Ξεκίνησε στο νηπιαγωγείο μας εργαστήριο δεξιοτήτων, που αποσκοπεί στην αποδοχή της διαφορετικότητας του εαυτού και των άλλων. Αρχικά, έπαιξαν ένα κινητικό παιχνίδι, όπου χόρευαν στο ρυθμό της μουσικής και στο STOP ακολουθούσαν κάθε φορά την οδηγία της νηπιαγωγού: “πείτε κάτι όμορφο/θετικό για τον εαυτό σας”, “πείτε κάτι θετικό που καταφέρνετε”, “χαιρετίστε το διπλανό σας και πείτε του τί σας αρέσει σε εκείνον”, “χαιρετίστε τον διπλανό σας και πείτε τί θαυμάζετε σε αυτόν”.
Στη συνέχεια, τα παιδιά σχεδίασαν το περίγραμμα του χεριού τους, το έκοψαν και ζωγράφισαν μέσα σε αυτό κάτι που τους αρέσει να κάνουν πολύ. Κόλλησαν τις παλάμες σε ένα δεντράκι που είχε ετοιμάσει η νηπιαγωγός ανακοινώνοντας στην ολομέλεια της τάξης το όνομά τους και τί τους αρέσει να κάνουν. Έτσι, είδαν ότι στον καθένα αρέσουν διαφορετικά πράγματα και αυτό κάνει την ομάδα μας πιο ενδιαφέρουσα.
Στη συνέχεια, η νηπιαγωγός κατέγραψε σε ένα απλό σχεδιάγραμμα τις αντιλήψεις των παιδιών για το πώς συμπεριφερόμαστε στην ομάδα, ώστε όλοι να αισθάνονται αποδεκτοί. Ενθάρρυνε τα νήπια να ομαδοποιήσουν τις αντιλήψεις τους σε 3 λέξεις (φιλία, σεβασμός, συνεργασία), τις οποίες αντέγραψαν σε συννεφάκια για να τις αξιοποιήσουν αργότερα σε ομαδικό κολλάζ. Πρότεινε στα παιδιά να ζωγραφίσουν σε ένα λουλούδι κάτι που θα ήθελε το καθένα να προσέχουν οι άλλοι στη συμπεριφορά τους, ώστε το καθένα να είναι χαρούμενο στη μικρή ομάδα του νηπιαγωγείου. Έτσι, προέκυψαν κάποιοι καινούριοι κανόνες στην τάξη. Τα συννεφάκια και τα λουλούδια των παιδιών αξιοποιήθηκαν για να συμπληρώσουν το κολλάζ με το δεντράκι και τις παλάμες, που είχαν κάνει προηγουμένως. Έδωσαν (με ψηφοφορία) σε αυτό το απλό κολλάζ τον τίτλο “Η εργασία της αγάπης”.
Έπειτα τα παιδιά έπαιξαν ένα παιχνίδι για να αισθανθούν ότι είναι ωραίο που το καθένα είναι μοναδικό: η νηπιαγωγός σκόρπισε στο πάτωμα τόσα χαρτιά όσα και τα παιδιά και έβαλε από πάνω μια μολυβοθήκη. Έβαλε μουσική και τα παιδιά κινούνταν ανάμεσα στα χαρτιά και χωρίς να αγγίζει το ένα το άλλο με διάφορους τρόπους (σκυφτά, με γόνατα τεντωμένα, με τα χέρια στα αυτιά, με μάτια μισόκλειστα κ.α.). Στο STOP της μουσικής η νηπιαγωγός έδειχνε ένα παιδί κι έλεγε στην ομάδα να ακολουθήσουν όλοι τον τρόπο που κινείται αυτό. Στο τέλος της μουσικής κάθε παιδί έπρεπε να σταθεί με το δικό του τρόπο σαν άγαλμα. Ακολούθησε συζήτηση για το πώς ένιωσαν τα παιδιά όταν όλα έπρεπε να κάνουν τις ίδιες κινήσεις, ένιωθαν ελεύθερα; Πότε ένιωθαν πιο άνετα, όταν ακολουθούσαν κάποιον άλλον ή όταν το καθένα κινούνταν με τον τρόπο του και το ρυθμό του; Για να χαλαρώσουν, κάθισαν δίπλα από τη μολυβοθήκη τους και ζωγράφισαν ό,τι τους έρχονταν στο μυαλό για τη διαφορετικότητα. Οι ιδέες τους εξέπληξαν τις νηπιαγωγούς με την ποικιλία τους: “μέρα-νύχτα, άγριο παιδί-ήρεμο παιδί, παιδιά μεγάλα-παιδιά μικρά, παιδιά με χέρια-παιδιά χωρίς χέρια, διαφορετικά παιδιά στο πρόσωπο, παιδάκι παχουλό-παιδάκι λεπτό, παιδάκι σε αναπηρικό καροτσάκι-παιδάκι που περπατά με τα πόδια, σπίτι ψηλό-σπίτι χαμηλό, διαφορετικά λουλούδια, ένας χιονάνθρωπος μικρός και ένας μεγάλος που ο ένας κλαίει και ο άλλος γελάει”.
Ενδιαφέρουσα ήταν και η επεξεργασία (με την τεχνική της ρουτίνας σκέψης “δημιουργικές συγκρίσεις”) δυο έργων ζωγραφικής με εντελώς διαφορετική αισθητική: ο ένας είναι σύγχρονος, “Τα ανθρωπάκια” του Γ. Γαϊτη και ο άλλος του Αrthur Elsley, που ανήκει στην βικτωριανή εποχή. Τα νήπια περιέγραψαν τα έργα με ιδιαίτερη ακρίβεια και εντόπισαν τις διαφορές, που κατέγραψε η νηπιαγωγός. Διασκέδασαν πολύ με το παιχνίδι μίμησης, όπου παρίσταναν τους ήρωες που απεικονίζονταν στους πίνακες για να φωτογραφηθούν από τη νηπιαγωγό. Συζήτησαν γύρω από το ερώτημα “σε ποιόν πίνακα θα ήθελες να ζεις και γιατί;” Στο τέλος της δραστηριότητας, ιχνογράφησαν τη δική τους εκδοχή των έργων σε φύλλο εργασίας.
“Τα ανθρωπάκια” του Γ. Γαϊτη
Arthur J. Elsley
Αποτύπωσαν σε ιχνογράφημα τη δική τους εκδοχή των έργων
Αναπαριστούν τον πίνακα του A. Elsley
Αναπαριστούν τον πίνακα του Γ. Γαϊτη
Άκουσαν έντεχνη ιστορία με θέμα τη διαφορετικότητα (” Ο Έλμερ και το ουράνιο τόξο”, Ντ. Μακ Κι) και αφού τη συζήτησαν, έφτιαξαν μια κούκλα Έλμερ, ώστε να παίζουν όποια σκηνή της ιστορίας θέλουν την ώρα των ελεύθερων δραστηριοτήτων).
Παρακολούθησαν την παρακάτω ιστορία για την αποδοχή της διαφορετικότητας και αφού τη συζήτησαν, σκέφτηκαν ένα μήνυμα που θα έλεγε ο ένας ήρωας στον άλλον, το οποίο αντέγραψαν όπως μπορούσαν από τον πίνακα σε φύλλο εργασίας.
Προσεγγίσαμε τα συναισθήματα μέσα από αυτό το εργαστήριο δεξιοτήτων με αφορμή το παιχνίδι που περιγράφεται παρακάτω: η νηπιαγωγός μοίρασε εικόνες έργων του Πικάσο και της Μάργκαρετ Κιν και έδωσε την οδηγία στα παιδιά να κινηθούν στο ρυθμό της μουσικής χωρίς να αγγίζουν το ένα το άλλο. Όταν συναντούσαν ένα συμμαθητή τους έπρεπε να ανταλλάξουν εικόνες. Αφού οι εικόνες πέρασαν από όλα τα παιδιά για να τις δουν, η μουσική σταμάτησε και τα παιδιά συζήτησαν για τα συναισθήματα του κάθε προσώπου που απεικονίζονταν στους πίνακες ζωγραφικής. Παρακινήθηκαν να αναγνωρίσουν τα συναισθήματα των μορφών στους πίνακες αντιστοιχίζοντας τη φατσούλα με το ανάλογο συναίσθημα. Ακολούθησε συζήτηση όπου κατέληξαν ότι αν και όλοι οι άνθρωποι διαφέρουμε έχουμε κάτι κοινό: ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ.
Εδώ καταγράφονται οι κυριότερες δραστηριότητες για τη θεματική ενότητα “Συναισθήματα”, η οποία αποτελεί επιμέρους στόχο του εργαστηρίου δεξιοτήτων για την αποδοχή της διαφορετικότητας, αλλά και στόχο του σχεδίου δράσης του νηπιαγωγείου για την ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των παιδιών. Συζήτησαν το συναίσθημα του φόβου, ιχνογράφησαν το δικό τους φόβο και ένας φίλος τους πρότεινε έναν τρόπο διαχείρισης τον οποίο ιχνογράφησε δίπλα στο δικό τους φόβο. Έπαιξαν κινητικό παιχνίδι διαχείρισης του παράλογου φόβου, όπου έπρεπε να κάνουν μια μικρή διαδρομή με εμπόδια και να πετάξουν το φόβο τους στη φωτιά. Κατασκεύασαν έναν καλόκαρδο δράκο, που “τρώει” το φόβο τους και έπαιξαν με αυτόν στο κουκλοθέατρο-δραστηριότητα που τα βοηθά να εξωτερικεύουν στους άλλους τα συναισθήματά τους. Παρατήρησαν το έργο του Έντβαρντ Μουνκ “Η κραυγή”, αναγνώρισαν το συναίσθημα του φόβου και φωτογραφήθηκαν ως πρωταγωνιστές του πίνακα. Επεξεργάστηκαν και το συναίσθημα του θυμού και πώς το διαχειριζόμαστε με το φανάρι του θυμού, που έχει ανάλογες οδηγίες (σταμάτα, σκέψου κάτι που σε ηρεμεί, πράξε με ψυχραιμία). Έφτιαξαν και το “Θ” του θυμού και έπαιξαν με αυτό στο κουκλοθέατρο. Φυσικά, συζητήθηκαν και τα συναισθήματα της λύπης και της χαράς. Έφτιαξαν μάλιστα και “το φάρμακο της λύπης”, δηλ. ένα κολλάζ στο οποίο ο καθένας πρότεινε έναν τρόπο διαχείρισης της λύπης.
Έντβαρντ Μουνκ, “Η κραυγή”. Τα παιδιά διασκέδασαν πολύ ενώ πόζαραν σαν τη φοβισμένη μορφή του έργου.
Σημαντικές δραστηριότητες ήταν και όλες όσες αφορούσαν στους συνανθρώπους με ιδιαιτερότητες. Πώς κινείται κάποιος που δεν έχει όραση, πώς διαβάζει, πώς είναι η καθημερινότητα κάποιου που δεν έχει χέρια ή πόδια, μπορεί να ζωγραφίσει; Τα παιδιά είδαν πλούσιο εποπτικό υλικό και “μπήκαν στο πετσί” αυτού του ρόλου μέσα από διάφορα παιχνίδια: ζωγράφισαν με το στόμα, κινήθηκαν με τα μάτια κλειστά χρησιμοποιώντας το ραβδί αλλά και το σκυλάκι-οδηγό, έμαθαν για τη γραφή Braille και έγραψαν το όνομά τους με την ανάγλυφη γραφή χρησιμοποιώντας φακές.
Ρουτίνα σκέψης “Βλέπω-Σκέφτομαι-Αναρωτιέμαι” με θέμα την καθημερινότητα ενός συμπολίτη με κινητικά προβλήματα
Συνθέτουν το όνομα τους με τον κώδικα Braille
Στο πλαίσιο αυτού του εργαστηρίου δεξιοτήτων πραγματοποιήθηκαν και δραστηριότητες που καλλιεργούν τη συνεργασία μεταξύ των μαθητών, η οποία αποτελεί και στόχο του σχεδίου δράσης του νηπιαγωγείου. Με αφορμή δυο έντεχνες ιστορίες που αφορούν τη φιλία και τη συνεργασία, τα παιδιά έπαιξαν διάφορα παιχνίδια όπου έπρεπε να συνεργαστούν για να νικήσουν. Παραθέτουμε εδώ τις φωτογραφίες.
Οι ιστορίες για τη φιλία και τη συνεργασία που επεξεργάστηκαν τα παιδιά
Ομαδική συνεργασία για να μην πέσει η μπάλα από το κινούμενο πανί
Έφτιαξαν κολλάζ με αφορμή την ιστορία “Η σκάλα της αγάπης”, μια ιστορία όπου οι ήρωες έπρεπε να συνεργαστούν για να στείλουν ένα πληγωμένο αστεράκι πίσω στον ουρανό. Ο βασικός στόχος ήταν να επιλέξουν ποιές λέξεις-έννοιες ταιριάζουν για να φτιάξουν τα σκαλοπάτια στη σκάλα της αγάπης.
Έπαιξαν παιχνίδι όπου κάθε φορά που σταματούσε η μουσική έπρεπε να γίνουν ζευγάρι με ένα άλλο παιδί και να εντοπίσουν τις ομοιότητες και τις διαφορές τους. Στο τέλος αποτύπωσαν ομοιότητες και διαφορές σε ένα φύλλο εργασίας.
Άκουσαν την ιστορία για τον “Τομ, το αόρατο αγόρι” και, αφού τη συζήτησαν, εντόπισαν και κατονόμασαν με ιδιαίτερη ευκολία τα συναισθήματα του κεντρικού ήρωα, τα οποία η κυρία κατέγραψε στον πίνακα. Στη συνέχεια τα παιδιά ζωγράφισαν μάσκες με τα συναισθήματα του ήρωα και συνέθεσαν τις λέξεις που περιγράφουν τα συναισθήματά του με γράμματα, που ήταν κολλημένα στο σώμα τους.
Το τραγούδι που παραθέτουμε εδώ αποτέλεσε σύνθημα για την έναρξη των δραστηριοτήτων για τη διαφορετικότητα