Άρθρα κατηγορίας Μάθηση μέσω Σχεδιασμού

Δουλεύοντας τον γραπτό λόγο με την Μάθηση Μέσω Σχεδιασμού – η πρώτη επαφή!

  Η έκθεση και ο γραπτός λόγος με απασχολεί ίδιαίτερα από όταν άρχισα να διδάσκω. Φυσικά ο περισσότερος κόσμος θα αναρωτηθεί γιατί επειδή έχει σαν εικόνα τη δασκάλα να κάθεται ήσυχα στην έδρα αφού έχει πει στα παιδιά να γράψουν για ένα θέμα περιμένοντας να τελειώσουν.
  Αυτή η ευαισθησία μου με τον γραπτό λόγο έχει τις ρίζες της στα δικά μου μαθητικά χρόνια στο σχολείο. Εκείνο το περίφημο “Σκέφτομαι και γράφω” ήταν για μένα ένα πραγματικό μαρτύριο. Με πολλή σκέψη και κόπο κατάφερνα να γράψω 2-3 σειρές στις μικρές τάξεις όπου έγιναν 8-10 στις μεγαλύτερες. Κάθε φορά το σχόλιο κάτω από το κείμενό μου ήταν θα μπορούσες να είχες γράψει περισσότερα. Ναι! Αλλά τι; Και φυσικά απορρούσα πώς γίνεται κάποια παιδιά να γράφουν τόσα πολλά και όμορφα πράγματα.
  Ο γραπτός λόγος είναι χάρισμα. Κάποιο άνθρωποι γεννιόνται με το χάρισμα να μπορούν να γράφουν ωραία κείμενα και αυτό μπορεί κανείς να το διακρίνει από την πρώτη κιόλας τάξη όταν οι μικροί μαθητές σκαρώνουν τα πρώτα τους κειμενάκια. Και με τους υπόλοιπους τι γίνεται; Δε θα μάθουν να γράφουν; 
   Φυσικά και θα μάθουν, αφού ο γραπτός λόγος διδάσκεται! Θυμηθείται όσοι είχατε παρόμοιο πρόβλημα ότι στο λύκειο ξαφνικά αρχίσατε να γράφετε τα δοκιμιακού τύπου κείμενα που ζητούν στις εισαγωγικές εξετάσεις. Δεν είναι ένα είδος επιφύτισης ούτε μόνο η ξαφνική ωρίμανση αλλά και ότι σε εκείνη τη περιόδο και για λόγους που εξυπηρετούν την επιτυχία στις εξετάσεις κάποιος καθηγητής φιλόλογος σας δίδαξε πώς να γράφετε ένα δοκίμιο, μια παράγραφο κτλ
   Όμως, στην καθημερινή μας ζωή οι επικοινωνιακές συνθήκες είναι περισσότερες και πολύ διαφορετικές από την έκθεση ιδεών που ζητούν στις εισαγωγικές εξετάσεις και ο καθένας θα πρέπει να είναι έτοιμος να ανταπαξέλθει σε οποιαδήποτε περίπτωση που θα πρέπει να εκφραστεί γραπτώς. 
   Για το λόγο αυτό θεωρώ ότι ο γραπτός λόγος είναι το δυσκολότερο ίσως μάθημα στο δημοτικό σχολείο και ότι πρέπει να διδάσκεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Οπότε η εφαρμογή του μοντέλου της Μάθησης Μέσω Σχεδιασμού ήταν μια πρόκληση για εμένα και αμέσως δεχτηκα!

  Ξεκινώντας να την προσπάθεια να σχεδιάσουμε μαι διδασκαλία με τη Μάθηση Μέσω Σχεδιασμού τίποτα δεν ήταν εύκολο. Είναι πολλές οι πρακτικές που έχουν εγκαθιδρυθεί στον τρόπο που κάνουμε τη διδασκαλία αλλά και που υπάρχουν σαν γενικότερες αξίες και οι οποίες θα έπρεπε να επανπροσδιοριστούν.
  Αρκικά υπάρχει μα βαθιά αντίληψη ότι αξία έχει οτιδήποτε γράφεται και μένει, όπως οι πολλές ασκήσεις. Για παράδειγμα κατα τη διάρκεια της διδασκαλίας μας δραστηριότητες οι οποίες γίνονται στην τάξη και γίνονται με συζήτηση, εξαγωγη συμπερασμάτων και καταραφή στον πίνακα δεν έχουν την ίδια αξία στην παιδαγωγική διαδικασία και ότι θα πρέπει να γεμίσουμε το σχέδιο της διδασκαλίας μας με “φανταχτερές” δραστηριότητες. Ήταν λάθος!
  Ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα ήταν η ίδια η επιλογή των δραστηριοτήτων. Σε αυτό συνέβαλε και το γεγονός οτι αρχικά επιλέξαμε να ετοιμάσουμε μια διδασκαλία η οποία δεν υπήρχε στις ενότητες του σχολικού βιβλίου και άρα δεν είχαμε μια βάση. Με τον καιρό καταλάβαμε ότι οι δραστηριότητες που είχαμε επιλέξει δεν εξυπηρετούσαν τον σκοπό μας που ήταν η παραγωγή γραπτού λόγου. Όσο εντυπωσιακές, εφάνταστες και προτότυπες κι αν ήταν… ήταν εκτός θέματος!
 Τελικά καταλήξαμε στο παρακάτω σχέδιο μαθήματος το οποίο εφαρμόστηκε στην τάξη. Αρχικά δημιουργήσουμε μια ροή δραστηριοτήτων πριν καταλήξουν οι μαθητες στην παραγωγή γραπτού λόγου και στη συνέχεια επιχειρήσαμε να συνδέσουμε τις δραστηριότητες αυτές με κάθε μια από τις Γνωστικές Διαδικασίες που χρησιμοποιεί η Μάθηση Μέσω Σχεδιασμού και αναφέρονται σε προηγούμενη ανάρτηση. (εδω) Επίσης προσπαθήσαμε αυτή η διδασκαλία να μην είναι ανεξάρτητη από τα σχολικά βιβλία και να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ξανά.
    
     


Σχέδιο μαθήματος με τη μάθηση μέσω σχεδιασμού

Τάξη: Δ’

Μάθημα: Γλώσσα

Τίτλος ενότητας: Γελάσαμε με την ψυχή μας

Θέμα: Δημιουργία κόμικ και μετατροπή του σε αφηγηματικό κείμενο

Διάρκεια: 2 δίωρα (προσυγγραφικό + συγγραφικό)

Εκπαιδευτικός: Σφυρή Πολυξένη

Ημέρα εφαρμογής: 11-12/5/2015

Στόχοι μαθήματος

Μέσω της συγκεκριμένης διδασκαλίας τα παιδιά ασκούνται:

o    Να διαβάζουν και να κατανοούν ένα κόμικ

o    Ανακαλύπτουν τα περιγραφικά στοιχεία ενός κόμικ.

o    Αναγνωρίζουν τις βασικές αρχές δόμησης ενός κόμικ.

o    Αφηγούνται ένα κόμικ δημιουργώντας ένα πεζό κείμενο

o    Δημιουργούν μόνα τους ένα κομικ.

o    Μετατρέπουν το κόμικ τους σε αφήγηση.

o Ξαναθυμούνται χρονικές λέξεις, ευθύ πλάγιο λόγο και τους παρελθοντικούς χρόνους.

Προαπαιτούμενες γνώσεις

Οι μαθητές είναι ικανοί να:

·   Διαβάζουν σιωπηρά ένα κείμενο

·   Απαντούν προφορικά σε ερωτήσει κατανόησης ενός κειμένου

·   Χρησιμοποιούν τους χρόνους των ρημάτων

·   Χρησιμοποιούν τον ευθύ και πλάγιο λόγο

                   

Σύντομη Περιγραφή

Στην ενότητα «Γελάσαμε με την ψυχή μας» με την υποενότητα «Φρουτοπία» τα παιδιά έρχονται πιο αναλυτικά σε επαφή με τα συστατικά στοιχεία συγγραφής ενός κόμικ καθώς και την μετατροπή του σε αφηγηματικό κείμενο.

 

Δομή του μαθήματος

Προετοιμασία (ανάγνωση του βιβλίου):

Με αφορμή την ενότητα «Ιστορίες παιδιών» τα παιδιά θα διαβάσουν το βιβλίο «Στα ίχνη της χαμένης Ατλαντίδας» – όπου μια παρέα παιδιών βρίσκονται στα ίχνη της Χαμένης Ατλαντίδας – στην τάξη. Πριν ξεκινήσει η ανάγνωση του βιβλίου παρουσιάστηκε το εξώφυλλο στους μαθητές και ζητήθηκε να περιγράψουν τι δείχνει, ρωτήθηκαν ποιος είναι ο τίτλος του βιβλίου, ποιος είναι ο συγγραφέας και οι εκδόσεις. Στη συνέχεια διαβάστηκε η περίληψη και ρωτήθηκαν αν έχουν ξανακούσει για τη χαμένη Ατλαντίδα και τι ξέρουν γι αυτή. (Το βιβλίο διαβάστηκε σταδικά στην τάξη από τους μαθητές όπως γίνεται καθημερινά στα πλαίσια της φιλαγνωσίας λίγο κάθε πρωί πριν ξεκινήσει το μάθημα).
Επίσης την προηγούμενη μέρα έγινε η επεξεργασία του κόμικ της Φρουτοπίας και συζητήθηκαν τα χαρακτηριστικά του κόμικ καθώς και ότι ο συγγραφέας έγραψε το αφηγηματικό κείμενο ενώ ο εικονογράφος το μετέτρεψε σε κόμικ. Τα παιδιά διάβασαν το κόμικ του βιβλίου και το αφηγήθηκαν προφορικά. Η ενότητα αυτή είχε σα γραμματικό φαινόμενο τα επιφωνήματα. Εγινε επεξεργασία του φαινομένου και συσχέτισή του με τα κόμικ.

Προσυγγραφικό στάδιο. (1ο δίωρο)

Αρχικά ζητήθηκε από τα παιδιά να εντοπίσουν στη βιλιοθήκη της τάξης αν υπάρχουν βιβλία με κόμικ, να πάρουν ένα και να το φέρουν στην ομάδα τους. Ρωτήθηκαν γιατί επέλεξαν αυτό το βιβλίο σαν κόμικ και ποια χαρακτηριστικά έχει που τα βοήθησε να το εντοπίσουν.
Στη συνέχεια συζητήσαμε για το πώς είναι γραμμένο ένα κόμικ, τη χρονική αλληλουχία των εικόνων, τα συννεφάκια των διαλόγων, την μικρή αφήγηση που υπάρχει κάποιες φορές κτλ. (5 λεπτά – Βιώνοντας το γνωστό)
Μετά δίνουμε ένα μικρό κόμικ ανακατεμένο και ζητάμε να βάλουν τα σκίτσα στη σειρά. (5 λεπτά – βιώνοντας το νέο)
Αφού έβαλλαν το κόμικ τους στη σειρά, το κόμικ κάθε ομάδας προβλήθηκε στον πίνακα και ζητήθηκε από κάποιο μέλος να διαβάσει το κόμικ που έχουν και να μας πει τι τους βοήθησε να βάλει τις εικόνες στη συγκεκριμένη χρονική σειρά. (10 λεπτά – εννοιολόγηση με ονοματοποίηση)
Στη συνέχεια δόθηκαν χαρτιά στην κάθε ομάδα και τους ζητήθηκε να γράψουν την αφήγηση του κόμικ που έχουν μπροστά τους. (10 λεπτά – )
Στη συνέχεια συζητήσαμε τι πρόσεξαν κατά την μετατροπή του κόμικ σε αφηγηματικό κείμενο: τα λόγια είναι σε ευθύ λόγο ενώ στην αφήγηση θα μετατράπηκαν σε πλάγιο ή σε διάλογο. Επίσης σχετικά με τον χρόνο που χρησιμοποίησαν, το πρόσωπο των ρημάτων και ότι στην αφήγηση συμπεριέλαβαν πληροφορίες που στο κόμικ φαίνονται στο σκίτσο. (5 λεπτά – εννοιολόγηση με ονοματοποίηση)
Μετά ζητήθηκε από τα παιδιά να εντοπίσουν πώς παρουσιάζονται κάποια στοιχεία της ιστορίας στο κόμικ και πώς στην αφήγηση. Διάλογοι, χρόνος, τόπος κτλ και δημιουργήθηκε ένας πίνακα στον πίνακα της τάξης αντιπαραβάλλοντας τα στοιχεία αυτά. (10 λεπτά – εννοιολόγηση με θεωρητικοποίηση)
Αφού δημιουργήθηκε ο πίνακας συζητήσαμε πώς αυτά λειτουργούν στο ένα και στο άλλο κείμενο. Πχ το κομικ είναι σε χρόνο ενεστώτα γιατί βλέπουμε να συμβαίνουν αυτή τη στιγμή, το πρόσωπο του ρήματος είναι ανάλογο με το ποιος μιλάει και σε ποιον απευθύνεται, ο τόπος φαίνεται στο κάθε σκίτσο, ο χρόνος από την αλληλουχία των σκίτσων κτλ. Στην αφήγηση ο χρόνος είναι συνήθως αόριστος ή παρατατικός, το πρόσωπο ανάλογα με το ποιος αφηγείται, ο τόπος περιγράφεται και ο χρόνος φαίνεται από χρονικές και συνοχικές λέξεις. (5 λεπτά – Αναλύοντας λειτουργικά)
Αμέσως μετά τα παιδιά συμπλήρωσαν ατομικά τα λόγια στο κόμικ της άσκησης 2 του ΤΕ στη σελίδα 34. Σε αυτή την άσκηση έπρπε να παρατηρήσουν στα σκίτσα, τον τόπο, τις κινήσεις και τις εκφράσεις της Μαφάλντα και ανάλογα να σκεφτούν τι θα μπορούσε να λέει. (5 λεπτά – Αναλύοντας κριτικά)
Τέλος τους δόθηκε η οδηγία να μετατρέψουν ατομικά στο τετράδιο τους το κόμικ αυτό σε αφηγηματικό κείμενο. (10 λεπτά – άμεση εφαρμογή)
 
Εφαρμογή της νέας γνώσης – παραγωγή γραπτού λόγου
Την επόμενη μέρα ειπώθηκε στα παιδιά ότι ήρθε η στιγμή να γίνουν οι ίδιοι «καρτουνίστες», δηλαδή να δημιουργήσουν το δικό τους κόμικ. Κι επειδή η ιδέα να δημιουργήσουν από την αρχή ένα κόμικ μπορεί να τους δυσκόλευε για το θέμα που θα έχει τους ζητήθηκε να δημιουργήσουν ένα κόμικ με τη συνέχεια του βιβλίου που έχουμε διαβάσει για τη χαμένη Ατλαντίδα. Τους δόθηκε ένα φύλλο εργασία με 4 πλαίσια για να φτιάξουν τη δική τους ιστορία σε μορφή κόμικ. Για να το ολοκληρώσουν έπρεπε νε επιλέξουν αν οι ίδιοι ήρωες συνέχισαν την ιστορία και να σκεφτούν μόνα τους τι έκαναν, αν συνέχισαν να ψάχνουν, αν τελικά βρήκαν αυτόν τον τόπο κτλ.  Επίσης τονίστηκε ότι έπρεπε τα σκιτσάκια να έχουν μια σειρά δηλαδή αρχή, μέση, τέλος και ότι στο τέλος θα πρέπει να εντυπωσιάσουν τον αναγνώστη. Επίσης στο τέλος έπρεπε να ετοιμάσουν και τον τίτλο του κόμικ τους (Δόθηκαν 4 πλαίδια γιατί είναι πιο εύκολο να το επεξεργαστούν, αν ήθελαν να προσθέσουν περισσότερα σκίτσα, μπορούσαν να το κάνουν ). Τελειώνοντας η κάθε ομάδα έδωσε το κόμικ της σε άλλη ομάδα να το διαβάσει και όλα τα κόμικ παρουσιάστηκαν στην τάξη (40 λεπτά – εφαρμόζοντας δημιουργικά)
Μετά τη δημιουργία του κόμικ έπρεπε κάθε παιδί ατομικά να γράψει σε αφηγηματικό κείμενο την ιστορία που ετοιίμασαν. (20 – 30 λεπτά – εφαρμόζοντας άμεσα)

 Αυτοαξιολόγηση

Μετά το τέλος της συγγραφής τους ζητήθηκε να διαβάσουν ξανά το κείμενό τους, να κάνουν διορθώσεις αν νομίζουν ότι χρειάζεται . Τέλος αντάλλαξαν τα κείμενά τους με τους διπλανούς τους. (5 λεπτά)
Τελική αποτίμηση

Σε γενικές γραμμές το πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε βάση του αρχικού πλάνου, με εξαίρεση τη αλλαγή στη σειρά των δραστηριοτήτων.
Οι μαθητές ανταποκρίθηκαν στις δραστηριότητες και συμμετείχαν με αρκετό ενδιαφέρον. Όμως το ενδιαφέρον δεν ήταν το ίδιο κατά τη διάρκεια της συζήτησης των χαρακτηριστικών των καρτούν και των διαφορών τους με την αφήγηση.
Κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων οι μαθητές εργάστηκαν ομαδικά βοηθώντας ο ένας τον άλλον. Επίσης κατά την ατομική αφήγηση του καρτούν της άσκησης του βιβλίου δούλεψαν γρήγορα, κατανοώντας εύκολα τι έπρεπε να κάνουν ακόμα και μαθητές που παραδοσιακά δυσκολεύονται σε αυτό.
Το ίδιο συνέβη και στην αφήγηση του δικού τους καρτούν. Έγραψαν άνετα την αφήγηση χωρίς ιδιαίτερες υποδείξεις. Μου έκανε εντύπωση ότι μαθητές που συνήθως έχουν ιδέες αλλά δεν ξέρουν πώς να αρχίσουν ή πώς να τις γράψουν και αργούν κοιτώντας το χαρτί τους, έγραψαν άνετα. Επίσης παρατηρήθηκε ότι κάποιοι μαθητές αναλώθηκαν ιδιαίτερα στο να μεταφέρουν όλους τους διαλόγους από ευθύ σε πλάγιο λόγο μέσα στην αφήγησή τους.
Σχετικά με τη δημιουργία του καρτούν αυτό τα ενθουσίασε πολύ. Οι δύο ομάδες συνεργάστηκαν άψογα δίνοντας βοήθεια και εξηγήσεις ο ένας στον άλλον. Μοίρασαν τις δουλειές κάνοντας ο καθένας αυτό που μπορούσε καλύτερα κατά τη δημιουργία του. Έτσι τελείωσαν την εργασία τους χωρίς ιδιαίτερες υποδείξεις, εκτός από την τοποθέτηση των σύννεφων των διαλόγων έτσι ώστε να είναι ξεκάθαρη η σειρά ανάγνωσης. Στης άλλες δύο ομάδες το πρόβλημα εντοπίστηκε στην προσπάθεια επιβολής της γνώμης ενός εκ των μελών της, το οποίο δεν είχε κατανοήσει πλήρως αλλά δε δεχόταν τη γνώμη των άλλων. Μετά τις υποδείξεις τελείωσαν γρήγορα, χωρίς όμως να παράγουν το ίδιο καλό αποτέλεσμα.
Σχετικά με το χρόνο εφαρμογής μου φάνηκε πολύ μεγάλος. Θεωρώ ότι 2 δίωρα και μισή ώρα ακόμα είναι υπερβολικός χρόνος για ένα θέμα γραπτής έκφρασης ειδικά αν σε αυτόν συνυπολογιστεί το διώρο που είχε προηγηθεί με την επεξεργασία του κειμένου της φρουτοπίας και του γραμματικού φαινομένου . Αν αυτό εφαρμοζόταν σε κάθε γραπτή έκφραση που προτείνεται από το βιβλίο ή σε κάθε είδος γραπτού λόγου που ορίζεται από το αναλυτικό πρόγραμμα, τότε ίσως να μας περιορίσει χρονικά στην υπόλοιπη ύλη του μαθήματος της γλώσσας.
 Ο χρόνος θα μπορούσε να περιοριστεί αν το προγραφικό στάδιο συγχωνευόταν με το διώρο της επεξεργασίας του κειμένου της ενότητας (της φρουτοπίας).


Μάθηση μέσω σχεδιασμού – η πρώτη επαφή

      Τη φετινή χρονιά ο Σχολικός Σύμβουλος μάς έφερε σε επαφή με ένα νέο μοντέλο διδασκαλίας και παράλληλα με μια πρόκληση γιατί η εφαρμογή του θα γινόταν στην παραγωγή γραπτού λόγου. Το νέο αυτό μοντέλο ονομάζεται Μάθηση Μέσω Σχεδιασμού. 
  Οι περισσότεροι από εμάς για την καθημερινή μας διδασκαλίας δεν κάνουμε κάποιο ιδιαιτέρο σχεδιασμό. Βλέπουμε τι επεξεργάζεται κάθε ενότητα, ξεκαθαρίζουμε τους στόχους, βλέπουμε τι ασκήσεις περιλαμβάνει το σχολικό βιβλίο του μαθητή και το τετράδιο εργασιών – πολλές φορές κάποιοι απλά κάνουν το ένα τη μια μέρα και το άλλο την άλλη –  επίσης διαλέγουμε κάποιες από τις άπειρες επιπλέον ασκήσεις που κυκλοφορούν στο ίντερνετ και τέλος ανάλογα με το μάθημα ίσως διαλέξουμε και κάποιο εποπτικό υλικό.
  Αυτό ένιωθα ότι δεν είναι αρκετό. Θεωρούσα ότι έπρεπε η διδασκαλία να γίνεται πιο οργανώμένα και πιο “επαγγελματικά”. Παράλληλα έχοντας παρακολουθήσει διδασκαλίες σε αυστριακό δημόσιο σχολείο είχα σαν εικόνα τον επιμέρους διαχωρισμό κάθε ενότητας και τη χρήση στοχευμένων δραστηριοτήτων. Στη συγκεκριμένη χώρα, για παράδειγμα, δε διδάσκουν γλώσσα γενικά και αόριστα, αλλά ανάγνωση, γραφή, γραμματική, γραπτό λόγο κ.τ.λ. ανάλογα με το ποιοι είναι στόχοι του μαθήματός τους κάθε φορά.
   Για το λόγο αυτό βρήκα αυτή την πρόκληση ιδιαίτερα ελκυστική.

Τι είναι όμως η Μάθηση Μέσω Σχεδιασμού;

  Η Μάθηση Μέσω Σχεδιασμού είναι ένα καινοτόμο μοντέλο σχεδιασμού της διδασκαλίας που βοηθάει τους εκπαιδευτικούς να ετοιμάσουν διδασκαλίες με ακρίβεια και συγκεκριμένο περιεχόμενο, ξεφεύγοντας από το συνηθισμένο ερώτημα “τι θα διδάξω σήμερα” και να προχωρήσουν στο “τι και πώς μαθαίνουν οι μαθητές μου”.
 Σύμφωνα με το μοντέλο αυτό η μάθηση σχετίζεται με το μετασχηματισμό. Δηλαδή με τον μετασχηματισμό της ήδη υπάρχουσαν γνώσης ή εμπειρίας σε καινούρια. Στην ουσία δηλαδή οι μαθητές όταν μαθαίνουν είναι σα να κάνουν ένα ταξίδι σε νέες περιοχές. Για να κάνουν, όμως, αυτό το ταξίδι αυτό θα πρέπει να ξεκινήσουν από περιοχές που τους είναι ήδη γνωστές, να ακολουθήσουν συγκεκριμένη πορεία, να επισκεφτουν προκαθορισμένα σημεία και να φτάσουν μέχρι το κατάλληλο σημείο. 
  Με άλλα λόγια ο τρόπος που μαθαίνει ο κάθε μαθητής αλλά και οι ανάγκες του διαφέρουν ανάλογα το περιβάλλον από το οποίο προέρχονται. Αλλά και σαν σύνολο οι ανάγκες αυτές διαφέρουν κατά πολύ από αυτές παλαιότερων γενιών. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, το διαδίκτυο και ο όγκος των πληροφορίων που μας “βομβαριδίζει” καθημερινά έχει αλλάξει κατά πολύ τον τρόπο αλλά και τις συνθήκες επικοινωνιας στις μέρες μας σε σχέση με αυτές των παλαιότερων γενιών. Παράλληλα δεν έχουν όλα τα παιδιά την ίδια έκθεση και εμπειρία με όλα αυτά τα είδη της επικοινωνίας. Επομένως είναι ανάγκη να μπορούν οι μαθητές να γίνουν ικανοί να κατανοούν όλές αυτές τι διαφορετικές συνθήκες επικοινωνίας που χρησιμοποιούμε στις μέρες μας, αλλά και να τις χρησιμοποιούν με αποτελεσματικό τρόπο.
  Για το λόγο αυτό, είναι επικακτικότερη ανάγκη η διδασκαλία να σχεδιάζεται λεπτομερώς, να ορίζονται με ακρίβεια οι δραστηριότητες και να καταγράφεται η επίδοση σε κάθε στάδιό της.
   Τα τρία στάδια πάνω στα οποία βασίζεται η επίτευξη των στόχων με την παιδαγωγική προσέγγιση της Μάθησης Μέσω Σχεδιασμού είναι τα εξής:

  1. Εκπαίδευση: Δηλαδή η “Μαθησιακή Κοινότητα” (Lerning Community). Ο ευρύτερος χώρος του σχολείου καθώς και τα άτομα τα οποία εμπλέκονται σε αυτο (δηλαδή μαθητές, εκπαιδευτικοί, γονείς, τοπική κοινώτητα κ.τ.λ.). Εδώ εφαρμόζονται όλα τα Εκπαιδευτικά Προγράμματα και αντανακλούνται οι προσδοκίες που έχουν από αυτά.
  2. Πρόγραμμα σπουδών: ή το “Μαθησιακό Πλαίσιο”(Learning Framework). Είναι το θεωρητικό πλαίσιο βάση του οποίου έχουν οριστεί τα γνωστικά παιδία και έχουν δημιουργηθεί τα μαθήματα για ένα συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα το οποίο εφαρμόζεται από την πολιτεία. Το πλαίσιο αυτό αλλάζει κατα διαστήματα και εξυπηρετεί συγκεκριμένους οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτιστικούς σκοπούς.
  3. Παιδαγωγική: Διαφορετικά η “Μαθησιακή Ενότητα”(Learning Element). Είναι η καρδιά της μάθησης. Αποτελεί όλους τους χειρισμούς, τους σχεδιασμούς και τις επιλογές που κάνει ο εκπαιδευτικός κατά το σχεδιασμό της διδασκαλίας του. Οι επιλογές αυτές φαίνονται στην αλληλουχία των μαθησιακών δραστηριοτήτων (Διαδικασιών Μάθησης) και σαν αποτέλεσμα στην επίδοση των μαθητών. 

   Οι εκπαιδευτικοί, λοιπόν, είναι αυτοί που θα πρέπει να κάνουν τους κατάλληλους χειρισμούς μέσα στην τάξη, να επιλέξουν τις κατάλληλες δραστηριότητες και να αναπτύξουν τις απαραίτητες Γνωστικές Διαδικασίες έτσι ώστε να μάθουν οι μαθητές τους αυτό το οποίο ορίζεται από το Πρόγραμμα Σπουδών και να ικανοποιήσουν τους στόχους τους.

   Όταν λέμε Γνωστική Διαδικασία εννοούμε μία δραστηριότητα μέσα από την οποία παράγεται ή οικοδομείται η γνώση. Η Μάθηση Μέσω Σχεδιασμού χρησιμοποιεί οκτώ διαφορετικές Γνωστικές Διαδικασίες. Κάθε μια από αυτές τις Γνωστικές διαδκασίες συνδέονται με μια ποικιλία δραστηριότητων που βοηθούν τους μαθητές να κατανοήσουν και να μάθουν. Ο λόγος για τον οποίο συγκεκριμένες δραστηριότητες συνδέονται με αυτές τις Γνωστικές Διαδικασίες είναι για να κάνουν τους εκπαιδευτικούς να αναλογιστούν για ποιο λόγο επέλεξαν τη συγκεκριμένη δραστηριότητα και τι αποτέλεσμα θέλουν να έχουν από αυτή. 
  Για παράδειγμα αν έχεις παρατηρήσει ότι οι μαθητές σου κάνουν άσχημα γράμματα και θέλεις να βελτιωθούν σε αυτό, θα πρέπει να σκεφτείς αν κάνοντας απλά αντιγραφή πολλές φορές κάποιων λέξεων ή ενός κειμένουν θα τα βοηθήσει πραγματικά ή μήπως χρειάζεται η χρήση ενός ειδικού τετραδίου που θα περοριορίσει και θα ορίσει το μέγεθος και τη θέση των γραμμάτων τους, έτσι ώστε να μπορείς κατά την αξιολόγηση να τους δείξεις σαφώς πού θα έπρεπε να βρίσκονται τα γράμματα για να θεωρούνται όμορφα και σωστά γραμμένα. Αν αυτό που θέλεις να κάνεις είναι η κατανόηση ενός κειμένουν θα πρέπει να σκεφτείς ποιος θα διαβάσει το κείμενο και γιατί. Θα βοηθήσει να κάνουν ανάγνωση οι μαθητές μόνοι τους ή μήπως πρέπει να το διαβάσεις ο ίδιος;
  Η με επίγνωση και λελογισμένη χρήση των παραπάνω Γνωστικών Διαδικασιών ονομάζεται Μάθηση Μέσω Σχεδιασμού. Η σωστή χρήση όλου των φάσματος των Γνωστικών Δεξιοτήτων έχει σκοπό την ανάπτυξη ανώτερων δεξιοτήτων κριτικής σκέψης και εμπέδωσης των γνώσεων από τους μαθητές.
 
Οι οχτώ Γνωστικές Διαδικασίες με τις οποίες μπορούμε να μάθουμε είναι:
   
1. Βιώνοντας το γνωστό:Δραστηριότητες για την απόκτηση της νέας    γνώσης που βασίζονται στις εμπειρίες και στα ενδιαφέροντα των μαθητών     
2. Βιώνοντας το νέο: Δραστηριότητες που φέρνουν σε επαφή τους μαθητές με νέες γνώσει ή εμπειρίες.
 Τέτοιες δραστηριότητες μπορεί να είναι ο καταιγισμός ιδεών, η δημοσκόπηση, η έρευνα, ο αναστοχασμός, η συζήτηση σε ζευγάρια.
  
Εννοιολόγηση, δηλαδή να δώσουν νόημα στη νέα γνώση.
3. Με ονοματοποίηση: Δηλαδή δραστηριότητες στις οποίες οι μαθητές ταξινομούν και κατατάσσουν πράγματα σε εννοιολογικές κατηγορίες, αναπτύσσουν έννοιες, κατηγοριοποιούν βάση κριτηρίων και δίνουν τον ορισμό των όρων.
4. Με θεωρητικοποίηση: Δραστηριότητες με τις οποίες οι μαθητές συνδέουν έννοιες μεταξύ τους προκειμένουν να οδηγηθούν σε γενικεύσεις ή να χαρτογραφήσουν τις διασυνδέσεις μεταξύ των εννοιων.
    Κάποιες δραστηριότητες που εξυπηρετούν αυτο τον σκοπό είναι να δημιουργήσουν ένα γλωσσάρι, να ονομάσουν μια εικόνα και τα μέρη της, να κάνουν μια εννοιολογική ταξινόμηση ή έναν εννοιολογκό χάρτη, η συγκριτική ομαδοποίηση, η δημιουργία της θεωρίας.
5. Αναλύοντας λειτουργικά:  Πρόκειται για δραστηριότητες που βοηθούν τους μαθητές να κατανοήσουν πώς λειτουργεί κάτι. Οι δραστηριότητες αυτές που διευρύνουν τα αίτια, τα αποτελέσματα, τις σχέσεις των εννοιών.
6. Αναλύωντας κριτικά: Είναι οι ασκήσεις που θα βοηθήσουν τους μαθητές να διευρύνουν τους ορίζοντες των μαθητών αφού θα πρέπει να αξιολογήσουν τις κρίσεις άλλων ανθρώπων και τις δικές τους, τα κίνητρα και τις πράξεις τους.
   Μερικές τέτοιες δραστηριότητες είναι η συζήτηση, ο συγκριτικός πίνακας, η ιστοριογραμμή, η ανάλυση κόστους-όφελους, ο προ-οργανωτής αιτίου-αποτελέσματος, ένα διάγραμμα σύγκρισης.
7. Εφαρμόζοντας κατάλληλα: είναι όλες εκείνες οι δραστηριότητες που εξασκούν τους μαθητές στη σωστή εφαρμογή και χρήση της νέας γνώσης σε πραγματικές συνθήκες.
8. Εφαρμόζοντας δημιουργικά: σε αυτό τη Γνωστική Διαδιακασία υπάρχουν δραστηριότητες όπου οι μαθητές κάνουν μια δημιουργική χρήση της νέας γνώσης δημιουργώντας μια προτότυπη εργασία.
  Κατάλληλες δραστηριότητες που σχετίζονται με αυτές τις Γνωστικές διαδικασίες είναι η επίλυση προβλημάτων, η επίλυση γραμματικών ασκήσεων ή μαθηματικών ασκήσεων, ο σχηματισμός ενός κειμένουν, η επίλυση συγκρούσεων, η εφεύρεση, η δημιουργία ενός προσωπικού σχεδίου δράσης για μια περίσταση, η έρευνα δράσης.
 
   Αποτελεσμα του μοντέλου αυτού σχεδιασμού της διδασκαλίας είναι ο εκπαιδευτικός να νιώθει λιγότερο άγχος για την πρόοδο της διδασκαλίας τους αφού ξέρει ακρίβως τι πρόκειται να κάνει κι έτσι μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα τον χρόνο του, νιώθει σίγουρος για το αποτέλεσμα της διδασκαλία τους αφού νιώθει σιγουριά ότι οι δραστηριότητες που εφαρμόζει εξασκούν τους μαθητές τους στις δεξιότητες που επιθυμεί και τέλος μπορεί να αξιολογήσει σωστά το αποτέλεσμα της διδασκαλίας τους. 
  Τελικά μπορούμε να πούμε ότι ο εκπαιδευτικός μετατρέπεται σε έναν σχεδιαστή των μαθησιακών εμπειριών των μαθητών του και τα σχέδια των μαθημάτων της τάξης του μπορούν να είναι κοινόχρηστα σχέδια για μάθηση.
πηγή: www.neamathisi.com