Τρία ποτάμια εδώ…και άλλα στην Ευρώπη! (Teachers4Europe)
Η χρονιά που πέρασε ήταν μια “περίεργη” χρονιά. Κατά τη διάρκειά της είχα αλλαγή σχολείου, τάξης, μαθητών. Κάτι που δε μου αρέσει καθόλου… Κι έτσι, κάπου το Νοέμβρη, αποχωρίστηκα την υπέροχη Δευτέρα που είχα ξεκινήσει και έκανα μια καινούρια αρχή σε μια όμορφη Πρώτη.
Το καινούριο σχολείο είναι σε ένα χωριό του Ν. Αχαΐας, κάπου κοντά στα Καλάβρυτα, το οποίο έχει την ιδιαιτερότητα να βρίσκεται στην σμίξη τριών ποταμών. Του Ερύμανθου, του Αροάνιου και του Σειραίου. Εξού και το όνομά του: Τριπόταμα!
Τότε ήρθε η ιδέα: ποτάμια εδω και… ποτάμια έχω συναντήσει σε όσες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες έχω πάει. Εντάξει! Δεν είναι πολλές αυτές που έχω πάει, αλλά σίγουρα τα ποτάμια τους τις χαρακτηρίζουν, όπως και τα ποτάμια του χωριού όπου τα παιδιά μεγαλώνουν δίπλα τους! Ας κάνω μια σμίξη, σκέφτηκα, και την έκανα!
Έτσι προέκυψε το πρόγραμμα:
Μέσα από τη διαδικασία αυτή, τα παιδιά, γνώρισαν τα μέρη του ποταμού, τον τρόπο δημιουργίας του και την συμβολή του στον κύκλο του νερού.
Παράλληλα όμως έκαναν ένα μεγάλο ταξίδι σε γνωστά ποτάμια της Ευρώπης. Έμαθαν από που πηγάζουν και που εκβάλλουν, γνώρισαν τα κράτη που διαπερνούν, τις πρωτεύουσες που διαρρέουν, σημαντικά μνημεία που συναντούν στον δρόμο τους καθώς και τη σημασία τους για το περιβάλλον και τον άνθρωπο.
Επιπλέον ενημερώθηκαν για δραστηριότητες του ανθρώπου σε αυτα (ψάρεμα, αναψυχή, ταξίδια), για προβλήματα που μπορούν να δημιουργήσουν (υπερχείληση), τον τρόπο αξιοποίησής τους (υδροηλεκτρικά εργοστάσια και φράγματα) και τέλος προβληματίστηκαν για την μόλυνση, ποιος την προκαλεί και τις επιπτώσεις της.
Φυσικά είδαν φωτογραφίες, βίντεο και άκουσαν μουσική!
Τελειώνοντας το πρόγραμμα, σίγουρα ένα μικρό παράθυρο είχε ανοίξει. Είδαν ότι ποτάμια υπάρχουν και σε άλλες χώρες, ότι υπάρχουν μεγάλα ποτάμια που είναι πλωτά, ότι οι δραστηριότητες σε αυτά είναι πολλές και το σημαντικότερο είναι ότι εντόπισαν πηγές μόλυνσης των δικών τους ποταμών και τι μπορεί να προκαλέσει αυτό.
Τα ποτάμια που γνώρισαν τα παιδιά ήταν:
- Έβρος (Ελλάδα – Βουλγαρία). Η Φιλλιπούπολη, τα σύνορα με την Τουρκία και τα δέλτα του.
- Τίβερης (Ιταλία). Η Ρώμη και το αρχαίο λιμάνι Όστια.
- Σηκουάνας (Γαλλία). Το Παρίσι. Η Ρεν, το λιμάνι της. Η προσπάθεια καθαρισμού του ποταμού.
- Ταγός (Ισπανία – Πορτογαλία). Το Τολέδο & ο Ελ Γκρέκο. Η Λισαβόνα, το λιμάνι και η γέφυρά στις εκβολές. Το φράγμα και οι γέφυρες στην πορεία του ποταμού. Το πρόβλημα της μόλυνσης.
- Δούναβης (Γερμανία, Αυστρία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Κροατία, Ρουμανία). Ο Μέλανας Δρυμός και οι πηγές. Η Ουλμ & ο ‘Αινσταιν. Η Λιντς & το λιμάνι της. Η Περιοχή Βαχάου, το μοναστήρι του Μελκ, η Αφροδίτη του Βιλεντορφ & τα κάστρα. Η Βιέννη τα κανάλια του ποταμού & τα ποταμόπλοια. Η Μπρατισλάβα, το κάστρο και η γέφυρα. Η καμπή του Δούναβη. Η Βουδα και η Πέστη, το κοινοβούλιο, η γέφυρα και το ποτάμι παγωμένο. Οι σιδηρές πύλες, η μορφή του Δεκάβαλου στον βράχο και τα δέλτα στη Μαύρη Θάλασσα.
Όλα ξεκίνησαν από τα μαθήματα “Το παράξενο ταξίδι της Συννεφένιας” και “Ψιχάλες” όπου γνώρισαν τον κύκλο του νερού με ένα μικρό πείραμα:
- Σε ένα γκαζάκι τοποθετούμε ένα μπρίκι με νερό που βράζει.
- Πάνω στο μπρίκι βάζουμε ένα ποτήρι.
- Καθώς το νερό βράζει τα παιδιά παρατηρούν τον ατμό να σχηματίζει ένα συννεφάκι μέσα στο ποτήρι.
- Αργότερα τα τοιχώματα του ποτηριού δακρύζουν…σαν να βρέχει!
Πραγματική μαγεία στα μάτια τους που την… απομυθοποίησα εξηγώντας τι συμβαίνει. Δεν πτοήθηκαν όμως!
Παράλληλα, τα παιδιά έφτιαξαν τον κλασικό χάρτη με τα ποτάμια της Ευρώπης αυτή τη φορά. Σε χαρτί του μέτρου αρχικά σχεδίασαν τον χάρτη με την γνωστή διαδικασία του ριζόχαρτου. Έπειτα, χρωμάτιζαν τις χώρες που διαπερνάει το ποτάμι, τις πρωτεύουσες τους, πόλεις που αναφέραμε. Τέλος κολλούσαν το ποτάμι φτιαγμένο από πλαστελίνη πάνω στον χάρτη και τις σημαίες των χωρών.
Στη συνέχεια συνειδητοποίησαν τον τρόπο δημιουργίας του ποταμού. Έφτιαξαν μάλιστα μια μικρη μακέτα με πλαστελίνη, την οποία στόλισαν… λίγο παραπάνω! Παράλληλα είδαν και κάποια βίντεο.
Η επίσκεψη στο ΚΠΕ Κλειτορίας όπου παρακολουθήσαμε το πρόγραμμα “Κάτι τρέχει” τα ενθουσίασε. Τους ευχαριστούμε όλους από το κέντρο γιατί πάντα μαθαίνουμε όμορφα πράγματα και περνάμε καλά μαζί τους!
Έπειτα ήταν η σειρά των ποταμών του χωριού. Τα βρήκαν στον χάρτη, εντόπισαν τις πηγές τους και το σημείο της σμίξης. Ακολούθησαν τις πορείες τους και την κοινή τους πορεία μέχρι τη θάλασσα. Έμαθαν πληροφορίες για τα όνοματά τους. Ειδαν και ένα βίντεο για τον ποταμό Ερύμανθο.
Το πρόγραμμα προχωρούσε με πολύ πίεση χρόνου. Πραγματικά ξεκλέβαμε ώρα για να προχωρήσουμε κι έτσι κάποια στιγμή έφτασε και η σειρά για τα ποτάμια της Ευρώπης.
Κάθε φορά παρουσιαζόταν ένα ποτάμι. Τα παιδιά παρακολουθούσαν μια μικρή προβολή. Εντόπιζαν στον χάρτη το ποτάμι, τις πηγές και ακολουθώντας τη πορεία του εβρισκαν και τις εκβολές. Στη συνέχεια της προβολής έβλεπαν φωτογραφίες για να γνωρίσουν τα μέρη από οπου περνάει.
Οι φωτογραφίες με την μόλυνση τα στενοχώρησαν ιδιαίτερα. Το συζήτησαν σε σχέση με τα δικά τους ποτάμια και με σκουπίδια ή βρωμιές που έχουν δει μέσα σε αυτά. Προβληματίστηκαν για το που πάνε και απογοητεύτηκαν για το τι μπορεί να προκαλέσει η μόλυνση αυτή. Ενθαρρυντικό!
Παράλληλα, τα παιδιά έφτιαξαν τον κλασικό χάρτη με τα ποτάμια της Ευρώπης αυτή τη φορά. Σε χαρτί του μέτρου αρχικά σχεδίασαν τον χάρτη με την γνωστή διαδικασία του ριζόχαρτου. Έπειτα, χρωμάτιζαν τις χώρες που διαπερνάει το ποτάμι, τις πρωτεύουσες τους, πόλεις που αναφέραμε. Τέλος κολλούσαν το ποτάμι φτιαγμένο από πλαστελίνη πάνω στον χάρτη και τις σημαίες των χωρών.Στα μαθηματικά, το μάθημα “τα νομίσματα του ευρώ” ήταν μια καλή ευκαιρία να συνειδητοποιήσουν ότι οι χώρες αυτές όπως και καποιες άλλες αποτελούν μια “ομάδα”, που λέγεται Ευρωπαϊκή Ένωση, και βοηθάει η μία την άλλη. Επίσης έχουν τα ίδια χρήματα και συμπέραναν ότι αυτό βολεύει στα ταξίδια και στο εμπόριο. Φυσικά, άκουσαν τον μύθο της Ευρώπης!
Τέλος, τα παιδιά είχαν μια εξαιρετική ιδέα! Να κάναμε τον χάρτη που φτιάξαμε σαν παιχνίδι, με ερωτήσεις. Όμως δεν προλάβαμε να το ετοιμάσουμε γιατί έφτασε το τέλος της χρονιάς…
Εγώ κρατάω την ιδέα για επόμενο πρόγραμμα κι ελπίζω αυτά κάτι από τις εικόνες και πληροφορίες που έμαθαν!
(Αυτή τη στιγμή δεν έχω μαζί μου περισσότερες φωτογραφίες από το πρόγραμμα, επιφυλάσσομαι όμως!)