«Η Περπερούνα»

ΠΕΡΠΕΡΟΥΝΑ – Θρακιώτικα- Δόμνα Μέγγα 

Από το CD του Χρόνη Αηδονίδη “Τραγούδια καί Σκοποί της Θράκης” (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης).

ΣΤΙΧΟΙ:

Πιρπιρούνα περπατεί του Θιό παρακαλεί: -Βρέξι Κύργι μια βρουχή, μια βρουχή, καλή βρουχή. Να βραχούν οι τσιουμπανοί μι τα πρόβατα τσ’ μαζί, κι μι τα βουβάλια τους κι μι τα γιλάδια τους. Βρέξι Κύργι δυό νιρά, να καρπίσουν τα σπαρτά, νά’ χουμι τρανή σουδειά! Ν’ όσις τρύπις στου διρμόν’ τόσις θυμουνιές στ’ αλών’! Ν’ όσα φύλλα στα κλαδιά, τόσου βιός στ’ αφιντικά! Καλή σουδειά κι καλό μπερεκέτ’* *μπερεκέτι= αφθονία ( τουρκ. λέξη)

ΤΟ ΔΡΩΜΕΝΟ

Ένα πανελλήνιο, πανάρχαιο έθιμο, αυτό της Περπερούνας. Παράλληλα με τις λιτανείες των ιερών εικόνων ή Αγίων Λειψάνων, ο λαός διατήρησε την πεποίθηση της Θείας παρέμβασης στην ανομβρία και μέσω της Περπερούνας ( πιρπιρούνα- περπερούνα= σε κάποια χωριά τού Έβρου, η παπαρούνα ). Μια ομάδα κοριτσιών στολίζει ένα ορφανό κοριτσάκι, την Περπερούνα, με πρασινάδες, και τραγουδώντας από σπίτι σε σπίτι το ομώνυμο τραγούδι, οι νοικοκυρές το ραίνουν με νερό. Το κορίτσι τραντάζεται ώστε το νερό που έπεσε πάνω στα πράσινα φύλλα να περιβρέχει τον χώρο. Με τα φιλοδωρήματα που συγκεντρώνουν τα κορίτσια, βούτυρο, αλεύρι, τυρί, αυγά, ψήνουν πίττες και στήνουν γλέντι, χορεύοντας και τραγουδώντας. Τα περισσεύματα των φαγητών, ανήκουν στην Πιρπιρούνα. Η συγκεκριμένη παραλλαγή σε ρυθμό επτάσημο*, 7/8, (2+2+3- μαντηλάτος) προέρχεται από την Λάδη Διδυμοτείχου. Η μελωδία βρίσκεται, σε ήχο τέταρτο στιχηραρικό. Θράκης. Το τραγούδι πλαισιώνουν φωτογραφίες της περιοχής του Διδυμοτείχου, με την ματιά του διακεκριμένου Σάκη Κιουτσούκη και κάποιες φωτογραφίες εποχής. *επτάσημοι είναι και οι ρυθμοί συρτός 7/8 και ράϊκο, με διαφορετική όμως κατανομή των μέτρων: 3+2+2.