Ισοκράτης, για τη δημοκρατία

Αρχική / δημοσιεύματα / Ισοκράτης, για τη δημοκρατία

…..Το απόσπασμα είναι από τον Αρεοπαγιτικό λόγο του και έχει στο πρωτότυπο ως εξής:

 

Ο? γ?ρ κατ’ ?κε?νον τ?ν χρόνον τ?ν πόλιν διοικο?ντες κατεστήσαντο πολιτείαν ο?κ ?νόματι μ?ν τ? κοινοτάτ? κα? πραοτάτ? προσαγορευομένην, ?π? δ? τ?ν πράξεων ο? τοιαύτην το?ς ?ντυγχάνουσι φαινομένην, ο?δ’ ? το?τον τ?ν τρόπον ?παίδευε το?ς πολίτας ?σθ’ ?γε?σθαι τ?ν μ?ν ?κολασίαν δημοκρατίαν, τ?ν δ? παρανομίαν ?λευθερίαν, τ?ν δ? παρρησίαν ?σονομίαν, τ?ν δ’ ?ξουσίαν το? τα?τα ποιε?ν ε?δαιμονίαν, ?λλ? μισο?σα κα? κολάζουσα το?ς τοιούτους βελτίους κα? σωφρονεστέρους ?παντας το?ς πολίτας ?ποίησεν.

 

….μεταφράζω πρόχειρα το απόσπασμα:

 

Διότι εκείνοι που διοικούσαν την πόλη τότε (ενν. στην εποχή του Σόλωνα και του Κλεισθένη), δεν δημιούργησαν ένα πολίτευμα το οποίο μόνο κατ? όνομα να θεωρείται το πιο φιλελεύθερο και το πιο πράο από όλα, ενώ στην πράξη να εμφανίζεται διαφορετικό σε όσους το ζουν· ούτε ένα πολίτευμα που να εκπαιδεύει τους πολίτες έτσι ώστε να θεωρούν δημοκρατία την ασυδοσία, ελευθερία την παρανομία, ισονομία την αναίδεια και ευδαιμονία την εξουσία του καθενός να κάνει ό,τι θέλει, αλλά ένα πολίτευμα το οποίο, δείχνοντας την απέχθειά του για όσους τα έκαναν αυτά και τιμωρώντας τους, έκανε όλους τους πολίτες καλύτερους και πιο μυαλωμένους.

 

Μ? άλλα λόγια, ο Ισοκράτης δεν μίλησε για «δημοκρατία που αυτοκαταστρέφεται». Αυτό είναι προϊόν ερμηνείας, για να μην πω προϊόν φαντασίας. Όπως προϊόν φαντασίας, που καμιά σχέση δεν έχει με το πραγματικό ρητό του Ισοκράτη, είναι και η ατάκα ότι η δημοκρατία «κατεχράσθη το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας». Για άλλη μια φορά, οι ελληναράδες χρησιμοποιούν τους αρχαίους όπως ο μεθυσμένος τον φανοστάτη: όχι για να φωτίσουν το δρόμο τους, αλλά για δεκανίκι που θα στηρίξει τα σαθρά τους επιχειρήματα.

 

Νίκος Σαραντάκος

Αφήστε μια απάντηση