Ας είμαστε ειλικρινείς, το αγαπημένο κέντρο μάθησης στην τάξη μας (κυρίως για τα αγόρια) είναι η γωνιά του οικοδομικού υλικού. Αν τους αφήσουμε, θα πηγαίνουν στη γωνιά αυτή κάθε μέρα, όλη μέρα. Αλλά για να είμαστε βέβαιοι ότι μαθαίνουν κιόλας κάθε μέρα, θα πρέπει να ενσωματώσουμε στη γωνιά μας υλικά που προωθούν την ανάγνωση, τη γραφή, τα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες μέσω του παιχνιδιού. Ακολουθούν μερικές ιδέες.
Στήνοντας τη γωνιά οικοδομικού υλικού
Πριν ξεκινήσουμε, θα σας κάνω μια ερώτηση: Τι υπάρχει στη γωνιά οικοδομικού υλικού της τάξης σας;
Όταν η γωνιά οικοδομικού υλικού είναι καλά οργανωμένη και εξοπλισμένη, οι μαθητές μας εμπλέκονται περισσότερο στο παιχνίδι και κερδίζουν περισσότερα! Αλλά πώς μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι έχουμε τα σωστά υλικά ώστε η γωνιά μας να είναι όσο επιτυχημένη γίνεται;
Βήμα 1: Διαλέξτε τα σωστά υλικά
Το να διαλέγεις τα υλικά σου προσεκτικά είναι πολύ σημαντικό αν θέλεις η γωνιά οικοδομικού υλικού να είναι επιτυχημένη. Στην τάξη μου, σχεδιάζω προσεκτικά και τοποθετώ σκόπιμα υλικά στη γωνιά και αλλάζω τα υλικά ανάλογα με το ενδιαφέρον των μαθητών μου, το μάθημά μου, και το θέμα μας. Ακολουθεί μια λίστα από τα αγαπημένα μου υλικά τα οποία χρησιμοποιώ πάντα σε αυτή τη γωνιά. Να θυμάστε, δεν χρειάζεται να αγοράσετε τα πάντα. Μπορείτε να βρείτε και πολλά από αυτά στη φύση γύρω σας ή να τα φτιάξετε μόνοι σας αυτοσχεδιάζοντας.
Τουβλάκια
Αρχικά κάθε γωνιά οικοδομικού υλικού έχει οικοδομικό υλικό. Χρησιμοποιείστε τα τουβλάκια που έχετε διαθέσιμα στην τάξη σας και εμπλουτίστε σταδιακά τη συλλογή σας. Τα αγαπημένα μου είναι τα ξύλινα, και υπάρχουν πάντα στη γωνιά. Επιπλέον, μπορεί να υπάρχουν αφρώδη τουβλάκια, τουβλάκια από χαρτόκουτα, τουβλάκια Duplo Legos. Μπορούμε επίσης να έχουμε στρόγγυλα τουβλάκια, τετράγωνα τουβλάκια, ορθογώνια τουβλάκια και τρίγωνα τουβλάκια το κάθε είδος στο δικό του κουτί. Τα κουτιά βοηθούν τα παιδιά να ταξινομήσουν τα τουβλάκια κατά το συμμάζεμα. Τα παιδιά παρατηρούν τα τουβλάκια και τα τοποθετούν στο κατάλληλο κουτί ανάλογα με το σχήμα τους (μαθηματικά). Προσθέτω ή αφαιρώ υλικό ανάλογα με το ενδιαφέρον των μαθητών μου και το τι μαθαίνουμε τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο στην τάξη μας.
Εξοπλισμός κατασκευών
Ο εξοπλισμός κατασκευών όπως τα εργαλεία, τα άδεια κουτιά μπογιάς, οι πινακίδες, τα κράνη, οι κώνοι, τα γιλέκα εργασίας, οι ζώνες για τα εργαλεία, και οι εργαλειοθήκες θα κάνουν τους μαθητές σας να αισθανθούν ότι είναι αληθινοί χτίστες, μηχανικοί, αρχιτέκτονες, ξυλουργοί, ελαιοχρωματιστές. Θα τους ακούσετε να χρησιμοποιούν το αντίστοιχο λεξιλόγιο καθώς παίζουν. Μπορείτε να προσθέσετε και μερικά χρωματολόγια ώστε οι μαθητές σας να διαλέγουν και να συζητούν για τα χρώματα.
Ζωάκια
Τα ζώα κάνουν τη γωνιά οικοδομικού υλικού ελκυστική για τα παιδιά που δυσκολεύονται ακόμη να χτίσουν. Ποιος δεν αγαπά τα ζώα; Προσπαθώ να ομαδοποιώ τα ζώα ανάλογα με το θέμα μου. Έχω ζώα του αγροκτήματος, ζώα της θάλασσας, δεινόσαυρους, ζώα της ζούγκλας κ.λπ. Δεν υπάρχουν όλα στη γωνιά, τα αλλάζω ανάλογα με το ενδιαφέρον των παιδιών και το θέμα που μας απασχολεί. Στην αρχή της χρονιάς, ωστόσο, έχω ποικιλία ζώων στη γωνιά.
Άνθρωποι
Μικρά πλαστικά ανθρωπάκια. Τα παιδιά συχνά δανείζουν τις φωνές τους στα ανθρωπάκια και έτσι αναπτύσσουν τις γλωσσικές τους δεξιότητες. Χρησιμοποιήστε ανθρώπους διαφορετικών ικανοτήτων, φύλων, πολιτισμών και επαγγελμάτων για να εισάγεται το πολιτισμικό στοιχείο. Μπορείτε να προσθέσετε ακόμη και ένα κουκλόσπιτο στη γωνιά σας. Μπορείτε να φτιάξετε και τα δικά σας ανθρωπάκια με φωτογραφίες των παιδιών και τουβλάκια. Εγώ χρησιμοποιώ μερικά τουβλάκια Jenga και φτιάχνω τα ανθρωπάκια των μαθητών της τάξης μου. Στην αρχή της χρονιάς τους βγάζω ολόσωμες φωτογραφίες, τις εκτυπώνω, τις κόβω και τις κολλάω στα τουβλάκια. Έτσι, οι μαθητές μου θα μπορούν να παίξουν με τους αγαπημένους τους φίλους ακόμη κι αν αυτοί είναι απόντες από το σχολείο!
Οχήματα και πινακίδες
Τα πλαστικά αυτοκίνητα είναι ένα ακόμη στοιχείο που πρέπει να υπάρχει στη γωνιά του οικοδομικού υλικού. Τα παιδιά απολαμβάνουν πραγματικά να παίζουν μαζί τους. Ανάλογα με το θέμα μου, προσθέτω αυτοκίνητα, φορτηγά, τρένα, ή/ και αεροπλάνα.
Οι πινακίδες είναι, επίσης, ένα απαραίτητο στοιχείο για τη γωνιά του οικοδομικού υλικού. Μπορείτε να έχετε πινακίδες από τα σήματα κυκλοφορίας ή/ και πινακίδες από διάφορα μέρη/ κτήρια που υπάρχουν σε μια πόλη. Ένας εύκολος τρόπος να τις φτιάξετε, αντί να τις αγοράσετε, είναι να εκτυπώσετε εικόνες που θα βρείτε στο διαδίκτυο και να τις κολλήσετε πάνω στα τουβλάκια! Ακόμη μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ως πινακίδες και τις ζωγραφιές των ίδιων των μαθητών σας!
Βιβλία
Ναι, η γωνιά του οικοδομικού υλικού πρέπει να έχει βιβλία. Μου αρέσει να προσθέτω βιβλία σε κάθε γωνιά της τάξης μου, και η γωνιά του οικοδομικού υλικού δεν αποτελεί εξαίρεση. Μαθαίνω στους μαθητές μου να χρησιμοποιούν τα βιβλία σαν πηγή πληροφοριών. Έτσι, αν για παράδειγμα, θέλουν να χτίσουν κάτι, και υπάρχει κάποιο βιβλίο στη γωνιά που να περιέχει κάτι αντίστοιχο, τους λέω να ψάξουν στο βιβλίο για πληροφορίες. Μπορείτε να προσθέσετε βιβλία που έχουν σχέση με κτήρια και κατασκευές, βιβλία φαντασίας αλλά και βιβλία με πραγματικές εικόνες. Επιπλέον, τα βιβλία είναι και ένας εξαιρετικός τρόπος για να μιλήσουμε στους μαθητές μας για τους άλλους πολιτισμούς. Μπορούμε να βάλουμε βιβλία που αφορούν τα σπίτια, τα σχολεία, τις οικογένειες, ή/ και τα μέσα μεταφοράς σε άλλους πολιτισμούς.
Clipboards και μαρκαδόροι
Μπορείτε να προσθέσετε πολύ απλά τη γραφή και τη ζωγραφική στη γωνιά σας, βάζοντας στα ράφια της μικρά ή μεγάλα clipboards (σημειωματάρια) με λευκά χαρτιά και ένα κουβαδάκι με μαρκαδόρους. Μπορείτε να δημιουργήσετε τα δικά σας φύλλα εργασίας όπου τα παιδιά θα κάνουν τα σχέδια τους. Μερικά σχέδια θα είναι απλές μουντζούρες, ενώ άλλα θα έχουν πολλές λεπτομέρειες. Αλλά ΟΛΑ θα αναπαριστούν τη σκέψη των μαθητών σας! Οι μικροί σας χτίστες θα νιώθουν πανίσχυροι και περήφανοι για τον εαυτό τους. Όταν οι μαθητές μου χτίζουν κάτι στη γωνιά και δε θέλουν κανείς να το αγγίξει, χρησιμοποιούν τα clipboards για να φτιάξουν μια πινακίδα που να γράφει «Μην αγγίζετε».
Ντοσιέ με φωτογραφίες από κατασκευές των παιδιών
Ένα επίσης ωραίο στοιχείο, αν διαθέτετε εκτυπωτή στο σχολείο σας, είναι να έχετε στη γωνιά σας ένα ντοσιέ και μέσα να βάζετε φωτογραφίες από πράγματα που έχουν χτίσει οι μαθητές σας. Οι μαθητές σας θα κοιτούν στο βιβλίο τους, θα παρατηρούν, και θα προσπαθούν να χτίσουν αυτά που έχτισαν και οι φίλοι τους. Επιπλέον, θα μπορούν να ζητούν από τους φίλους που έχουν κάτι ξαναχτίσει να τους βοηθήσουν! Κάθε φορά που οι μαθητές μου χτίζουν κάτι φανταστικό, βγάζουμε μια φωτογραφία και την προσθέτουμε στο βιβλίο τους.
Καρτέλες με φωτογραφίες από διάφορα κτήρια και μέρη
Μήπως ακούτε συχνά από τους μαθητές σας τη φράση «δεν ξέρω τι να φτιάξω». Το άκουγα κι εγώ συνέχεια! Για να εμπνεύσω τους μαθητές μου και να τους βάλω να σκεφτούν, έφτιαξα καρτέλες με πράγματα που μπορούν να χτίσουν. Τώρα οι μαθητές μου κοιτούν τις εικόνες όταν δεν ξέρουν τι να χτίσουν, και πολλοί από αυτούς το κάνουν μόνοι τους χωρίς την καθοδήγησή μου. Στην αρχή της χρονιάς, τους παρουσιάζω κάποιες καρτέλες με βασικά κτήρια, τα οποία μένουν στη γωνιά όλη τη χρονιά. Στη συνέχεια, εισάγω νέες εικόνες ανάλογα με το θέμα που μας απασχολεί κάθε φορά για να συνεχίσω να εμπνέω και να προκαλώ τους μαθητές μου να φτιάχνουν καινούρια πράγματα.
Βήμα 2: Ετικέτες και Καρτέλα της γωνιάς
Ετικέτες
Για να κάνουμε το συμμάζεμα ευκολότερο για τους μαθητές μας, βάζουμε ετικέτες στα πάντα. Οι ετικέτες δείχνουν οπτικά στους μαθητές μας (και στους εκπαιδευτικούς) ποια είναι η θέση κάθε πράγματος. Έτσι, το συμμάζεμα γίνεται πιο εύκολο και οι μαθητές είναι περισσότερο ανεξάρτητοι. Δε χρειάζεται να μας ρωτήσουν για το πού βρίσκεται κάτι γιατί μπορούν να το βρουν μόνοι τους. Τοποθετούμε ετικέτες και στις δύο πλευρές των δοχείων μέσα στα οποία αποθηκεύουμε τα υλικά μας. Επιπλέον, τοποθετούμε και μια ετικέτα στο ράφι ώστε οι μαθητές να ξέρουν που να τοποθετήσουν το κάθε δοχείο. Μην ξεχνάτε οι ετικέτες να περιλαμβάνουν και λέξεις εκτός από εικόνες! Μπορείτε να φτιάξετε τις ετικέτες σας βγάζοντας φωτογραφίες από το υλικό που έχετε στην τάξη σας ή να αναζητήσετε σχετικές εικόνες στο διαδίκτυο.
Καρτέλα της γωνιάς
Κάθε γωνιά στην τάξη μου έχει τη δική της καρτέλα. Η καρτέλα εξυπηρετεί δύο σκοπούς. Πρώτον, η εικόνα που έχει πάνω της δείχνει στα παιδιά ποια είναι η γωνιά στην οποία παίζουν. Δεύτερον, το κείμενο που υπάρχει κάτω από την εικόνα εξηγεί στους γονείς που θα επισκεφτούν την τάξη μου τι μαθαίνουν τα παιδιά όταν παίζουν στη συγκεκριμένη γωνιά.
Βήμα 3: Εμπλουτίζω με βάση το θέμα
Τα παραπάνω υλικά μένουν στη γωνιά του οικοδομικού υλικού όλο το χρόνο. Δεν μπαίνουν, βέβαια, όλα μαζί από την πρώτη μέρα, αλλά προστίθενται σταδιακά καθώς οι μαθητές εξοικειώνονται μαζί τους. Ωστόσο, υπάρχουν και κάποια υλικά που προστίθενται στη γωνιά μας ανάλογα με το θέμα που μας απασχολεί μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο ώστε να ενισχύσουν τις εμπειρίες και τις γνώσεις των μαθητών μας πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.
Όταν αλλάζουμε θέμα, σκεφτόμαστε πάντα και τα υλικά που μπορούμε να προσθέσουμε στην γωνιά του οικοδομικού υλικού! Ας πούμε, για παράδειγμα, ότι ασχολούμαστε με το φθινόπωρο. Μπορούμε να βάλουμε στη γωνιά μας ψεύτικα φύλλα, τρακτέρ, μήλα (κόκκινα πον πον), κολοκύθες (πορτοκαλί πον πον), μπάλες με άχυρο (τουβλάκια που θα έχουμε καλύψει με κίτρινο χαρτί), και φυσικά βιβλία που μιλούν για το φθινόπωρο.
Ή μπορεί να ασχολούμαστε με τον ωκεανό, και να βάλουμε στη γωνιά μας ζώα της θάλασσας, πέτρες, πλοία, νερό (μπλε χαρτί περιτυλίγματος), βιβλία για τον ωκεανό, φωτογραφίες από τον ωκεανό.
Ή ότι μιλάμε για το αγρόκτημα. Στη γωνιά μας θα υπάρχουν βιβλία για τα τρακτέρ και τα μηχανήματα που υπάρχουν εκεί καθώς και άλλα σχετικά υλικά. Μπορούμε να βάλουμε και δοκιμασίες στους μαθητές μας. Για παράδειγμα βάζουμε μια δοκιμασία στα παιδιά μας να φτιάξουν ένα ψηλό στάβλο. Ζητάμε από τους μαθητές σας να μετρήσουν αυτά που έχτισαν με σπάγκο, και κολλάμε τους σπάγκους σε χαρτί τον ένα δίπλα στον άλλο και κάνουμε συγκρίσεις. Έτσι, δημιουργούμε μια εκπληκτική ευκαιρία για τους μαθητές να χρησιμοποιήσουν και να αυξήσουν το λεξιλόγιό τους για τα μαθηματικά.
Ιδέες για πρόσθετα υλικά
Κουκουνάρια, πέτρες, ψεύτικα φύλλα, ψεύτικα λουλούδια, κοχύλια, ξυλαράκια θα αποτελέσουν έμπνευση για τους μικρούς σας κτίστες. Οι μαθητές σας θα εξερευνούν τη φύση, θα μιλούν γι’ αυτή, και θα παρατηρούν τα υλικά κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού (φυσικές επιστήμες).
Ξύλινοι κορμοί χειροτεχνίας, πέτρες και ξυλάκια
Οι ξύλινοι κορμοί, οι πετρούλες και τα ξυλάκια είναι πολύ φθηνά και πολύ εύκολα στη χρήση. Τα παιδιά μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για να χτίσουν φοβερά πράγματα.
Ψεύτικα φύλλα
Τα ψεύτικα φύλλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν μαζί με τις πετρούλες, τους κορμούς και τα ξυλάκια για να φτιάξουν τα παιδιά π.χ. ένα δάσος. Είναι πολύ οικονομικά και ανθεκτικά στη χρήση.
Πλαστικά ποτήρια
Τα πλαστικά ποτήρια αποτελούν μια υπέροχη προσθήκη στη γωνιά του οικοδομικού υλικού. Τα παιδιά μπορούν να χτίζουν με αυτά, να τα στοιβάζουν και φυσικά να διασκεδάζουν.
Βήμα 4: Βεβαιωθείτε ότι έχετε αρκετό χώρο
Εφόσον η γωνιά οικοδομικού υλικού είναι πολύ ενδιαφέρουσα για τα παιδιά, θα πρέπει να διαθέτει και αρκετό χώρο ώστε οι μαθητές να μπορούν να απλωθούν και να εμπλακούν πραγματικά σε αυτή. Αν η γωνιά μας είναι υπερβολικά μικρή, οι μαθητές μας θα πέφτουν ο ένας πάνω στον άλλο και τα κτήρια τους θα γκρεμίζονται. Σίγουρα, αυτό μπορεί να συμβεί ακόμη κι αν η γωνιά μας έχει αρκετό χώρο, ωστόσο, αν αυτό συμβαίνει σε υπερβολικό βαθμό σημαίνει ότι η γωνιά μας δεν είναι αρκετά μεγάλη. Στην τάξη μου, χρησιμοποιώ το χώρο της παρεούλας ως τη γωνιά του οικοδομικού υλικού. Στην παρεούλα μου δεν υπάρχουν παγκάκια και οι μαθητές μου κάθονται στο πάτωμα σε ένα μεγάλο χαλί. Το χαλί αυτό χρησιμοποιείται ως χώρος για να χτίσουν οι μαθητές μου κατά τη διάρκεια των ελεύθερων δραστηριοτήτων.
Κάτι άλλο που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας είναι ότι αφού η γωνιά οικοδομικού υλικού είναι αρκετά θορυβώδης, είναι καλό να βρίσκεται κοντά σε κάποιες άλλες γωνιές που είναι επίσης θορυβώδεις, όπως η γωνιά δραματοποίησης. Έτσι, όλη η αυξημένη ενέργεια και οι δυνατές φωνές θα είναι συγκεντρωμένες σε ένα μέρος της τάξης μας.
Βήμα 5: Διαχείριση μαθητών
Δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος για το πώς να διαχειριστούμε τον τρόπο και τον αριθμό των μαθητών που θα πηγαίνουν στις γωνιές μας. Προσωπικά, αφήνω τους μαθητές μου να επιλέγουν ελεύθερα σε ποια γωνιά θα απασχοληθούν. Με αυτό τον τρόπο οι μαθητές έχουν ευκαιρίες για επίλυση προβλημάτων, μαθαίνουν να μοιράζονται το χώρο και τα εργαλεία μόνοι τους, και το σημαντικότερο, εμπλέκονται σε κάτι που έχουν επιλέξει οι ίδιοι. Ωστόσο, όταν έχω μεγάλο αριθμό μαθητών, για να αποφεύγεται ο συνωστισμός, ορίζω έναν συγκεκριμένο αριθμό ατόμων που μπορούν να παίξουν σε κάθε γωνιά.
Αυτές ήταν μόνο μερικές ιδέες για το πώς μπορείτε να διαμορφώσετε τη γωνιά του οικοδομικού υλικού στην τάξη σας. Δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος, μόνο πολλές επιλογές και ευκαιρίες για δημιουργικό παιχνίδι και μάθηση.
Η μάθηση στη γωνιά του οικοδομικού υλικού δεν είναι μόνο ακαδημαϊκή, αλλά και κοινωνικό-συναισθηματική. Στη γωνιά του οικοδομικού υλικού τα παιδιά διαπραγματεύονται τις ιδέες τους και μοιράζονται υλικά. Συνεργάζονται για να φτιάξουν κάτι από κοινού. Και αυτές είναι δεξιότητες απαραίτητες για τον 21ο αιώνα καθώς οι μελλοντικοί πολίτες πρέπει να είναι δημιουργικοί και να μπορούν να συνεργάζονται. Και όλα αυτά ξεκινούν στη γωνιά του οικοδομικού υλικού! Το έχετε σκεφτεί ποτέ;