Το να ξεκινάς την καριέρα σου ως εκπαιδευτικός μπορεί να είναι κάτι συναρπαστικό, γεμάτο ελπίδες, δυνατότητες, αλλά για να είμαστε ειλικρινείς, είναι και αρκετά αγχωτικό. Αν είστε καινούριοι στην προσχολική αγωγή ή στην εκπαίδευση γενικότερα, εδώ θα βρείτε μερικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν στο ξεκίνημά σας! Αυτές οι συμβουλές, όμως, είναι εξαιρετικές και για όλους τους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς, γεμάτες με υπενθυμίσεις, νέες ιδέες, και μια δόση χιούμορ.

Συμβουλή Νο1: Δημιούργησε σχέσεις

Ίσως μία από τις πιο σημαντικές συμβουλές για τους νέους εκπαιδευτικούς: θυμήσου τι είναι σημαντικό. Υπάρχουν εκατοντάδες πράγματα για τα οποία ανησυχούμε κάθε μέρα, αλλά το πιο σημαντικό είναι η σχέση μας με τους μαθητές μας. Όταν όλα τα άλλα αποτυγχάνουν, όταν τα σχέδια μαθήματος δεν τραβάνε, όταν οι κατασκευές μας καταλήγουν σε καταστροφή – αυτό που μπορούμε να έχουμε υπό τον έλεγχο μας είναι η σχέση και η σύνδεση μας με τους μαθητές μας. Ακόμη κι αν δεν μπορούμε να κάνουμε οτιδήποτε άλλο στην τάξη μας, αυτό που μπορούμε είναι να χρησιμοποιήσουμε το χρόνο μας για να δημιουργήσουμε σχέσεις. Και όλα τα άλλα θα έρθουν στην ώρα τους.

Πρώτα αγάπα, και μετά δίδαξε! Πρώτα συνδέσου, και μετά διόρθωσε. Πρέπει να συνδεθείς με τους μαθητές σου ώστε να θέλουν να ακούσουν αυτά που έχεις να τους πεις. Να θυμάσαι ότι οι μαθητές σου είναι άνθρωποι. Και παρόλο που είναι μικροί έχουν πραγματικά συναισθήματα, γνώμη και ιδέες. Τα παιδιά το καταλαβαίνουν όταν κάποιος τους φέρεται σαν μοναδικά άτομα και τους δείχνει σεβασμό. Γνώρισε καλά τον κάθε μαθητή σου, μάθε τα ταλέντα, τις ασχολίες, τις αδυναμίες του.  Δημιούργησε σχέσεις με όλους τους μαθητές σου, ακόμη και τους πιο δύσκολους. Συχνά, είναι αυτοί που το χρειάζονται περισσότερο! Δείξε στους μαθητές σου πόσο αγαπάς να τους διδάσκεις, και αυτοί θα αγαπήσουν τη μάθηση. Οι σχέσεις είναι το κλειδί για την επιτυχία – και όχι μόνο με τους μαθητές μας. Χτίζουμε σχέσεις και με τους γονείς, τους συναδέλφους και όποιον άλλον υπάρχει στο σχολείο μας.

Συμβουλή Νο2: Βρες κάποιον να σε καθοδηγήσει

Ένας εξαιρετικός μέντορας είναι ανεκτίμητος. Βρες κάποιον στο σχολείο σου, στη γειτονιά σου, στην πόλη σου, ή ακόμη και στο διαδίκτυο, και πάτησε πάνω στη γνώση του για να χτίσεις το δικό σου στυλ διδασκαλίας. Όλοι οι εκπαιδευτικοί δούλεψαν κάποτε για πρώτη φορά, έτσι το να βρεις κάποιον πρόθυμο να μοιραστεί την εμπειρία του μαζί σου, είναι ακόμη μια βοήθεια που μπορείς να χρησιμοποιήσεις.

Συμβουλή Νο3: Μην κάνεις συγκρίσεις

Προσοχή! Μη συγκρίνεις τον εαυτό σου με άλλους, ειδικά με εκείνους που διδάσκουν εδώ και πολύ καιρό. Η πρώτη χρονιά διαφέρει πολύ από τη δέκατη. Όλοι είμασταν καινούριοι εκπαιδευτικοί κάποτε. Να θυμάσαι ότι μπορεί να είσαι ο καλύτερος νέος εκπαιδευτικός και όταν κοιτάξεις πίσω πέντε χρόνια αργότερα να αναρωτιέσαι “πώς τα έκανα έτσι;”.

Συμβουλή Νο4: Ξεκίνα κάθε μέρα με το σωστό τρόπο

Κάθε μέρα είναι μια καινούρια αρχή, και ανάλογα με το πώς την προσεγγίζεις θα έχει και την ανάλογη επιτυχία.

Να θυμάσαι:

• Ξεκίνα την κάθε σου μέρα με θετική διάθεση. Ακόμη κι αν δεν το αισθάνεσαι, προσποιήσου μέχρι που να τα καταφέρεις!
• Δώσε χρόνο στον εαυτό σου κάθε πρωί πριν έρθουν οι μαθητές σου για να προετοιμάσεις τα πράγματα που χρειάζεσαι. Αν δεν είναι δυνατό, κάνε το την προηγούμενη πριν φύγεις από το σχολείο.
• Χαιρέτησε το κάθε παιδί αμέσως μόλις φτάσει στο σχολείο με ενθουσιασμό και ένα μεγάλο χαμόγελο. Είναι τόσο μεγάλη ευλογία να τα έχεις στην τάξη σου! Χαιρέτησε και τους γονείς επίσης.
• Αν οι μικροί σου μαθητές δυσκολεύονται να αποχωριστούν τους γονείς τους, χρειάζεται να έχεις προετοιμάσει κάτι για να τους απασχολήσεις, μια δραστηριότητα στην οποία δε θα μπορούν να αντισταθούν, όπως οι πλαστελίνες ή η ζωγραφική με πινέλα.
• Δημιούργησε στην τάξη σου μια πρωινή ρουτίνα στην οποία να χαιρετάς κάθε μαθητή σου ξεχωριστά με μια κίνηση που θα επιλέξουν οι ίδιοι (κόλλα πέντε, χειραψία, χορός κ.λπ). Με αυτό τον τρόπο θα κάνεις τους μαθητές σου να αισθανθούν ευπρόσδεκτοι στην τάξη και θα τους βοηθήσεις να ανυπομονούν να ξεκινήσουν τη μέρα τους μαζί σου.
• Ξεκίνα τη μέρα σου με μια ιστορία και ένα τραγούδι. Έτσι, θα κερδίσεις το ενδιαφέρον των μαθητών σου γι’ αυτό που θα μάθουν τη συγκεκριμένη μέρα.

Συμβουλή Νο5: Μουσική

Άλλο ένα απαραίτητο στοιχείο είναι η μουσική. Η μουσική αρέσει σε όλους – ακόμη κι αν οι μικροί σου μαθητές δεν ανταποκρίνονται σε οτιδήποτε άλλο, είναι πολύ πιθανό να ανταποκριθούν στη μουσική. Μάθε πέντε τραγούδια που μπορείς να τραγουδήσεις εύκολα. Χρησιμοποίησε τα για τις μεταβάσεις από τη μια δραστηριότητα στην άλλη, όταν αισθάνεσαι λίγο αγχωμένος, όταν θέλεις να τραβήξεις την προσοχή των παιδιών. Η μουσική είναι πανίσχυρη σε αυτή την ηλικία. Φτιάξε τα δικά σου τραγούδια ή χρησιμοποίησε τραγούδια άλλων εκπαιδευτικών ή μουσικών. Μπορείς να χρησιμοποιήσεις το ρυθμό από υπάρχοντα τραγούδια και να βάλεις τις δικές σου λέξεις. Το τραγούδι είναι ένας όμορφος τρόπος να συνδεθείς με τους μαθητές σου. Μην το σκέφτεσαι! Δεν τους νοιάζει καν αν είναι παράφωνος/η.

Η μουσική είναι μαγική. Τραγούδα, τραγούδα, τραγούδα, διασκέδασε, κάνε αστεία, και δείξε στους μαθητές σου ότι τους αγαπάς. Χρησιμοποίησε τη μουσική συνέχεια, ακόμη και στις ελεύθερες δραστηριότητες. Η μουσική ενεργοποιεί διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου, οπότε είναι σημαντικό να τη χρησιμοποιούμε πολύ συχνά. Ακόμη και τα παιδιά με αυτισμό μπορεί να ανταποκριθούν πιο εύκολα αν τους δώσουμε οδηγίες με τη μορφή τραγουδιού, παρά λεκτικά.

Συμβουλή Νο6: Να είσαι καλά προετοιμασμένος/η

Είναι πολύ σημαντικό να είσαι προετοιμασμένος όταν διδάσκεις σε μια τάξη προσχολικής ηλικίας.

• Προγραμμάτισε περισσότερα από αυτά που θα χρειαστείς. Καλύτερα να έχεις πολλά στο σχεδιασμό σου, παρά να μην ξέρεις τι να κάνεις.
• Φόρεσε άνετα ρούχα και παπούτσια. Να είσαι πάντα έτοιμος για παιχνίδι στο πάτωμα και τρέξιμο στην αυλή.
• Φτιάξε ένα ντουλάπι για τον εαυτό σου όπου θα έχεις τα προσωπικά αντικείμενα που χρειάζεσαι.
• Χρησιμοποίησε σοφά το χρόνο σου. Αξιοποίησε το χρόνο πριν έρθουν τα παιδιά το πρωί ή το χρόνο που είναι απασχολημένα με κάτι για να κάνεις την προετοιμασία σου.
• Χρησιμοποίησε κάποιες ρουτίνες για να τραβάς την προσοχή των παιδιών όταν χρειάζεται. Κάνε εξάσκηση συχνά ώστε οι μαθητές σου να γνωρίζουν πότε πρέπει να σε προσέξουν. Σκέψου τρόπους για να διευκολύνεις τη μετάβαση από τη μία δραστηριότητα στην άλλη.
• Να είσαι έτοιμος για αλλαγές. Πάντα θα υπάρχουν αλλαγές, ένας καινούριος μαθητής στην τάξη, μια αλλαγή στη δυναμική κάποιας οικογένειας (όπως ένα καινούριο μωρό), ή αλλαγές στο πρόγραμμα. Να έχεις μια ρουτίνα, αλλά να είσαι έτοιμος και για τις αλλαγές.

Συμβουλή Νο7: Άλλες συμβουλές για την τάξη

• Μέτρησε τα παιδιά σου συχνά, μέσα και έξω από την τάξη!
• Όταν δουλεύεις ένα θέμα, κράτησε όλες τις σημειώσεις, τα σχέδια μαθήματος, τα φύλλα εργασίας και ότι άλλο υλικό έχεις σε ένα κλασέρ ή ένα κουτί που θα έχει μια ετικέτα με το συγκεκριμένο θέμα. Έτσι, τα επόμενα χρόνια, θα έχεις το συγκεκριμένο θέμα έτοιμο για χρήση.
• Όταν βγάζεις φωτοτυπίες γράψε με κίτρινο φωσφοριζέ μαρκαδόρο ένα σημάδι στο αρχικό φύλλο σου.  Ο κίτρινος μαρκαδόρος δεν θα εμφανίζεται στις φωτοτυπίες. Έτσι, δε θα υπάρχει κίνδυνος να μπερδευτείς και να δώσεις το αρχικό σου φύλλο στους μαθητές σου κατά λάθος.
• Αν φτιάχνεις παιχνίδια ή δραστηριότητες με κάρτες, τοποθέτησέ τες  σε σακουλάκια με μια ετικέτα ώστε να ξέρεις που βρίσκεται το καθένα.
• Όταν βάζεις ετικέτες στα ράφια, βάλε την ίδια ετικέτα και στο κουτί που περιέχει το κάθε αντικείμενο. Αυτό θα διευκολύνει τους μαθητές σου να μην μπερδεύουν τα κουτιά όταν τακτοποιούν.
• Βάλε ένα σακουλάκι πολλαπλών χρήσεων μέσα στα ποτηράκια με την τέμπερα και κλείσε το καπάκι. Όταν η μπογιά ξεραθεί μπορείς απλά να πετάξεις το σακουλάκι χωρίς να χρειάζεται να πλύνεις ποτηράκια με ξεραμένες μπογιές.
• Κρέμασε με ταινία ένα πλαστικό τραπεζομάντηλο πίσω από το καβαλέτο για να προστατέψεις τον τοίχο από τις μπογιές.
• Κόλλησε ένα αυτοκόλλητο στο μέρος του ψαλιδιού που τα παιδιά πρέπει να βάλουν τον αντίχειρα τους, ώστε οι μαθητές σου να μάθουν γρηγορότερα πώς να πιάνουν το ψαλίδι.
• Ακολούθησε άλλους εκπαιδευτικούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Υπάρχουν σελίδες και ομάδες που δίνουν υπέροχες συμβουλές, δωρεάν αρχεία, διαγωνισμούς, συνταγές, βίντεο και πολλά άλλα φανταστικά εργαλεία που μπορείς να χρησιμοποιήσεις στην τάξη σου.

Συμβουλή Νο8: Βρες χρόνο για να ξεκουραστείς

Μην καταπονήσεις τον εαυτό σου από την πρώτη σου χρονιά. Μπορείς αν θέλεις να περνάς 20 ώρες κάθε μέρα σχεδιάζοντας, προετοιμάζοντας, κόβοντας, πλαστικοποιώντας, ψάχνοντας, οργανώνοντας, και πολλά άλλα, αλλά μετά θα έχεις αρκετή δύναμη για να δώσεις πράγματα στους μαθητές σου; Μια από τις σημαντικότερες συμβουλές είναι να αφιερώνεις χρόνο στον εαυτό σου. Αλλιώς θα φτάσεις στον πέμπτο χρόνο διδασκαλίας και θα ψάχνεις για καινούρια δουλειά. Ένα ξεκούραστος εκπαιδευτικός συνδέεται καλύτερα με τους μαθητές του. Να θυμάσαι – δεν μπορείς να γεμίσεις την κούπα κάποιου άλλου όταν ο δικός σου κουβάς είναι άδειος. Δείξε κατανόηση στον εαυτό σου. Μην προσπαθήσεις να κάνεις τα πάντα σε μια βδομάδα ή ένα χρόνο. Πήγαινε αργά και σταθερά. Δώσε χρόνο στον εαυτό σου να νιώσει άνετα με την τάξη και τους μαθητές σου.

Θυμήσου:

• Βάλε προτεραιότητες. Σίγουρα έχεις πολλά πράγματα να κάνεις ή να δοκιμάσεις. Αλλά μην δοκιμάσεις να τα κάνεις όλα με τη μία!
• Πάρε βαθιές ανάσες. Θα αντιμετωπίσεις πολλά. Αντιμετώπισε τα ένα ένα με τη σειρά.
• Σκέψου πώς μπορείς να βελτιώσεις τα πράγματα, αλλά μην κατηγορείς τον εαυτό σου αν τα πράγματα δεν πάνε καλά.
• Να θυμάσαι ότι τα καλά πράγματα έρχονται στην ώρα τους. Έτσι να έχεις υπομονή με τον εαυτό σου και να θυμάσαι ότι αξίζεις. Ο κόσμος χρειάζεται εκπαιδευτικούς σαν και σένα που θα διαμορφώσουν τη νέα γενιά. Χαλάρωσε, συγκεντρώσου και να θυμάσαι, ότι το μυαλό των μικρών σου μαθητών είναι σαν ένα σφουγγάρι που περιμένει εκπληκτικούς εκπαιδευτικούς να το καθοδηγήσουν.
• Μη φοβάσαι να βάλεις το σχέδιο μαθήματος στην άκρη και να αφήσεις τους μαθητές σου να σε οδηγήσουν.
• Όταν έχεις αμφιβολία για κάτι, χόρεψε και τραγούδα!
• Χαλάρωσε και απόλαυσε τη δουλειά σου. Αν αγχώνεσαι, τα παιδιά θα το καταλάβουν και θα αντιδράσουν ανάλογα.
• Μη φοβάσαι να γελάσεις με τους μαθητές σου, να διασκεδάσεις. Αγαπήστε, εξερευνήστε και διασκεδάστε μαζί.
• Μην φέρνεις δουλειά στο σπίτι. Το σπίτι είναι για να φροντίσεις τον εαυτό σου και την οικογένειά σου. Ότι δεν έγινε σήμερα, μπορεί να γίνει αύριο.
• Βάλε όρια τόσο με τους γονείς όσο και με τα παιδιά. Μην κάνεις πράγματα που δεν περιλαμβάνονται στο ρόλο σου.  Μπερδεύει τόσα τα παιδιά όσο και τους γονείς σχετικά με τις αρμοδιότητές σου.
• Ποτέ μη χάσεις την ευκαιρία να πας στην τουαλέτα!
• Πήγαινε για ύπνο νωρίς.

Συμβουλή Νο9: Η υπομονή και η ευελιξία είναι το κλειδί

Στην προσχολική εκπαίδευση, η υπομονή και η ευελιξία είναι τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά που μπορεί να έχει ένας εκπαιδευτικός. Και η αίσθηση του χιούμορ, επίσης!

• Δώσε στους μαθητές σου το χώρο και τη δυνατότητα να είναι παιδιά. Μην τα προετοιμάζεις για το μέλλον, προετοίμασέ τα για το τώρα.
• Δεν πειράζει αν η μέρα σου δεν πάει όπως τη σχεδίασες. Αν μια δραστηριότητα δεν πήγε όπως περίμενες, μπορείς να την αλλάξεις σε κάτι που οι μαθητές σου θα απολαύσουν περισσότερο.
• Συνάντησε τους μαθητές σου στο επίπεδο στο οποίο βρίσκονται. Στόχος είναι η βελτίωση και όχι η τελειότητα.
• Να είσαι ευγενικός/ή, υπομονετικός/ή και συνεπής.
• Να θυμάσαι, είναι απλά μικρά ανθρωπάκια που προσπαθούν να καταλάβουν τι γίνεται γύρω τους και να γνωρίσουν τον κόσμο.
• Να είσαι ήρεμος/η, ευέλικτος/η και μάθε να τα βγάζεις πέρα με ότι και να συμβεί. Άλλωστε, εσύ είσαι ο/η εκπαιδευτικός!

Σίγουρα θα υπάρξουν και κάποιες πολύ δύσκολες και άσχημες μέρες. Αλλά συνήθως οι καλές μέρες είναι περισσότερες από τις κακές. Να έχεις υπομονή με τους μικρούς σου μαθητές, αλλά μην αισθανθείς άσχημα αν νιώσεις κουρασμένος/η κάποια στιγμή – είσαι κι εσύ άνθρωπος.  Πάρε βαθιές ανάσες. Μην το παίρνεις προσωπικά. Δεν είναι δουλειά σου να είσαι γονιός των μαθητών σου, αλλά κάποιος που τα φροντίζει με αγάπη και τους μαθαίνει καινούρια πράγματα. Να θυμάσαι ότι η συμπεριφορά των μαθητών σου έχει κάποιο νόημα και σκοπό και είναι δική σου δουλειά να τους βοηθήσεις να καταλάβουν πώς να εκφράζουν αυτό που θέλουν με το σωστό τρόπο. Η σημαντικότερη δουλειά σου, όμως, ως εκπαιδευτικός είναι να κάνεις τους μαθητές σου να αγαπήσουν τη μάθηση, κάτι που θα τους ακολουθήσει σε όλη την υπόλοιπη ζωή τους!

Χαλάρωσε και απόλαυσε το ταξίδι σου στην εκπαίδευση! Περίμενε και θα δεις! Μετά από λίγο καιρό, θα είσαι εσύ αυτός/η που θα συμβουλεύει και θα καθοδηγεί τους νέους εκπαιδευτικούς! Ακόμη κι αν τώρα δεν το πολυπιστεύεις!