Μικροί Mετερεωλόγοι:Τον καιρό παρατηρώ ερευνώ, δημιουργώ
Εργαστήρια Δεξιοτήτων-4ος Θεματικός άξονας: Δημιουργώ και καινοτομώ, Steam/Stem
Στόχος των δράσεων μας σε αυτή τη θεματική είναι η καλλιέργεια δεξιοτήτων, όπως η στρατηγική επίλυση προβλημάτων μέσα από βιωματικές δράσεις, πειράματα και απλές κατασκευές.
Οι δράσεις μας φυσικά ξεκινούν με τη μελέτη ενός γεωγραφικού χάρτη και τις ιδιότητες του, μαθαίνουμε για τα σημεία του ορίζοντα και συζητάμε για την πρόβλεψη του καιρού ανταλλάζοντας εμπειρίες από τυχόν μετερεωλογικά δελτία που ίσως έχουν δει τα παιδιά. Η συζήτηση συνεχίζεται γύρω από τα μετερεωλογικά φαινόμενα που γνωρίζουμε και φυσικά μιλάμε και για τον αγαπημένο μας καιρό. Επειδή οι απόψεις ήταν πολλές αποφασίσαμε να φτιάξουμε όλοι μαζί ένα πίνακα όπου θα καταγράφουμε τον αγαπημένο μας καιρό.Πάμε να δούμε ποιο καιρικό φαινόμενο κέρδισε;
Δεν σας κρατάμε σε αγωνία,κέρδισε το ουράνιο τόξο!
Το πρώτο φαινόμενο που μελετήσαμε ήταν η βροχή!Πως να δημιουργείται άραγε;Με αφορμή το ψηφιακό παραμύθι του ΚΠΕ Καλαμάτας “Απεργία στον κύκλο του νερού” μιλήσαμε για τον κύκλο του νερού και στη συνέχεια τον ζωγραφίσαμε απεικονίζοντας όλα το ταξίδι της μικρής σταγόνας.
Στην συνέχεια κάναμε ένα πείραμα χρησιμοποιώντας νερό, μπλέ χρώμα ζαχαροπλαστικής/μπλε τέμπερα και αφρό ξυρίσματος με σκοπό να δούμε πως πέφτει η βροχή μέσα από το σύννεφο.
Και αφού ολοκληρώσαμε το πείραμα μας αποφασίσαμε να φτιάξουμε τη δική μας χρωματιστή βροχή!Φέραμε το καβαλέτο μας και το μόνο που είχαμε να κάνουμε ήταν να αφήσουμε τα αγαπημένα μας χρώματα να κυλίσουν σε σταγόνες στο λευκό χαρτί.Μόλις στέγνωσαν οι πολύχρωμες σταγόνες της βροχής κολλήσαμε πάνω τη φιγούρα ενός αγοριού ή κοριτσιού αντίστοιχα που κρατάει μια ομπρέλα.Πάμε να δούμε τι καταφέραμε;
Οι μέρες που ακολούθησαν ήταν πολύ βροχερές και φυσικά αυτή ευκαιρία δεν έμεινε ανεκμετάλλευτη αφού φτιάξαμε όλοι μαζί βροχόμετρα με σκοπό να μετρήσουμε το νερό που έπεφτε από τον ουρανό.Το βασικό συστατικό;Πλαστικά μπουκάλια!
Αφού συγκεντρώσαμε το βρόχινο νερό αποφασίσαμε να το μελετήσουμε χρησιμοποιώντας το μικροσκόπιο του νηπιαγωγείου μας.Η ανυπομονησία μας για το ποιός θα το μελετήσει πρώτος ήταν στα ύψη.Είναι γνωστό πως όταν μας αρέσει κάτι δεν μπορούμε να περιμένουμε.
Γνωρίζοντας πόσο απρόβλεπτος είναι ο καιρός το χειμώνα αποφασίσαμε να υλοποιήσουμε το παρόν πρόγραμμα τους χειμερινούς μήνες ώστε να μπορέσουν τα παιδιά να δουν βιωματικά τα περισσότερα από τα καιρικά φαινόμενα που θα μελετούσαμε. Φυσικά η σκέψη αυτή μας δικαίωσε καθώς αυτούς τους μήνες είδαμε σχεδόν τα πάντα από βροχή,πολλά μποφόρ,ηλιοφάνεια,πολλά σύννεφα ακόμα και χαλάζι! Φυσικά το χαλάζι το συγκεντρώσαμε και το φέραμε στην τάξη να το δούμε από κοντά.Το πιάσαμε, μετρήσαμε την θερμοκρασία του και φυσικά μπήκε και αυτό στο μικροσκόπιο.
Τις επόμενες μέρες γνωρίσαμε τον ζωγράφο Rene Magritte και ένα από τα πιο εμβληματικά του έργα, την Γκολγκόντα.Φυσικά εμείς μόλις είδαμε τον πίνακα του δώσαμε ένα δικό μας όνομα που νομίσαμε του ταίριαζε πάρα πολύ:”Ανθρωποβροχή”.
Μελετήσαμε τον πίνακα στα τραπεζάκια και μετά είχαμε την εξής αποστολή:Να ζωγραφίσουμε και εμείς μια φανταστική βροχή σαν αυτή που βλέπουμε στον πίνακα!Οι ιδέες που είχαμε πολλές,πάρα πολλές. Μερικοί ζωγράφισαν μια βροχή από ντόνατ, κάποιος άλλος βροχή από φράουλες, βροχή απο ρομπότ,βροχή από παγωτά από ρομπότ και πολλά άλλα.
Πως σας φαίνονται οι φανταστικές μας βροχές;Ομόρφυνε η τάξη μας!
Οι μικροί μετερεωλόγοι συνεχίζουν τη κατάκτηση της γνώσης με την βοήθεια διαδραστικών παιχνιδιών στον διαδραστικό μας πίνακα!
Μέσα σε μία σταγόνα, σχεδιάζουμε και αποτυπώνουμε όμορφες στιγμές μας. Η κηρομπογιά και η νερομπογιά μεταμορφώνουν τις ατομικές σταγόνες των παιδιών….
Όλοι μαζί παρακολουθήσαμε στον διαδραστικό πίνακα τον μύθο του Αισώπου: Ο Ήλιος και ο Βόρειος Άνεμος.
Με αφορμή τον μύθο που παρακολουθήσαμε συζητήσαμε για τον αέρα.Που υπάρχει ο αέρας;μπορούμε να τον δούμε,να τον πιάσουμε ή να τον μυρίσουμε;Πραγματοποιήσαμε πειράματα για να μπορέσουμε να εντοπίσουμε που υπάρχει αέρας. Στο πρώτο πείραμα βυθίσαμε ένα ποτήρι άδειο που στο πάτο του βάλαμε μία χαρτοπετσέτα μέσα σε ένα δοχείο με νερό. Ανακαλύψαμε ότι η χαρτοπετσέτα δεν βράχηκε.
Συζητήσαμε για την ένταση του αέρα καθώς ξέρουμε πως κάποιες μέρες είναι πολύ δυνατός και άλλες όχι και τόσο.Φτιάξαμε ομαδικά ένα πίνακα της κλίμακας μποφόρ και καταγράψαμε το όνομα του αέρα ανάλογα με την ένταση που αυτός έχει.
Μάθαμε για τους ανεμοδείκτες, την ιστορία και την εξέλιξη τους. Πολύ πριν από την εξέλιξη της επιστήμης και της σύγχρονης τεχνολογίας για τη πρόγνωση του καιρού οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν αυτές τις αρχαϊκές αλλά καινοτόμες συσκευές για να προβλέψουν τον καιρό. Οι γεωργοί στην Αγγλία και στις ΗΠΑ βασίζονταν σε ανεμοδείκτες για να προγραμματίσουν τις εργασίες τους όπως σήμερα από τα δελτία καιρού. Στις δικές μας Μεσογειακές περιοχές γινόταν κάτι αντίστοιχο παρατηρώντας τα σημάδια της φύσης για τις αλλαγές του ανέμου. Πιθανό να έκαναν λάθος εκτιμήσεις, αλλά η συνεχής χρήση της πρωτόγονης αυτής συσκευής όλους αυτούς τους αιώνες, βοήθησε τις αγροτικές κοινωνίες στη διαχείριση της γεωργικής τους παραγωγής.
Όλοι μας έχουμε αντικρύσει έναν ανεμοδείκτη είτε σε παιδικό παιχνίδι, είτε σε αεροδρόμια όπου τα έγχρωμα ανεμούρια μας δείχνουν τη διεύθυνση και την ένταση του ανέμου, είτε πάνω από τις καμινάδες των τζακιών, είτε στη κορυφή εκκλησιών στη δυτική κυρίως Ευρώπη. Το απλό αυτό όργανο αποτελείται συνήθως από ένα ασύμμετρο σχηματικά αντικείμενο του οποίου το κέντρο βάρους είναι προσαρμοσμένο σε ένα κατακόρυφο άξονα γύρω από τον οποίο περιστρέφεται ελεύθερα. Η βάση του άξονα στηρίζει ένα σταυρό με τα 4 βασικά σημεία του ορίζοντα που προσανατολίζεται με μια πυξίδα στο σημείο εγκατάστασης του ανεμοδείκτη. Το απλό αυτό όργανο για πολλούς αιώνες και για εποχές που δεν είχε αναπτυχθεί η σύγχρονη μεθοδολογία πρόγνωσης του καιρού ή δεν υπήρχαν μετεωρολογικά όργανα, οι γεωργοί αλλά και άλλοι ενδιαφερόμενοι πολίτες σε πολλές χώρες παρακολουθούσαν τους ανεμοδείκτες για να προσδιορίσουν μια αλλαγή του καιρού και να προγραμματίσουν τις εργασίες τους.
Και αφού μάθαμε για την ιστορία τους, φυσικά φτιάξαμε και τους δικούς μας μικρούς ανεμοδείκτες….