Οι ακτινοβολίες, που απορροφούνται από την ατμόσφαιρα, μεταφέρουν πολλές χρήσιμες πληροφορίες για τα αντικείμενα και τις διαδικασίες που τα δημιούργησαν.
Ο μόνος τρόπος, για να συλλέξουμε αυτή την πληροφορία και να αποφύγουμε την παραμόρφωση των δεδομένων από την παρεμβολή της ατμόσφαιρας, είναι η παρατήρηση των ουρανίων σωμάτων από το διάστημα μέσω των διαστημικών αστεροσκοπείων και τηλεσκοπίων. Η πρώτη πρόταση για την αποστολή τηλεσκοπίων στο διάστημα έγινε το 1946 από τον αστρονόμο Lyman Spitzer.
ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΑ ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΑ
Το επόμενο ορόσημο στην εξέλιξη των τηλεσκοπίων πραγματοποιήθηκε στη διάρκεια της δεκαετίας του ‘70, όταν άρχισαν να τίθενται σε τροχιά διαστημικά τηλεσκόπια και αστεροσκοπεία (π.χ. IRAS).
Τα διαστημικά τηλεσκόπια απαιτούν περίπου 15-20 χρόνια από το σχεδιασμό τους έως την εκτόξευσή τους, άρα έχουν σχετικά “παλιά τεχνολογία”. Επίσης, λόγω της απόστασης που βρίσκονται από την Γη, δεν μπορούν να επισκευαστούν. Μόνο το Hubble ήταν δυνατό να επιδιορθωθεί 5 φορές.
Σημαντική δυσκολία είναι επίσης ότι στο διάστημα δεν μπορεί το διαστημόπλοιο να στηριχτεί κάπου, όπως στη Γη, για να στοχεύσει. Αυτό λύνεται με τη μέθοδο του γυροσκόπιου.
Η κάθε διαστημική υπηρεσία, όπως η NASA, η ESA κ.λπ έχει κατασκευάσει το δικό της στόλο διαστημικών τηλεσκοπίων, τα οποία λειτουργούν σε όλο το φάσμα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, οπτικά, τηλεσκόπια υπερύθρων, ραδιοτηλεσκόπια, τηλεσκόπια ακτίνων Χ, ακτίνων γ, μικροκυμάτων κλπ..
Σήμερα στην Αστρονομία χρησιμοποιείται η μέθοδος Μulti Messenger Astronomy.
Για να πάρουμε την πληροφορία που θέλουμε για ένα ουράνιο σώμα συνδυάζουμε τις πληροφορίες από πολλά τηλεσκόπια, τα οποία λειτουργούν σε διαφορετικά μήκη κύματος.
Τα διαστημικά τηλεσκόπια της NASA είναι:
το HUBBLE στο υπεριώδες, στο κοντινό υπέρυθρο και στο ορατό φάσμα,
το COMPTON στις ακτίνες γάμμα,
το CHANDRA στις ακτίνες Χ,
το SPITZER στην υπεριώδη ακτινοβολία και οι διάδοχοι τους οπως το JAMES WEBB SPACE TELESCOPE.
είναι το μεγαλύτερο και πιο σύγχρονο διαστημικό τηλεσκόπιο που κατασκευάστηκε ποτέ και αποτελεί εγχείρημα της NASA σε συνεργασία με την ESA και τον Καναδικό Οργανισμό διαστήματος.
…………………………………
……………………….
ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΑ ΝΕΤΡΙΝΩΝ ΚΑΙ ΒΑΡΥΤΙΚΩΝ ΚΥΜΑΤΩΝ
Υπάρχουν όμως πληροφορίες, που σχετίζονται με βίαια κοσμικά φαινόμενα, καθώς και αναπάντητα ερωτήματα της φυσικής που αδυνατεί από τη φύση της η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία να μας μεταφέρει.
Τη λύση στο πρόβλημα αυτό την προσφέρουν τα νετρίνα και τα βαρυτικά κύματα.
Το πρώτο βήμα για την κατασκευή τηλεσκοπίων νετρίνων και ανιχνευτών βαρυτικών κυμάτων έχει πραγματοποιηθεί.
Η πρώτη γενιά ανιχνευτών βαρυτικών κυμάτων, όπως ο γαλλοϊταλικός VIRGO και ο αμερικανικός LIGO, ήδη αναζητούν τη διέλευση βαρυτικών κυμάτων, ενώ μια από τις βασικές προτεραιότητες της ESA και της NASA είναι να μεταφερθεί το κυνήγι των βαρυτικών κυμάτων και στο διάστημα, με την υλοποίηση της διαστημικής αποστολής LISA.
Χρειάστηκε αιώνες ώστε η ανθρωπότητα να “φτάσει” στα όρια του σύμπαντος μέσω ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.
Μέσω βαρυτικών κυμάτων, μπορούμε να επιτύχουμε τον ίδιο στόχο μέσα σε μερικές δεκαετίες.
Η εποχή της Αστρονομίας των Νετρίνων και της Αστρονομίας των βαρυτικών κυμάτων έχει ήδη ανατείλει και ελπίζουμε ότι μελλοντικά θα “δούμε” το σύμπαν με άλλα μάτια.