Τα προγράμματα είναι ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής μας. Μας κρατάνε στη ρουτίνα μας και μας βοηθούν να εκπληρώσουμε τους στόχους μας. Σε μία τάξη προσχολικής αγωγής, το πρόγραμμα είναι θα λέγαμε η «ραχοκοκαλιά» της μέρας μας. Συχνά, οι μαθητές μας ρωτούν «τι θα κάνουμε μετά;», «πότε θα πάμε έξω;» και «πότε θα έρθει η μαμά μου;». Για το λόγο αυτό, από την αρχή της χρονιάς αναρτώ στην τάξη μου καρτέλες με το πρόγραμμα μας οι οποίες έχουν, εκτός από λέξεις, και εικόνες ώστε να μπορούν να τις «διαβάζουν» οι μικροί μου μαθητές και να ξέρουν τι να περιμένουν.

Δημιουργώντας ένα πρόγραμμα με εικόνες για τους μικρούς μας μαθητές

Τα προγράμματα με εικόνες αποτελούν ένα ισχυρό εργαλείο για την τάξη μας. Και το καλύτερο είναι ότι είναι πανεύκολο να δημιουργηθούν. Το μόνο που χρειάζεται, είναι ένα pocket chart και καρτέλες με τα μέρη του προγράμματός μας. Κάθε φορά που ολοκληρώνεται μια δραστηριότητα αφαιρούμε την καρτέλα που την αναπαριστά ή τη γυρίζουμε ανάποδα. Έτσι, είναι εύκολο για τους μαθητές μας να γνωρίζουν τι ακολουθεί μέσα στη μέρα μας.

Τα πλεονεκτήματα ενός προγράμματος με εικόνες

1 Τα παιδιά μαθαίνουν τη ρουτίνα της τάξης πολύ πιο γρήγορα όταν είναι με έναν τρόπο που καταλαβαίνουν (με εικόνες). Αυτό βοηθάει πολύ και τους μαθητές που μαθαίνουν ευκολότερα μέσω των οπτικών ερεθισμάτων.

2. Μας εξοικονομεί χρόνο. Όσο πιο γρήγορα μάθει η τάξη μας το πρόγραμμα, τόσο λιγότερο χρόνο θα χρειαζόμαστε για να την προετοιμάσουμε για την επόμενη δραστηριότητα. Επιπλέον, δε θα χρειάζεται να απαντάμε συνέχεια σε ερωτήσεις του τύπου «τι θα κάνουμε μετά» ξανά και ξανά.

3. Βοηθάει τα παιδιά να αισθάνονται ασφάλεια. Όπως εμάς μας αρέσει να γνωρίζουμε τι θα συμβεί μέσα στη μέρα μας, το ίδιο ισχύει και για τα παιδιά. Τα προγράμματα με εικόνες μας βοηθούν να αποφύγουμε αρνητικές συμπεριφορές λόγω έλλειψης ελέγχου.

4. Οι μαθητές που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον αποχωρισμό ή είναι αγχωμένοι αισθάνονται ένα είδος παρηγοριάς όταν γνωρίζουν τι ακολουθεί. Μπορούμε να τους ζητήσουμε να μας βοηθήσουν με την αφαίρεση των καρτελών κάθε φορά που ολοκληρώνεται μια δραστηριότητα.

5. Βοηθάει τα παιδιά που δυσκολεύονται στις μεταβάσεις. Δείχνουμε το πρόγραμμα και εξηγούμε στους μαθητές μας γιατί αλλάζουμε δραστηριότητα. Με το πρόγραμμα, τα παιδιά έχουν σαφή εικόνα του πώς θα εξελιχθεί η μέρα τους.

6. Τις μέρες που αλλάζει η συνηθισμένη μας ρουτίνα, εισάγουμε τις νέες δραστηριότητες στο πρόγραμμά μας. Το πρόγραμμα μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά που αισθάνονται ανασφάλεια όταν αλλάζει κάτι στη ρουτίνα τους καθώς θα γνωρίζουν τι ακολουθεί.

7. Τα προγράμματα με εικόνες είναι ένας θαυμάσιος τρόπος να βοηθήσουμε τους μαθητές μας να μάθουν την ακολουθία των δραστηριοτήτων της τάξης μας, και να χρησιμοποιούν λέξεις όπως «αρχικά», «στη συνέχεια» και «στο τέλος».

Πώς χρησιμοποιείται

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε, ότι όλα τα πλεονεκτήματα ενός προγράμματος με εικόνες δεν θα έχουν καμιά αξία, αν πρώτα δε μάθουμε στους μαθητές μας πώς να το χρησιμοποιούν. Αλλιώς, το πρόγραμμα μας θα είναι απλά μια φασαρία στον τοίχο της τάξης μας.

Αρχικά, πρέπει να κάνουμε το πρόγραμμα μέρος της πρωινής μας ρουτίνας. Έτσι, κατά τη διάρκεια της παρεούλας μπορούμε να βλέπουμε γρήγορα μία μία τις κάρτες (δραστηριότητες) που περιλαμβάνει το πρόγραμμα μας ώστε οι μαθητές να αρχίσουν να συσχετίζουν τις εικόνες με τα γεγονότα.

Επίσης, είναι σημαντικό μέσα στη μέρα μας να αναφέρουμε στα παιδιά ότι ολοκληρώσαμε μια δραστηριότητα και να γυρνάμε/ αφαιρούμε την αντίστοιχη καρτέλα. Για παράδειγμα, ενώ τα παιδιά τρώνε, θα πούμε δυνατά «Για να κοιτάξουμε το πρόγραμμα» και θα πάμε στο πρόγραμμα και θα γυρίσουμε τις δραστηριότητες που έχουν ήδη γίνει. Καθώς κάνουμε τη διαδικασία, μιλάμε στα παιδιά, ώστε να έχουν μια σαφή εικόνα του τρόπου χρήσης του προγράμματος.

Αφού τα παιδιά εξοικειωθούν με το πρόγραμμα μπορούμε να ορίσουμε κάποιο βοηθό της τάξης που θα είναι υπεύθυνος να γυρνάει τις κάρτες του προγράμματος. Έτσι, δε θα ξεχνάμε να τις γυρίσουμε αφού θα υπάρχει κάποιος που να μας το θυμίζει μιας και θα είναι η δουλειά του!

Μια τελευταία ιδέα, που αφορά τα παιδιά με πιο εξειδικευμένες ανάγκες, θα ήταν να δημιουργήσουμε ατομικά προγράμματα μικρότερου μεγέθους. Έτσι, θα βοηθήσουμε κάποιους μαθητές που δυσκολεύονται στις μεταβάσεις από τη μια δραστηριότητα στην άλλη, μαθητές που έχουν την ανάγκη να έχουν αυτή τη δουλειά αυτή κάθε μέρα ή μαθητές με ειδικές μαθησιακές ανάγκες.

Καρτέλες για το πρόγραμμα της τάξη σας

Για να σας βοηθήσω να εφαρμόσετε πιο εύκολα το πρόγραμμα με εικόνες στην τάξη σας δημιούργησα κάποιες καρτέλες! Χρησιμοποιώντας αυτές θα σας είναι πολύ εύκολο να δημιουργήσετε το πρόγραμμα της δικής σας τάξης. Μπορείτε να τις βρείτε εδώ!