Εργαστήρια Δεξιοτήτων: “Mission X-Εκπαιδεύσου όπως οι αστροναύτες” (4ος Κύκλος) 2024-2025

Στο πλαίσιο του προγράμματος “Mission X” oι μαθητές/-τριες προπονούνται όπως οι αστροναύτες και μαθαίνουν τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν, ώστε να παραμείνουν σε καλή φυσική κατάσταση και υγιείς στο Διάστημα και στη Γη. Το πρόγραμμα προσφέρεται από το Ελληνικό Γραφείο ESERO που εδρεύει στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) κι αποτελεί ένα συνεργατικό έργο μεταξύ του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (European Space Agency – ESA) κι εθνικών εταίρων, όπως τα Εργαστηριακά Κέντρα Φυσικών Επιστημών (ΕΚΦΕ) το Κέντρο Ψηφιακής Γεωγραφικής Εκπαίδευσης, την Ελληνική Εκπαιδευτική Ένωση STEM, την Ερευνητική Ομάδα ATLAS του ΑΠΘ, κ.ά.

Οι μαθητές και οι μαθήτριες γνώρισαν το διάστημα μέσα από το εκπαιδευτικό υλικό και τα εκπαιδευτικά βίντεο του ESA (European Space Agency) και πραγματοποίησαν διάφορες δραστηριότητες.

1ο Εργαστήριο: “Μήπως φοβάσαι να ταξιδέψεις στο διάστημα;”

Στο εργαστήριο αυτό αξιοποιήσαμε το παραμύθι “Με μια κουβέρτα στο διάστημα” της Χριστίνας Κωνσταντουδάκη (Εκδόσεις Διόπτρα), προκειμένου να κατανοήσουμε τα συναισθήματα των παιδιών και τις σκέψεις τους για το ενδεχόμενο ενός ταξιδιού τους στο διάστημα. Το συναίσθημα του φόβου εκφράστηκε έντονα από αρκετά παιδιά, αιτιολογώντας το ως: “Φοβάμαι ότι το διαστημόπλοιο δεν θα μπορέσει να γυρίσει πίσω στη Γη“, “Φοβάμαι μην μας επιτεθεί εξωγήινος“, “Μπορεί να μας χτυπήσει κομήτης“, “Μπορεί να μας τραβήξει μια μαύρη τρύπα και να χαθούμε“. Οι απαντήσεις τους, ταυτόχρονα, μας αποκάλυψαν και κάποιες από τις προϋπάρχουσες γνώσεις τους για το διάστημα. Έπειτα, κάθε παιδί δημιούργησε την δική του κουβέρτα για το διάστημα, έτσι ώστε να την έχει μαζί του για ασφάλεια στο επερχόμενο ταξίδι μας.

2ο Εργαστήριο: “Ας γνωρίσουμε καλύτερα το διάστημα”

Παρακολουθήσαμε με τα παιδιά διάφορα εκπαιδευτικά βίντεο και μελετήσαμε σημεία από το εκπαιδευτικό υλικό του προγράμματος, προκειμένου να γνωρίσουν καλύτερα το διάστημα. Μιλήσαμε για τους πλανήτες, το φεγγάρι, τις διαφορές ανάμεσα στους κομήτες, τους αστεροειδείς και τους μετεωρίτες ακολουθώντας τον Paxi, ήρωα των εκπαιδευτικών βίντεο του ESA.

3ο Εργαστήριο: “Ας ετοιμαστούμε για το ταξίδι στο διάστημα”

Κατά το εργαστήριο αυτό τα παιδιά δημιούργησαν τις καρτέλες του/της αστροναύτη και τη στολή τους, για να ετοιμαστούν για ένα ταξίδι στο διάστημα.

4ο Εργαστήριο: “Προπονηθείτε όπως οι αστροναύτες”

Το εργαστήριο αυτό χωρίζεται σε 5 διαφορετικές ενότητες που αντιστοιχούν σε 5 φυσικές δραστηριότητες του προγράμματος MIssion-X, οι οποίες προετοίμασαν τα παιδιά, ώστε να γίνουν αστροναύτες.

1) Agility Astro Course

Η αποστολή μας: Ολοκληρώστε μια διαδρομή ευκινησίας όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη ακρίβεια για να βελτιώσετε την ευκινησία, το συντονισμό και την ταχύτητα. 

Όταν οι αστροναύτες πηγαίνουν στο διάστημα και επιστρέφουν στη Γη, αντιμετωπίζουν προκλήσεις με την ισορροπία και τον έλεγχο του σώματος λόγω των αλλαγών στη βαρύτητα. Το μάθημα ευκινησίας χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της ισορροπίας, της δεξιότητας κίνησης των ποδιών και της ευκινησίας ως απάντηση στις αλλαγές της βαρύτητας.
Δεξιότητες
Ισορροπία, Ευκινησία, Χωρική αντίληψη, Πλευρικότητα, Κατευθυντικότητα

2) Building astronaut core

Η αποστολή μας: Εκτελέστε το Commander Crunch και το Pilot Plank για να βελτιώσετε τη δύναμη των κοιλιακών και των ραχιαίων μυών.

Οι αστροναύτες στο διάστημα πρέπει να είναι σε θέση να στρίβουν, να λυγίζουν, να σηκώνουν και να μεταφέρουν ογκώδη αντικείμενα. Πρέπει να έχουν ισχυρούς μύες του κορμού, ώστε να μπορούν να εκτελούν αποτελεσματικά τα καθήκοντά τους και να αποφεύγουν τραυματισμούς. Προκειμένου να διατηρήσουν τη μυϊκή τους δύναμη ενώ βρίσκονται στο διάστημα, οι αστροναύτες ασκούνται σε δραστηριότητες που ενισχύουν τον κορμό πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τις αποστολές τους.
Δεξιότητες
Δύναμη, αντοχή, ισορροπία

3) Crew strength training

Η αποστολή μας: Εκτελέστε καταλήψεις με το βάρος του σώματος και push-ups για να αναπτύξετε τη δύναμη των μυών και των οστών του άνω και κάτω μέρους του σώματος. 

Οι αστροναύτες πρέπει να εκτελούν σωματικές εργασίες στο διάστημα που απαιτούν ισχυρούς μύες και οστά. Σε ένα περιβάλλον μειωμένης βαρύτητας, οι μύες και τα οστά μπορεί να εξασθενήσουν, οπότε οι αστροναύτες πρέπει να προετοιμάζονται με προπόνηση δύναμης. Συνεργάζονται με ειδικούς σε θέματα δύναμης και φυσικής κατάστασης στη Γη και συνεχίζουν να εργάζονται στο διάστημα για να διατηρήσουν τους μυς και τα οστά τους δυνατά για τις εξερευνητικές αποστολές και τις δραστηριότητες ανακάλυψης.
Δεξιότητες
Δύναμη, Ισορροπία, Αντοχή, Ομαδική εργασία, Αντοχή

4) Peake Liftoff

Η αποστολή μας: Εκτελέστε μια δραστηριότητα που συνδυάζει καθίσματα, κάμψεις και άλματα στον αέρα (burpees) για να προωθήσετε τη μυϊκή δύναμη, την ευκινησία, τον συντονισμό και την αντοχή.

Σε ένα περιβάλλον μειωμένης βαρύτητας, οι μύες και τα οστά μπορεί να εξασθενήσουν, επομένως οι αστροναύτες πρέπει να κάνουν ασκήσεις ενδυνάμωσης για να αντιμετωπίσουν την αποδυναμωτική επίδραση της μικροβαρύτητας. Πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη διαμονή τους στο διάστημα, οι αστροναύτες συνεργάζονται στενά με ειδικούς άσκησης για να προπονηθούν σκληρά και να διατηρήσουν τους μύες και τα οστά τους δυνατά για αποστολές εξερεύνησης και δραστηριότητες ανακάλυψης. Οι δραστηριότητες που γυμνάζουν ολόκληρο το σώμα είναι σημαντικές για την προετοιμασία για τις προκλήσεις που σχετίζονται με τη ζωή και την εργασία στο διάστημα.

Δεξιότητες
Δύναμη, Συντονισμός, Αντοχή

5) Get on your space cycle!

Η αποστολή μας: Προπονηθείτε με ποδήλατο για να βελτιώσετε τους μύες των ποδιών, την καρδιοαγγειακή κατάσταση και την αντοχή. 

Μια συσκευή άσκησης που χρησιμοποιείται τακτικά από τους αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό είναι το ποδηλατικό εργόμετρο. Το ποδήλατο παρέχει άσκηση οστικής αντοχής για τα πόδια. Όταν εργάζονται οι μεγάλοι μύες των ποδιών χρειάζονται περισσότερο αίμα. Οι εργαζόμενοι μύες διεγείρουν την καρδιά να αντλήσει περισσότερο αίμα και αναπνέετε πιο γρήγορα για να εισέλθει περισσότερο οξυγόνο – αυτό σημαίνει ότι η προπόνηση με ποδήλατο βοηθά επίσης τους αστροναύτες να διατηρήσουν την αντοχή και την καρδιαγγειακή φυσική κατάσταση.
Δεξιότητες
Αντοχή, Συντονισμός, Ισορροπία, Σταθερότητα

5ο Εργαστήριο: “Πάμε στο διάστημα”

Έχοντας αναπτύξει απαραίτητες δεξιότητες μέσα από τις διάφορες φυσικές δραστηριότητες, ετοιμάσαμε το διαστημόπλοιό μας και πετάξαμε για το διάστημα. Περπατήσαμε στο φεγγάρι, βρήκαμε και μαζέψαμε διαστημικά σκουπίδια, μελετήσαμε κρατήρες, σωθήκαμε από κομήτες και αστεροειδής, σώσαμε φίλους μας αστροναύτες που τελείωσε το οξυγόνο της στολής τους, σωθήκαμε από μαύρες τρύπες, συναντήσαμε εξωγήινους. Μέσα από όλα τα διάφορα σενάρια, ανταλλάξαμε ρόλους και βιώσαμε ξεχωριστά πράγματα!

6ο Εργαστήριο: “Ας γνωρίσουμε τα αστέρια”

Παρατηρώντας το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των παιδιών για τα αστέρια, δημιουργήσαμε ένα sway (Αστέρια και αστερισμοί) με υλικό, ώστε να μάθουμε περισσότερα. Ανταποκριθήκαμε σε κάποιες από τις δοκιμασίες και φτιάξαμε αστερισμούς με τα σώματά μας. Δημιουργήσαμε και τα τηλεσκόπια των αστερισμών που τα φωτίσαμε με φακό στο σκοτάδι.

Τα παιδιά ζωγράφισαν τις υποθέσεις τους για το πώς δημιουργήθηκαν τα αστέρια.
viber image 2025 06 14 23 40 26 333

7ο Εργαστήριο: “Υπάρχουν εξωγήινοι;”

Διαβάσαμε το παραμύθι “Ο άνθρωπος στο φεγγάρι” του Simon Bartram (Εκδόσεις Σαββάλας) και ζωγραφίσαμε τις προτάσεις μας για το πώς ο αστροναύτης Μπομπ μπορεί να αποδείξει στην ανθρωπότητα ότι υπάρχουν εξωγήινοι. Υπάρχουν άραγε;

viber image 2025 06 14 23 38 29 274

8ο Εργαστήριο: “Το ηλιακό μας σύστημα-Αξιολόγηση”

Δημιουργήσαμε ένα ομαδικό έργο με το ηλιακό μας σύστημα, ώστε να αξιολογήσουμε αν θυμόμαστε τη σειρά των πλανητών και τη θέση των αστεροειδών και των κομητών στο διάστημα.