Το Μεγάλο Σάββατο είναι η τελευταία μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και της Μεγάλης Σαρακοστής. Η ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη στην Ταφή και την Κάθοδο του Χριστού στον Άδη. Είναι το μόνο Σάββατο του χρόνου κατά το οποίο νηστεύεται και το λάδι.

Μετά το Σάββατο, ξημερώνοντας Κυριακή, η Μαρία η Μαγδαληνή, η Μαρία, η μητέρα του Ιακώβου και η Σαλώμη αγόρασαν αρώματα και μύρα να πάνε στον τάφο και να αλείψουν το σώμα του Ιησού. Στο δρόμο αναρωτιόνταν: “Ποιος θα μας βοηθήσει να κυλήσουμε τον λίθο από την είσοδο του τάφου;” Γιατί ο λίθος ήταν τεράστιος. «Σεισμός εγένετο μέγας», καθώς οι Μυροφόρες πλησίαζαν τον Τάφο του Ιησού. Οι φρουροί ταράχτηκαν τόσο πολύ που έμοιαζαν σαν νεκροί. Φτάνοντας στο σημείο οι Μυροφόρες, είδαν πως ο λίθος είχε κυλιστεί. Μπήκαν μέσα στο μνημείο και είδαν ένα λευκοντυμένο νέο να κάθεται στο δεξιό μέρος και τρόμαξαν. Τους λέει εκείνος: “Μη φοβάστε. Ζητάτε τον Ιησού τον Ναζωραίο που σταυρώθηκε. Δεν είναι εδώ, αναστήθηκε, όπως είχε πει. Ελάτε να δείτε το μέρος όπου βρισκόταν ο Κύριος. Πηγαίνετε τώρα να πείτε στους μαθητές Του ότι αναστήθηκε από τους νεκρούς κι ότι πηγαίνει πριν από σας στη Γαλιλαία, εκεί θα θα τον συναντήσετε.

Οι γυναίκες βγήκαν από το μνημείο κι έφυγαν τρέχοντας, τρομαγμένες αλλά και με χαρά μεγάλη για να πάνε να αναγγείλουν το γεγονός στους μαθητές. Καθώς πήγαιναν να πουν τα νέα στους μαθητές, τις συνάντησε ο Ιησούς και τους είπε: “Χαίρετε”. Αυτές Τον πλησίασαν, έπεσαν στα πόδα Του και Τον προσκύνησαν. Τους λέει, τότε, ο Ιησούς: “Μη φοβάστε. Πηγαίνετε να πείτε στους αδερφούς μου να φύγουν για τη Γαλιλαία. Εκεί θα με δουν”.

Κατά τη σύναξη των έντεκα μαθητών εμφανίζεται μπροστά τους ο Ιησούς ο οποίος τους δίνει εντολή «πορευθέντες μαθητεύσαντες πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός του Υιού και του Αγίου Πνεύματος», δηλαδή “Πηγαίνετε και κάνετε μαθητές μου όλα τα έθνη και βαφτίστε τους στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος”.

Το Μεγάλο Σάββατο είναι χαρμόσυνη μέρα για κάθε πιστό.  Με το πρώτο φως του ήλιου οι εκκλησίες στολίζονται με δαφνόφυλλα που αποτελούν την πρώτη επίσημη αναγγελία του χαρμόσυνου γεγονότος. Στην πρωινή λειτουργία, μόλις ακουστεί το “Ανάστα ο Θεός” ο ιερέας αρχίζει να σκορπίζει στο χώρο δαφνόφυλλα και οι πιστοί προσπαθούν να τα πιάσουν, οι καμπάνες χτυπούν δυνατά, μεταφέροντας το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης του Κυρίου σε όλον τον κόσμο.

Η Μεγάλη Παρασκευή είναι μέρα απόλυτου πένθους για όλη την Χριστιανοσύνη, απόλυτης αργίας και νηστείας, η μέρα που γίνεται η κορύφωση του Θείου Δράματος, όπου κορυφώνονται τα Πάθη του Χριστού και γίνεται η σταύρωση του Χριστού το ξημέρωμα τις ίδιας μέρας.

Τη μέρα που οδήγησαν τον Ιησού στο σταυρό, στο μέρος που λέγεται Κρανίο, εκεί σταύρωσαν και δύο κακούργους, τον ένα στα δεξιά και τον άλλο στα αριστερά του.

Οι Ιουδαίοι, για να μη μείνουν τα σώματα των σταυρωθέντων πάνω στο σταυρό μέχρι το Σάββατο, αφού ήταν τότε Παρασκευή, η μέρα της προετοιμασίας- ήταν σημαντική η μέρα εκείνου του Σαββάτου- ζήτησαν από τον Πιλάτο να συντριβούν τα σκέλη των καταδίκων, για να σιγουρευτούν ότι αυτοί έχουν πεθάνει και να κατεβάσουν τα σώματά τους. Πράγματι, οι στρατιώτες σύντριψαν τα σκέλη του ενός ληστή και του άλλου που σταυρώθηκαν μαζί του. Όταν όμως έφτασαν μπροστά από τον Ιησού και είδαν ότι είχε ήδη πεθάνει, δεν του συνέτριψαν τα σκέλη, αλλά ένας στρατιώτης τον τρύπησε με την λόγχη του στα πλευρά και αμέσως έτρεξε από την πληγή αίμα και νερό.

Μόλις βράδιασε, κάποιος πλούσιος άνθρωπος από την Αριμαθαία, που λεγόταν Ιωσήφ και ήταν και αυτός μαθητής του Ιησού, πήγε στον Πιλάτο και ζήτησε το σώμα του Χριστού. Ο Πιλάτος διέταξε να του το δώσουν. Όταν ο Ιωσήφ πήρε το σώμα του Ιησού, το τύλιξε σε καθαρό σεντόνι και το έβαλε μέσα σε ένα σκαμμένο βράχο. Ύστερα κύλησε μια μεγάλη πέτρα και έφραξε την είσοδο κι έφυγε.

Την επόμενη μέρα μετά την Παρασκευή, μαζεύτηκαν οι αρχιερείς και πήγαν στον Πιλάτο και του είπαν: “Κύριε, θυμηθήκαμε ότι εκείνος ο λαοπλάνος ο Ιησούς είχε πει, όταν ζούσε, “Μετά από τρεις μέρες, θα αναστηθώ”. “Δώσε λοιπόν, διαταγή να φρουρηθεί ο τάφος μέχρι την τρίτη μέρα, μην τυχόν και πάνε οι μαθητές Του τη νύχτα και κλέψουν το σώμα Του και ύστερα διαδώσουν στο λαό ότι αναστήθηκε από τους νεκρούς. Κι έτσι η τελευταία πλάνη θα είναι χειρότερη από την πρώτη”. Ο Πιλάτος συμφώνησε και τους απάντησε: “Σας διαθέτω φρουρά, πηγαίνετε και ασφαλίστε τον τάφο, όπως νομίζετε καλύτερα”. Εκείνοι πήγαν, σφράγισαν τον τάφο και τοποθέτησαν από έξω φρουρούς.

Μετά το στολισμό του επιταφίου οι πιστοί προσέρχονται στις εκκλησίες για να προσκυνήσουν και, όπως συνηθίζεται, άντρες, γυναίκες και παιδιά περνάνε από κάτω όχι μόνο “για να τους πιάσει η χάρη”, αλλά για να δηλώσουν υποταγή, ομολογία στον Χριστό. Όλη την ημέρα οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα σε όλη την Ελλάδα και παραδοσιακά απαγορεύεται πάσα εργασία και γίνεται αυστηρότατη νηστεία και απαγορεύεται και η κατάποση του λαδιού.

Το βράδυ γίνεται η λειτουργία της περιφοράς του Επιταφίου. Η περιφορά του Επιταφίου είναι το κυριότερο έθιμο της Μεγάλης Παρασκευής.

Την Μεγάλη Παρασκευή  ψέλνεται το «Ω γλυκύ μου έαρ» που είναι το μοιρολόι της Παναγίας, η έκφραση του πόνου της για τον επίγειο θάνατο του υιού της. Ο ύμνος είναι κορυφαίος ως μελωδία και ως λόγος και έχει ενδιαφέρον η κατά λέξη εννοιολογική ανάλυσή του.

«Ω γλυκύ μου έαρ,    

γλυκύτατόν μου Τέκνον,

πού έδυ σου το κάλλος;»

Μόλις νυχτώσει, αρχίζει η ακολουθία και η περιφορά του επιταφίου.

Βέβαια, φέτος, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού αυτή τη Μεγάλη Παρασκευή,

μένουμε σπίτι και προσευχόμαστε!

Κάθε Μεγάλη Πέμπτη ξημερώνει μια πολύ σημαντική μέρα για ολόκληρη τη Χριστιανοσύνη, καθώς εορτάζεται ο Μυστικός Δείπνος του Ιησού Χριστού με τους 12 Αποστόλους.

Ο Χριστός, θέλησε, μαζί με τους μαθητές Του να συμφάγουν και  να συνεορτάσουν για τελευταίο βράδυ όλοι μαζί το Πάσχα. Πραγματικά συγκεντρώθηκαν οι δώδεκα μαθητές και τότε ο Ιησούς γύρισε και τους είπε: “Σύντομα θα πεθάνω. Ένας από σας, σήμερα, θα με προδώσει”. Ο Ιούδας ένας από τους μαθητές, έφυγε από το δωμάτιο. Οι μαθητές ανησύχησαν κι άρχισαν με αγωνία να Τον ρωτούν: “Κύριε, μήπως είμαι εγώ;”

Οι μαθητές αναρωτιόνταν τι να συνέβαινε. Εκείνος πήρε στα χέρια του το ψωμί, το ευλόγησε, το έκοψε σε κομμάτια και το μοίρασε στους μαθητές, λέγοντας: “Λάβετε φάγετε, αυτό είναι το σώμα μου, που το προσφέρω για σας”. Έπειτα πήρε το ποτήρι με το κρασί, ευχαρίστησε τον Πατέρα, έδωσε πάλι στους μαθητές λέγοντάς τους: “Πιείτε. Αυτό είναι το αίμα μου, που δίνει ζωή και το δίνω για σας και για όλους τους ανθρώπους”.

Σε αυτό το μυστικό δείπνο, έγινε η πρώτη μετάληψη, με τον άρτο και τον οίνο, που μεταβάλλονται σε Σώμα και Αίμα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Έπειτα από το δείπνο ο Χριστός πήγε σε έναν κήπο για να προσευχηθεί. Τον ακολούθησαν οι έντεκα μαθητές, καθώς ο Ιούδας είχε πάει για να προδώσει τον Ιησού με αντίτιμο «τριάντα αργύρια».  Ο Χριστός γονάτισε και είπε: “Πατέρα, φοβάμαι, αλλά πιστεύω σε σένα, ας γίνουν όλα όπως επιθυμείς”. Σε λίγο, ο Ιούδας, με ένα πλήθος στρατιωτών, τον πλησίασε και τον φίλησε. Ήταν το σύνθημα προς τους στρατιώτες για να τους υποδείξει τον Ιησού. Αυτοί τον συνέλαβαν, τον έσυραν δεμένο και τον οδήγησαν στους δικαστές και στους αρχιερείς. Οι μαθητές του φοβισμένοι, τον εγκατέλειψαν. Ακόμα και ο πιστός μαθητής Του ο Πέτρος, αρνήθηκε ότι τον γνώριζε.

Οι αρχιερείς  οδήγησαν τον Ιησού στον Πιλάτο, το Ρωμαίο κυβερνήτη. Κατηγορούσαν το Χριστό ότι έλεγε πως ήταν βασιλιάς. Υποστήριζαν ότι είχε παραβιάσει τους θείους νόμους και ότι ήθελε να ξεσηκώσει τους ανθρώπους εναντίον των Ρωμαίων διοικητών. Στις ερωτήσεις του Πιλάτου όμως, ο Ιησούς παρέμενε σιωπηλός. Ο κυβερνήτης δεν ήθελε να τον σκοτώσουν, έτσι μην μπορώντας να αποφασίσει, τον παρέδωσε στο λαό μαζί με έναν κακοποιό της περιοχής το Βαραββά. Υπήρχε ένα έθιμο, ότι λόγω της εορτής του Πάσχα, ο λαός θα μπορούσε να χαρίσει τη ζωή σε έναν από τους συλληφθέντες. “Ποιος από τους δύο θέλετε να αθωωθεί;” ρώτησε ο Πιλάτος το λαό. Οι ιερείς είπαν πολλά ψέματα για το Χριστό και ο λαός  ζήτησε τη θανατική ποινή πάνω στο σταυρό : “Αφήστε ελεύθερο το Βαραββά. Να σταυρωθεί ο Ιησούς! Να σταυρωθεί!”

Οι στρατιώτες μαστίγωσαν το Χριστό, του έβγαλαν τα ρούχα, του φόρεσαν μια κόκκινη χλαμύδα κι ένα στεφάνι από αγκάθια, κοροϊδεύοντας τον, ότι αφού είναι βασιλιάς πρέπει να φοράει στέμμα. Μετά τον ανάγκασαν να μεταφέρει στους ώμους του ένα βαρύ σταυρό στην πλάτη μέχρι την κορυφή του λόφου Γολγοθά, που σημαίνει “Κρανίου τόπος”. Ήταν πολύ εξαντλημένος από τις μαστιγώσεις και την κόπωση και συχνά έπεφτε κάτω, γιαυτό επέβαλαν την αγγάρευση της μεταφοράς σε κάποιο περαστικό αγρότη με το όνομα Σίμων ο Κυρηναίος.

Κάρφωσαν το Χριστό πάνω στο Σταυρό.

Ο Σταυρός στήθηκε σε κεντρικό σημείο στο ύψωμα, ανάμεσα σε δύο ληστές. Η  μητέρα του Χριστού και οι φίλοι του ήταν εκεί. Τον βλέπουν να πάσχει ως άνθρωπος. Οι ώρες περνούν θλιβερές και πένθιμες. Ο Χριστός πάνω στο Σταυρό λέει τα τελευταία  λόγια στον αγαπημένο του μαθητή Ιωάννη και στη μητέρα του την Παναγία. Εξαντλημένος λίγο πριν πεθάνει είπε στον Πατέρα Του: “Θεέ μου, γιατί με εγκατέλειψες;” κι έπειτα ξεψύχησε. Μόλις παρέδωσε το Πνεύμα του, γέρνοντας στο πλάι η γη ταράχτηκε, ο ουρανός σκοτίστηκε, τα σύμπαντα συγκλονίστηκαν και το καταπέτασμα του ναού σχίστηκε στα δύο.

Η Μεγάλη Πέμπτη είναι η μέρα της Σταύρωσης, η μέρα όπου “κρεμάται επί ξύλου” ο Ιησούς Ναζωραίος, ο Βασιλεύς των Ιουδαίων.

Οι σταγόνες από το αίμα Του ποτίζουν τη γη και τα λουλούδια της αγάπης, της θυσίας και της ειρήνης φυτρώνουν.

Το κύριο έθιμο της Μεγάλης Πέμπτης είναι το βάψιμο των κόκκινων αυγών και ζύμωμα των τσουρεκιών. Αυτήν την ημέρα οι νοικοκυρές δεν πλένουν, δεν απλώνουν ούτε κάνουν άλλες δουλειές στο σπίτι.

Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις σχετικά με το κόκκινο χρώμα που χρησιμοποιείται για τη βαφή των πασχαλινών αβγών.

• Άλλοι πιστεύουν ότι βάφονται κόκκινα, όπως ήταν και το αίμα του Χριστού που χύθηκε πάνω στο Σταυρό
• Άλλοι υποστηρίζουν ότι το κόκκινο χρώμα είναι το χρώμα της αγάπης και της χαράς.
• Η παράδοση λέει πως, όταν έγινε η Ανάσταση, δεν το πίστεψε κανένας. Μια γυναίκα που κρατούσε ένα καλάθι γεμάτο με αυγά είπε: “Αν γίνουν κόκκινα τα αυγά που κρατώ, τότε θα έχει αναστηθεί ο Χριστός”. Τα αυγά μέσα στο καλάθι έγιναν μεμιάς κόκκινα και τότε όλοι πίστεψαν.

Η Μεγάλη Πέμπτη λέγεται και Κόκκινη Πέμπτη, γιαυτό και  οι γυναίκες απλώνουν στο μπαλκόνι κόκκινα πανιά και το πρώτο βαμμένο αυγό είναι της Παναγιάς και γιαυτό το τοποθετούν στο εικονοστάσι του σπιτιού.

Μπορείτε να δείτε και 10 πρωτότυπους τρόπους για να βάψετε φέτος τα αυγά σας εδώ.

Το κόκκινο αυγό μπαίνει επίσης στο κέντρο της λαμπροκουλούρας, που κάποιοι την έφτιαξαν ήδη!

Ο Ιάσονας και η Θάλεια μένουν σπίτι και περνούν πολύ δημιουργικά το χρόνο τους φτιάχνοντας τσουρέκια…

Μένουμε σπίτι, βάφουμε αυγά και φτιάχνουμε τσουρέκια!

Τη Μεγάλη Τετάρτη πραγματοποιείται το μυστήριο του Ευχελαίου. Ο ιερέας διαβάζει επτά ευχές και επτά ευαγγέλια και ευλογεί το λάδι. Αυτό αποκτά θεραπευτικές ιδιότητες και με αυτό σταυρώνει τους πιστούς, μετά το τέλος του Ευχελαίου, στο μέτωπο, στα μάγουλα, στο πρόσωπο και τα χέρια.

Μετά το Μέγα Ευχέλαιο, γίνεται η τελετή του Νιπτήρος, το πλύσιμο δηλαδή των ποδιών των μαθητών από τον Ιησού Χριστό πριν την έναρξη του Μυστικού Δείπνου, μία μέρα πριν τη Σταύρωσή Του.

Η πρακτική του πλυσίματος των ποδιών υπήρχε στα έθιμα φιλοξενίας των αρχαίων πολιτισμών, ιδίως σε όσους τα σανδάλια αποτελούσαν τη συνηθέστερη μορφή υποδημάτων. Ο οικοδεσπότης παρείχε νερό στους επισκέπτες του για να πλύνουν τα πόδια τους, κάποτε και έναν υπηρέτη για να τα πλύνει, ακόμα σε κάποιες περιπτώσεις τους τα έπλενε ο ίδιος. Ο Ιησούς σκύβει ταπεινά μπροστά από τους μαθητές του, για να τους πλύνει τα πόδια και τους δίνει ένα μεγάλο παράδειγμα: Ο κάθε άνθρωπος πρέπει απλά και με αγάπη να σκύβει μπροστά από το συνάνθρωπό του, να τον τιμά και να τον σέβεται.

Τη Μεγάλη Τετάρτη γίνεται το καθάρισμα και το πλύσιμο του σπιτιού.

Ο Ιησούς Χριστός, όταν ανέβαινε στα Ιεροσόλυμα και πλησίαζε προς το εκούσιο Πάθος, έλεγε στους μαθητές Του ορισμένες παραβολές για να τους προετοιμάσει. Τη σημερινή μέρα, λοιπόν μνημονεύονται δύο παραβολές. Η πρώτη είναι η παραβολή των δέκα παρθένων. Αυτές πήραν τα λυχνάρια τους και πήγαν να προϋπαντήσουν το γαμπρό. Πέντε από αυτές ήταν συνετές και πέντε άμυαλες. Οι άμυαλες πήραν τα λυχνάρια τους, μα δεν πήραν μαζί τους αρκετό λάδι. Αντίθετα, οι συνετές πήραν μαζί με τα λυχνάρια τους και λάδι στα δοχεία τους. Επειδή, όμως, ο γαμπρός αργοπορούσε, νύσταξαν όλες και κοιμήθηκαν.

Κατά τα μεσάνυχτα ακούστηκε μια φωνή: ” Έρχεται ο γαμπρός, βγείτε να τον προϋπαντήσετε!”. Όλες, λοιπόν, οι παρθένες σηκώθηκαν και τακτοποίησαν τα λυχνάρια τους. Οι άμυαλες, που είδαν το λάδι στα λυχνάρια τους να σώνεται, είπαν στις συνετές: ” Δώστε μας από το λάδι σας, γιατί τα λυχνάρια μας σβήνουν”. Οι συνετές, όμως, απάντησαν: ” Όχι, γιατί το λάδι δε θα φτάσει ούτε για μας ούτε για σας. Καλύτερα πηγαίνετε στους πωλητές ν’ αγοράσετε το λάδι που σας χρειάζεται”. Καθώς πήγαιναν, όμως, ν’ αγοράσουν λάδι, ήρθε ο γαμπρός. Τότε, οι συνετές παρθένες, μπήκαν μαζί του στη γιορτή του γάμου κι έκλεισε η πόρτα. Ύστερα από λίγο έφτασαν και οι υπόλοιπες παρθένες κι άρχισαν να φωνάζουν: ” Κύριε, Κύριε, άνοιξέ μας!”. Εκείνος όμως αποκρίθηκε: ” Αλήθεια σας λέω, δε σας ξέρω”.

Η παραβολή αυτή θέλει να μας προετοιμάσει να μοιάσουμε με τις συνετές παρθένες, ώστε να είμαστε έτοιμοι για τη βασιλεία των ουρανών, ακολουθώντας το Θεό στη ζωή μας, με πίστη, προσευχή, μετάνοια, εξομολόγηση και Θεία Κοινωνία.

Η δεύτερη παραβολή της ημέρας, αναφέρεται σε μια αμαρτωλή γυναίκα, που μετάνιωσε για τα λάθη της και στράφηκε στο δρόμο της αγάπης και του χριστιανισμού. Αποκορύφωμα της μετάνοιας της αποτελεί η χειρονομία της να πλύνει τα πόδια του Κυρίου με μύρο και δάκρυα, ζητώντας συγχώρεση για τα αμαρτήματά της και να τα σκουπίσει με τα μαλλιά της.

Όταν μετανιώνουμε πραγματικά και λυπόμαστε για κάποια πράξη μας, ο Χριστός πάντα μας δέχεται με ανοιχτή την αγκαλιά και μας λυτρώνει από τη θλίψη και τη στεναχώρια.

Η μέρα αυτή είναι αφιερωμένη στο καθάρισμα του σπιτιού. Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας, τη Μεγάλη Τρίτη φτιάχνονται τα πασχαλινά κουλουράκια.

Ο Ιάσονας μαζί με την αδερφή του, τη Θάλεια έφτιαξαν τα δικά τους πασχαλινά κουλουράκια και μας τα προσφέρουν…στις οθόνες μας!!!

Μένουμε σπίτι και πλάθουμε κουλουράκια με τα δυο χεράκια…

Περιμένουμε και τα δικά σας κουλουράκια….