Translate

ΒΑΡΥΤΙΚΟΙ ΦΑΚΟΙ

Βαρυτικοί φακοί
ΕΝΑ ΔΩΡΟ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΣΤΉΜΟΝΕΣ
Οι βαρυτικοί φακοί είναι ένα πανίσχυρο εργαλείο για τη μελέτη ουράνιων σωμάτων που βρίσκονται εκατομμύρια έτη φωτός μακριά, τα οποία δεν θα τα γνωρίζαμε διαφορετικά.
Λειτουργούν σαν μεγεθυντικά τηλεσκόπια για την εξερεύνηση του Σύμπαντος.

Τι είναι όμως οι βαρυτικοί φακοί;
Κάθε κατανομή μεγάλης μάζας, όπως ένας γαλαξίας ή σμήνος γαλαξιών, που βρίσκεται ανάμεσα από μια πηγή και έναν παρατηρητή ειναι βαρυτικός φακός. Η πηγή μπορεί να είναι ένας μακρινός γαλαξίας που βρίσκεται πίσω από τον φακό.
Βαρυτικοί φακοί
Ο βαρυτικους φακός, λόγω της μεγάλης του μάζας, αλλάζει τη γεωμετρία του χωροχρόνου γύρω του, με αποτέλεσμα το φως που προέρχεται από την πηγή να καμπυλώνεται. Το φαινόμενο αυτό λέγεται “βαρυτική εστίαση“. Βαρυτικοί φακοί
Όταν η πηγή, ο βαρυτικός φακός και ο παρατηρητής είναι εντελώς  ευθυγραμμισμένοι τότε ο παρατηρητής βλέπει γύρω από το βαρυτικό φακό ένα δακτυλίδι το γνωστό σαν “δακτυλίδι του Αϊνστάιν“.
  • Αν η ευθυγράμμιση δεν είναι τέλεια, τότε ο παρατηρητής βλέπει γύρω από τον φακό δύο ή περισσότερες μεγενθυμένες εικόνες της πηγής φωτός, οι οποίες δεν σχηματίζουν κύκλο. Αν ο βαρυτικός φακός είναι σμήνος γαλαξιών, τότε ο παρατηρητής βλέπει ένα τόξο και αρκετά είδωλα του μακρυνού γαλαξία στην περιφέρεια του σμήνους σε διαφορετικές μεγεθύνσεις.
Το φαινόμενο της βαρυτικής εστίασης το προσέγγισε πρώτος ο Αϊνστάιν το 1912 πραγματοποιώντας αδημοσίευτους υπολογισμούς. Όμως οι πρώτοι,
που δημοσίευσαν μελέτη του φαινομένου, ήταν οι Ορεστ Χβόλσον (1924) και Φραντισεκ Λινκ (1936). Οι μελέτες αυτές ήταν θεωρητικές.
Μόλις το 1979 παρατηρήθηκε στο Σύμπαν το φαινόμενο του βαρυτικού φακού με την ανακάλυψη του “Διδύμου Κβάζαρ” στη Μεγάλη Άρκτο.
Δακτύλιος του Einstein
Οι βαρυτικοί φακοί δρουν εξίσου σε όλο το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα και όχι μόνο στο ορατό. Το φαινόμενο της βαρυτικής εστίασης μελετάται στην περίπτωση της ακτινοβολίας υποβάθρου μικροκυμάτων καθώς επίσης στα ραδιοκύματα και στις ακτίνες Χ.

Μέσω των βαρυτικών φακών επομένως, οι επιστήμονες παρατηρούν το παρελθόν, το οποίο διαγράφεται στην περιφέρεια σμήνους γαλαξιών, που τους διηγείται την ιστορία της δημιουργίας και της εξέλιξής τους. Πραγματικά μοναδικό!! Διαδοχικές αυξανόμενεσ μεγενθύνσεις ενός βαρυτικά εστιασμένου υπερκαινοφανούς τύπου la.

Το δαχτυλίδι του Einstein απο το James Webb.
Το δακτυλίδι του Αϊνστάιν που κατέγραψε το James Webb Ο φωτεινός γαλαξίας στο κέντρο κάμπτει με τη βαρύτητά του το φως που έρχεται από πολύ πιο μακρυνό μγαλαξία, δημιουργώντας έναν σχεδόν πλήρη δακτύλιο, γνωστό σαν “δακτυλίδι του Αϊνστάιν”

Ο σταυρός του Einstein

Η πρώτη φωτογραφία του James Webb Telescope
Η πρώτη φωτογραφία του James Webb Telescope – Ένα ταξίδι πριν 13 δις χρόνια στο παρελθόν, μια φωτογραφία βαθέος πεδίου… Το James Webb εστίασε σε ένα πολύ μικρό κομμάτι του ουρανού, όπου βρίσκεται το σμήνος γαλαξιών SMACS 0723., το οποίο βλέπουμε όπως ήταν πριν από 4.5 δισεκατομμύρια χρόνια. Το συγκεκριμένο σμήνος SMACS 0723 λειτουργεί ως βαρυτικός φακός, παραμορφώνοντας και παράλληλα μεγεθύνοντας το φως των γαλαξιών που βρίσκονται πίσω του. Οι αρχαιότεροι αυτοί γαλαξίες, τα κόκκινα τοξοειδή είδωλα που βλέπουμε στην εικόνα, μετρούν έως και 13,1 δισεκατομμύρια έτη ζωής, δημιουργήθηκαν δηλαδή μόλις 600 εκατ. χρόνια μετά την Μεγάλη Έκρηξη.
➡️ Σχετική ανάρτηση :
Άνοιγμα μενού
Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση