Δείτε σε προβολή:

ΑΠΌ ΤΟΝ ΟΔΗΓΟ ΤΗΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥ (ΚΕΦ 5,ΣΕΛ 57) :

5.2 Ο ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Για να αισθάνονται τα παιδιά άνετα και οικεία μέσα στη σχολική αίθουσα, είναι σημαντικό το περιβάλλον που διαμορφώνεται να αντανακλά τα Βιώματα τους και να εξασφαλίζει τις προϋποθέσεις για την εξέλιξη τους. Οι νέες γνώσεις που θα προσεγγίσουν στο νηπιαγωγείο θα στηριχτούν στις Βιωμένες τους εμπειρίες και σε όσα έχουν ήδη κατακτήσει. Είναι προφανές ότι, σε περίπτωση που υπάρχουν στην τάξη παιδιά από διαφορετικά πολιτισμικά και γλωσσικά περιβάλλοντα ή παιδιά με ειδικές ανάγκες, θα πρέπει ο χώρος να αντανακλά και τα δικά τους Βιώματα

Καθώς προχωρά η σχολική χρονιά, ο χώρος «μιλά» για τις δραστηριότητες των παιδιών, για τα σχέδια εργασίας που αναπτύσσουν, για τις καθημερινές τους συνήθειες και τις σχέσεις αλληλεπίδρασης που Βιώνουν. Το περιβάλλον της τάξης διαμορφώνεται με τη συμβολή και των έργων των παιδιών. Τα παιδιά νιώθουν περήφανα όταν αναγνωρίζουν τα έργα τους αναρτημένα στους τοίχους και τους αρέσει να μιλούν γι’ αυτά

Στο πλαίσιο της κάθε τάξης είναι αναγκαίο να προβλέπεται η δυνατότητα συγκέ­ντρωσης και συνεργασίας όλων των παιδιών με την εκπαιδευτικό, αλλά και η δυνατότητα ατομικής εργασίας, καθώς και εργασίας σε μικρότερες ομάδες. Η χωροταξική διαρρύθ­μιση θεωρείται σημαντική γιατί συνδέεται με το είδος των αλληλεπιδράσεων που ανα­πτύσσονται ανάμεσα στα ίδια τα παιδιά, ανάμεσα στην εκπαιδευτικό και τα παιδιά και, φυσικά, ανάμεσα στα παιδιά και το χώρο. Αλλο χαρακτήρα π.χ. έχει η επικοινωνία όταν εκπαιδευτικός και παιδιά κάθονται κοντά και στο ίδιο επίπεδο και άλλο όταν η εκπαι­δευτικός κάθεται ψηλότερα και σε απόσταση από τα παιδιά. Η δυνατότητα σωματικής επα­φής εκπαιδευτικού και παιδιών θεωρείται πολύ σημαντική για την προώθηση της επικοι­νωνίας, ιδιαίτερα στις μικρότερες ηλικίες. Η διαμόρφωση λοιπόν του χώρου θα πρέπει να την ευνοεί (Κοντάκος ε Πολεμικός, 2000). Επίσης, άλλες προϋποθέσεις για μάθηση εξα­σφαλίζονται όταν τα παιδιά μπορούν να λειτουργούν αυτόνομα και άλλες όταν για κάθε ενέργεια τους χρειάζεται να ζητήσουν βοήθεια από την εκπαιδευτικό.

Είναι γνωστό ότι στην ελληνική πραγματικότητα ο χώρος των σχολικών αιθουσών είναι συχνά πολύ περιορισμένος. Για την κάλυψη των αναγκών του προγράμματος απαιτούνται ευέλικτες λύσεις που να δίνουν τη δυνατότητα εύκολων προσαρμογών, όταν οι δραστηριό­τητες που αναπτύσσονται το απαιτούν.

Οι γωνιές

Στα ελληνικά νηπιαγωγεία ο εσωτερικός χώρος της κάθε τάξης διαμορφώνεται σε επιμέρους χώρους, σε περιοχές διαφορετικών ενδιαφερόντων που ονομάζονται «γωνιές». Πρόκειται για χώρους απλούς που ο καθένας τους έχει συγκεκριμένο θέμα λειτουργίας και είναι εξοπλισμένος με το κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό (Γερμανός, 2002).Στο πλαίσιο αυτής της ενότητας προτείνουμε ιδέες για την οργάνωση των επιμέρους χώρων, έχοντας πάντα κατά νου ότι λειτουργούν αποδοτικότερα όταν τα παιδιά έχουν συμμετάσχει στη διαμόρφωση τους. Υπάρχουν γωνιές που λειτουργούν σε όλη τη διάρκεια του χρόνου, όπως είναι η γωνιά της συζήτησης και εκείνη της Βιβλιοθήκης, και άλλες που αναπροσαρμόζονται προκειμένου να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται κάθε φορά, όπως είναι πιθανώς η γωνιά του λαογραφικού μουσείου ή η γωνιά των φυσικών επιστημών. Το παιχνίδι στις γωνιές αποτελεί το σημαντικότερο κομμάτι στο καθημερινό πρόγραμμα του νηπιαγωγείου. Προκειμένου το παιχνίδι αυτό να είναι δημιουργικό, η διαμόρφωση του σχετικού χώρου θα πρέπει να προκαλεί τα παιδιά να συμμετέχουν, να σχεδιάζουν, να διαφωνούν και να διαπραγματεύονται, να εντοπίζουν προβλήματα και να προσπαθούν να τα επιλύουν, να διαχειρίζονται, να τακτοποιούν, να διατηρούν ή να τροποποιούν το χώρο που έχουν στη διάθεση τους ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους, να τα ενθαρρύνει να εξερευνούν τα υλικά, αλλά και τις σχέσεις τους με τους συνομηλίκους τους και τους ενηλίκους, να φαντάζονται και να δημιουργούν).Οι γωνιές ενοποιούν τη μάθηση με τον καλύτερο τρόπο και επιτρέπουν να αναπτυχθεί ένα πρόγραμμα που σέβεται τις δυνατότητες και τον προσωπικό ρυθμό του κάθε παιδιού. Στο πλαίσιο του παιχνιδιού στις γωνιές συνδέεται αβίαστα το περιεχόμενο διαφορετικών μαθησιακών περιοχών και δίνονται στα παιδιά ευκαιρίες για αυτόνομες δραστηριότητες και αλληλεπίδραση. Στις γωνιές κάθε παιδί επιλέγει να δουλέψει ατομικά, παράλληλα ή σε συνεργασία με το φίλο του ή ως μέλος μιας μικρής ομάδας. Συχνά, με το παιχνίδι σε κατάλληλα διαμορφωμένες γωνιές υποστηρίζεται η ανάπτυξη ενός θέματος και η αποσαφήνιση εννοιών, τις οποίες η εκπαιδευτικός έχει εντάξει στις προς επίτευξη μαθησιακές επιδιώξεις