Πρόσφατη έρευνα υποστηρίζει πως για την αποτελεσματική πρόληψη του σχολικού εκφοβισμού, τα σχολεία οφείλουν να κατανοήσουν την έννοια του θετικού σχολικού κλίματος, να χρησιμοποιούν αξιόπιστα μέτρα για την αξιολόγησή του, καθώς και αποτελεσματικά προγράμματα πρόληψης και παρέμβασης για τη βελτίωσή του.
Η Cixin Wang, επίκουρη καθηγήτρια στο Graduate School of Education του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, είναι συν-συγγραφέας του άρθρου «Ο κρίσιμος ρόλος του σχολικού κλίματος στην αποτελεσματική πρόληψη του εκφοβισμού» («The Critical Role of School Climate in Effective Bullying Prevention») μαζί με τους Brandi Berry και Susan M. Swearer, από το Πανεπιστήμιο Νεμπράσκα-Λίνκολν. Η δημοσίευση του άρθρου έγινε στο περιοδικό Theory Into Practice.
«Ο εκφοβισμός αποτελεί ένα ιδιαίτερα πολυσύνθετο πρόβλημα», αναφέρει η Wang. «Με αυτή τη μελέτη, προσπαθούμε να παρέχουμε στο προσωπικό των σχολείων κάποια βήματα, με αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα, ώστε να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο».
Τα τελευταία χρόνια, υπήρξε αυξημένο ενδιαφέρον από πλευράς του προσωπικού των σχολείων, των γονέων και των μαθητών για τη μείωση της εκφοβιστικής συμπεριφοράς. Ωστόσο, παραμένει μία πρόκληση για τους εκπαιδευτικούς ο τρόπος αξιολόγησης των παραγόντων που προκαλούν το φαινόμενο του εκφοβισμού, καθώς και η επιλογή αποτελεσματικών προγραμμάτων πρόληψης και παρέμβασης.
Η Wang και οι συνεργάτες της προσπάθησαν να διερευνήσουν αυτά τα ζητήματα, τονίζοντας τη σημασία του σχολικού κλίματος στην πρόληψη του εκφοβισμού και πραγματοποιώντας ανασκόπηση των προγραμμάτων αξιολόγησης και παρέμβασης του σχολικού κλίματος.
Αυτό που βρήκαν είναι ότι οι θετικές σχέσεις μεταξύ των μαθητών και των εκπαιδευτικών, καθώς και η αρνητική στάση απέναντι σε ανάρμοστες συμπεριφορές, όπως ο εκφοβισμός, αποτελούν βασικά στοιχεία ενός θετικού σχολικού κλίματος. Για τη δημιουργία αυτού του θετικού κλίματος, το προσωπικό του σχολείου πρέπει να προάγει και να αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση κατάλληλων στάσεων και συμπεριφορών, όπως η φροντίδα και ενσυναίσθηση, καθώς και κατάλληλων αλληλεπιδράσεων μεταξύ των εκπαιδευτικών και εκπαιδευτικών-μαθητών.
Για την υιοθέτηση στάσεων κατά του εκφοβισμού, εκτός από την προώθηση της γνώσης και της ευαισθητοποίησης σχετικά με το θέμα, οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει, επίσης, να λαμβάνουν πολύ σοβαρά την αναφορά κάθε περιστατικού εκφοβισμού και να παρεμβαίνουν με συνέπεια, σύμφωνα με τους κανόνες του σχολείου, και όχι να αγνοούν την εκφοβιστική συμπεριφορά.
Ζωτικής σημασίας για την εδραίωση ενός υγιούς σχολικού κλίματος είναι και η συμπεριφορά των ίδιων των ενηλίκων, οι οποίοι οφείλουν να απέχουν από συμπεριφορές εκφοβισμού μαθητών ή άλλων στο σχολείο. Παράλληλα, οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να ενσωματώσουν τις παρεμβάσεις για τη βελτίωση του σχολικού κλίματος στο επίσημο πρόγραμμα μαθημάτων του σχολείου και να χρησιμοποιούν στιγμές διδασκαλίας για να συζητήσουν ανοιχτά θέματα, που σχετίζονται με τον εκφοβισμό, όπως είναι η δημοτικότητα και ο κοινωνικός εξοστρακισμός.
Τέλος, ο εκφοβισμός δεν αποτελεί ένα πρόβλημα συμπεριφοράς μόνο, αλλά είναι και ένα πρόβλημα ψυχικής υγείας. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι μαθητές, που εμπλέκονται σε φαινόμενα εκφοβισμού, αντιμετωπίζουν περισσότερες δυσκολίες ψυχικής υγείας και εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα γνωστικών στρεβλώσεων. Συνεπώς, οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να αναζητούν βοήθεια από επαγγελματίες ψυχικής υγείας για τους μαθητές, που συμμετέχουν σε πράξεις εκφοβισμού και βιώνουν προβλήματα ψυχικής υγείας.
Πηγή:
University of California – Riverside (2013, November 25). School climate key to preventing bullying. ScienceDaily.