4 ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ
Τίτλος: «Τα φυτά του τόπου μου» Βαθμίδα: Νηπιαγωγείο
2η Θεματική: Φροντίζω το περιβάλλον
Υποθεματικη Οικολογία – Παγκόσμια και Τοπική Φυσική Κληρονομία
🌿 Τα φυτά του τόπου μου: Ένα ταξίδι παρατήρησης, δημιουργίας και πολιτειότητας στο νηπιαγωγείο μας
Στο νηπιαγωγείο μας, η φετινή σχολική χρονιά κύλησε με έναν μοναδικό παιδαγωγικό παλμό: μέσα από το πρόγραμμα δεξιοτήτων «Τα φυτά του τόπου μου», τα παιδιά ακολούθησαν ένα μαθησιακό μονοπάτι παρατήρησης, έκφρασης, έρευνας και πολιτισμικής αναζήτησης. Το πρόγραμμα εντάσσεται στον θεματικό κύκλο «Φροντίζω το περιβάλλον» του Νέου Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών για το Νηπιαγωγείο (2021), με έμπνευση από τη μαθησιακή προσέγγιση Out of Eden Learn (OOEL).
Μέσα από 7 δυναμικά εργαστήρια, καλλιεργήσαμε δεξιότητες ζωής, νου, επικοινωνίας, έρευνας και πολιτειότητας. Παρακάτω περιγράφεται αναλυτικά το κάθε εργαστήριο, μαζί με τη στοχοθεσία και τα παιδαγωγικά οφέλη.
🌳 Εργαστήριο 1: Τα φυτά της αυλής του σχολείου μου
Στόχοι:
- Καλλιέργεια παρατηρητικότητας
- Αναγνώριση βιοποικιλότητας σε οικείο περιβάλλον
- Ενίσχυση συνεργασίας και γραπτής έκφρασης
- Ανάπτυξη διαλόγου με σεβασμό
Δραστηριότητες:
Ξεκινήσαμε παρατηρώντας εικόνες φυτών από το Φωτόδεντρο και συζητήσαμε μέσα από τη ρουτίνα σκέψης Βλέπω – Σκέφτομαι – Αναρωτιέμαι. Τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες, βγήκαν στην αυλή, κατέγραψαν φυτά, έβγαλαν φωτογραφίες και απάντησαν σε ερωτήσεις όπως: Ποιος τα φροντίζει; Πώς νιώθεις όταν τα βλέπεις;
Αποτελέσματα:
Τα παιδιά ανέπτυξαν δεξιότητες παρατήρησης, τεκμηρίωσης, διαλόγου και σεβασμού στην ομαδική εργασία.
🏘️ Εργαστήριο 2: Στα φυτά της γειτονιάς του σχολείου μου
Στόχοι:
- Κατανόηση της έννοιας της βιοποικιλότητας
- Προσεκτική χαρτογραφική παρατήρηση
- Ανάπτυξη ερευνητικών δεξιοτήτων
- Αναστοχασμός και σύνδεση με εμπειρίες
Δραστηριότητες:
Με εργαλείο τους Google Maps, τα παιδιά εντόπισαν πράσινα σημεία γύρω από το σχολείο. Στη συνέχεια, πραγματοποίησαν περίπατο παρατήρησης, φωτογράφισαν φυτά (ορατά και “κρυμμένα”) και παρουσίασαν τις εικόνες στην τάξη, αξιοποιώντας τις ρουτίνες διαλόγου Παρατηρώ – Επεκτείνω.
Αποτελέσματα:
Αναπτύχθηκαν δεξιότητες οπτικής ευαισθητοποίησης, ερευνητικής στάσης και κοινωνικής συναίσθησης για το περιβάλλον.
🗺️ Εργαστήριο 3: Όλοι μαζί φτιάχνουμε τον χάρτη της γειτονιάς μας
Στόχοι:
- Ενίσχυση της γεωχωρικής σκέψης
- Οργάνωση πληροφοριών από διαφορετικές πηγές
- Εικονική και απτική αναπαράσταση χώρου
- Ομαδική εργασία και ανάληψη ρόλων
Δραστηριότητες:
Αφού δεν ήταν εφικτή η ψηφιακή αποτύπωση, δημιουργήσαμε έναν χειροποίητο χάρτη σε μεγάλο χαρτόνι, με φωτογραφίες, ονόματα κτηρίων και διαδρομές. Τα παιδιά σχολίασαν τη διαφορά μεταξύ του χάρτη τους και του Google Maps.
Αποτελέσματα:
Τα παιδιά απέκτησαν συστηματική κατανόηση της γειτονιάς, ανέπτυξαν συμβολική αναπαράσταση και συνέδεσαν εμπειρικά δεδομένα με τη γεωγραφία.
🎙️ Εργαστήριο 4: Γίνομαι μικρός δημοσιογράφος και μαθαίνω για τα φυτά του τόπου μου
Στόχοι:
- Καλλιέργεια δεξιοτήτων ενεργητικής ακρόασης και συνέντευξης
- Αναγνώριση κοινωνικής και οικονομικής σημασίας των φυτών
- Εξοικείωση με θερμοκηπιακή καλλιέργεια
Δραστηριότητες:
Με αφορμή την ύπαρξη θερμοκηπίων στην περιοχή μας, τα παιδιά προετοίμασαν ερωτήσεις για έναν καλλιεργητή-γονέα. Πριν τη συνέντευξη, γνωρίσαμε τι είναι τα θερμοκήπια. Κατά τη συνέντευξη, τα παιδιά ρώτησαν, άκουσαν και κατέγραψαν πληροφορίες για τα φυτά του τόπου μας.
Αποτελέσματα:
Εμπλουτίστηκαν οι δεξιότητες συντονισμένου διαλόγου, διατύπωσης ανοιχτών ερωτήσεων και πολιτισμικής κατανόησης της τοπικής παραγωγής.
🎨 Εργαστήριο 5: Γνωρίζω την πολιτιστική αξία των φυτών του τόπου μου
Στόχοι:
- Κατανόηση της σχέσης φύσης και πολιτισμού
- Επαφή με τη μυθολογία, τη λαϊκή τέχνη και τη ζωγραφική
- Ανάπτυξη εικαστικής και ψηφιακής έκφρασης
Δραστηριότητες:
Μελετήσαμε τον μύθο της Δάφνης, είδαμε αγγεία από το Μουσείο Μπενάκη και γνωρίσαμε τον Van Gogh, μέσα από ένα αυθεντικό animation που δημιούργησε η νηπιαγωγός. Τα παιδιά εμπνεύστηκαν από τον πίνακα «Βάζο με ηλιοτρόπια» και δημιούργησαν τα δικά τους έργα. Έπειτα, κατηγοριοποίησαν φυτά με βάση τις χρήσεις τους (θεραπεία, μαγειρική, τέχνη, λογοτεχνία) και ερεύνησαν στο διαδίκτυο.
Αποτελέσματα:
Τα παιδιά κατανόησαν τη συμβολική, λειτουργική και αισθητική διάσταση των φυτών, εμβαθύνοντας σε πολιτισμικά και καλλιτεχνικά συμφραζόμενα.
🖥️ Εργαστήριο 6: Προστατεύω, όπως μπορώ, τα φυτά του τόπου μου
Στόχοι:
- Επεξεργασία και οργάνωση πληροφοριών με ΤΠΕ
- Οπτική αναπαράσταση δεδομένων
- Διατύπωση προσωπικής άποψης με επιχειρήματα
Δραστηριότητες:
Δημιουργήσαμε ένα ψηφιακό infographic με το Canva, οργανωμένοι σε ομάδες με διακριτούς ρόλους (φόντο, εικόνες, σλόγκαν, κείμενα). Το εκτυπώσαμε και το αναρτήσαμε στην τάξη, σχολιάζοντας το με τα εργαλεία διαλόγου Εκτιμώ – Πες την άποψή σου.
Αποτελέσματα:
Ενισχύθηκε η πολυτροπική έκφραση, η χρήση ΤΠΕ και η καλλιέργεια ψηφιακού γραμματισμού.
📢 Εργαστήριο 7: Βάζω στόχους για την προστασία των φυτών του τόπου μου
Στόχοι:
- Αναστοχασμός και συνειδητοποίηση
- Σχεδιασμός δράσεων και στοχοθεσία
- Επικοινωνία με την κοινότητα μέσω ψηφιακών και έντυπων μέσων
Δραστηριότητες:
Τα παιδιά πρότειναν τρόπους δράσης και κατέληξαν στη διάχυση του έργου μέσω ιστολογίου και παρουσίασης στους γονείς. Ψήφισαν την καλύτερη ιδέα και διατύπωσαν απόψεις. Το εργαστήριο έκλεισε με ένα σύνθημα που δημιούργησαν τα ίδια:
«Στοπ! Σταμάτα ό,τι κάνεις. Πρέπει να μάθεις να προστατεύεις τα φυτά του τόπου μας. Είναι εξίσου σημαντικά για μένα, για σένα και για όλο τον πλανήτη. Τα φυτά είναι εκεί και μας χρειάζονται.»
Αποτελέσματα:
Το πρόγραμμα κορυφώθηκε με ενσυναίσθηση, ενεργό πολιτειότητα και κοινωνική συνειδητοποίηση.
🌱 Γιατί είναι σημαντικό αυτό το πρόγραμμα;
Το εργαστήριο «Τα φυτά του τόπου μου» δεν ήταν απλώς ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής αγωγής. Ήταν ένα παιδαγωγικό ταξίδι ενσυναίσθησης, καλλιέργειας της ενεργούς πολιτειότητας, σύνδεσης με τον τόπο και δημιουργικής αυτοέκφρασης. Τα παιδιά έμαθαν να βλέπουν τον κόσμο με άλλο βλέμμα — με σεβασμό, παρατήρηση, υπευθυνότητα και στοχασμό.
Πρόκειται για την ουσία της ολόπλευρης ανάπτυξης: όταν οι ρίζες αγγίζουν τη γη του τόπου, τότε τα παιδιά ανθίζουν ως πολίτες του κόσμου.