες Ετοιμότητας ·
Ενημέρωση Κατοίκων για τον αναμενόμενο κίνδυνο και υπενθύμιση μέτρων αυτοπροστασίας Ενημέρωση ομάδων επέμβασης Δράσεις και απαραίτητοι έλεγχοι ετοιμότητας Δήμου
Ενέργειες Άμεσης Επέμβασης
Κινητοποίηση των Ομάδων Επέμβασης
Συνεχής επικοινωνία με τις Τοπικές Αρχές (Πυροσβεστική, Αστυνομία, ΕΚΑΒ).
Συνεχής ενημέρωση της Νομαρχίας, Περιφέρειας και Γ.Γ.Π.Π. για την εξέλιξη του φαινομένου και τις ανάγκες που Θα έχουν προκύψει.
Ενέργειες Αποκατάστασης
Παροχή Βοήθειας
Καταγραφή των ζημιών
Δράσεις αποκατάστασης
Σύνταξη απολογιστικής έκθεσης η οποία Θα αποτελεί εργαλείο για την βελτίωση των δράσεων και μνημονίων ενεργειών.
Εθελοντισμός πολιτικής Προστασίας
Ο επίσημος εθελοντισμός είναι μια δραστηριότητα που πραγματοποιείται μέσω μη κερδοσκοπικών οργανώσεων ή προγραμμάτων και αναλαμβάνεται προς όφελος της κοινότητας και του εθελοντή, με την ελεύθερη βούληση του ίδιου του εθελοντή και χωρίς καταναγκασμό, χωρίς οικονομική αμοιβή, και μόνο σε Θέσεις που προορίζονται για εθελοντές.
Μέλη εθελοντικών οργανώσεων δραστηριοποιούνται σε διάφορα Θέματα, συμβάλλοντας στη βαθμιαία επίλυση καίριων προβλημάτων, όταν το κράτος αδυνατεί ή όπου η κρατική κοινωνική πολιτική αδρανεί ή δεν επαρκεί. Αυτά τα στοιχεία προσδίδουν στις εθελοντικές οργανώσεις ένα δημόσιο χαρακτήρα.
Ο εθελοντισμός έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Σε πολλούς ΟΤΑ λειτουργούν Γραφεία Εθελοντισμού, προκειμένου να προωθήσουν το εθελοντικά πνεύμα, να χαράζουν, να σχεδιάζουν και να πραγματοποιούν εθελοντικό έργο, καθώς και για να ενισχύουν, να καθοδηγούν και να υποστηρίζουν το έργο των εθελοντών και εθελοντικών οργανώσεων στο συγκεκριμένο ΟΤΑ.
Οι καταστροφές, κατά κανόνα, ευαισθητοποιούν και ενεργοποιούν τους ανθρώπους, προκειμένου να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της κατάστασης και στην παροχή βοήθειας στους πληγέντες. Η πολιτική προστασία αποτελεί ένα σημαντικό πεδίο συμβολής εθελοντών και εθελοντικών οργανώσεων.
Στην Ελλάδα, υπάρχει ήδη σχετικό θεσμικό πλαίσιο και έχουν γίνει βήματα για την ένταξη εθελοντών στο δυναμικό πολιτικής προστασίας. Ο Ν. 3013/2002 προβλέπει τη δημιουργία Συστήματος Εθελοντισμού Πολιτικής Προστασίας, ως αποστολή της ΓΓΠΠ. Προβλέπεται επίσης θεσμικά η δυνατότητα επιχειρησιακής ένταξης των εθελοντικών ομάδων στα Συντονιστικά Όργανα.
Προνομιακοί τομείς για τη συμβολή των εθελοντικών οργανώσεων είναι υποστήριξη ραδιοεπικοινωνιών, η οργάνωση χώρων καταυλισμού (ανάπτυξη σκηνικού υλικού κ.λπ.), η ψυχολογική υποστήριξη των πληγέντων, η τροφοδοσία του πληθυσμού και η διανομή ειδών πρώτης ανάγκης, η δασοπροστασία, η παροχή πρώτων βοηθειών. Πάντως, σε κάθε καταστροφή οι ανάγκες διαφέρουν και επομένως το πεδίο που ανοίγεται για εθελοντική συνεισφορά είναι άλλο. Η ευελιξία του συστήματος εθελοντισμού αποτελεί, από αυτήν την άποψη, μια σημαντική επιδίωξη
Ένα σύνολο ζητημάτων μένουν ανοιχτά αναφορικά με τον εθελοντισμό, όπως ο καθορισμός των κριτηρίων ένταξης, κατάταξης και αξιολόγησης των εθελοντικών οργανώσεων η εκπαίδευση και πιστοποίηση των εθελοντών και η επιχειρησιακή τους ένταξη η ασφαλιστική και νοσοκομειακή τους κάλυψη, καθώς και η ρύθμιση θεμάτων αστικής ευθύνης.
Η εκπαίδευση εθελοντών συνιστά ένα σημαντικό στοιχείο ανάπτυξης εθελοντικής δράσης. Στα πλαίσια αυτά το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Εθελοντικής Δράσης για την Διαχείριση Κινδύνων και Κρίσεων και Αντιμετώπιση Εκτάκτων Αναγκών «Προστατεύω τον εαυτό μου και τους άλλους» στοχεύει στην εκπαίδευση Εθελοντών για την απόκτηση δεξιοτήτων Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών. Το πρόγραμμα διεξάγεται σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και άλλους φορείς. Διαρθρώνεται σε επί μέρους προγράμματα 100 εκπαιδευτικών ωρών και οδηγεί σε πιστοποίηση και ένταξη στο Μητρώο της ΓΓΠΠ Από Το 2001, έχουν εκπαιδευτεί περί 4700 εθελοντές σε περισσότερους από 140 Δήμους.
ΟΔΗΓΙΕΣ
ΕΝΤΟΝΑ ΚΑΙΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
Να ΕΝΗΜΕΡΩΝΕΣΤΕ διαρκώς από τα ΜΜΕ (ραδιόφωνο, τηλεόραση, κ.λ.π.), για την εξέλιξη των καιρικών φαινομένων. Επίσημες πηγές ενημέρωσης είναι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (Γ.Γ.Π.Π.) και η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.).
Σε περίπτωση ανάγκης καλέστε την Αστυνομία (100), την Πυροσβεστική (199) ή το ΕΚΑΒ (166).
Αναγράψτε τα παραπάνω τηλέφωνα σε εμφανές σημείο μέσα στο σπίτι και βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά σας τα γνωρίζουν.
Βοηθήστε τα παιδιά σας να απομνημονεύσουν σημαντικά οικογενειακά στοιχεία, όπως το επίθετό τους, τη διεύθυνση και το τηλέφωνο του σπιτιού, το κινητό σας τηλέφωνο, κ.λ.π.
Εξηγήστε σε όλα τα μέλη της οικογένειας πώς να αναγνωρίζουν ήχους που προμηνύουν καταστροφή (π.χ. σειρήνες), πώς και πότε να κλείνουν τις παροχές ηλεκτρικού, φυσικού αερίου και νερού, πώς να χρησιμοποιούν το πυροσβεστήρα, Πώς να καλούν σε βοήθεια, κ.λ.π..
Προμηθευτείτε εφόδια Πρώτης ανάγκης, όπως φακό, φορητό ραδιόφωνο με και πυροσβεστήρα.
Εξοπλιστείτε με κουτί πρώτων βοηθειών.
Σε όλες τις περιπτώσεις λάβετε ειδική μέριμνα για τα παιδιά και τους ηλικιωμένους.
Αν πρόκειται να μετακινηθείτε…
Ενημερωθείτε για τον καιρό και την κατάσταση του οδικού δικτύου και λάβετε υπ όψιν, ανάλογα με τον Προορισμό σας, το είδος των καιρικών φαινομένων που ενδέχεται να συναντήσετε (χιόνι, παγετός, χαλάζι, βροχόπτωση, κ.λ.π.).
Προγραμματίστε τη μετακίνησή σας έτσι, ώστε να μη συμπέσει με την αιχμή των καιρικών φαινομένων.
Ταξιδέψτε κατά τη διάρκεια της ημέρας, προτιμώντας τις κεντρικές αρτηρίες και αποφεύγοντας τους δυσπρόσιτους και ερημικούς δρόμους. Επιπλέον, ενημερώστε τους οικείους σας για τη διαδρομή που προτίθεστε να ακολουθήσετε.
ΜΗΝ αγνοείτε τις οδηγίες της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, τα δελτία καιρού της ΕΜΥ και τις υποδείξεις των κατά τόπους αρμόδιων φορέων, όπως η Τροχαία, το Λιμενικό, η Πυροσβεστική, κ.λ.π.
Ελέγξτε την κατάσταση του αυτοκινήτου σας, Προτού επιχειρήσετε οποιαδήποτε μετακίνηση.
Εξοπλίστε το αυτοκίνητό σας με όλα τα απαραίτητα μέσα αντιμετώπισης έντονων καιρικών φαινομένων (αντιολισθητικές αλυσίδες, αντιψυκτικά υγρά, κουτί πρώτων βοηθειών, αδιάβροχα, ομπρέλες, γαλότσες, φακό, κ.λ.π.).
Εάν είναι απαραίτητο να μετακινηθείτε πεζοί, φορέστε τα κατάλληλα ρούχα και παπούτσια. Να είστε ιδιαιτέρως προσεκτικοί, προκειμένου να αποφύγετε τραυματισμούς λόγω της ολισθηρότητας του οδοστρώματος και των πεζοδρομίων, ή εξαιτίας της πτώσης αντικειμένων από υπερβολικό άνεμο χαλαζόπτωση.
Προτιμήστε τα μέσα μαζικής μεταφοράς για τις μετακινήσεις σας.
Παραμείνετε ήρεμοι και υπομονετικοί,ο πανικός δεν εξυπηρετεί σε τίποτα. Αντίθετα, επιβαρύνει την κατάσταση.
Η ΚΑΚΟΚΑΙΡΙΑ ΤΕΛΕΙΩΣΕ. ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ;;;
Να ενημερώνεστε συνεχώς από τα ΜΜΕ (ραδιόφωνο, τηλεόραση, κ.λ.π.)
τυχόν επίσημες προειδοποιήσεις ή συμβουλές.
Ελέγξτε το σπίτι και τα λοιπά περιουσιακά σας στοιχεία , για να καταγράψετε πιθανές ζημιές.
Αν μετά την καταγραφή των ζημιών χρειάζεστε ειτείγουσα βοήθεια, ειδοποιήστε τις αρμόδιες αρχές.
ΓΕΝΙΚΑ
Προσπαθήστε με τις ενέργειες και την όλη παρουσία σας να διευκολύνετε το έργο των αρμόδιων αρχών.
ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ
Η έκταση της Ελλάδας ανέρχεται σε 13.195.740 και το ήμισυ της καλύπτεται σήμερα από δασικές εκτάσεις. Οι δασικές έχουν εξαιρετικά δυσμενείς επιπτώσεις στις ανθρώπινες καθώς συμβάλλουν στη δημιουργία καταστροφικών πλημμύρων ερημοποίηση των πληγεισών περιοχών. Επομένως, η εκτάσεων αποτελεί καθήκον όλων των υπεύθυνων πολιτών.
Προσέχετε για να αποτρέψετε την εκδήλωση πυρκαγιάς,αναμμένα τσιγάρα ή σπίρτα, είτε βρίσκεστε σε κλειστούς, χώρους.
Σκουπίδια στο δάσος.
Υπάρχει ο κίνδυνος ανάφλεξης. Σκουπίδια ή ξερά χόρτα, ιδιαίτερα το καλοκαίρι ,κατά τους θερινούς μήνες ψησταριές σε δάση ή χώρους, ξερά χόρτα, υπαίθριες εργασίες, που ενδέχεται να προκαλέσουν πυρκαγιά, οξυγονοκολλήσεις, χρήση ηλεκτρικού τροχού, κ.λ.π. παραβιάζετε τα απαγορευτικά πρόσβασης σε περιόδους υψηλού κινδύνου, και αν βρίσκεται μέσα ή κοντά σε δασική έκταση, τι κάνετε για να το προστατέψετε από ενδεχόμενη πυρκαγιά;
μια αντιπυρική ζώνη γύρω από το κτίριο, καθαρίζοντας απομακρύνοντας σε ακτίνα τουλάχιστον 10 μέτρων τα ξερά χόρτα, τα ξερά φύλλα, κ.λ.π., και κλαδέψτε τα δέντρα μέχρι ύψους την ηλικία τους και την κατάσταση των κλαδιών τους, όλα τα ξερά κλαδιά από δέντρα και θάμνους. Τα κλαδιά των δέντρων να ακουμπούν το κτίσμα. Κλαδέψτε ώστε να μεσολαβεί απόσταση τουλάχιστον 3 μ. ανάμεσα σε αυτά.
Τοποθετείτε πλαστικές υδρορροές ή πλαστικούς οχετούς νερού στους κτίσματος.
Μην αποθηκεύετε εύφλεκτα υλικά και αντικείμενα κοντά στο σπίτι.
* Αποφύγετε την κατασκευή ακάλυπτων δεξαμενών καυσίμων κοντά στο σπίτι. Τοποθετείστε τα καυσόξυλα σε κλειστούς και προφυλαγμένους χώρους. Εξοπλιστείτε με σωλήνα ποτίσματος με μήκος ανάλογο της περιοχής που θέλετε να καλύψετε.
Αν έχετε δεξαμενή νερού, μια απλή αντλία που θα λειτουργεί χωρίς ρεύμα καιπερίπου 40 μέτρα σωλήνα νερού (διαμέτρου 25 χιλιοστών) μπορεί να σας προστατέψουν από την πυρκαγιά.
Προμηθευτείτε ατομικούς πυροσβεστήρες, μεριμνήστε για τη συντήρησή τους και βεβαιωθείτε ότι όλα τα μέλη της οικογένειας γνωρίζουν τη θέση τους και είναι εξοικειωμένα με τη λειτουργία τους. Σε περίπτωση που έχετε προβλήματα σχετικά με τη χρήση των πυροσβεστήρων, επικοινωνήστε με την Πυροσβεστική Υπηρεσία.
Διδάξτε στα παιδιά σας πώς και πότε να κλείνουν τις παροχές ηλεκτρικού και νερού, Πώς να χρησιμοποιούν το πυροσβεστήρα, Πώς να καλούν σε βοήθεια, κλπ.
Αναγράψτε όλα τα τηλέφωνα των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης (Πυροσβεστικά Σώμα: 199, Αστυνομία: 100, ΕΚΑΒ: 166, Ευρωπα·ι·κός αριθμός έκτακτης ανάγκης: 112) σε εμφανές σημείο και βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά σας τα γνωρίζουν. Βοηθήστε τα παιδιά σας να απομνημονεύσουν σημαντικά οικογενειακά στοιχεία, όπως το επίθετό τους, τη διεύθυνση και το τηλέφωνο του σπιτιού, Το κινητό σας τηλέφωνο, κ.λ.π.
Πώς Πρέπει να ενεργήσετε μόλις αντιληφθείτε την πυρκαγιά; Τηλεφωνήστε ΑΜΕΣΩΣ στο Κέντρο της Πυροσβεστικής (Αριθμός κλήσης: 199) και δώστε σαφείς Πληροφορίες για την τοποθεσία και το ακριβές σημείο, στο οποίο βρίσκεστε, καθώς και πληροφορίες για την τοποθεσία και ντο ακριβές σημείο της πυρκαγιάς.
Περιγράψτε το είδος της βλάστησης που
καίγεται.
· Περιγράψτε τις διόδους προσέγγισης στο τόπο της πυρκαγιάς.
· Προσδιορίστε την κατεύθυνση της φωτιάς.
– Μην κλείσετε το τηλέφωνο, προτού δώσετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες.
-Ειδοποιήστε τους κατοίκους γειτονικών περιοχών, έτσι ώστε να μην αιφνιδιαστούν από τις φλόγες.
-Κι αν η Πυρκαγιά πλησιάζει το σπίτι σας
-Τι Πρέπει να κάνετε έξω από το κτίσμα:
-Απομακρύνετε αμέσως όλα τα εύφλεκτα υλικά (καυσόξυλα, κ.λ.π.) από τον περίγυρο του κτίσματος και μεταφέρετέ τα σε κλειστούς και προφυλαμένους χώρους. Η ανάφλεξή τους μπορεί να συμβάλει στη μετάδοση της πυρκαγιάς στο κτίριο.
-Αποσυνδέστε όλες τις συσκευές φυσικού αερίου και υγρών καυσίμων μέσα και έξω από το κτίσμα.
-Κλείστε όλες τις διόδους (καμινάδες, παράθυρα, πόρτες), έτσι ώστε να εμποδίσετε τις καύτρες να διεισδύσουν στο εσωτερικό του κτιρίου. Συνδέστε τους σωλήνες ποτίσματος με τις εξωτερικές βρύσες και απλώστε τους έτσι, ώστε να καλύπτεται όλη η περίμετρος του κτίσματος. Βρέξτε ιο χώρο γύρω από το σπίτι και τα ξύλινα τμήματά του.
-Ανοίξτε την πόρτα του Κήπου, για να διευκολύνετε τη διέλευση των πυροσβεστικών οχημάτων.
-Μαζέψτε αμέσως όλες τις τέντες των μπαλκονιών και παραθύρων του σπιτιού
-Ανάψτε τόσο τα εσωτερικά όσο και τα εξωτερικά φώτα του σπιτιού, για να γίνει περισσότερο ορατό μέσα από τους καπνούς.
-Τοποθετείστε σκάλα στην εξωτερική πλευρά του κτιρίου, έτσι ώστε να υπάρχει η δυνατότητα άμεσης πρόσβασης στη στέγη του κτιρίου. Η σκάλα ττρέπει να τοποθετηθεί στην πλευρά του κτιρίου που βρίσκεται αντίθετα από την κατεύθυνση της πυρκαγιάς. Τι Πρέπει να κάνετε μέσα στο κτίσμα:
-Ξεκρεμάστε τις κουρτίνες από τα παράθυρα.
-Μετακινήστε προς το εσωτερικό των δωματίων τα έπιπλα που βρίσκονται κοντά σε παράθυρα και εξωτερικές πόρτες.
-Κλείστε όλες τις ενδιάμεσες πόρτες, για να επιβραδύνετε την εξάπλωση της πυρκαγιάς στο εσωτερικό του κτιρίου.
-Κλείστε όλες τις χαραμάδες με βρεγμένα πανιά, για να μην μπει Καπνός. Γεμίστε τις μπανιέρες, τις λεκάνες και τους κουβάδες, έτσι ώστε να υπάρχει άμεσα εφεδρικό νερό.
-Συγκεντρωθείτε οικογενειακώς σε ένα δωμάτιο του σπιτιού.
-Φροντίστε να έχετε μαζί σας ένα φακό και εφεδρικές μπαταρίες σε περίπτωση που διακοπεί το ηλεκτρικό ρεύμα.–Αν το σπίτι σας είναι ξύλινη κατασκευή, αναζητήστε καταφύγιο σε κάποιο γειτονικό κτιστό σπίτι. Διαφορετικά, μπείτε μέσα στο σπίτι μαζί με όλη την οικογένεια και τα κατοικίδιά σας, εκτός αν διαταχθεί εκκένωση από τις αρχές.
Σε περίπτωση εκκένωσης, ακολουθήστε πιστά τις Οδηγίες και τις διαδρομές του θα σας υποδειχθούν.
-Μετά την πυρκαγιά, βγείτε από το σπίτι σας και σβήστε τις μικροεστιες που απομένουν.
ΣΕΙΣΜΟΣ
Τι είναι ο σεισμός…
Σεισμός είναι η ξαφνική κίνηση της επιφάνειας της γης, που γίνεται αισθητή από την Κίνηση του εδάφους. Ο σεισμός δημιουργείται συνήθως μέσα στο γήινο
φλοιό και προκαλείται από ένα σπάσιμο των πετρωμάτων. Το σημείο του φλοιού της γης, στο Οποίο γεννιέται ο σεισμός ονομάζεται εστία ή υπόκεντρο. Αντίθετα, το σημείο της γήινης επιφάνειας που βρίσκεται ακριβώς πάνω από το υπόκεντρο, λέγεται επίκεντρο.
Το Μέγεθος του σεισμού σχετίζεται με την ποσότητα ενέργειας που απελευθερώνεται από τη σεισμική εστία.
Το μέγεθος μετράται σε βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ. Σεισμοί μικρότεροι των 4.0 Ρίχτερ δεν προκαλούν συνήθως ζημιές. Αντίθετα, σεισμοί μεγαλύτεροι των 5.0 Ρίχτερ ενδέχεται να προκαλέσουν καταστροφές.
Η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση στην Ευρώπη από πλευράς σεισμικότητας και την έκτη παγκοσμίως.
Τι Πρέπει να κάνετε για να είστε προετοιμασμένοι για τη σεισμική δόνηση…
Προσδιορίστε καλά προφυλαγμένους χώρους σε κάθε δωμάτιο του σπιτιού, όπως Π.χ.:
– κάτω από ανθεκτικά γραφεία ή τραπέζια
– μακριά από γυάλινες επιφάνειες και βιβλιοθήκες
– μακριά από εξωτερικούς τοίχους. Καθορίστε ασφαλείς χώρους έξω από το σπίτι:
– μακριά από κτίρια και δέντρα
– μακριά από τηλεφωνικά και ηλεκτρικά καλώδια
Ελέγξτε το δίκτυο ύδρευσης, αποχέτευσης, παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, για να βεβαιωθείτε ότι λειτουργούν σωστά.
Στερεώστε γερά στους τοίχους τα ράφια, τις βιβλιοθήκες, τα σύνθετα με υαλικά και τους Πίνακες ζωγραφικής.
Τοποθετήστε τα βαριά και ογκώδη αντικείμενα στα χαμηλότερα ράφια. Αποφύγετε την τοποθέτηση αντικειμένων πάνω από κρεβάτια και καναπέδες. Στερεώστε καλά τα φωτιστικά σώματα.
Βιδώστε καλά στους τοίχους δεξαμενές καυσίμων και νερού, καθώς και τους θερμοσίφωνες.
Προμηθευτείτε φορητό ραδιόφωνο με μπαταρίες, φακό, πυροσβεστήρα και βαλιτσάκι πρώτων βοηθειών, το οποίο περιέχει: εμφιαλωμένο νερό, κονσερβοποιημένη τροφή, φάρμακα, εργαλεία ανάγκης, υπνόσακους, επιδέσμους, χρήματα, πιστωτικές κάρτες, κ.λ.π.
Συζητήστε με τα παιδιά σας τι Θα κάνετε σαν ομάδα σε περίπτωση σεισμού. Ενημερώστε όλα τα μέλη της οικογένειας για το Πώς κλείνουν σι γενικοί διακόπτες (ηλεκτρικού, νερού, φυσικού αερίου), Πώς να αναγνωρίζουν ήχους που προμηνύουν Καταστροφή (Π.χ. σειρήνες), Πώς να χρησιμοποιούν το πυροσβεστήρα, Πώς να καλούν σε βοήθεια, κ.λ.π..
Αναγράψτε όλα τα τηλέφωνα των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης (Πυροσβεστική: 199, Αστυνομία: 100, ΕΚΑΒ: 166, Ευρωπαϊκός αριθμός έκτακτης ανάγκης: 112) σε εμφανές σημείο και βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά σας τα γνωρίζουν.
Βοηθήστε τα παιδιά σας να απομνημονεύσουν σημαντικά οικογενειακά στοιχεία όπως το επίθετό τους, τη διεύθυνση και το τηλέφωνο του σπιτιού, κ.λ.π. Ορίστε ένα συγκεκριμένο τόπο συνάντησης αμέσως μετά το σεισμό. Όσο διαρκεί η σεισμική δόνηση…
Παραμείνετε ψύχραιμοι και υπομονετικοί. Ο πανικός δεν εξυπηρετεί σε τίποτα. Αντίθετα, επιβαρύνει την κατάσταση! Αν βρίσκεστε μέσα στο σπίτι…
Καλυφθείτε κάτω από κάποιο ανθεκτικό έπιπλο, προστατεύοντας ταυτοχρόνως τα μάτια σας με το εσωτερικό τμήμα του χεριού σας. Εάν δεν υπάρχει κοντά σας κάποιο ανθεκτικό έπιπλο, καθίστε στο πάτωμα, με το πρόσωπό σας στραμμένο σε εσωτερικό τοίχο, μακριά από παράθυρα και έπιπλα, που μπορεί να πέσουν επάνω σας.
Εάν βρίσκεστε στο κρεβάτι, μείνετε ακίνητοι, προστατεύοντας το κεφάλι σας με ένα μαξιλάρι.
Μην επιχειρήσετε να εξέλθετε από το σπίτι. Μη χρησιμοποιείτε τον ανελκυστήρα. Μη βγαίνετε στα μπαλκόνια.
Αν βρίσκεστε έξω από το σπίτι…
Μετακινηθείτε σε κάποιο ανοιχτό χώρο, π.χ. Πλατεία, μακριά από γειτονικά κτίρια, τηλεφωνικά και ηλεκτρικά καλώδια και παραμείνετε εκεί μέχρι να τελειώσει η δόνηση.
Μη στέκεστε κάτω από μπαλκόνια ή τις εισόδους των κτιρίων. Καλύψτε το κεφάλι σας με κάποια τσάντα, χαρτοφύλακα ή οποιοδήποτε ανθεκτικό αντικείμενο έχετε στη διάθεσή σας.
Εάν βρίσκεστε σε ψηλό κτίριο, απομακρυνθείτε από τζάμια και εξωτερικούς τοίχους.
Εάν βρίσκεστε σε δημόσιο χώρο, κέντρο ψυχαγωγίας, κατάστημα ή εμπορικό κέντρο, προσπαθήστε να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας και να αποφύγετε τον πανικό. Μην παρασυρθείτε από το πανικόβλητο πλήθος και κινηθείτε άτακτα προς τις εξόδους, γιατί κινδυνεύετε να ποδοπατηθείτε. Εάν οδηγείτε…
Καταφύγετε σε ανοικτό Χώρο και σταματήστε αμέσως το αυτοκίνητο. Παραμείνετε μέσα στο αυτοκίνητο μέχρι να ολοκληρωθεί η δόνηση. Αποφύγετε τις γέφυρες ή τις υπέργειες διαβάσεις.
Η σεισμική δόνηση τελείωσε. Τι πρέπει να κάνουμε; Να είστε σε εγρήγορση για τους μετασεισμούς.
προσπαθήστε να καθησυχάσετε τα παιδιά σας, εξηγώντας τους ότι σι πιθανοί μετασεισμοί είναι ένα αναμενόμενο και φυσιολογικό φαινόμενο μετά τον κύριο σεισμό.
Ελέγξτε προσεκτικά τον εαυτό σας και τους γύρω σας για πιθανούς μικροτραυματισμούς.
Μη μετακινείτε τους βαριά τραυματισμένους! Αφήστε τους ειδικά εκπαιδευμένους διασώστες να αναλάβουν τη μεταφορά τους. Ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες των αρχών και μην επηρεάζεστε από ανυπόστατες φημολογίες.
Μην χρησιμοποιείτε άσκοπα το αυτοκίνητο, γιατί παρεμποδίζετε το έργο των συνεργείων διάσωσης.
Μην χρησιμοποιείτε το τηλέφωνο παρά μόνο σε περίπτωση απολύτου ανάγκης γιατί δημιουργείται υπερφόρτωση του τηλεφωνικού δικτύου. Αποφύγετε την είσοδο στο σπίτι, ειδικά εάν παρατηρείτε ζημιές ή κομμένα καλώδια ή αισθάνεστε τη μυρωδιά γκαζιού.
Απομακρυνθείτε από τις παράκτιες περιοχές.
ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ – ΚΕΡΑΥΝΟΙ
Οι κίνδυνοι από τις καταιγίδες προκαλούνται από τους τοπικά πολύ ισχυρούς ανέμους, τις τοπικά έντονες βροχοπτώσεις, τους κεραυνούς και τις πιθανές χαλαζοπτώσεις.
Τι Πρέπει να κάνετε όσο διαρκεί η καταιγίδα αν βρίσκεστε μέσα στο σπίτι:
· Ασφαλίστε πόρτες και παράθυρα.
Στερεώστε αντικείμενα που μπορεί να παρασυρθούν από τον άνεμο και ενδέχεται να προκαλέσουν καταστροφές ή τραυματισμούς.
· Ελέγξτε αναρτημένες πινακίδες.
· Μην κρατάτε ανά χείρας ηλεκτρικές συσκευές ή το τηλέφωνο, γιατί ο κεραυνός μπορεί να περάσει μέσα από τα καλώδια.
Αποφύγετε τις σωληνώσεις των υδραυλικών (κουζίνα, μπάνιο), γιατί οι μεταλλικοί σωλήνες είναι καλοί αγωγοί του ηλεκτρισμού.
Αποσυνδέστε τις συσκευές τηλεόρασης από την κεραία και την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος.
αν βρίσκεστε έξω από το σπίτι:
Προφυλαχθείτε καταφεύγοντας σε κάποιο παρακείμενο εσωτερικό χώρο (κτίριο ή αμάξι) και μην επιχειρήσετε να εξέλθετε, παρά μόνο αφού βεβαιωθείτε ότι η καταιγίδα πέρασε.
Αν αυτό δεν είναι εφικτό, καθίστε αμέσως στο έδαφος!
Αν βρίσκεστε απομονωμένος σε μια επίπεδη έκταση και νιώθετε να σηκώνονται τα μαλλιά σας (γεγονός που προμηνύει την εκδήλωση κεραυνού), κάντε βαθύ κάθισμα, με το κεφάλι ανάμεσα στα πόδια, (ώστε να ελαχιστοποιήσετε την επιφάνεια του σώματός σας και την επαφή σας με το έδαφος) και πετάξετε ό,τι μεταλλικό αντικείμενο φέρετε. Προσοχή : μην ξαπλώνετε στο έδαφος!
Αν βρίσκεστε στο δάσος, προστατευθείτε κάτω από συμπαγή κλαδιά χαμηλών δέντρων. Ποτέ μην στέκεστε κάτω από ένα ψηλό δέντρο σε ανοιχτό χώρο!
Αν βρίσκεστε σε χαμηλότερη, σε σχέση με τις γειτονικές, περιοχή προσέξτε ενδεχόμενη εκδήλωση πλημμυρικού φαινομένου.
Αν βρίσκεστε στη θάλασσα, βγείτε αμέσως έξω.
Γενικά, απομακρυνθείτε από ποτάμια, λίμνες και άλλες μάζες νερού. Αποφύγετε ψηλές κατασκευές, όπως πυλώνες της ΔΕΗ, ψηλά δέντρα, φράκτες, τηλεφωνικές γραμμές ή γραμμές ηλεκτρικού ρεύματος.
* Αποφύγετε τη διέλευση κοντά από μεγάλα δέντρα, μπαλκόνια και γενικά περιοχές, όπου αντικείμενα μπορεί να αποκολληθούν και να πέσουν.
* Μην πλησιάζετε μεταλλικά αντικείμενα, όπως αμάξια, ποδήλατα, σύνεργα κατασκήνωσης, κ.λ.π. αν βρίσκεστε στο αυτοκίνητό σας:
Ακινητοποιήστε το αυτοκίνητο στην άκρη του δρόμου, μακριά από δέντρα, τα οποία μπορεί να καταπλακώσουν το αυτοκίνητο.
Παραμείνετε μέσα στο αυτοκίνητο με αναμμένα τα προειδοποιητικά φώτα στάσης μέχρι να κοπάσει η καταιγίδα.
Κλείστε τα τζάμια και μην ακουμπάτε σε μεταλλικά αντικείμενα μέσα στο αυτοκίνητο
Αποφύγετε τους πλημμυρισμένους δρόμους. Εκτίμηση της απόστασης από την καταιγίδα
Μετρήστε το χρόνο που μεσολαβεί μεταξύ της αστραπής και της βροντής σε
δευτερόλεπτα. Διαιρέστε το χρόνο που μετρήσατε με το 3, για να υπολογίσετε την απόσταση της καταιγίδας σε χιλιόμετρα. Η απόσταση αυτή είναι ενδεικτική, καθώς η καταιγίδα μπορεί να εκδηλωθεί και πολύ γρηγορότερα.
ΘΥΕΛΛΩΔΕΙΣ ΑΝΕΜΟΙ
Στερεώστε αντικείμενα που μπορεί να παρασυρθούν από τον άνεμο
και ενδέχεται να προκαλέσουν καταστροφές ή τραυματισμούς.
Ελέγξτε αναρτημένες πινακίδες
Ασφαλίστε τις πόρτες και τα παράθυρα.
Αποφύγετε δραστηριότητες σε θαλάσσιες και παράκτιες περιοχές.
Αποφύγετε τη διέλευση κάτω από μεγάλα δέντρα, αναρτημένες πινακίδες και γενικά από περιοχές, στις οποίες ελαφρά αντικείμενα μπορεί να αποκολληθούν και να πέσουν στο έδαφος (π.χ. κάτω από μπαλκόνια, απ’ όπου μπορεί να πέσουν γλάστρες, σπασμένα τζάμια, κ.λ.π.).
ΧΑΛΑΖΟΠΤΩΣΗ
Η χαλαζόπτωση μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη, τόσο για τους ανθρώπους, όσο και για τα ζώα.
Προφυλαχθείτε αμέσως, καταφεύγοντας σε ασφαλή και προστατευμένο εσωτερικό χώρο και παραμείνετε εκεί, μέχρι να βεβαιωθείτε ότι η χαλαζόπτωση σταμάτησε.
ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ
Τι πρέπει να κάνετε για να είστε προετοιμασμένοι.
Βεβαιωθείτε ότι τα φρεάτια έξω από το σπίτι σας δεν είναι φραγμένα.
Βεβαιωθείτε ότι οι υδρορροές εντός του σπιτιού λειτουργούν κανονικά.
Περιορίστε τις μετακινήσεις σας στις απολύτως αναγκαίες.
Αποφύγετε τη διαμονή και εργασία σε υπόγειους χώρους, αν αυτό δεν είναι απαραίτητο.
Κατά τη διάρκεια της πλημμύρας…
Εγκαταλείψτε υπόγειους χώρους και μετακινηθείτε σε ασφαλές, υπερυψωμένο σημείο.
Αποφύγετε τη μετακίνηση μέσα στους πλημμυρισμένους δρόμους.
Μη διασχίζετε χείμαρρους πεζοί ή με το αυτοκίνητό σας.
Αλλάξτε πορεία, αν Οδηγείτε προς πλημμυρισμένη περιοχή.
Εάν το αυτοκίνητό σας έχει ακινητοποιηθεί και ενδέχεται να παρασυρθεί ή να πλημμυρίσει, εγκαταλείψτε το αμέσως.
Μείνετε μακριά από κομμένα ή πεσμένα στο έδαφος ηλεκτροφόρα καλώδια. Μην πλησιάζετε σε περιοχές, όπου έχουν σημειωθεί κατολισθήσεις.
Θυμηθείτε: σι κίνδυνοι από την πλημμύρα δεν υποχωρούν αμέσως μετά την έναρξη της απόσυρσης των υδάτων.
Η πλημμύρα μπορεί να έχει μεταβάλει τα χαρακτηριστικά γνώριμων περιοχών, καθώς τα νερά μπορούν να παρασύρουν αντικείμενα ή να καταστρέψουν μέρη του δρόμου, των πεζοδρομίων, κ.λ.π.
Επομένως, μετά την πλημμύρα…
Απομακρυνθείτε από περιοχές που έχουν μόλις πλημμυρίσει ή ενδέχεται να πλημμυρίσουν ξανά στις επόμενες ώρες.
Μην πλησιάζετε σε περιοχές, στις οποίες έχουν σημειωθεί κατολισθήσεις ή πτώση βράχων.
Ελέγξτε αν το σπίτι ή ο χώρος εργασίας σας κινδυνεύει από πιθανή πτώση βράχων.
Προσοχή στα όμβρια νερά! Απορρίμματα, νεκρά ζώα και λοιπά αντικείμενα ενδέχεται να έχουν παρασυρθεί από τα νερά και να τα έχουν μολύνει.
Αν είναι απολύτως αναγκαίο να μετακινηθείτε πεζοί ή να οδηγήσετε σε περιοχές που έχουν πλημμυρίσει…
Αναζητήστε σταθερό έδαφος
Αποφύγετε τόσο τα ρέοντα, όσο και τα λιμνάζοντα νερά τα οποία ενδέχεται να λειτουργήσουν ως καλοί αγωγοί του ηλεκτρικού ρεύματος, σε περίπτωση που υπάρχουν φθορές σε υπόγεια καλώδια ή διαρροές από ηλεκτρικές εγκαταστάσεις.
Αν βρεθείτε μπροστά σε δρόμο που έχει πλημμυρίσει, σταματήστε και αλλάξτε αμέσως κατεύθυνση.
Ακολουθήστε πιστά τις οδηγίες των κατά τόπους αρμόδιων αρχών.
Αν η περιοχή στην οποία διαμένετε έχει εκκενωθεί, ΜΗΝ ΕΠΣΤΡΕΨΕΤΕ, προτού σας δοθεί αντίστοιχη εντολή από τις αρχές
Πριν αρχίσετε τις διαδικασίες αποκατάστασης των ζημιών στο σπίτι σας:
Κλείστε την τροφοδοσία ηλεκτρικού ρεύματος, ακόμη και αν στην Περιοχή σας έχει διακοπεί το ρεύμα.
Κλείστε την παροχή νερού, καθώς το δίκτυο μπορεί να έχει υποστεί βλάβες. Προτού εξετάσετε ένα κτίριο που έχει πλημμυρίσει, φορέστε κλειστά παπούτσια, ώστε να αποφύγετε τραυματισμούς στα πόδια από αντικείμενα ή ανωμαλίες στο έδαφος, που καλύπτονται από τα νερά.
Εξετάστε τα δίκτυα νερού, ηλεκτρικού ρεύματος και αποχέτευσης. Ελέγξτε τους τοίχους, τις πόρτες, τις σκάλες και τα παράθυρα, για να βεβαιωθείτε ότι δεν έχουν προκληθεί ζημιές.
ΧΟΝΟΠΤΩΣΗ, ΧΙΟΝΟΘΥΕΛΛΑ, ΠΑΓΕΤΟΣ
Εάν κατοικείτε σε περιοχή όπου υπάρχει πρόγνωση για έντονες χιονοπτώσεις:
Προμηθευτείτε υλικό θέρμανσης (π.χ. πετρέλαιο, καυσόξυλα) Κα! Τρόφιμα για αρκετές μέρες.
Εάν διαμένετε σε δύσβατη περιοχή, εξοπλιστείτε με τα απαραίτητα για τον καθαρισμό του χιονιού εργαλεία, π.χ. φτυάρια..
Εφοδιαστείτε εγκαίρως με αντιολισθητικές αλυσίδες για το αυτοκίνητο καθώς και τα διάφορα αναγκαία αντιψυκτικά (για μηχανή, κλειδαριές και τζάμια). Αν μετακινήστε συχνά σε περιοχές με χιόνι, πάγο ή λάσπη, τοποθετήστε στο αυτοκίνητό σας ελαστικά κατάλληλα για Τέτοιες συνθήκες.
Αν βρίσκεστε στο σπίτι, όσο διαρκεί η χιονόπτωση…
Διατηρήστε το σπίτι ζεστό και παραμείνετε μέσα, όσο αυτό είναι δυνατό.
Μην αφήνετε τα παιδιά να βγουν έξω με την κακοκαιρία.
Ελέγξτε το δίκτυο ύδρευσης του σπιτιού και τον ηλιακό θερμοσίφωνα (σωληνώσεις-υαλοπίνακας). Λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών ενδέχεται να παγώσουν οι σωλήνες της ύδρευσης και να σπάσουν. Σε αυτές τις περιπτώσεις, αφήστε μια βρύση ανοικτή, ώστε η ροή να εμποδίζει την παγοττοίηση ή αφού κλείσετε την παροχή, αδειάστε το δίκτυο. Κάντε Οικονομία στην ενέργεια (για θέρμανση, φαγητό και φωτισμό). Μην κατασπαταλάτε άσκοπα τις σωματικές σας δυνάμεις, Κάνοντας διαρκώς επίπονες εργασίες, όπως π.χ. ο συνεχής καθαρισμός του χιονιού. Αν βρίσκεστε σε εξωτερικό χώρο…
Οδηγηθείτε σε ασφαλές και προστατευμένο σημείο.
Σε περιοχές όπου προβλέπονται χιονοπτώσεις, απαιτείται ιδιαίτερη Προσοχή κατά τις μετακινήσεις.
Μην εκτίθεστε στη χιονοθύελλα. Αν είναι απαραίτητο να μετακινηθείτε, ντυθείτε κατάλληλα, με πολλά στρώματα από ελαφριά και ζεστά ρούχα.
Φροντίστε το εξωτερικό ρούχο να είναι αδιάβροχο. Φορέστε ζεστές και αδιάβροχες μπότες. Εάν είναι απαραίτητο να μετακινηθείτε πεζοί, φορέστε τα κατάλληλα ρούχα και παπούτσια. Να είστε ιδιαιτέρως προσεκτικοί, προκειμένου να αποφύγετε τραυματισμούς λόγω της ολισθηρότητας του οδοστρώματος και των πεζοδρομίων.
Προτιμήστε τα μέσα μαζικής μεταφοράς για τις μετακινήσεις σας μέσα στην πόλη.
Αν είναι απαραίτητο να μετακινηθείτε με αυτοκίνητο, χρησιμοποιήστε αντιολισθητικές αλυσίδες.
Ταξιδέψτε κατά τη διάρκεια της ημέρας, προτιμώντας τις κεντρικές αρτηρίες και αποφεύγοντας τους δυσπρόσιτους και ερημικούς δρόμους. Ενημερώστε τους οικείους σας για τη διαδρομή που προτίθεστε να ακολουθήσετε.
Αν οδηγείτε…
Μην τρέχετε! Οδηγείτε με εξαιρετική προσοχή!
Χρησιμοποιήστε αντιολισθητικές αλυσίδες.
Διατηρείτε απόσταση ασφαλείας από τα προπορευόμενα οχήματα.
Αποφύγετε τις ορεινές και δύσβατες περιοχές.
Αλλάξτε πορεία, αν υπάρχει έντονη χιονόπτωση και βρίσκεστε σε δύσβατο δρόμο.
Αν το αυτοκίνητό σας ακινητοποιηθεί, παραμείνετε μέσα σε αυτό, ανάβοντας την μηχανή για 10 λεπτά ανά ώρα.
Διατηρήστε την εξάτμιση του αυτοκινήτου καθαρή από το χιόνι. Τοποθετήστε στην κεραία του ραδιοφώνου ένα ύφασμα με έντονο χρώμα, προκειμένου να διευκολύνετε τον εντοπισμό σας από τα σωστικά συνεργεία
ΚΑΥΣΩΝΑΣ
Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας και το ΕΚΑΒ, συνιστούν τις Παρακάτω Οδηγίες προφύλαξης από τις υψηλές θερμοκρασίες:
Αποφύγετε την παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο. Όταν αυτή είναι αναπόφευκτη, μην αμελείτε τη χρήση αντηλιακής κρέμας με υψηλό δείκτη προστασίας.
Αποφύγετε την ηλιοθεραπεία.
Παραμείνετε σε σκιερά και δροσερά μέρη και κλιματιζόμενους εσωτερικούς χώρους.
Παραμείνετε μακριά από μέρη στα οποία επικρατεί συνωστισμός (π.χ. μέσα μαζικής μεταφοράς).
Μην πραγματοποιείτε πολύωρα ταξίδια με διάφορα μέσα συγκοινωνίας, κατά τη διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών.
Αποφύγετε τη βαριά σωματική εργασία, ιδιαίτερα σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία, άπνοια και μεγάλη υγρασία. Αν Πρέπει οπωσδήποτε να
εκτελεστεί η εργασία, προτιμήστε τις πρωινές ώρες.
Αποφύγετε το παρατεταμένο βάδισμα, το τρέξιμο και κάθε άλλη επίπονη σωματική δραστηριότητα.
Προτιμήστε τα ελαφρά, άνετα και ανοιχτόχρωμα ρούχα από πορώδες υλικό για να διευκολύνεται ο αερισμός του σώματος και η εξάτμιση του ιδρώτα. Φορέστε καπέλο ή άλλο κάλυμμα της κεφαλής από φυσικό υλικό, που να επιτρέπει τον καλό αερισμό του κεφαλιού.
Φορέστε ειδικά γυαλιά ηλίου, που προστατεύουν τα μάτια από την έντονη ηλιακή ακτινοβολία.
Πίνετε άφθονα υγρά (νερό, χυμούς φρούτων, κ.λ.π.) σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Αν η εφίδρωση είναι έντονη, τότε συνιστάται η πρόσθετη λήψη αλατιού, για να διατηρηθεί το επίπεδο των υγρών στον οργανισμό.
Προτιμήστε τα ελαφρά και μικρά γεύματα, με έμφαση στα φρούτα και τα λαχανικά και περιορίστε τα λιπαρά.
Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών και καφεινούχων σκευασμάτων.
Κάντε πολλά χλιαρά ντους κατά τη διάρκεια της ημέρας και αν χρειαστεί τοποθετήστε προληπτικά στο κεφάλι και στο λαιμό υγρά καλύμματα. Αποφύγετε απότομες αλλαγές στη θερμοκρασία του σώματός σας.
Για να διατηρήσετε το σπίτι σας σχετικά δροσερό, αφήστε ανοικτά τα παράθυρα κατά τη διάρκεια της νύχτας και ασφαλίστε τα ερμητικά κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Ειδικές οδηγίες νια νεογνά και νήπια.
Ντύστετα βρέφη όσο γίνεται πιο ελαφρά, αφήνοντας τα χέρια και τα πόδια τους ελευθέρα.
Εκτός από το γάλα, συνιστάται η χορήγηση και άλλων υγρών, όπως
χαμομήλι, νερό, κ.λ.π.
Τα βρέφη και τα παιδιά καλό είναι να τρώνε Περισσότερα χορταρικά και
φρούτα και λιγότερα λιπαρά.
Μην αφήνετε τα παιδιά να παίζουν πολύ ώρα στον ήλιο μετά το μπάνιο και βεβαιωθείτε ότι φοράνε ειδικά γυαλιά ηλίου, καπέλο και αντηλιακή κρέμα με υψηλό δείκτη προστασίας.
Ειδικές οδηγίες νια ηλικιωμένους
Το πολύ ζεστό και πολύ υγρό περιβάλλον είναι επικίνδυνο για τους ηλικιωμένους, γι’ αυτό κατά τις πιο θερμές ημέρες, ενδείκνυται η μετακίνηση του ηλικιωμένου σε δροσερότερες περιοχές.
Αν η μετακίνηση του ηλικιωμένου στη Θάλασσα ή το βουνό δεν είναι εφικτή, τότε η παραμονή του στα κατώτερα διαμερίσματα πολυώροφων σπιτιών είναι μια εύκολη λύση.
Μην εγκαταλείπετε μόνα τους Τα ηλικιωμένα άτομα. Σε περίπτωση επιβεβλημένης απουσίας σας, φροντίστε να εξασφαλίσετε κάποιο άτομο για την καθημερινή τους φροντίδα.
Βιογραφικό του συγγραφέα
Ο Κεχαγιάς Στέργιος είναι Δάσκαλος και συγκεκριμένα Διευθυντής του3ου 6/θ Δ.Σ Ελευθερούπολης.
Μετεκπαιδεύτηκε στο πρόγραμμα Διαχείριση των Φυσικών Καταστροφών και των Τεχνολογικών ατυχημάτων του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ως αιρετός.
Είναι δε Πιστοποιημένος Διασώστης και εγγεγραμμένος στο Μητρώο Εθελοντών Διασωστών.
.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΕΚΤΑΚΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΣΧΕΔΙΩΝ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
Εγχειρίδιο σχεδιασμού, διεξαγωγής και αποτίμησης ασκήσεων πολιτικής προστασίας Δανδουλάκη, Μ. (2007). Οι δασικές πυρκαγιές του 2007 στην Ελλάδα: πάλι έκπληξη, σκιαμαχίες και τηλεμαραθώνιοι; Γεωγραφίες, Τεύχος 13, σελ. 94-195.
Δελλαδέτσιμας, Π.Μ., 2009. Οι ασφαλείς πόλεις. Αθήνα: Εξάντας.
Διαμαντόπουλος, Γ., (1991), Μαχόμενη πολεοδομία γιο την ανάπτυξη της πάλης:
Η περίπτωση Καλαμάτα 1980-1990 – Πόλη και σεισμό ς, Αθήνα: ΤΕ.
ΕΕ,2002.Η ΕΕ στρέφει την προσοχή της στην πολιτική προστασία. ΕΚΚΕ (Γκέκας, Ρ. και Μήτσου, Κ.), 2007. Οι Νέες Μέθοδοι Αντιμετώπισης των Πλημμυρών και ο Πρωταγωνιστικός Ρόλος των ΟΤΑ. Έργο 6«Ο Περιορισμός των Επιπτώσεων από τις Πλημμύρες» στο πλαίσια του Ερευνητικού Προγράμματος Envifriendly
ΕΚΠΑ, 2007. Στρατηγικός Σχεδιασμός αντιπλημμυρικής Προστασίας Νομού Λακωνίας. Έργο 1* 4 στα πλαίσια του Ερευνητικού Προγράμματος Envifriendly .
. Κούρου A., Πανουτσοπούλου M., Βαγγελάτου Ο., Μπεργιαννάκη Ι., Πετρόπουλος Ν., Παρχαρίδης Ι., Κουσκουνά Β. (2006): «Σεισμοί και Άνθρωπος. Ενημέρωση – Προστασία – Αποκατάσταση», Πατάκης, Αθήνα, 40 σελ.
Λέκκας Ε. (1996). «Φυσικές και Τεχνολιγικές Καταστροφές», Αθήνα 278σελ.
Ο.Α.Σ.Π. 2008.: «Μαθαίνοντας για το Σεισμό & τα Μέτρα Προστασίας: Οδηγίες για Άτομα με Αναπηρία», Γκουντρομίχου Χρ., Αθήνα, 32 σελ.
Ο.Α.Σ.Π. (1999 και 2007): «Σεισμός – Η Γνώση είναι Προστασία» των: Κούρου Α., Παπαδάκης Π., Παναγιωτοπούλου Δ., Πανουτσοπούλου Μ., Access, Αθήνα, 104 σελ..
Ο.Α.Σ.Π. 2000 (Ε΄ Έκδοση): «Σεισμός – Ας είμαστε προετοιμασμένοι», Αθήνα, 10 σελ.
Παπαζάχος Β., & Παπαζάχου Κ., (1989). «Οι σεισμοί της Ελλάδας», Ζήτη – Θεσσαλονίκη, 356 σελ.
Παπαζάχος Β., & Δρακόπουλος Ι., (1992). «Σεισμοί και Μέτρα Προστασίας», Ζήτη – Θεσσαλονίκη, 109 σελ.
Παπαζάχος Β., & Παπαζάχος Κ., (2003). «Οι σεισμοί της Ελλάδας», Ζήτη – Θεσσαλονίκη, 286 σελ.
Σαπουντζάκη Κ., (2001). «Εκκένωση κτιρίων και καταφυγή πληθυσμού σε ασφαλείς χώρους μετά το σεισμό», Ο.Α.Σ.Π., 88 σελ.
International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies, (2004). «World Disasters Report 2004 – Focus on community resilience», ATAR Roto Presse – Switzerland, 231pp
Morris N., (2003). «Earthquakes», Ticktock Entertainment Ltd UK, 32pp
Papanikolaou D (1998). “The geotectonic position of Nisyrow within the Hellenic Arc”, Newsletter of the ECPFE (1998) Issue 2,48pp
United Nations & IDNDR (1998). «Prevention begins with Information», 40pp.
United States Geological Survey & Southern California Earthquake Center, (1995). «Putting Down Roots in Earthquake Country», 28pp.
www.oasp.gr (ΟργανισμόςΑντισεισμικούΣχεδιασμούκαιΠροστασίας –Ο.Α.Σ.Π.)
http://www.itsak.gr (Ινστιτούτο Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών)
www.gein.noa.gr (Γεωδυναμικό Ινστιτούτο Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών)
www.fema.org (Federal Emergency Management Agency – FEMA)
www.civilprotection.gr (Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας)
http://earthquake.usgs.gov/ (United States Geological Survey/National Earthquake Information Center)
www.prh.noaa.gov/itic/ (International Tsunami Information Center)
www.scec.org/ (Southern California Earthquake Center)
www.unesco.org/science (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization)
www.city.kobe.jp/cityoffice
www.unisdr.org (International Strategy for Disaster Reduction)
http://en.wikipedia.org
www.minenv.gr