ΜΑΘΗΜΑ :  Χημεία – Εργαστηριακή  Άσκηση

 ΤΑΞΗ :        Α΄ Λυκείου

 Διδάσκων: Γιαμπουράς Στέλιος

 

ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ:    Αντιδράσεις  απλής & διπλής αντικατάστασης  –

                                                                         εξουδετέρωση  ( απαραίτητες γνώσεις)

ΧΩΡΟΣ : Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών  

 

 ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ : Μία (1) διδακτική ώρα

 

 

Γενικοί  Σκοποί  –  Στόχοι : Οι μαθητές

• Να αυξήσουν το ενδιαφέρον τους για το μάθημα της Χημείας και τη Χημεία  και να ευχαριστηθούν το μάθημα (ενασχόληση με το εργαστήριο)
• Να αποκτήσουν  τεχνικές δεξιότητες και εμπειρία σε εργαστηριακές τεχνικές
• Να αναπτύξουν  την παρατηρητικότητα, την περιέργεια και τη φαντασία τους
•  Να αναπτύξουν την ερευνητική τους διάθεση
•   Να αναπτύξουν την πρωτοβουλία και την υπευθυνότητα
• Να παρατηρούν και να συλλέγουν δεδομένα και να τα καταγράφουν συστηματικά
• Να κάνουν υποθέσεις και να τις ελέγχουν πειραματικά
• Να κατανοούν την έννοια του πειραματικού σφάλματος και να προσδιορίζουν τις αιτίες του

 

 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

 

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ……………………………………….

ΤΜΗΜΑ ………………………..

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ………………………………………….

 

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ  ΑΠΛΗΣ  κ’ ΔΙΠΛΗΣ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ , ΕΞΟΥΔΕΤΕΡΩΣΗΣ

Στόχοι:

•   Να διατηρείς την τάξη και την καθαριότητα στο εργαστήριο
•   Να τηρείς –εφαρμόζεις τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας
•   Να ακολουθείς γραπτές ή προφορικές οδηγίες με ακρίβεια (αλλά πάντοτε με κριτική διάθεση)
•   Να χρησιμοποιείς τις χημικές ουσίες με σεβασμό στο περιβάλλον.
•   Να αναπτύξεις την αποτελεσματική συνεργασία και επικοινωνία με τους άλλους
•   Να δεις ότι κάτι που έμαθες στη θεωρία ισχύει και στην πράξη
•   Να ελέγχεις πειραματικά τη θεωρία ( Ασκήσεις:  2^η , 3^η , 4^η , )
•   Να ερμηνεύεις τις παρατηρήσεις σου από τις γνώσεις σου ( ασκήσεις: 1^η, 5^η, 6^η, 7^η, 8^η)

 

Διαθέτουμε τα παρακάτω αντιδραστήρια (ουσίες)

 Α. Στερεά :  Fe (πρόκα)

Mg ( ταινία μαγνησίου)

Cu ( χάλκινο σύρμα)

Al  (αλουμινόχαρτο)

CαCO₃ ( κιμωλία)

Β. Διαλύματα:  HCl 0,1Μ,  HCl 5%w/v(εμπορίου), NαΟΗ 1Μ, KI 0,1Μ , AgNO₃ 0,1Μ
Pb(NO₃)₂ 0,1Μ, CuSO₄ 10% w/v   

 

  Γ. Δείκτης : Φαινολοφθαλεΐνη

    

Όργανα – Σκεύη : Στήριγμα  με δοκιμαστικούς σωλήνες

 

1^η Άσκηση:  Σε δοκιμαστικό σωλήνα ρίχνω πέντε σταγόνες διαλύματος CuSO₄    στη συνέχεια βυθίζουμε σε αυτό την πρόκα .

Γράψτε τις παρατηρήσεις σας και εξηγείστε τις: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………..

Γράψτε τη χημική αντίδραση που έγινε : ………………………………………………………..

 

Συμπληρώστε:

Η παραπάνω αντίδραση είναι μία αντίδραση …………..    ………………………………….

 

2^η Άσκηση : Με χρήση των παραπάνω αντιδραστηρίων να πραγματοποιήσετε δύο αντιδράσεις  από

τις οποίες να εκλύεται αέριο Η₂↑.  Γράψτε και τις χημικές εξισώσεις των αντιδράσεων.

1. …………………………………………………………………………………………….

 

1. ………………………………………………………………………………………………

 

Συμπληρώστε:

Οι δύο παραπάνω αντιδράσεις είναι αντιδράσεις   ………………    ……………………………………….

 

3^η Άσκηση :   Με χρήση των παραπάνω αντιδραστηρίων να πραγματοποιήσετε μία αντίδραση  από

την οποία να εκλύεται αέριο CO₂↑.  Γράψτε  τη χημική εξίσωση της αντίδρασης:

 

…………………………………………………………………………………………………..

 

Συμπληρώστε:

Η παραπάνω αντίδραση είναι αντίδραση   ………………    ……………………………………….

 

4^η Άσκηση:   Με χρήση των παραπάνω αντιδραστηρίων να πραγματοποιήσετε δύο αντιδράσεις  από

τις οποίες να σχηματίζονται δύο δυσδιάλυτα άλατα. Γράψτε  τις χημικές εξισώσεις των
αντιδράσεων και σημειώστε ποια είναι τα δυσδιάλυτα άλατα ( ιζήματα).

 

1. …………………………………………………………………………………………………..

 

1. …………………………………………………………………………………………………..

 

Συμπληρώστε:

Οι δύο παραπάνω αντιδράσεις είναι αντιδράσεις   ………………    ……………………………………….

 

5^η Άσκηση:   Σε δοκιμαστικό σωλήνα ρίχνω 1 mL  διαλύματος CuSO₄, στη συνέχεια προσθέτω
διάλυμα ΝαΟΗ .  Σημειώστε τις παρατηρήσεις σας

………………………………………………………………………………………………….
Γράψτε  τη χημική εξίσωση της αντίδρασης που έγινε και ερμηνεύστε τις παρατηρήσεις σας
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………

Συμπληρώστε:

Η παραπάνω αντίδραση είναι αντίδραση  ……………………………………………………….

 

 

6^η Άσκηση:  Στον προηγούμενο δοκιμαστικό σωλήνα ρίχνω σταγόνα σταγόνα διάλυμα HCl 5%w/v και  παρατηρώ.
α) Σημειώστε τις παρατηρήσεις σας  …………………………………………………….

β) Γράψτε την αντίδραση που πραγματοποιήθηκε και ερμηνεύστε τις παρατη-
ρήσεις σας .  ………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………….

 

γ) Συμπληρώστε :  Η παραπάνω αντίδραση είναι μία αντίδραση ……………………………

 

7^η Άσκηση: Σε δοχείο (που κλείνει) τοποθετώ περίπου 1 mL  διαλύματος ΝαClO (χλωρίνη) και πέντε σταγόνες διαλύματος ΚΙ 0,1Μ έτσι ώστε τα δύο διαλύματα να μην έρχονται σε επαφή.

Στη συνέχεια ρίχνω περίπου 10 σταγόνες διαλύματος ΗCl 5%w/v στη χλωρίνη κλείνω το δοχείο και σημειώνω τις παρατηρήσεις μου

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

 

Σημείωση : Η χλωρίνη με το HCl_(aq) αντιδρά, εκλύοντας αέριο χλώριο, ως εξής:

 

NaClO   +  2HCl  →  NaCl + Cl₂↑ + H₂O

 

Γράψτε τη δεύτερη αντίδραση που πραγματοποιήθηκε ερμηνεύοντας ταυτόχρονα τις παρατηρήσεις σας

………………………………………………………………………………

 

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8^η Άσκηση:  Σε δοκιμαστικό σωλήνα  ρίχνω περίπου 1mL( 20 στγ)  διαλύματος HCl 0,1M  και μία σταγόνα δείκτη φαινολοφθαλεΐνη . Κατόπιν προσθέτω σταγόνα – σταγόνα , αναδεύοντας  συγχρόνως , διάλυμα ΝαΟΗ  μέχρι το μίγμα να γίνει κόκκινο. ( H φαινολοφθαλεΐνη είναι άχρωμη σε  διαλύματα με  pH<8  και κόκκινη σε διαλύματα με pH>8

α) Γράψτε την αντίδραση που πραγματοποιήθηκε :

…………………………………………………………………………………………………

 

β) Συμπληρώστε :  Η παραπάνω αντίδραση είναι μία αντίδραση ……………………………και όταν όλη η ποσότητα του ΗCl αντέδρασε το pH του διαλύματος από όξινο έγινε  ………………. λόγω της περίσσειας του ΝαΟΗ που είναι ……………. . Έτσι  η ………………………………… από άχρωμη σε όξινο περιβάλλον έγινε  κόκκινη στο ……..