sntoumanis's blog

Aπό www.kathimerini.gr

kathimerini.gr | Στο σημερινό αδιέξοδο μας οδήγησε και η Παιδεία.

Από το www.tovima.gr

ΤΟ ΒΗΜΑ – Πανεπιστήμια και ανάπτυξη – γνώμες.

Aπό www.tovima.gr

ΤΟ ΒΗΜΑ – Οι Ατενίστας δίνουν χρώμα στα σχολεία – κοινωνία.

Από το www.tovima.gr

Στόχος η δημιουργία εικονογραφημένου βιβλίου για τα αρχαία ελληνικά

Συνεργασία με το υπουργείο Παιδείας ξεκινάει ο διεθνούς φήμης συγγραφέας παιδικών μυθιστορημάτων και καθηγητής εγκληματολογίας κ. Ευγένιος Τριβιζάς.
Ο συγγραφέας είχε σήμερα συνάντηση με την υφυπουργό Παιδείας κυρία Εύη Χριστοφιλοπούλου και με τον υπουργό Παιδείας κ. Γ. Μπαμπινιώτη.

Ο υπουργός Παιδείας, αφού ενημερώθηκε για τη συνάντηση εργασίας, εξέφρασε την στήριξή του στις δράσεις που προτάθηκαν μεταξύ των οποίων είναι η δημιουργία εικονογραφημένου βιβλίου – υπό τη μορφή κόμικς – για τα αρχαία ελληνικά και τη σύγχρονη γραμματική για μαθητές του δημοτικού.

Ο κ. Τριβιζάς μάλιστα προχώρησε στην δωρεά τεσσάρων χιλιάδων παιδικών βιβλίων προκειμένου να διανεμηθούν σε βιβλιοθήκες και σχολεία της ελληνικής ομογένειας στο εξωτερικό.

Στις συναντήσεις που έγιναν σήμερα στο υπουργείο Παιδείας συζητήθηκε η προοπτική σύστασης Διεθνούς Ιδρύματος, με σκοπό τη λειτουργία βιβλιοθηκών και θεατρικών σκηνών, για τα παιδιά των ελληνικών μειονοτήτων του εξωτερικού. Κι αυτό γιατί η επαφή τους με την ελληνική γλώσσα και ελληνική λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική.

Παράλληλα, όμως, συζητήθηκε η συγγραφή εκπαιδευτικού υλικού με στόχο την καλλιέργεια της φαντασίας και της ανάπτυξης της δημιουργικότητας των παιδιών, η παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού για παιδιά με δυσλεξία και μαθησιακά προβλήματα και η εξεύρεση τρόπων για να καταστεί ψυχαγωγική και ευχάριστη η διαδικασία της μάθησης.

Από το www.tovima.gr

Ομάδα γονέων καλεί σε «μποϊκοτάζ» δύο εβδομάδων

«Χάσιμο χρόνου» και «κουραστική» είναι σύμφωνα με ορισμένους γονείς στη Γαλλία η μελέτη στο σπίτι για τους μικρούς μαθητές.

Για «μποϊκοτάζ» δύο εβδομάδων στη μελέτη στο σπίτι καλεί μία ομάδα γάλλων γονέων και δασκάλων, υποστηρίζοντας ότι είναι κουραστική και ανώφελη ενώ ενισχύει τις ανισότητες μεταξύ των παιδιών. Η μελέτη στο σπίτι κανονικά απαγορεύεται από τη γαλλική νομοθεσία στο Δημοτικό από το 1956, ωστόσο αρκετοί είναι οι δάσκαλοι που την αγνοούν και αναθέτουν στα παιδιά ασκήσεις και εκτός σχολείου.

Τα μεγαλύτερα παιδιά αφιερώνουν μέχρι και μία ώρα για μελέτη στο σπίτι τις καθημερινές και περισσότερες ώρες τα σαββατοκύριακα και τις Τετάρτες που κλείνουν τα σχολεία. «Αν το παιδί δεν έχει καταφέρει να κάνει την άσκηση στο σχολείο, δεν καταλαβαίνω γιατί θα τα καταφέρει στο σπίτι. Στην πραγματικότητα ζητάμε από τους γονείς να κάνουν τη δουλειά που θα έπρεπε να είχε γίνει στα μαθήματα» είπε ο Ζαν Ζακ Χαζάν, πρόεδρος της FCPE, της μεγαλύτερης οργάνωσης γονέων στη Γαλλία.

Οι γονείς υποστηρίζουν ότι με την ευθύνη της μελέτης στο σπίτι να βαραίνει τελικά τους ίδιους, δημιουργούνται προστριβές με τα παιδιά τους, ενώ λένε ότι δημιουργούνται ανισότητες μεταξύ των μαθητών καθώς δεν έχουν όλοι οι γονείς τη δυνατότητα να τους βοηθήσουν στη μελέτη. Επιπλέον πιστεύουν ότι ο χρόνος που αφιερώνουν τα παιδιά στη μελέτη πάει «χαμένος» και ότι θα ήταν πιο ωφέλιμο για τα ίδια να διαβάσουν κάποιο εξωσχολικό βιβλίο.

Οι γονείς αλλά και ορισμένοι δάσκαλοι λένε ότι πρέπει να δίνονται στα παιδιά ασκήσεις, αλλά ότι αυτές θα πρέπει να ολοκληρώνονται στο σχολείο και όχι στο σπίτι. Το ζήτημα της μελέτης στο σπίτι για τους μικρούς μαθητές απασχολεί τη Γαλλία ήδη από το 1912. «Είτε ένας μαθητής έχει κατανοήσει το μάθημα και έχει καταφέρει να κάνει τις ασκήσεις στη τάξη – που σε αυτή την περίπτωση η μελέτη στο σπίτι είναι χάσιμο χρόνου και τον εμποδίζει από το να διαβάσει ένα βιβλίο για παράδειγμα – είτε δεν το έχει κατανοήσει και στο σπίτι χωρίς την παρουσία δασκάλου αυτό δεν πρόκειται να γίνει καλύτερα» αναφέρει ανακοίνωση της FCPE.

Από www.kathimerini.gr

Η κρίση δημιούργησε νέα σχέση μεταξύ γονέων–παιδιών–εκπαιδευτικών
Της Λινας Γιανναρου

«Γονείς, αλλάξτε. Στη σημερινή Ελλάδα, πρέπει να αλλάξουμε όλοι. Αυτά που μας λέγατε μέχρι το 2009 για το μέλλον και τη σταδιοδρομία μας, δεν ισχύουν πια. Ενημερωθείτε, για να μπορείτε να μας βοηθήσετε. Μπείτε στο Ιντερνετ. Εκεί μπορείτε να μάθετε τι έχει αλλάξει ριζικά στην παιδαγωγική ή πώς θα μας βοηθήσετε να κινηθούμε, ίσως να βρούμε λύσεις εκτός Ελλάδας. Και φτάνει πια το «μην μπαίνετε στο Facebook». Μας δίνει στα νεύρα».

Το ακροατήριο στην ημερίδα των Εκπαιδευτηρίων Δούκα για τον Γονέα του 21ου αιώνα ξέσπασε σε γέλια, αλλά ο 14χρονος μαθητής μιλούσε απολύτως σοβαρά. «Δεν μας φτάνουν όλα, οι περιορισμοί μάς φάγανε». Ολοι συμφωνούν: η οικονομική κρίση έχει οδηγήσει σε μεγάλες αλλαγές στην οικογένεια. Οι ρόλοι έχουν διαφοροποιηθεί, τα παιδιά έχουν «μεγαλώσει» απότομα. Οσο «κρυφά» και αν κρατούν τα προβλήματα οι μεγάλοι, τα παιδιά βιώνουν έντονα τις συνθήκες πίεσης που επικρατούν λόγω των αυξημένων οικονομικών υποχρεώσεων, της μείωσης του εισοδήματος και αντιδρούν με διάφορους τρόπους. Η δασκάλα μιας τάξης της Ε΄ Δημοτικού σε ιδιωτικό σχολείο αναφέρει ότι τα παιδιά έχουν σταματήσει να κάνουν αταξίες. «Σε σχέση με προηγούμενες χρονιές, οι μαθητές μου είναι πιο σκεπτικοί, πιο μαζεμένοι. Σε τέτοιο βαθμό που με τους συναδέλφους μου χαιρόμαστε όταν αρχίζουν να κάνουν φασαρία στην τάξη». Οπως ανέφεραν ειδικοί στην ημερίδα, τα παιδιά είναι σε θέση να κατανοήσουν τις δυσκολίες και να βοηθήσουν, αρκεί να μη δραματοποιείται η κατάσταση. «Καταλαβαίνουμε ότι και εμείς τα παιδιά πρέπει να αλλάξουμε, δεν θέλουμε τους γονείς να μας δίνουν ανεξέλεγκτη ελευθερία. Θέλουμε να μας βάζουν όρια. Θέλουμε να βοηθήσουμε», είπαν μαθητές προκαλώντας συγκίνηση στο κοινό.

Την ίδια ώρα, στη γραμμή-σύνδεσμο 8018011177, που απευθύνεται σε γονείς ή εκπαιδευτικούς, και τη γραμμή στήριξης παιδιών και εφήβων 116111 της Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου, τα τηλέφωνα δεν σταματούν να χτυπούν. «Από κλήσεις στο 116111, πολλά παιδιά μάς μιλούν για μοναξιά, έλλειψη επικοινωνίας με τους γονείς τους και άγχος, τα οποία εμφανίζονται με τη μορφή παραβατικότητας και επεισοδίων εκφοβισμού στο πλαίσιο του σχολείου», αναφέρουν στην «Κ» οι υπεύθυνες των Γραμμών, κ. Μαρία Ντούβου και Θέωνη Αποστολοπούλου. «Η απώλεια εργασίας, η οικονομική δυσπραγία και ανέχεια συνεπάγονται ανασφάλεια, άγχος, κατάθλιψη και εντάσεις στη σχέσεις των ενηλίκων και γονέα-παιδιού. Το ψυχολογικό στρες που συνδέεται με τη φτώχεια αυξάνει τις πιθανότητες ο γονέας να υιοθετήσει σκληρή στάση ή και να γίνει λιγότερο υποστηρικτικός και περισσότερο ασυνεπής προς τα παιδιά του, γεγονός που τελικά μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερα προβλήματα ψυχικής υγείας».

Στο πλαίσιο αυτό, φαίνεται ότι έχουν αυξηθεί οι κλήσεις που αφορούν σε παραμέληση είτε και αρκετές φορές στην κακοποίηση των παιδιών και εφήβων από τους γονείς τους. «Πλέον, αυτού του είδους οι κλήσεις αντιστοιχούν στο 5% των συνολικών κλήσεων. Από αυτές, ένα 3% έγινε από τους ίδιους τους γονείς που ζητούν βοήθεια. Οι συγκεκριμένοι είχαν χάσει ή επρόκειτο σύντομα να χάσουν τη δουλειά τους, με αποτέλεσμα να νιώθουν οι ίδιοι πολύ επιβαρυμένοι συναισθηματικά και να παραμελούν, κατά συνέπεια, πρακτικά και συναισθηματικά τα παιδιά τους, να «απέχουν από τον γονεϊκό τους ρόλο και να γίνονται αρκετές φορές βίαιοι και κακοποιητικοί απέναντί τους», τονίζουν οι δύο παιδοψυχολόγοι. «Εχω φτάσει στα όριά μου, τον έχω χτυπήσει αρκετές φορές, δεν τον αντέχω», ομολόγησε μια μάνα που κάλεσε στη Γραμμή-σύνδεσμο για να αναφέρει ότι ο 6χρονος γιος της παρουσιάζει εκρήξεις θυμού και χτυπάει τα άλλα παιδιά στο σχολείο. «Το παιδί μετά ένιωθε ενοχικά και χτύπαγε το κεφάλι του στον τοίχο», εξηγεί η κ. Ντούβου. «Ολα άρχισαν όταν η μητέρα έμεινε άνεργη».

Το υπόλοιπο 2% των κλήσεων αυτών γίνεται από τα παιδιά. Χαρακτηριστικό είναι το τηλεφώνημα ενός 15χρονου που έχει σταματήσει το σχολείο για να εργαστεί προκειμένου να βοηθήσει τους γονείς του με τα έξοδα του σπιτιού, καθώς ο ένας από τους δύο γονείς είναι άνεργος. «Εχουν πέσει όλα πάνω μου», έλεγε. «Θέλω να πάω σχολείο, αλλά τώρα με την κρίση είναι ανέφικτο, πρέπει να βοηθήσω τους γονείς μου για να τα βγάλουμε πέρα». Οπως ανέφερε ο ίδιος, από την πίεση και το άγχος, δεν μπορούσε να κοιμηθεί.

Από www.tanea.gr

Απογοητευμένοι από τη σχολική ζωή τους και θυμωμένοι δηλώνουν σε μεγάλο ποσοστό οι Έλληνες μαθητές. Παράλληλα, παραδέχονται την εξοικείωση τους με τη βία: δύο στους τρεις έχουν παρακολουθήσει σκηνές ξυλοδαρμού στο προαύλιο του σχολείου!
Ο ένας στους δέκα μαθητές, εξάλλου, αδυνατεί να συγκρατήσει τα νεύρα του, όπως προκύπτει από πανελλαδική έρευνα που διενήργησε η εταιρεία δημοσκοπήσεων V-PRC σε δείγμα 700 μαθητών της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Το αποτέλεσμα είναι να εκτονώνει το θυμό του πάνω σε αντικείμενα ή να τσακώνεται με φίλους του.
Αυτό ωστόσο, δεν σημαίνει ότι τα Ελληνόπουλα έχουν εγκλωβιστεί στη βία. Αντίθετα – και σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας έρευνας που παρουσιάστηκαν σήμερα στο Ζάππειο Μέγαρο -τα παιδιά και οι έφηβοι στη χώρα μας δηλώνουν ότι καταδικάζουν τη βία.
Είναι ενδεικτικό ότι οκτώ στους δέκα μαθητές δεν θεωρούν τη βία δικαιολογημένη – πεποίθηση που τηρούν και στην πράξη, αφού με την ίδια συχνότητα αποφεύγουν να εμπλέκονται σε διαφωνίες που πιθανόν να έχουν βίαιη κατάληξη.
Βία από τα θρανία
Ωστόσο, σε ποσοστό 26% τα Ελληνόπουλα έχουν πέσει θύματα βίας τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Συνήθως πρόκειται για λεκτική βία (στο 76% των περιπτώσεων) που εκδηλώνεται με τη μορφή χλευασμού, εξύβρισης ή κοροϊδίας από κάποιον συμμαθητή τους.
Η σιωπή των θυμάτων είναι ιδιαίτερη συχνή, αφού τρία στα δέκα παιδιά αποφεύγουν να μοιραστούν τις δυσάρεστες αυτές εμπειρίες με την οικογένειά τους.
Στον προαύλιο χώρο των σχολείων, όμως, δεν υπάρχουν μόνον θύματα αλλά και θύτες. Όπως προκύπτει από την ίδια έρευνα, ένας στους δέκα μαθητές παραδέχτηκε ότι έχει ασκήσει βία στα πλαίσια κάποιου ενδοσχολικού περιστατικού.
Στο μεταξύ, η τεχνολογία – κινητά και υπολογιστές – αποτελεί μία ακόμη «παγίδα» για τα παιδιά, αφού μέσω αυτής συχνά έρχονται αντιμέτωποι με τη βία.

Είναι ενδεικτικό ότι το 30% των ερωτώμενων δήλωσαν ότι έχουν αντιληφθεί πως κυκλοφορεί μεταξύ μαθητών του σχολείου βίντεο ή γραπτό μήνυμα με υβριστικό ή προσβλητικό περιεχόμενο για κάποιον μαθητή ή καθηγητή του σχολείου.
Επιπλέον, το 11% των ερωτώμενων έχουν αντιληφθεί ότι κάποιος μαθητής στο σχολείο τους είναι θύμα ενδοοικογενειακής βίας.
Κλοπές στις σχολικές αίθουσες
Κάθε άλλο παρά σπάνιο φαινόμενο λένε δύο στους δέκα μαθητές ότι είναι οι διαρρήξεις στις σχολικές αίθουσες και οι κλοπές προσωπικών αντικειμένων, γεγονός που εγείρει ερωτηματικά για τις συνθήκες φύλαξης.
Ακόμη πιο συχνοί όμως είναι οι βανδαλισμοί: εφτά στους δέκα μαθητές δηλώνουν ότι στη σχολική τους ζωή παρατηρούν τέτοια φαινόμενα ή εκδηλώσεις, με τους μαθητές Λυκείου να γίνονται συχνότερα μάρτυρες τέτοιων περιστατικών (73%).
Σε σχέση με τις υλικές καταστροφές, συχνότερα φαινόμενα αποτελούν οι καταστροφές διδακτικού υλικού (35%), με μικρή διαφορά ακολουθούν οι καταστροφές εξοπλισμού (33%) και κτιριακής υποδομής (27%), ενώ στην τέταρτη θέση βρίσκονται οι καταστροφές αντικειμένων ιδιοκτησίας των μαθητών (16%).
Το σχολείο δεν….παίρνει άριστα
Ένας στους τρεις μαθητές δηλώνει δυσαρεστημένος από τη σχολική ζωή, ποσοστό που αυξάνεται στους μαθητές του Λυκείου (αγγίζει το 40%).

Το μέλλον τους φαίνεται να είναι αυτό που τους προβληματίζει περισσότερο, αφού όσο μεγαλώνουν τα παιδιά, τόσο μεγαλύτερη είναι και η ανασφάλεια που νιώθουν για εκείνα που έρχονται.
Αρνητική εντύπωση προκαλεί και το γεγονός ότι η πλειονότητα των μαθητών (50,9%) δεν ξεχωρίζει περισσότερους από πέντε καθηγητές που να τους έχουν αφήσει καλές εντυπώσεις κατά τη σχολική τους θητεία.

Από www.kathimerini.gr

Δεν γνωρίζουν τους κινδύνους του Iντερνετ
Της Νελλης Aμπραβανελ

Πόσοι γονείς γνωρίζουν αλήθεια το «είδος» της χρήσης του Ιντερνετ που κάνει το παιδί τους; Ποιοι έφηβοι «εθίζονται» περισσότερο στο Ιντερνετ και γιατί; Τι ρόλο παίζει το Facebook; Την Τρίτη 7/2 η Ελλάδα, μαζί με άλλες 73 χώρες, συμμετείχαν στην Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου. Ο εορτασμός, που έφερε την οργανωτική επιμέλεια του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, έγινε αφορμή για τη δημοσιοποίηση ερευνών με θέμα τη χρήση του Διαδικτύου από Ελληνες εφήβους και παιδιά το 2011.

Από την έρευνα του Πανευρωπαϊκού Δικτύου EU Kids Online που υλοποιείται στο πλαίσιο του Safer Internet της Ε.Ε., αποκαλύπτεται ότι μόνο το 6% των Ελλήνων γονέων δείχνουν να γνωρίζουν ότι τα παιδιά τους έχουν δει επιβλαβές γι’ αυτά περιεχόμενο, ενώ το ποσοστό των παιδιών που παραδέχεται πως έχει ενοχληθεί ή νιώσει άσχημα για κάτι που είδε στο Διαδίκτυο αγγίζει το 10%. Οσο για το κατά πόσον πιστεύουν οι γονείς ότι τα παιδιά τους έχουν υποστεί διαδικτυακό bullying (παρενόχληση), η Ελλάδα έχει από τα υψηλότερα ποσοστά άγνοιας (79%) μαζί με την Κύπρο, την Ιταλία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία.

Από την ίδια έρευνα προκύπτει μια θετική αντιμετώπιση της ενεργού διαμεσολάβησης των γονέων (συζήτηση, κοινές δραστηριότητες, καθοδήγηση) με το 92% των γονέων και το 87% των παιδιών στην Ελλάδα να συμφωνούν στο ότι πρέπει να τίθενται κάποια όρια. Λιγότερο αποτελεσματική φαίνεται να είναι η μέθοδος «monitoring» που αφορά στον «κατασκοπευτικό» έλεγχο του υπολογιστή από τους γονείς. Αξίζει, βέβαια, να σημειωθεί ότι μόνο 17% των παιδιών στην Ελλάδα θα ήθελαν οι γονείς τους να ασχολούνται περισσότερο με τις διαδικτυακές δραστηριότητές τους, σε αντίθεση με 70% των γονέων που νιώθουν ότι δεν κάνουν αρκετά πράγματα σε σχέση με το παιδί τους και το Διαδίκτυο.

Οι ειδικοί
Από το 2007, η Μονάδα Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής Παν. Αθηνών, Νοσ. Παίδων «Π. & Α. Κυριακού», δέχεται εφήβους με ζητούμενο την αντιμετώπιση της υπερβολικής χρήσης του Διαδικτύου. Η πιο πρόσφατη έρευνα της ΜΕΥ σε εφήβους 15-16 ετών (2010) δείχνει αύξηση τόσο στο ποσοστό της υπερβολικής χρήσης (από 1% το 2007 στο 2,5%), όσο και στο ποσοστό στην οριακή χρήση (από 12,8% το 2007 σε 20%). Κι ενώ πριν από τέσσερα χρόνια τα αγόρια χρησιμοποιούσαν περισσότερο το Διαδίκτυο από τα κορίτσια και τα παιχνίδια αποτελούσαν την κύρια αιτία που μπορούσε να οδηγήσει σε εθισμό, τώρα υπάρχει… ισότητα στα δύο φύλα, με βασικότερη αιτία που μπορεί να οδηγήσει στην εξάρτηση τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης…

Από www.tanea.gr

Μ’ όποιον δάσκαλο καθήσεις, τέτοια γράμματα θα μάθεις, λέει η παροιμία. Νέα έρευνα έρχεται να αποδείξει ότι ένας καλός δάσκαλος δεν μεταδίδει στους μαθητές του μόνο γνώσεις, αλλά συμβάλλει καταλυτικά στη μελλοντική ποιότητα της ζωής τους…

ΤΑ ΝΕΑ/ ΤΗΕ ΝΕW YORK TIMES Της Annie Lowrey
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2012

Δάσκαλοι και καθηγητές δημοτικών, γυμνασίων και λυκείων που συμβάλλουν στη βελτίωση της απόδοσης των μαθητών τους στις εξετάσεις φαίνεται ότι επιφέρουν γενικότερες και μακροπρόθεσμες θετικές συνέπειες στη ζωή των μαθητών αυτών, πέραν της ακαδημαϊκής τους ζωής – μεταξύ άλλων, σε δείκτες που αφορούν χαμηλότερα ποσοστά σε εγκυμοσύνες εφήβων, περισσότερες εγγραφές σε πανεπιστήμια και μεγαλύτερους μισθούς, σύμφωνα με νέα έρευνα που παρακολούθησε τη ζωή 2,5 εκατομμυρίων μαθητών σε διάστημα 20 ετών.
Η έρευνα, την οποία πραγματοποίησαν οι οικονομολόγοι Ρατζ Τσέτι και Τζον Φρίντμαν του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και ο Τζόνα Ροκόφ του Πανεπιστημίου Κολούμπια, εξέτασε με λεπτομέρειες την επίδραση των καθηγητών στη ζωή των μαθητών τους. «Το ότι η απόδοση στις εξετάσεις σε βοηθά να μορφωθείς καλύτερα και η καλύτερη μόρφωση συμβάλλει στο να έχεις μεγαλύτερες απολαβές, αυτό είναι κατανοητό από όλους», λέει ο Ρόμπερτ Μέγερ, διευθυντής του ερευνητικού κέντρου στο Πανεπιστήμιο του Γουισκόνσιν. «Ωστόσο αυτή η μελέτη ξεπερνά αυτά τα στάδια και δείχνει πολύ περισσότερα».
Η μελέτη αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά και πολλές σχολικές επιτροπές, που έχουν αρχίσει να συμπεριλαμβάνουν στοιχεία «πρόσθετης αξίας», όπως λέγονται, προκειμένου να προσλάβουν, να απολύσουν καθηγητές ή ακόμη και να αυξομειώσουν τους μισθούς τους. Βέβαια ο εκπαιδευτικός κόσμος είναι διχασμένος. Κάποιοι θεωρούν ότι τέτοιου είδους μετρήσεις κάνουν τους καθηγητές πιο υπεύθυνους, γεγονός που συμβάλλει στη μόρφωση εκατομμυρίων μαθητών. Οι επικριτές, κυρίως οι συνδικαλιστικές οργανώσεις των καθηγητών, υποστηρίζουν ότι είναι δύσκολο να απομονώσεις τις συνέπειες που μπορεί να έχει καθένας καθηγητής, με αποτέλεσμα το έργο κάποιων να υποτιμηθεί. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτό μπορεί να συμβεί μόνο αν κρίνεις κάποιους καθηγητές μεμονωμένα για έναν χρόνο – η μελέτη της αποδοτικότητάς τους επί πολλά χρόνια δείχνει ότι κάποιοι απλώς είναι καλύτεροι από άλλους.

ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ. Ο μέσος όρος της επιρροής ενός καθηγητή σε έναν μαθητή είναι μέτριος. Αν όλα τα άλλα είναι ίδια, ένας μαθητής που έχει έναν καταπληκτικό καθηγητή για μια χρονιά μεταξύ Δ’ Δημοτικού και Β’ Γυμνασίου θα κερδίσει σε όλη του τη ζωή 4.600 δολάρια περισσότερα από έναν μαθητή με παρόμοια προέλευση που έχει έναν μέτριο καθηγητή. Ο μαθητής με τον εξαιρετικό καθηγητή θα έχει 0,5% περισσότερες πιθανότητες να σπουδάσει σε πανεπιστήμιο. Εξάλλου και τα κορίτσια με καλούς εκπαιδευτικούς έχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες εγκυμοσύνης κατά τη διάρκεια της εφηβείας τους.
Ισως εξίσου σημαντικό, δεδομένης της δυσκολίας εύρεσης και επιμόρφωσης καταπληκτικών καθηγητών, είναι το ότι η εισοδηματική διαφορά μακροπρόθεσμα μεταξύ μαθητών με μέτριους καθηγητές και εκείνων με χαμηλού επιπέδου καθηγητές είναι το ίδιο σημαντική όσο η διαφορά μεταξύ των μαθητών που είχαν πολύ καλούς καθηγητές και όσων είχαν μέτριους, σύμφωνα με την έρευνα. Αθροιστικά, αυτές οι διαφορές είναι πιθανόν τεράστιες. Πάντως η νέα έρευνα δεν βρήκε αποδείξεις για μια παλαιά πεποίθηση: ότι το να έχεις καλό δάσκαλο στις πρώτες τάξεις του δημοτικού είναι πιο σημαντικό από το να έχεις καλό δάσκαλο αργότερα.
Η αντικατάσταση ενός εκπαιδευτικού που δεν τα καταφέρνει καλά με έναν μέτριο μπορεί να αυξήσει τις αποδοχές των παιδιών μιας τάξης για όλη τους τη ζωή κατά 266.000 δολάρια, εκτιμούν οι οικονομολόγοι. Μόνο μιας τάξης. «Εάν αφήσεις έναν κακό καθηγητή στο σχολείο σου για 10 χρόνια, αντί να τον αντικαταστήσεις έστω με έναν μέτριο, φθάνουμε να μιλάμε για απώλεια εισοδήματος ύψους 2,5 εκατ. δολαρίων», παρατηρεί ο καθηγητής Φρίντμαν, εκ των συγγραφέων της έκθεσης.

ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ. Μετά την έρευνα αυτή, θεωρείται πιθανό να τροποποιηθεί η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών σε πολλά αμερικανικά σχολεία και εκτός της ακαδημαϊκής τους παρουσίας να δίνεται σημασία και στα εξωσχολικά θέματα τα οποία συζητούν με τους μαθητές τους, καθώς και στη γενικότερη συμπεριφορά τους. «Ολα αυτά θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών», παρατηρεί ο δρ Χάνουσεκ, «διότι παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο».

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ «ΚΑΛΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΣ»;
Η μεγαλύτερη επιτυχία για έναν δάσκαλο είναι η… εξαφάνισή του! Δεν πρόκειται όμως για ταχυδακτυλουργία, αλλά για τον μεγαλύτερο στόχο της διδασκαλίας, όπως τον περιγράφει η μεγάλη παιδαγωγός Μαρία Μοντεσόρι. Να μπορεί να πει ο δάσκαλος: «Τα παιδιά τώρα δουλεύουν σαν να μην υπάρχω». Τότε, διά της πλασματικής του απουσίας, η οποία στην πραγματικότητα είναι η πιο αποτελεσματική παρουσία, έχει καθορίσει τους μαθητές του. Εχει επιτύχει. «ΤΑ ΝΕΑ» ζήτησαν από τρεις σύγχρονους δασκάλους, που κατά γενική ομολογία έχουν διακριθεί για τη διδακτική τους ικανότητα, να πουν ποιοι ήταν οι δικοί τους δάσκαλοι που τους καθόρισαν. Και τι σημαίνει, κατά τη δική τους οπτική, καλός δάσκαλος. Η διεθνούς φήμης καθηγήτρια Ελένη Γλύκατζη – Αρβελέρ, ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος που είναι και ακαδημαϊκός εκτός από ποιμένας και ο πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθήνας Γεώργιος Μπαμπινιώτης μιλούν για τους δασκάλους τους και για τη διδασκαλία.

Γεώργιος Μπαμπινιώτης
«Θεωρώ την προσφώνηση «δάσκαλε» ως τον πιο τιμητικό τίτλο»
Από τους τίτλους που κατά καιρούς τού αποδίδονται με τις διάφορες ιδιότητές του (καθηγητής, πρόεδρος, πρύτανης κ.ά.), ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης θεωρεί την προσφώνηση «δάσκαλε» ως την πιο τιμητική.
«Αυτό εξηγεί την εκτίμηση που τρέφω προς την ιδιότητα – διορθώνω – προς το λειτούργημα τού δασκάλου σε όλες τής βαθμίδες, από τον δάσκαλο τού δημοτικού μέχρι τον καθηγητή πανεπιστημίου», λέει.
Ποιοι ήταν οι δάσκαλοι που τον καθόρισαν;
«Ευτύχησα να έχω δασκάλους ανθρώπους αφοσιωμένους στην εκπαίδευση πραγματικά λειτουργούς. Ενδεικτικά ξεχωρίζω και αναφέρω τον Ευαγγελάτο (στο δημοτικό), τους Γρηγορόπουλο, Φαλιέρη και Μιχαλόπουλο (στο γυμνάσιο) και τους Θεοδωρακόπουλο, Σταματάκο, Βουρβέρη, Ζακυθηνό, Τωμαδάκη και Κουρμούλη (στο πανεπιστήμιο).
Στον δάσκαλο μου, καθηγητή τής Γλωσσολογίας, Γεώργιο Κουρμούλη οφείλω τη στροφή μου στη γλωσσολογία, όταν μου δόθηκε (μαζί με άλλους) η ευκαιρία να συμμετάσχω σε ένα σεμινάριο για τη Μυκηναϊκή γραφή και γλώσσα τα χρόνια που αποκρυπτογραφήθηκε η Γραμμική Γραφή Β’ και να μυηθώ στην επιστήμη τής γλώσσας.
Επειδή κι ο ίδιος συμβαίνει να θεωρούμαι από τους φοιτητές μου καλός δάσκαλος, προσωπικά ορίζω τον καλό δάσκαλο ως αυτόν που έχει πάθος για την επιστήμη του, που σέβεται και αγαπάει τους μαθητές του, που είναι ενημερωμένος στο αντικείμενό του, που δεν πάει ποτέ στο μάθημά του χωρίς να προετοιμασθεί κατάλληλα κάθε φορά για το τι και πώς θα το διδάξει, που συνδυάζει γνώση, έρευνα και διδασκαλία (προκειμένου για πανεπιστημιακό δάσκαλο), που δεν περιορίζεται σε ξηρή διδασκαλία αλλά ανεβάζει την ψυχική διάθεση, εξάπτει το ενδιαφέρον και εμπνέει τους μαθητές του πέρα και έξω από το μάθημα σε συνάφεια με τη ζωή, με αξίες και ιδανικά και που δεν λείπει ποτέ από το μάθημά του».

Ελένης Γλύκατζη – Αρβελέρ
«Ο δάσκαλος που κάθεται δίπλα στα παιδιά και όχι απέναντί τους»
Η απάντηση της Ελένης Γλύκατζη – Αρβελέρ στο ερώτημα «ποιος είναι ο καλός δάσκαλος», ήταν άμεση, σαφής και κατηγορηματική: «Αυτός που δεν κάθεται απέναντι, αλλά δίπλα στα παιδιά του».
Η διάσημη ελληνίδα ακαδημαϊκός, πρώτη γυναίκα πρόεδρος του τμήματος Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης και πρώτη γυναίκα πρύτανης του ίδιου Πανεπιστημίου, τονίζει ότι στην επιλογή της επαγγελματικής της πορείας, στο να γίνει δηλαδή βυζαντινολόγος, ρόλο ασφαλώς έπαιξε η καταγωγή της οικογένειάς της από τη Μικρά Ασία, αλλά μεγάλο βάρος είχε κι ο δικός της δάσκαλος που την καθόρισε.
«Οι ερευνητές του Χάρβαρντ έχουν φυσικά δίκιο για την επιρροή του καλού δάσκαλου στους μαθητές του. Ημουν τυχερή να έχω δασκάλους μεγάλου αναστήματος. Ο σπουδαίος ιστορικός και βυζαντινολόγος Διονύσιος Ζακυθηνός, θυμάμαι, ήταν ο άνθρωπος που με επηρέασε ώστε να γίνω κι εγώ βυζαντινολόγος. Ηταν ο άνθρωπος που καθόταν δίπλα μας στη Φιλοσοφική και έλεγε ότι πρώτα πρέπει να καταλάβουμε για τι πράγμα θα μιλήσουμε. Επίσης εξαίρετος δάσκαλος ήταν ο καθηγητής μου στη Σορβόνη, ο Πολ Λεμέμπλ, τον οποίον και αντικατέστησα στην έδρα».
Για την Ελένη Γλύκατζη – Αρβελέρ, ο καλύτερος δάσκαλος είναι αυτός που δεν στηρίζεται και δεν αναπαράγει μονότονα τις σημειώσεις του στις παραδόσεις, αλλά αφήνεται να παρασυρθεί από τον παλμό της τάξης.
«Το ωραιότερο μάθημα που έχω κάνει ήταν μια φορά που αφέθηκα να μιλήσω εκτός σημειώσεων. Επίσης θυμάμαι όταν πρωτοβγήκαν τα κασετόφωνα, πολλοί φοιτητές άρχισαν να έρχονται στα πανεπιστήμια με αυτά για να μαγνητοφωνήσουν τις παραδόσεις, αλλά οι περισσότεροι καθηγητές δεν τα επέτρεπαν. Εγώ είπα αμέσως ναι και τους άφησα να μαγνητοφωνούν, ακριβώς επειδή είχα αποφασίσει ότι ποτέ ένα μάθημά μου δεν θα ήταν ίδιο με ένα άλλο».

Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος
«Μας καθορίζουν πολλοί δάσκαλοι και όχι μόνο ένας»
Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος, εκτός από ασκητική φυσιογνωμία και πνευματικός ηγέτης, είναι αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου Μεσογειακών και Αραβικών Σπουδών και επίτιμος διδάκτωρ Θεολογίας και Φιλοσοφίας 15 πανεπιστημιακών σχολών.
«Δεν είναι μόνο ένας ο δάσκαλος που συναντάμε στη ζωή μας», λέει στα «ΝΕΑ», «αλλά πολλοί εκείνοι οι δάσκαλοι που μας καθορίζουν. Κανείς δεν έχει μόνο έναν, όπως ποτέ δε μαθαίνουμε μόνο από ένα σχολείο». Ο ίδιος, στην Κατοχή, διδάχθηκε από φίλους, συντροφιές, ποικιλία ανθρώπων. «Χαρακτηριστικά θυμάμαι στο 2ο Σχολείο Αρένων Αθηνών τον δάσκαλο Ηλία Δοροδίνη, που ήταν εξαίρετος. Αλλά και στο Πανεπιστήμιο, στη Θεολογική, όπου τα χρόνια μετά από την Κατοχή ήταν πολύ δύσκολο να μπεις, καθώς ήταν 700 υποψήφιοι για 50 θέσεις, είχα την τύχη να συναντήσω θαυμάσιους δασκάλους, καθηγητές που επηρέασαν την πορεία μου, όπως τον Λεωνίδα Φιλιππίδη του οποίου ήμουν και διάδοχος». Ο Παναγιώτης Τρεμπέλας, ο Βασίλειος Βέλλας, ο Ιωάννης Καρμίρης και o Αμίλκας Αλιβιζάτος συμπλήρωσαν την ομάδα των δασκάλων που τον επηρέασαν, καθένας με τον τρόπο του.
«Αλλά και στη Γερμανία (σ.σ.: όπου ο Αναστάσιος σπούδασε κατόπιν) υπήρξαν καθηγητές όπως οι Γκολντάμερ και Σ. Ντάμεν, στη θρησκειολογία. Δυστυχώς δεν θυμάμαι αυτή τη στιγμή το όνομα της δασκάλας μου στο Δημοτικό στον Αγιο Κωνσταντίνο Κολωνού, που όμως μας φρόντιζε όλους παρότι είχε η τάξη 50-60 παιδιά».
Ποιο κοινό στοιχείο μπορεί κανείς να βρει στους καλούς δασκάλους; «Γνώριζαν πολύ καλά το αντικείμενο που δίδασκαν και επιδείκνυαν μεγάλο ενδιαφέρον και έγνοια για τα παιδιά. Ιδίως αυτούς που διέκριναν ότι είχαν δυνατότητες φρόντιζαν να τους δίνουν προσοχή, χωρίς όμως ποτέ να προσβάλλουν ή να εγκαταλείπουν τους άλλους».

Από www.kathimerini.gr

Σύμφωνα με έρευνα του Χάρβαρντ.

Την ευεργετική επίδραση που έχει σε ένα μαθητή ένας καλός δάσκαλος, όχι μόνο στα σχολικά θρανία αλλά και στην ενήλικη ζωή του, διαπιστώνουν σε μελέτη τους δύο καθηγητές του φημισμένου πανεπιστημίου του Χάρβαρντ.
Παρακολουθώντας την πορεία δύο εκατομμυρίων μαθητών σε διάστημα είκοσι ετών, οι καθηγητές Ράι Τσέτι και Τζον Φρίντμαν, επιβεβαίωσαν το Μέγα Αλέξανδρο, ο οποίος αναγνώριζε ότι χρωστούσε στο δάσκαλό του το «ευ ζην». Σχεδόν 2.500 χρόνια από τότε, οι δύο οικονομολόγοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι εκείνοι οι μαθητές που είχαν καλούς δασκάλους εμφάνιζαν λιγότερες πιθανότητες να γίνουν γονείς στην εφηβική ηλικία και συγχρόνως περισσότερες πιθανότητες να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην ανώτατη εκπαίδευση, αλλά και να βγάλουν περισσότερα χρήματα στην ενήλικη ζωή τους.

Τι σημαίνει, όμως, καλός δάσκαλος; Για τους δύο ερευνητές, είναι εκείνος που καταφέρνει να κάνει τους μέτριους μαθητές του να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους και τους καλούς να διατηρήσουν σε υψηλά επίπεδα τις δικές τους. «Οι καλοί βαθμοί στα διαγωνίσματα, δηλαδή ένα καλύτερο επίπεδο εκπαίδευσης, αντανακλώνται στα εισοδήματα», βεβαιώνει, από την πλευρά του στην εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς», ο Ρίτσαρντ Μάιερ, επικεφαλής του Κέντρου Ερευνών Προστιθέμενης Αξίας στο πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν- Μάντισον, στο οποίο μελετά μεταξύ άλλων τις μεθόδους αξιολόγησης δασκάλων και καθηγητών.

Αν και δεν λείπουν εκείνοι που υποστηρίζουν ότι είναι δύσκολο να απομονωθεί από άλλους παράγοντες (π.χ. το οικογενειακό περιβάλλον) η επίδραση που έχει ο διδάσκων στην πορεία ενός μαθητή, οι δύο οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι ένας μαθητής που είχε έναν πολύ καλό δάσκαλο για ένα χρόνο, ανάμεσα στην τετάρτη τάξη του Δημοτικού και την τρίτη τάξη του Γυμνασίου, θα κερδίσει, κάθε χρόνο, κατά μέσο όρο 4.600 δολάρια περισσότερα στη ζωή του, σε σχέση με ένα μαθητή που είχε ένα μέτριο δάσκαλο. Αν, δε, αντικαθιστούσαμε έναν κακό δάσκαλο με ένα μέτριο, οι μαθητές τους θα κέρδιζαν 266.000 δολάρια περισσότερα. «Αν αφήναμε ένα δάσκαλο χαμηλής προστιθέμενης αξίας σε ένα σχολείο για δέκα χρόνια, αντί να τον αντικαταστήσουμε, σημαίνει θεωρητικά ότι οι μαθητές του θα έχαναν εισοδήματα ύψους 2,5 εκατ. δολαρίων στην ενήλικη ζωή τους», επισημαίνει ο καθηγητής Φρίντμαν.

Ο ίδιος και ο συνάδελφός του από το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, συνεργάστηκαν με τον καθηγητή Τζόνα Ρόκοφ από το πανεπιστήμιο του Κολούμπια, για να διακρίνουν δασκάλους και καθηγητές σε καλούς, μέτριους και καλούς και να εξετάσουν στη συνέχεια την πορεία των μαθητών τους, μελετώντας στοιχεία για τα εισοδήματά τους στην ενήλικη ζωή τους, το ποσοστό εκείνων που γράφτηκαν στο πανεπιστήμιο, την ηλικία που απέκτησαν παιδιά, την πόλη και την περιοχή που επέλεξαν για να ζήσουν. Τα αποτελέσματα, όπως δήλωσαν οι ίδιοι, ήταν «εντυπωσιακά».