Τρία ποτάμια εδώ…και άλλα στην Ευρώπη! (Teachers4Europe)


Η χρονιά που πέρασε ήταν μια “περίεργη” χρονιά. Κατά τη διάρκειά της είχα αλλαγή σχολείου, τάξης, μαθητών. Κάτι που δε μου αρέσει καθόλου… Κι έτσι, κάπου το Νοέμβρη, αποχωρίστηκα την υπέροχη Δευτέρα που είχα ξεκινήσει και έκανα μια καινούρια αρχή σε μια όμορφη Πρώτη. 
 Το καινούριο σχολείο είναι σε ένα χωριό του Ν. Αχαΐας, κάπου κοντά στα Καλάβρυτα, το οποίο έχει την ιδιαιτερότητα να βρίσκεται στην σμίξη τριών ποταμών. Του Ερύμανθου, του Αροάνιου και του Σειραίου. Εξού και το όνομά του: Τριπόταμα! 
 Τότε ήρθε η ιδέα: ποτάμια εδω και… ποτάμια έχω συναντήσει σε όσες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες έχω πάει. Εντάξει! Δεν είναι πολλές αυτές που έχω πάει, αλλά σίγουρα τα ποτάμια τους τις χαρακτηρίζουν, όπως και τα ποτάμια του χωριού όπου τα παιδιά μεγαλώνουν δίπλα τους! Ας κάνω μια σμίξη, σκέφτηκα, και την έκανα!
 Έτσι προέκυψε το πρόγραμμα:

Τρία ποτάμια εδώ…και άλλα στην Ευρώπη!

 Μέσα από τη διαδικασία αυτή, τα παιδιά, γνώρισαν τα μέρη του ποταμού, τον τρόπο δημιουργίας του και την συμβολή του στον κύκλο του νερού. 
 Παράλληλα όμως έκαναν ένα μεγάλο ταξίδι σε γνωστά ποτάμια της Ευρώπης. Έμαθαν από που πηγάζουν και που εκβάλλουν, γνώρισαν τα κράτη που διαπερνούν, τις πρωτεύουσες που διαρρέουν, σημαντικά μνημεία που συναντούν στον δρόμο τους καθώς και τη σημασία τους για το περιβάλλον και τον άνθρωπο. 
 Επιπλέον ενημερώθηκαν για δραστηριότητες του ανθρώπου σε αυτα (ψάρεμα, αναψυχή, ταξίδια), για προβλήματα που μπορούν να δημιουργήσουν (υπερχείληση), τον τρόπο αξιοποίησής τους (υδροηλεκτρικά εργοστάσια και φράγματα) και τέλος προβληματίστηκαν για την μόλυνση, ποιος την προκαλεί και τις επιπτώσεις της.
 Φυσικά είδαν φωτογραφίες, βίντεο και άκουσαν μουσική!
 Τελειώνοντας το πρόγραμμα, σίγουρα ένα μικρό παράθυρο είχε ανοίξει. Είδαν ότι ποτάμια υπάρχουν και σε άλλες χώρες, ότι υπάρχουν μεγάλα ποτάμια που είναι πλωτά, ότι οι δραστηριότητες σε αυτά είναι πολλές και το σημαντικότερο είναι ότι εντόπισαν πηγές μόλυνσης των δικών τους ποταμών και τι μπορεί να προκαλέσει αυτό.

 Τα ποτάμια που γνώρισαν τα παιδιά ήταν:
  1. Έβρος (Ελλάδα – Βουλγαρία). Η Φιλλιπούπολη, τα σύνορα με την Τουρκία και τα δέλτα του.
  2. Τίβερης (Ιταλία). Η Ρώμη και το αρχαίο λιμάνι Όστια.
  3. Σηκουάνας (Γαλλία). Το Παρίσι. Η Ρεν, το λιμάνι της. Η προσπάθεια καθαρισμού του ποταμού.
  4. Ταγός (Ισπανία – Πορτογαλία). Το Τολέδο & ο Ελ Γκρέκο. Η Λισαβόνα, το λιμάνι και η γέφυρά στις εκβολές. Το φράγμα και οι γέφυρες στην πορεία του ποταμού. Το πρόβλημα της μόλυνσης.
  5. Δούναβης (Γερμανία, Αυστρία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Κροατία, Ρουμανία). Ο Μέλανας Δρυμός και οι πηγές. Η Ουλμ & ο ‘Αινσταιν. Η Λιντς & το λιμάνι της. Η Περιοχή Βαχάου, το μοναστήρι του Μελκ, η Αφροδίτη του Βιλεντορφ & τα κάστρα. Η Βιέννη τα κανάλια του ποταμού & τα ποταμόπλοια. Η Μπρατισλάβα, το κάστρο και η γέφυρα. Η καμπή του Δούναβη. Η Βουδα και η Πέστη, το κοινοβούλιο, η γέφυρα και το ποτάμι παγωμένο. Οι σιδηρές πύλες, η μορφή του Δεκάβαλου στον βράχο και τα δέλτα στη Μαύρη Θάλασσα.
  

 Όλα ξεκίνησαν από τα μαθήματα “Το παράξενο ταξίδι της Συννεφένιας” και “Ψιχάλες” όπου γνώρισαν τον κύκλο του νερού με ένα μικρό πείραμα: 

  • Σε ένα γκαζάκι τοποθετούμε ένα μπρίκι με νερό που βράζει. 
  • Πάνω στο μπρίκι βάζουμε ένα ποτήρι. 
  • Καθώς το νερό βράζει τα παιδιά παρατηρούν τον ατμό να σχηματίζει ένα συννεφάκι μέσα στο ποτήρι.
  • Αργότερα τα τοιχώματα του ποτηριού δακρύζουν…σαν να βρέχει! 

 Πραγματική μαγεία στα μάτια τους που την… απομυθοποίησα εξηγώντας τι συμβαίνει. Δεν πτοήθηκαν όμως!



 Στη συνέχεια συνειδητοποίησαν τον τρόπο δημιουργίας του ποταμού. Έφτιαξαν μάλιστα μια μικρη μακέτα με πλαστελίνη, την οποία στόλισαν… λίγο παραπάνω! Παράλληλα είδαν και κάποια βίντεο.



 Η επίσκεψη στο ΚΠΕ Κλειτορίας όπου παρακολουθήσαμε το πρόγραμμα “Κάτι τρέχει” τα ενθουσίασε. Τους ευχαριστούμε όλους από το κέντρο γιατί πάντα μαθαίνουμε όμορφα πράγματα και περνάμε καλά μαζί τους!

 Έπειτα ήταν η σειρά των ποταμών του χωριού. Τα βρήκαν στον χάρτη, εντόπισαν τις πηγές τους και το σημείο της σμίξης. Ακολούθησαν τις πορείες τους και την κοινή τους πορεία μέχρι τη θάλασσα. Έμαθαν πληροφορίες για τα όνοματά τους. Ειδαν και ένα βίντεο για τον ποταμό Ερύμανθο.



 Το πρόγραμμα προχωρούσε με πολύ πίεση χρόνου. Πραγματικά ξεκλέβαμε ώρα για να προχωρήσουμε κι έτσι κάποια στιγμή έφτασε και η σειρά για τα ποτάμια της Ευρώπης. 
 Κάθε φορά παρουσιαζόταν ένα ποτάμι. Τα παιδιά παρακολουθούσαν μια μικρή προβολή. Εντόπιζαν στον χάρτη το ποτάμι, τις πηγές και ακολουθώντας τη πορεία του εβρισκαν και τις εκβολές. Στη συνέχεια της προβολής έβλεπαν φωτογραφίες για να γνωρίσουν τα μέρη από οπου περνάει.
 Οι φωτογραφίες με την μόλυνση τα στενοχώρησαν ιδιαίτερα. Το συζήτησαν σε σχέση με τα δικά τους ποτάμια και με σκουπίδια ή βρωμιές που έχουν δει μέσα σε αυτά. Προβληματίστηκαν για το που πάνε και απογοητεύτηκαν για το τι μπορεί να προκαλέσει η μόλυνση αυτή. Ενθαρρυντικό!

 Παράλληλα, τα παιδιά έφτιαξαν τον κλασικό χάρτη με τα ποτάμια της Ευρώπης αυτή τη φορά. Σε χαρτί του μέτρου αρχικά σχεδίασαν τον χάρτη με την γνωστή διαδικασία του ριζόχαρτου. Έπειτα, χρωμάτιζαν τις χώρες που διαπερνάει το ποτάμι, τις πρωτεύουσες τους, πόλεις που αναφέραμε. Τέλος κολλούσαν το ποτάμι φτιαγμένο από πλαστελίνη πάνω στον χάρτη και τις σημαίες των χωρών.



Στα μαθηματικά, το μάθημα “τα νομίσματα του ευρώ” ήταν μια καλή ευκαιρία να συνειδητοποιήσουν ότι οι χώρες αυτές όπως και καποιες άλλες αποτελούν μια “ομάδα”, που λέγεται Ευρωπαϊκή Ένωση, και βοηθάει η μία την άλλη. Επίσης έχουν τα ίδια χρήματα και συμπέραναν ότι αυτό βολεύει στα ταξίδια και στο εμπόριο. Φυσικά, άκουσαν τον μύθο της Ευρώπης!


 Τέλος, τα παιδιά είχαν μια εξαιρετική ιδέα! Να κάναμε τον χάρτη που φτιάξαμε σαν παιχνίδι, με ερωτήσεις. Όμως δεν προλάβαμε να το ετοιμάσουμε γιατί έφτασε το τέλος της χρονιάς… 

Εγώ κρατάω την ιδέα για επόμενο πρόγραμμα κι ελπίζω αυτά κάτι από τις εικόνες και πληροφορίες που έμαθαν!



 (Αυτή τη στιγμή δεν έχω μαζί μου περισσότερες φωτογραφίες από το πρόγραμμα, επιφυλάσσομαι όμως!)


Παράγω εγώ… παράγεις εσύ… στις φάρμες της Ευρώπης, παράγουμε μαζί! (Teachers4Europe)


Τη φετινή χρονιά οι μαθητές της B’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Κλειτορίας συμμετέχοντας για 2η χρονιά στο πρόγραμμα Teachers4Europe που οργανώνει η Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα έκαναν ένα ταξίδι στις φάρμες της Ευρώπης μέσα από το πρόγραμμα:

«Παράγω εγώ… παράγεις εσύ… στις φάρμες της Ευρώπης… παράγουμε μαζί!»

Μέσα από τη διαδικασία αυτή, τα παιδιά γνώρισαν τα ζώα της φάρμας, τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις οποίες εκτρέφονται κι ένα κτηνοτροφικό προϊόν (τυρί) που παράγει η καθεμία από αυτές τις χώρες.
Κατά τη διάρκεια του προγράμματος, μελέτησαν τα χαρακτηριστικά των ζώων, τα ταύτισαν με το περιβάλλον της χώρας, εντόπισαν διαφορές στις ράτσες, παρατήρησαν τον τρόπο εκτροφή τους και τον σύγκριναν με τον τρόπο που ήδη γνωρίζουν στην περιοχή τους. 
Παράλληλα έμαθαν το τυρί που παράγεται στην κάθε χώρα, μελέτησαν τα χαρακτηριστικά του, συνειδητοποίησαν την πορεία του μέχρι να φτάνει στα χέρια μας κι έμαθαν τι σημαίνει η Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης για κάποιο προϊόν. Τέλος, το δοκίμασαν!
Τελειώνοντας το πρόγραμμα ένα ακόμα παράθυρο είχε ανοίξει για τα παιδιά. Μέσα από αυτό είδαν ότι σαν μέλη μιας μεγαλύτερης «οικογένειας» έχουν τις ίδιες ασχολίες, τρέφονται με τα ίδια προϊόντα, τα οποία παράγονται και φτάνουν σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το γεγονός αυτό τα προβλημάτισε για την αναγκαιότητα της κτηνοτροφίας και τη σημασία της στη ζωή μας.

Όλα ξεκίνησαν με την ενότητα “τα ζώα” της Μελέτης Περιβάλλοντος όπου τα παιδιά συνειδητοποίησαν τα στάδια ανάπτυξης των ζώων, το μέγεθος, τον τρόπο ζωής τους, τις ανάγκες και τα προβλήματά τους, τις ποικιλίες των ειδών κα τη σχέση τους με το περιβάλλον.

Στη συνέχεια είδαν βίντεο με φάρμες ζώων και αναρρωτήθηκαν σε ποια περιοχή μπορεί να βρίσκονται. 
Παρακολούθησαν το βίντεο “Γεωργία: στην καρδιά της ζωής μας” και προβληματίστηκαν για τη σπουδαιότητα του ρόλου ενός κτηνοτρόφου, για τα οφέλη και τη δουλειά των αγροτών στην καθημερινή ζωή. 

Τέλος σχεδιάσαν σε χαρτί του μέτρου τη δική τους φάρμα την οποία εμπλούτιζαν σταδικά με τις πληροφορίες που μάθαιναν.

  Στην πορεία του προγράμματος οι μαθητές γνώρισαν 5 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις οποίες εκτρέφονται σε μεγαλύτερο ποσόστό τα ζώα που επιλέχτηκαν. Μέσα από βίντεο, χάρτες και παρουσιάσεις μελέτησαν το κάθε ζώο σε συνδυασμό με τα γεωφυσικά χαρακτηριστικά της κάθε χώρας. 

Επίσης γνώρισαν ένα τυρί που παράγει η κάθε μια από αυτές τις χώρες, σαν αποτέλεσμα της κτηνοτροφίας της. Έμαθαν για τη διατροφική του αξία, τα χαρακτηριστικά του, αναρωτήθηκαν για τον τρόπο που φτάνει στα χέρια μας. Επίσης έμαθαν τη σημασία της Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης και τέλος τα δοκίμασαν! 

Όλες τις πληροφορίες που έμαθαν τις συνέλεξαν σε ένα μικρό βιβλιαράκι!

Μεγάλο μέρος των πληροφορίων και η πορεία του προγράμματος βασίστηκε στο υλικό από την γωνιά των εκπαιδευτικών. Όπως:

  • “Πάμε να εξερευνήσουμε την Ευρώπη” 
  • “Europe and Agriculture”
  • “Γεωργία: στην καρδιά της Ευρώπης”

    Σημαντική ήταν η βοήθεια της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα που ανταποκρίθηκε άμεσα στο αίτημα για αποστολή του υλικού που χρειάστηκα.

    Teachers4Europe: “Από την Κλειτορία… στην Ευρώπη!”


    Τη φετινή χρονιά οι μαθητές της Α’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Κλειτορίας έκαναν ένα ταξίδι  «Από την Κλειτορία … στην Ευρώπη» συμμετέχοντας στο πρόγραμμα Teachers4Europe που οργανώνει η Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα. 

      Μέσα από τη διαδικασία αυτή, τα παιδιά γνώρισαν τα 28 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις πρωτεύουσες τους, είδαν φωτογραφίες και σημαντικά μνημεία, συνειδητοποίησαν την ύπαρξη του κοινού νομίσματος και τέλος έφτιαξαν το χάρτη και τη σημαία.  
      Τελειώνοντας το πρόγραμμα ένα καινούριο παράθυρο είχε ανοίξει για τα παιδιά αυτά, είδαν ότι είναι μέλη μια μεγαλύτερης «οικογένειας» και προβληματίστηκαν για τα οφέλη και τις αξίες που πρέπει να τη διέπουν.

      Όλα ξεκίνησαν από την ενότητα 20 των μαθηματικών όπου οι μαθητές περιεργάστηκαν τα νομίσματα του ευρώ διαφόρων χωρών και αναρωτήθηκαν από που προέρχονταν. Παράλληλα έμαθαν το μύθο της Ευρώπης και είδαν στον χάρτη το χώρο. 

      Στη συνέχεια σχεδιάσαν τον χάρτη σε ριζόχαρτο για να φτιάξουν όλα μαζί τον δικό τους χάρτη. Ο χάρτης αποτυπώθηκε με τη βοήθεια καρμπόν από εμένα σε χαρτί του μέτρου.
      
       Στην πορεία του προγράμματος οι μαθητές γνώρισαν σταδιακά και τα 28 κράτη μέλη μέσα από μικρούς γρίφους, βλέποντας τη σημαία αρχικα και στη συνέχεια παρουσιάσεις με εικόνες.
      Οι σημαίες είναι από το βιβλιο “Η Ευρώπη κι εσύ” το οποίο μπορεί να κατεβάσει κανείς ή να παραγγείλει ένα δωρεάν αντίγραφο από τη γωνιά του εκπαιδευτικού που υπάρχει στην σελιδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπάρχει πολύ ενδιαφέρον υλικό σε αυτή την ιστοσελίδα η  οποία είναι εδω: Η γωνιά των εκπαιδευτικών



      Το υλικό των παρουσιάσεων σε μορφή pdf μπορείτε να το βρείτε εδω: Παρουσιάσεις
     
      Στη συνέχεια για  κάθε μια χώρα ετοίμαζαν την αντίστοιχη σελίδα από το μικρό βιβλιαράκι-διαβατήριο. Το υλικό, καθώς και οδηγίες για τη δημιουργία του υπάρχουν εδώ: Ταξιδιώτης της Ευρώπης

      

     


      Μετά την παρουσιάση μιας τετράδας χωρών, ομαδικά χρωμάτιζαν και ετοίμαζαν τα εικονίδια που κολλούσαν πάνω στον χάρτη τους. 
    Τα εικονίδια υπάρχουν σε αυτό το αρχείο:εικονίδια


     Παράλληλα, στο σχολείο διαβάζαμε το βιβλιο “Τα αστέρια της Ευρώπης”. Μέσα από το ταξίδι της μικρής Ευρώπης τα παιδιά προβληματίστηκαν για τα ίδια θέματα που προβλημάτισαν και την ηρωίδα του βιβλίου. Στο τέλος έκοψαν και τα ίδια αστέρια. 12 μαθητές δηλαδή 12 αστέρια. Έγραψαν επάνω ό,τι είχε γράψει η μικρή Ευρώπη στα δικά της αστέρια και πρόσθεσαν και δικές τους επιθυμίες.
      Τα αστέρια τοποθετήθηκαν στο πλαϊνό μέρος του χάρτη σε κυκλική διάταξη σχηματίζοντας τη σημαία της Ε.Ε.
      

      Και με τις χώρες που δε χρωματίσαμε τι θα γίνει, ρώτησαν. Αυτές δεν ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν η αυθόρμητη απάντησή μου για  να ακούσω από έναν μικρό: “Α! Δεν έχουν συμφωνήσει να είναι παρέα!”


      Τελειώνοντας αναρτήθηκε όλη η εργασία έξω από την τάξη μας.


       Ένα κουίζ που μπορεί να παίξει κανείς με τα παιδιά μετά το τέλος του προγράμματος είναι είναι το εξής: Κουίζ
    Η συνολική πορεία του προγράμματος αναλυτικά καθώς και τα αποτελέσματά του βρίσκονται εδώ: “Από την Κλειτορία…στην Ευρώπη!”