Έχετε ακούσει τις λέξεις : αρωματικά φυτά; βότανα; Από το όνομά τους καταλαβαίνουμε πως έχουν σχέση με τα “αρώματα”(αρωματικά), έτσι σκεφτόμαστε ότι τα φυτά αυτά μυρίζουν όμορφα. Όμως ποια είναι αυτά τα φυτά; που τα βρίσκουμε και τι τα χρειαζόμαστε; πως τα χρησιμοποιούν οι άνθρωποι; Και γιατί λέμε ότι μας κάνουν καλό;
Ίσως κάποια παιδιά να έχουν προσέξει ότι το φαγητό είναι πολύ νόστιμο όταν η μαμά βάζει “κάτι ” που έχει μέσα σε βαζάκια, ή κάτι κλαδάκια που κόβει από τον κήπο από κάποια φυτά…Ίσως να έχουν παρατηρήσει ότι στο σπίτι υπάρχουν γλαστράκια με κάτι φυτά που μάλλον….δεν βγάζουν λουλούδια, αλλά η μαμά δεν ξεχνάει να τα ποτίσει ποτέ !
Κι ίσως να έτυχε να πιάσετε τα φύλλα από κάποιο από αυτά φυτά και τα χέρια σας να μύριζαν πολύ όμορφα!! Κι όταν καμιά φορά πονάει ο λαιμός σας, η μαμά σας ετοιμάζει χαμομήλι, ή τσάι για να πιείτε και να νιώσετε καλύτερα !
Μπορείτε να ζητήσετε από τη μαμά να σας δείξει τα αρωματικά φυτά που έχετε στις γλάστρες ή στον κήπο σας, να τα μυρίσετε, να τα πιάστε, να τα ποτίσετε μαζί, και στο σπίτι μπορείτε να τα μυρίσετε στα βαζάκια τους και να παίξετε ένα ωραίο παιχνίδι μαζί, ψάχνοντας να μαντέψετε ποιο αρωματικό μυρίζετε !!
Τα αρωματικά φυτά μας χαρίζουν το άρωμα και τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. Από την αρχαιότητα οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τα αρωματικά φυτά για τις θεραπευτικές ιδιότητές τους και για τη διατροφική τους αξία. Ο Ιπποκράτης που ήταν γιατρός, πίστευε ότι η ασθένειες, δηλαδή οι αρρώστιες, ήταν στην πραγματικότητα μια ανισορροπία μεταξύ των βασικών στοιχείων μέσα στο σώμα, και η κατάλληλη χρήση των βοτάνων θα μπορούσε να αποκαταστήσει αυτή την χαμένη ισορροπία.
Η επιστήμη που ασχολείται με τα βότανα ονομάζεται Βοτανολογία και οι Βοτανολόγοι είναι οι άνθρωποι που ερευνούν και καταγράφουν τα βότανα, μελετούν τις ιδιότητές τους, που μπορεί να είναι και θεραπευτικές, και τα ταξινομούν με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους και τις χρήσεις τους σε τρόφιμα, καλλυντικά ή φάρμακα. Ο Βοτανολόγος αναζητά σπάνια αλλά και συνηθισμένα βότανα, τα συλλέγει την κατάλληλη περίοδο, η οποία εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες, αποσπά το άρωμά τους, δημιουργεί μείγματα και προετοιμάζει θεραπείες που βασίζονται σε βότανα και αρώματα. Η διατήρησή τους εξαρτάται από το είδος και τη χρήση τους. Κάποια φυτά αποξηραίνονται σε σκιερό μέρος και αποθηκεύονται σε βαζάκια, για άλλα απαιτείται βράσιμο σε κατάλληλη θερμοκρασία και άλλα πολτοποιούνται με παραδοσιακές μεθόδους για τη δημιουργία αλοιφών και άλλων παρασκευασμάτων με ιαματικές ιδιότητες. Τα αποτελέσματα της βοτανολογικής έρευνας χρησιμοποιούνται για την παρασκευή και τη βελτίωση φαρμάκων, τροφίμων κ.ά.
Σήμερα, μπορούμε εύκολα στο μπαλκόνι ή τον κήπο μας να διαθέσουμε 2-3 γλάστρες με φυτά που αποδεδειγμένα ωφελούν την υγεία μας, κάνοντας παράλληλα οικονομία στο πορτοφόλι μας! Καταναλώνονται εύκολα σε διάφορα ροφήματα αλλά και στο καθημερινό φαγητό μας.
Ας γνωρίσουμε κάποια από τα πιο γνωστά αρωματικά φυτά και βότανα πιο κάτω:
Βότανα και Αρωματικά φυτά του τόπου μας! Ιδιότητες και χρήσεις αυτών
Μπορούμε να βρούμε πληροφορίες για τα αρωματικά φυτά και τα βότανα και εδώ.
Πότε φυτεύουμε τα αρωματικά φυτά μας; https://www.helppost.gr/hmerologio/aromatika-fyta-votana-spora-fytema-kalliergia/
Το βασιλικό τον βρίσκουμε παντού καθώς καλλιεργείται στους κήπους αλλά και στις γλάστρες. Το χαρακτηριστικό άρωμα αλλά και η γεύση του, τον καθιέρωσαν τόσο στην ελληνική όσο και στην ιταλική κουζίνα.
Ο βασιλικός χρησιμοποιείται στη μαγειρική, στη ζαχαροπλαστική αλλά και στην ποτοποιία. Τον χρησιμοποιούμε για να αρωματίσουμε διάφορα κρεατικά, κοκκινιστά, σούπες, σαλάτες αλλά και κόκκινες σάλτσες ζυμαρικών. Στην Ιταλία τον χρησιμοποιούν για να φτιάξουν την γευστική σάλτσα ζυμαρικών πέστο αλλά και τη γνωστή σαλάτα caprese.
Εκτός από το χαρακτηριστικό του άρωμα ο βασιλικός έχει πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες. Ο βασιλικός είναι ισχυρό αντιοξειδωτικό και επίσης έχει αντιφλεγμονώδεις, αποχρεμπτικές, εφιδρωτικές, αντισηπτικές, τονωτικές, καταπραϋντικές, αντικαρκινικές και αντιβιοτικές ιδιότητες.
Επίσης, θεωρείται πως βοηθάει στην καταπολέμηση των εντερικών και στομαχικών διαταραχών, των φλεγμονών του λαιμού, του πονόδοντου αλλά και της χοληστερίνης. Εάν καταναλωθεί ως αφέψημα (ρόφημα) έχει χωνευτικές και αντιβηχικές ιδιότητες και συντελεί στην αντιμετώπιση της γρίπης και του κοινού κρυολογήματος. Η πρόσληψη του συνιστάται στις ημικρανίες, τους πονοκεφάλους, την απλή ναυτία και τη ναυτία της εγκυμοσύνης.
Ο βασιλικός μπορεί να σας βοηθήσει να προστατέψετε τα ρούχα σας από τον σκόρο εάν τον τοποθετήσετε στην ντουλάπα σας σ’ ένα πουγκάκι μαζί με λεβάντα.
Η ελληνική ρίγανη είναι ιδιαιτέρα γνωστή για το μοναδικό της άρωμα και την ξεχωριστή γεύση που χαρίζει στο φαγητό. Έχει επίσης σπουδαία φαρμακευτική αξία για την υγεία του πεπτικού συστήματος, ενώ το αιθέριο έλαιο της έχει σημαντικές αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Η Ρίγανη βοηθάει να χωνέψουμε τα λιπαρά πιάτα, γιαυτό την προσθέτουμε σε αρνί, κατσίκι, μελιτζάνες με πολύ λάδι.
Τελειοποιεί τα ψητά, το αρνί, τον κιμά, τα πουλερικά, τα λαχανικά, τις πατάτες και το κρέας. Η ρίγανη θα πρέπει να προστίθεται με μέτρο
για να μην αλλοιώσει την γεύση.
Για αιώνες τα εκχυλίσματα και άλλα παρασκευάσματα με βάση το θυμάρι χρησίμευαν για τη θεραπεία ασθενειών, όπως το κοινό κρυολόγημα αλλά και οι επιληπτικές κρίσεις. Η συστηματική χρήση θυμαριού βοηθά στην ανακούφιση από τα συμπτώματα πολλών ασθενειών, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η χρόνια θυρεοειδίτιδα, ο λύκος, η ινομυαλγία, ο ίλιγγος κλπ.
Το θυμάρι είναι εξαιρετική πηγή βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων. Είναι πλούσιο σε βιταμίνες της ομάδας Β, βιταμίνη Α, βιταμίνη C και φολικό οξύ, σίδηρο, ασβέστιο και κάλιο και γι’ αυτό συμβάλλει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της φλεγμονής και της οξείδωσης των κυττάρων.
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι είναι τονωτικό του εγκεφάλου. Οι νεαροί σπουδαστές συνήθιζαν να φορούν γιρλάντες από δεντρολίβανο στον λαιμό ή να πλέκουν κλαδιά στα μαλλιά τους όταν είχαν εξετάσεις για να διεγείρουν τη μνήμη τους.
Το δεντρολίβανο είναι ένα από τα φυτά που χρησιμοποιεί η εκκλησία μας στους αγιασμούς. Είναι πολύ διαδεδομένο σαν συστατικό της ελληνικής κουζίνας. Το δεντρολίβανο χρησιμοποιείται στην κηπουρική, την αρωματοποιία, την μαγειρική, την ζαχαροπλαστική και σαν θεραπευτικό υλικό.
Θεραπευτικές δράσεις και χρήσεις
-έχει χωνευτικές ιδιότητες, διεγείρει τη στομαχική ατονία, διεγείρει την όρεξη και καταπολεμά τις ζυμώσεις.
-έχει αντισηπτική δράση.
-συνιστάται ως αποχρεμπτικό και είναι πολύτιμη κατά των κρυολογημάτων, της βρογχίτιδας και του ρινικού κατάρρου.
-Έχει ιδιότητες αντισηπτικές, σπασμολυτικές, αρωματικές, πεπτικές, χολαγωγές και εφιδρωτικές.
-κατά των στοματικών ελκών.
-η σκόνη των φύλλων της δάφνης έχει αντιπυρετικές ιδιότητες.
Tα φύλλα του δυόσμου, φρέσκα ή αποξηραμένα, χρησιμοποιούνται στη μαγειρική (σε κεφτέδες, γεμιστά, σάλτσες, κρεατόπιτες, ροφήματα, αρωματικά ξίδια κλπ.), στη φαρμακοβιομηχανία ως βελτιωτικό γεύσης και οσμής, σε διάφορα φαρμακευτικά σκευάσματα (παστίλιες για το βήχα, σιρόπι για γαργάρες κλπ.) και στην αρωματοβιομηχανία για τον αρωματισμό σαπουνιών και την παρασκευή αρωμάτων. Tο άρωμα του δυόσμου παρασκευάζεται και συνθετικά σε εργαστήρια και χρησιμοποιείται επίσης σε πολλά προϊόντα (π.χ. στις οδοντόκρεμες).
Τα φύλλα της τσουκνίδας μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο φαγητό, στις σαλάτες, σε χόρτα, σούπες, πίτες, ροφήματα και έχουν πολλαπλά οφέλη για τον οργανισμό.Η τσουκνίδα είναι πλούσια σε ασβέστιο που ωφελεί τα οστά, αλλά και σε κάλιο, συμβάλλοντας στην καλή αρτηριακή πίεση και την υγεία της καρδιάς.
Σε ηρεμεί, σε τονώνει, σε κρατάει υγιή, συμβάλλει στη μακροζωία σου, σου απαλύνει τον πόνο. Το χαμομήλι είναι πολλά παραπάνω από ένα ρόφημα που πίνουν οι γιαγιάδες μας πριν κοιμηθούν.
Το χαμομήλι είναι ένα δημοφιλές βότανο, το οποίο χρησιμοποιείται συχνά για θεραπευτικούς σκοπούς, όπως για να βοηθήσει τους ανθρώπους να χαλαρώσουν, να ανακουφίσει τα στομαχικά προβλήματα, να αντιμετωπίσει τις φλεγμονές και να περιποιηθεί το ερεθισμένο δέρμα.
Διαθέτει ισχυρή αγχολυτική δράση, αφού χαλαρώνει τα νεύρα σου και σε βοηθάει να κοιμάσαι σαν πουλάκι. Έχει αντισπασμωδικές και καταπραϋντικές ιδιότητες, γι’ αυτό και συστήνεται κατά τη διάρκεια της περιόδου, αφού μειώνει τις κράμπες. Είναι το ρόφημα που πρέπει να πίνεις συχνά αν ταλαιπωρείσαι από μύκητες. Το τσάι από χαμομήλι είναι λύση για πολλά δερματικά και μυκητιάσεις. Μειώνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ενώ παράλληλα αυξάνει την αποθήκευση του γλυκογόνου στο συκώτι.
Φαρμακευτικές ιδιότητες
Παραδοσιακά στην Ελλάδα το τσάι του βουνού προτιμάται πολύ για τις ευεργετικές του επιδράσεις στα κρυολογήματα και τις φλεγμονές του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, καθώς και για την καταπολέμηση της δυσπεψίας και των γαστρεντερικών διαταραχών, ενώ θεωρείται και αντισπασμωδικό, αναλγητικό και επουλωτικό. Τα δραστικά συστατικά του είναι η καφεΐνη που είναι διεγερτικό του νευρικού συστήματος, αλλά υπάρχουν και ίχνη θεοβρωμίνης που είναι διουρητική ουσία και δρα στο αναπνευστικό σύστημα.
Τα νωπά φύλλα του είναι αρκετά πλούσια σε βιταμίνη C. Το έγχυμα του φυτού χρησιμοποιείται σαν χωνευτικό, διουρητικό σε πεπτικές διαταραχές και σαν διεγερτικό του εγκεφάλου και των μυών. Εξάλλου επιταχύνει την αναπνοή. Η μακρόχρονη όμως και σε μεγάλες δόσεις χρήση του τσαγιού μπορεί να προκαλέσει διαταραχές που εκδηλώνονται με αϋπνία, αδυνάτισμα, απώλεια όρεξης και προβλήματα του νευρικού συστήματος.
Οι άνθρωποι έφτιαξαν σε πολλές χώρες του κόσμου “Βοτανικούς κήπους” κι εκεί μπορεί να δει κανείς πανέμορφα, σπάνια λουλούδια και φυτά του κόσμου, κάποια από τα οποία κοντεύουν δυστυχώς να εξαφανιστούν!
Δείτε στο παρακάτω βίντεο έναν τέτοιο κήπο που βρίσκεται στην Ελλάδα, στην Κρήτη μας!!
Μπορείτε ακόμα να ακούσετε παιδιά κι ένα παραδοσιακό τραγούδι που το ξέρουν οι μεγάλοι και να το τραγουδήσετε με το παππού και τη γιαγιά που τους αρέσει πολύ, αλλά πως;;; από το τηλέφωνο !!! Μπορείτε να πείτε στο μπαμπά και στη μαμά να σας δείξουν και τα βήματα και να το χορέψετε όλοι μαζί στο σπίτι !!
Και πιο κάτω μπορείτε να δείτε το μύθο του θεού Απόλλωνα και της Δάφνης.
