ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ

Ορισμοί.

• Επαγγελματικός προσανατολισμός είναι η συστηματική και επιστημονική μεγάλης διάρκειας βοήθεια προς το άτομο, ώστε να γνωρίσει τον εαυτό του, και, αξιοποιώντας τις ικανότητες του, να επιλέξει το επάγγελμα που ταιριάζει στην προσωπικότητα του.
• Σχολικός επαγγελματικός προσανατολισμός ονομάζεται ο θεσμός που στοχεύει να βοηθήσει τον ανήλικο μαθητή, σε συνεργασία με τους γονείς και το σχολείο στην εκλογή ενός επαγγέλματος αντιστοίχου προς τις ικανότητες και κλίσεις του και να ανεφοδιάσει κάθε επάγγελμα με επαρκή αριθμό νέων.
• Επάγγελμα είναι η ειδική και συγκεκριμένη εργασία, με την οποία ο άν­θρωπος εξασφαλίζει τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους, για να κα­λύψει τις ανάγκες, βασικές ή όχι, της ζωής του.

Παράγοντες που επηρεάζουν την εκλογή του επαγγέλματος.

Προσωπικοί

• Τα σωματικά προσόντα, η υγεία και η αρτιμέλεια:προσανατολίζουν στην επιλογή επαγγέλματος με ανάλογες σωματικές ή πνευματικές δεξιότητες.
• Η σχολική επίδοση, οι κλίσεις και οι διανοητικές ικανότητες:
• προσδιορίζουν τη δυνατότητα του ατόμου να παρακολουθήσει τους διάφορους βαθμούς εκπαίδευσης
• βοηθούν στην απόκτηση αυτογνωσίας
• επηρεάζουν τις επαγγελματικές του αποφάσεις.
• η προσωπικότητα του νέου:
• η υπευθυνότητα
• η σοβαρότητα
• η σύνεση
• η ενημέρωση για τα είδη και τις απαιτήσεις του κάθε επαγγέλματος.
• Αξίες και ανάγκες στις οποίες δίνει προτεραιότητα:
• υλικά αγαθά
• ασφάλεια και σιγουριά
• κοινωνική αποδοχή και διάκριση
• συσσώρευση γνώσεων
• αισθητική και καλλιτεχνική έκφραση.

Κοινωνικοί

• Η οικογένεια:
• το οικογενειακό περιβάλλον προσδιορίζει-καθορίζει σε μεγάλο βαθμό, τόσο στην παιδική όσο και στην εφηβική ηλικία, τις επαγγελματικές επιλογές
• οι γονείς, πολλές φορές, επιθυμούν να ιδούν στα παιδιά τους υλοποι­ημένα τα δικά τους ανεκπλήρωτα όνειρα, χωρίς να παίρνουν υπόψη τις δικές τους επιθυμίες και ικανότητες
• η οικονομική κατάσταση και η μόρφωση των γονιών καθορίζουν την ανοδική ή οριζόντια κοινωνική κινητικότητα. Σπανιότερη είναι η καθοδική κινητικότητα.
• Το σχολείο, η εκπαίδευση:
• η απόδοση σε ορισμένους μαθησιακούς τομείς
• οι επαγγελματικοί προσανατολιστές, μέσω του σχετικού μαθήματος
• τα δείγματα της κοινωνικότητας του νέου στις σχέσεις με τους συμμα­θητές του.
• Το κοινωνικό περιβάλλον:
• το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, με τα ερεθίσματα και τις κοινω­νικές του δομές, τα πρότυπα και τα στερεότυπα
• οι τοπικές συνήθειες
• οι συναναστροφές.
• Το φυσικό περιβάλλον:
• η δυνατότητα αξιοποίησης της φύσης για επαγγελματική αποκατά­σταση (π.χ. γεωργία, κτηνοτροφία).

Σημασία του επαγγελματικού προσανατολισμού.

Για τον νέο

• Προβληματίζει και ενημερώνει έγκαιρα για τη σπουδαιότητα της ορθής επαγγελματικής επιλογής.
• Τον βοηθά, να εντοπίσει τις πραγματικές του ικανότητες, τις δεξιότητες και τις κλίσεις του.
• Πληροφορεί για τα επαγγέλματα που υπάρχουν, την προοπτική και τα ειδικά προσόντα που χρειάζονται.
• Του δίνει τη δυνατότητα για άμεση επαφή με όσα επαγγέλματα τον ενδιαφέρουν, ώστε να γνωρίσει τις συνθήκες εργασίας, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του καθενός.
• Καλλιεργεί την ατομική ευθύνη για την ορθή εκλογή του επαγγέλματος.
• Βάζει τις βάσεις για τη σωστή επιλογή και, στη συνέχεια, την καλή επαγ­γελματική σταδιοδρομία.

Για το κοινωνικό σύνολο

• Συμβάλλει στην πρόοδο και ευημερία του κοινωνικού συνόλου.
• Δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας,
• Καλλιεργεί την κοινωνικότητα του ανθρώπου.
• Συντελεί στην άμβλυνση του επαγγελματικού ρατσισμού (ανώτερα και κατώτερα επαγγέλματα) και στην εδραίωση της άποψης ότι ο άνθρωπος αναδεικνύει το επάγγελμα του.

Η αναγκαιότητα του επαγγελματικού προσανατολισμού στις μέρες μας.

• Η ύπαρξη πολλών επαγγελμάτων και ειδικοτήτων καθιστά αδύνατη την ενημέρωση του νέου με άλλο τρόπο.
• Το νεαρό της ηλικίας δε διασφαλίζει απόφαση ορθή και ανάλογη με τη σημασία της.
• Ο νέος δέχεται επιδράσεις που δεν τον οδηγούν στην καλύτερη γι` αυτόν απόφαση.
• Ο κορεσμός πολλών επαγγελμάτων, ο παραγκωνισμός άλλων, λόγω της τεχνολογίας, και ο έντονος ανταγωνισμός δεν αφήνουν περιθώρια για εσφαλμένες επιλογές.
• Οι αυξημένες επαγγελματικές απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας.
• Ο πολυκαταμερισμός της εργασίας, η μεγάλη εξειδίκευση και οι συνακόλουθες αυξημένες απαιτήσεις επιβάλλουν την ανάλογη με τις ικανότητες και κλίσεις επιλογή επαγγέλματος.
• Η αύξηση των γνώσεων σ’ όλους τους τομείς και η εκρηκτική ανάπτυξη των επιστημών και της τεχνολογίας.