Ίσως να αναρωτιέστε πώς είναι δυνατόν μια λεκάνη με δυο κιλά καλαμπόκι να προσφέρει κάτι σε ένα παιδί; Παίρνουμε ένα μικρό άνθρωπο επιρρεπή στο να δημιουργεί χαμό και του δίνουμε ένα γιγάντιο κουτί γεμάτο μικρά πραγματάκια με την πρόσκληση να δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερο χαμό. Μήπως τρελαθήκαμε;
Για να μπορέσουν τα παιδιά να παίξουν σωστά με ένα αισθητηριακό κουτί, θα πρέπει να τους μάθουμε πώς να το κάνουν. Αλλά, θα πρέπει να εκπαιδεύσουμε και τον εαυτό μας σε αυτό. Το να μάθεις σε ένα παιδί να παίζει με τα αισθητηριακά κουτιά είναι σαν να του μαθαίνεις να τρώει. Στη αρχή θα λερώσει, αλλά εσύ θα του διδάξεις πώς να το κάνει, θα θέσεις κάποιους βασικούς κανόνες και όρια, και σιγά σιγά δε θα βρίσκεις ρύζι στο πάτωμα σου πια.
Αν δεν έχετε ξαναχρησιμοποιήσει αισθητηριακά κουτιά με τα παιδιά σας, ξεκινήστε με κάτι απλό, όπως το ρύζι ή τα μακαρόνια που καθαρίζονται σχετικά εύκολα. Η δική σας δουλειά είναι να περιορίσετε το χαμό. Λίγοι κόκκοι ρυζιού στο πάτωμα είναι οκ, αλλά το να ρίχνουν ολόκληρο το κουτί στο πάτωμα δεν είναι αποδεκτό. Μη διστάσετε να απομακρύνετε το κουτί αν τα πράγματα ξεφύγουν, ώστε να βάλετε όρια.
Δύο βασικοί κανόνες: Δεν τρώμε το περιεχόμενο του κουτιού μας. Δεν ρίχνουμε κάτω το περιεχόμενο του κουτιού μας. Και οι δύο αυτοί κανόνες είναι μη διαπραγματεύσιμοι. Συνήθως, δίνουμε μια προειδοποίηση στα παιδιά όταν ξεχνούν τους κανόνες μας. Αν συνεχίσουν να μην τους τηρούν τότε απομακρύνουμε το κουτί, κάνοντας ένα ολιγόλεπτο διάλειμμα. Μετά ξαναπροσπαθούμε επαναλαμβάνοντας τους κανόνες. Σίγουρα θα χρειαστούν αρκετές προσπάθειες, αλλά να είστε σίγουροι ότι θα έχει αποτέλεσμα.
Να θυμάστε το παιχνίδι με τα αισθητηριακά κουτιά πάντα χρειάζεται επίβλεψη και την κατάλληλη προετοιμασία.
Μπορείτε να πάρετε μερικές ιδέες για υλικά και εργαλεία που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στα κουτιά σας εδώ.
Αλλά γιατί να δώσουμε στα παιδιά ένα αισθητηριακό κουτί; Τι θα τους προσφέρει;
Τα αισθητηριακά κουτιά μπορεί να μοιάζουν με βόμβες έτοιμες να λερώσουν το σπίτι ή την τάξη μας, αλλά δεν είναι. Αποτελούν σημαντική μάθηση. Το αισθητηριακό παιχνίδι διδάσκει στα παιδιά πολλά περισσότερα από αυτά που ίσως φανταζόμαστε, από βασικές δεξιότητες τις οποίες θα χρειαστούν σε όλη την υπόλοιπη ζωή τους, μέχρι προ-μαθηματικές δεξιότητες και δεξιότητες αυτοελέγχου.
Ακολουθούν έξι λόγοι για τους οποίους το παιχνίδι με τα αισθητηριακά κουτιά είναι τόσο πολύτιμο.
- Αισθητηριακή μάθηση
Τα αισθητηριακά κουτιά βασίζονται στην αισθητηριακή μάθηση δηλαδή τη μάθηση μέσω των αισθήσεων. Όταν ένα παιδί παίζει σε ένα αισθητηριακό κουτί χρησιμοποιεί τις αισθήσεις του για να μάθει τον κόσμο. Βλέπει πως κινείται το ρύζι, ακούει τον ήχο του καλομποκιού, αγγίζει όλα τα μέρη του αισθητηριακού κουτιού. Αν το κουτί περιέχει πράγματα που μυρίζουν, μαθαίνει και μέσω της όσφρησης. Αν περιέχει πράγματα που τρώγονται, μαθαίνει μέσω της γεύσης.
- Δεξιότητες ζωής
Τα αισθητηριακά κουτιά καλλιεργούν τις λεγόμενες δεξιότητες ζωής, δηλαδή εκείνες τις δεξιότητες που θα χρειαστεί το παιδί καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Δεξιότητες όπως γεμίζω, χύνω ή ρίχνω. Μαθαίνουν στα παιδιά να χρησιμοποιούν διάφορα εργαλεία για να γεμίζουν δοχεία, να μεταφέρουν υλικά, να υπολογίζουν ποσότητες, και όλα αυτά δοκιμάζοντας και βλέποντας το σωστό και το λάθος.
- Προ–μαθηματικές δεξιότητες
Σκεφτείτε ένα παιδί να παίζει σε ένα αισθητηριακό κουτί γεμάτο ρύζι, και με αυτό να γεμίζει και να αδειάζει διάφορα δοχεία. Το παιδί μαθαίνει να μετράει (ποσότητα), να υπολογίζει, να γνωρίζει χωρικές έννοιες (τη σχέση ενός αντικειμένου με το άλλο).
- Ανεξάρτητο παιχνίδι και φανταστικό παιχνίδι
Το αισθητηριακά κουτιά παρέχουν στα παιδιά την ευκαιρία για ανεξάρτητο και ανεμπόδιστο παιχνίδι. Ένα παιχνίδι καθοδηγούμενο από το ίδιο το παιδί. Το παιδί σχεδιάζει, φαντάζεται τις καταστάσεις, και καθορίζει το τι πρέπει να γίνει.
- Ανάπτυξη λεπτής κινητικότητας
Το αισθητηριακό παιχνίδι αναπτύσσει τις κινητικές δεξιότητες του παιδιών. Σκεφτείτε όλες αυτές τις κινήσεις που θα κάνει ένα παιδί παίζοντας. Τις κινήσεις των δαχτύλων και των χεριών, το συντονισμό ματιών και χεριών.
- Ανάπτυξη αυτοελέγχου
Όταν τα παιδιά παίζουν σε ένα αισθητηριακό κουτί, ακολουθούν μια σειρά κανόνων/οδηγιών που έχουμε θέσει ώστε να είναι το παιχνίδι τους ασφαλές και «σχετικά» καθαρό. Το αισθητηριακό παιχνίδι αποτελεί ένα ασφαλές πλαίσιο μέσα στο οποίο τα παιδιά αναπτύσσουν τον αυτοέλεγχο τους. Το να ασχολούνται με κάτι συναρπαστικό, αλλά ταυτόχρονα να καταφέρνουν να διατηρούν τον έλεγχο του σώματος τους. Οι κανόνες αποτελούν μέρος της καθημερινής ζωής και τα παιδιά έχουν ανάγκη να εξασκηθούν και σε αυτό.
Το αισθητηριακό παιχνίδι αποτελεί σημαντικό κομμάτι της παιδικής ηλικίας. Ποτέ δεν είναι αργά να ξεκινήσετε να χρησιμοποιείτε αισθητηριακά κουτιά με τα παιδιά σας. Ακόμη και τα μεγαλύτερα παιδιά το απολαμβάνουν. Εμπρός λοιπόν αρπάξτε μια λεκάνη καλαμπόκι. Μην τρέμετε. Χαμογελάστε. Το παιδί σας θα μάθει τόσα πολλά!
