Παναγιώτης Μανώλης, Β Λυκείου
Πώς λειτουργεί και που αποσκοπεί;
Την πρώτη ψηφιακή δικτατορία σύμφωνα με νέες ανακοινώσεις ετοιμάζεται να θέσει σε εφαρμογή η Κίνα από το 2020. Με τη βοήθεια της βιντεοεπιτήρησης και τους σαρωτές αναγνώρισης προσώπων, θα επιτηρεί λεπτό προς λεπτό, κάθε έναν από τα 1,5 δισεκατομμύρια πολίτες της.
Το πρόγραμμα ονομάζεται «κοινωνική πίστωση» και εφαρμόζεται ήδη πιλοτικά σε 40 πόλεις της αχανούς χώρας. Επί της ουσίας είναι ένας μαζικός έλεγχος των πολιτών, σε πραγματικό χρόνο, με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης.
Οι αρχές μπορούν να αναγνωρίζουν πρόσωπα, να σαρώνουν το σώμα, να παρακολουθούν όλους τους πολίτες σε οποιοδήποτε σημείο της κινεζικής επικράτειας κι αν βρίσκονται. Παράλληλα οι κάμερες τροφοδοτούν το σύστημα «κοινωνικής βαθμολόγησης» με προσωπικά δεδομένα, το οποίο βασίζεται στην επιβράβευση, την τιμωρία και τη δημόσια ταπείνωση.
Το σύστημα βαθμολογεί τους πολίτες ανάλογα με την συμπεριφορά που καταγράφουν οι κάμερες. Στη συνέχεια λογισμικά τεχνητής νοημοσύνης, διαχωρίζουν τους πολίτες σε καλούς – που δεν δημιουργούν πρόβλημα στην κοινωνία- και σε «κακούς». H κινεζική κυβέρνηση αναφέρει πως σκοπός του είναι «να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση για θέματα ακεραιότητας και το επίπεδο αξιοπιστίας μεταξύ των μελών της κοινωνίας.
Πως πραγματοποιείται αυτό;
Η βαθμολόγηση του κάθε πολίτη ξεκινάει στην ηλικία των 18. Το άριστα είναι το 1000 ή το Α. Η βαθμολογία του αυξάνεται ή μειώνεται ανάλογα με τις πράξεις του.
Αν για παράδειγμα, οι κάμερες καταγράψουν ότι ο πολίτης βρήκε ένα πορτοφόλι και το παραδώσει στις αρχές, αν βοηθήσει έναν ηλικιωμένο να διασχίσει το δρόμο ή αν δώσει αίμα, τότε η βαθμολογία του αυξάνεται και συγκαταλέγεται στους αξιοσέβαστους και καλύτερους πολίτες της κοινωνίας. Κατά συνέπεια επιβραβεύεται. Με λίγα λόγια η «η κοινωνική πίστωση – βαθμολόγηση» για τον κάθε Κινέζο πολίτη, είναι το διαβατήριο του στην κοινωνία, η δεύτερη του ταυτότητα.
Το πιο αμφιλεγόμενο στοιχείο είναι πως η βαθμολογία του καθενός δεν θα επηρεάζεται μόνο από όσα λέει
και κάνει ο ίδιος αλλά και από όσα λένε και κάνουν οι online φίλοι του, ανεξαρτήτως της μεταξύ τους αλλήλεπιδρασης.
Στην Κίνα του μέλλοντος, εκτός από την αναγνώριση προσώπου, η ταυτοποίηση του πολίτη θα γίνεται και από την στάση του σώματος του. Κατά συνέπεια, τα επόμενα χρόνια, θα είναι ολοένα και πιο δύσκολο για κάποιον να ξεφύγει από τον κρατικό έλεγχο. Με 200 εκατομμύρια «έξυπνες» κάμερες, εγκατεστημένες σε ολόκληρη τη κινεζική επικράτεια, δηλαδή 1 κάμερα ανά 7 κατοίκους, οι Κινέζοι σε λίγους μήνες, θα είναι οι πιο επιτηρούμενοι πολίτες στον κόσμο.
Εκτός από την συμπεριφορά τους, όλες οι συνήθειες τους και η καθημερινότητα τους θα περνάει από το μικροσκόπιο της επιτήρησης, το οποίο δεν θα χάνει την παραμικρή λεπτομέρεια.
Η ένταξη στο σύστημα αυτό θα καταστεί υποχρεωτική για κάθε πολίτη και νομικό πρόσωπο που δραστηριοποιείται στην Κίνα από το 2020 όταν το κράτος θα έχει αναπτύξει το δικό του πρόγραμμα, ωστόσο ήδη από το 2015 η κινεζική κυβέρνηση παραχώρησε σε οκτώ κινεζικές εταιρείες ειδική άδεια για να αναπτύξουν τα δικά τους πιλοτικά προγράμματα ώστε να δοκιμαστούν οι λογάριθμοι που θα χρησιμοποιηθούν τελικά και να εκτιμηθεί η αποτελεσματικότητα του.
Από τις οκτώ εταιρείες που αδειοδοτήθηκαν, οι δύο δραστηριοποιούνται σε επιχειρηματικά πεδία όπου η συλλογή τεράστιου όγκου δεδομένων είναι αναπόσπαστο κομμάτι για τη σωστή λειτουργία τους.
Μία από αυτές είναι και η Sesame Credit. Πρόκειται για θυγατρική της γιγαντιαίας πολυεθνικής ηλεκτρονικού εμπορίου Alibaba, η οποία ανήκει στις εταιρείες που χρησιμοποιούν κατ’ εξοχήν οι Κινέζοι για online αγορές, πληρωμή υπηρεσιών διασκέδασης και λογαριασμών, μεταφορά χρηματικών ποσών και εξόφληση υποχρεώσεων όπως δίδακτρα κ.λπ.
Το σύστημα της Sesame Credit
Θα εξετάζει την πιστοληπτική ικανότητα των πολιτών, δηλαδή αν «εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους», αν δηλώνουν ορθά τα προσωπικά τους στοιχεία, τις συμπεριφορές και προτιμήσεις τους και τέλος τις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Οι πρώτες τρεις κατηγορίες δεν είναι κάτι που θα έπρεπε να μας ξενίζει ιδιαίτερα, εξάλλου τα ίδια περίπου στοιχεία μας συλλέγονται κι επεξεργάζονται από τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς προκειμένου να εκδώσουμε μια πιστωτική κάρτα ή να πραγματοποιήσουμε άλλες συναλλαγές.
Η τέταρτη και η πέμπτη κατηγορία στοιχείων όμως είναι εκείνες που εύλογα προκαλούν ανησυχίες σε όσους δεν επιθυμούν να ζήσουν μια οργουελική πραγματικότητα όπου κάθε επιλογή, ακόμα και άκρως προσωπική θα καταγράφεται και θα επεξεργάζεται, ώστε το κράτος να αποφανθεί αν είσαι «καλός», «χρήσιμος» και «αξιόπιστος» πολίτης και αναλόγως να σε επιβραβεύσει ή να σε τιμωρήσει ακόμα και αν δεν έχεις προβεί σε κάποια παράνομη πράξη.
Τι προβλέπεται για τους αναξιόπιστους πολίτες;
Όσοι έχουν χαμηλή βαθμολογία θα τιμωρούνται με συνδέσεις διαδικτύου χαμηλότερης ταχύτητας, περιορισμένη πρόσβαση σε εστιατόρια και χώρους διασκέδασης και αναψυχής και την αφαίρεση του δικαιώματος να ταξιδεύουν ελεύθερα εκτός της χώρας.
Ακόμα, η κατάταξη των πολιτών θα επηρεάζει την κοινωνική τους ασφάλιση, τη δυνατότητα να αποκτήσουν ιδιωτική ασφάλιση ή το να γίνουν δεκτά τα παιδιά τους σε ιδιωτικά σχολεία.
Σε όσους έχουν ιδιαίτερα χαμηλή βαθμολογία θα απαγορεύεται η απασχόληση στον δημόσιο τομέα και σε επαγγέλματα όπως του δημοσιογράφου ή του δικηγόρου καθώς εκεί η «αξιοπιστία» θεωρείται απαραίτητη για την άσκησή τους. Το κυβερνητικό έγγραφο που περιγράφει τις συνέπειες της χαμηλής αξιοπιστίας αναφέρει επί λέξει πως το κοινωνικό σύστημα αξιοπιστίας θα «επιτρέπει στους αξιόπιστους να κυκλοφορούν ελεύθερα παντού κάτω από τους ουρανούς ενώ θα δυσκολεύει τους αναξιόπιστους στο να κάνουν έστω και ένα βήμα».
Ο Meng Xiang, επικεφαλής του εκτελεστικού τμήματος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δήλωσε: «Έχουμε υπογράψει ένα μνημόνιο με πάνω από 44 κυβερνητικά τμήματα ώστε να περιορίζουμε τα “αναξιόπιστα” άτομα σε πολλαπλά επίπεδα».
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως ήδη 1,65 εκατομμύρια πολίτες που βρίσκονται στη μαύρη λίστα δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν το τρένο για τις μετακινήσεις τους ενώ τα τελευταία 4 χρόνια έχει απαγορευθεί η πτήση με αεροπλάνο σε 6,15 εκ. άτομα λόγω «κοινωνικών παραπτωμάτων».
Πηγές:
- https://www.lifo.gr/
- https://privacy.ellak.gr/
- Google εικόνες
