“Έχεις μήνυμα!” Πόσο συνηθισμένη έκφραση;
Μηνύματα…στο ψυγείο, στο ταμπλό, στο τραπέζι, στο κινητό, στον υπολογιστή ή στον τηλεφωνητή.
Μηνύματα…γραπτά, ηλεκτρονικά ή προφορικά, τα μηνύματα κατακλύζουν τη ζωή μας και αποτελούν μορφή γραπτού ή προφορικού λόγου. Τα παιδιά μαθαίνουν πώς να διαβάζουν, να κατανοούν και να γράφουν μηνύματα από την Β’ τάξη του δημοτικού.
Στην ενότητα 6 του βιβλίου της γλώσσας τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τα μηνύματα γραπτά ή προφορικά. Στόχος λοιπόν είναι:
- να καταλάβουν γιατί στέλνουμε ένα μήνυμα
- να εξοικειωθούν με τη μορφή τους
- να μπορούν να γράψουν ή να αφήσουν ένα μήνυμα (προφορικό ή γραπτό)
Τη μέρα που μπήκαμε στην ενότητα 6 και με αφορμή τον προοργανωτή της ενότητας τα παιδιά βρήκαν στην τάξη χαρτάκια post-it κολλημένα στην βιβλιοθήκη. Όλα τα χαρτάκια περιείχαν το ίδιο μήνυμα από εμένα σε κάθε παιδί ξεχωριστά. Τα τοποθέτησα το πρωί πριν αρχίσουν να έρχονται τα παιδιά στο σχολείο και διάλεξα τη βιβλιοθήκη γιατί είχα αρκετό χώρο, ξεχώριζαν και τα παιδιά θα μπορούσαν να τα φτάσουν μόνα τους.
Φυσικά, τα εντόπισαν αμέσως και τους ενεργοποίησε το ενδιαφέρον οπότε τα άφησα να τα περιεργαστούν καθώς ετοιμάζονταν για το μάθημα.
Γρήγορα αντιλήφθηκαν ότι γράφουν ονόματα πάνω. Σε κάποια έπεσε απευθείας το μάτι στο δικό τους όνομα οπότε άκουσα: “Γράφει το όνομά μου! Για μένα είναι;” οπότε τους είπα ότι αν νομίζουν πως είναι για τα ίδια μπορούν να το πάρουν.
Όταν ηρέμησε ο ενθουσιασμός, είχαν βρει τα μηνύματά τους και κάθισαν στις θέσεις τους, έκανα κάποιες ερωτήσεις.
Όπως:
– Πώς κατάλαβαν ότι είναι το δικό τους;
– Ποιος τους γράφει το μήνυμα αυτό; Πώς το κατάλαβαν;
– Γιατί να το άφησε σε εκείνο το σημείο;
– Για ποιο λόγο άφησε ένα μήνυμα;
Αφού απάντησαν τις ερωτήσεις αυτές, κόλλησα στον πίνακα το ίδιο μήνυμα εκτυπωμένο σε χαρτί Α4. Κάνοντας τις ίδιες ερωτήσεις, εντοπίζαμε τα στοιχεία του μηνύματος και τα σημείωνα επάνω με χρωματιστό μαρκαδόρο. Το ίδιο έκαναν τα παιδιά στο τετράδιό τους. Αφού κόλλησαν το μήνυμα που είχαν πάρει, σημείωσαν με χρωματιστό μολύβι τα στοιχεία του μηνύματος.
Έτσι έβγαλαν το συμπέρασμα ότι:
– πρώτα γράφουμε το όνομα αυτού στον οποίου στέλνουμε το μήνυμα (σαν να θέλαμε να τον φωνάξουμε να μας ακούσει),
– μετά βάζουμε κόμμα,
– το μήνυμα είναι μικρό και δεν γράφουμε πολλά,
– και στο τέλος γράφουμε το όνομά μας.
Επίσης τα ρώτησα με ποιον τρόπο στέλνουμε ένα μήνυμα και αν χρειάζεται να πάμε στο ταχυδρομείο.
Στη συνέχεια προχωρήσαμε στα μηνύματα του προοργανωτή της ενότητας (ΒΜ σελ 51). Τα επεξεργαστήκαμε ένα ένα και έτσι βρήκαν και άλλες περιπτώσεις μηνυμάτων. Όπως:
- Μια υπενθύμιση στον εαυτό μας για να μην ξεχάσουμε κάτι που πρέπει να κάνουμε (η πρώτη εικόνα) και σκέφτηκαν τι δεν χρειάζεται να γράψουμε σε αυτή την περίπτωση.
- Στην δεύτερη εικόνα εντόπισαν ότι δεν έγραφε για ποιον είναι το μήνυμα και προβληματίστηκαν γιατί να μην το έβαλε, πώς θα καταλάβει για ποιον είναι το μήνυμα και σε ποιες περιπτώσεις μπορούμε να μην αποκαλέσουμε το όνομα του παραλήπτη πχ αν το αφήσουμε σε σημείο που μόνο αυτός μπορεί να το δει.
- Στην τρίτη εικόνα σκέφτηκαν γιατί ο Λουκάς να έγραψε το μήνυμα αυτό στη μαμά του.
- Τέλος στην τέταρτη εικόνα τα ρώτησα τι μήνυμα είναι αυτό. Κατάλαβαν ότι είναι στον τηλεφωνητή και τους εξήγησα ότι λέγεται προφορικό μήνυμα. Μετά εντόπισαν τι κοινό έχει το μήνυμα αυτό με τα γραπτά και σκέφτηκαν ότι κι εδώ ο Αρμπέν αποκάλεσε το όνομα του φίλου του, είπε το δικό του και ότι το μήνυμά του ήταν σύντομο.
Στη συνέχεια έκαναν εξάσκηση. Τους έδωσα δύο μηνύματα όπου έλειπαν κάποια στοιχεία και ένα σημείωμα με το τι έλεγε το μήνυμα. Αφού διάβασαν τι έλεγε το μήνυμα έπρεπε να συμπληρώσουν τα στοιχεία και να κολλήσουν το μήνυμα στο τετράδιο.
Τέλος του έδωσα να πάρουν χαρτάκια post-it και ζήτησα να μου απαντήσουν στο αρχικό μήνυμα που τους είχα αφήσει στην τάξη και να το κολλήσουν στο τετράδιο κάτω από το δικό μου. Έτσι τελείωσε η 1η μέρα επεξεργασίας των μηνυμάτων.
2ο δίωρο
Την επόμενη μέρα ήταν η μέρα όπου τα παιδιά εξασκήθηκαν στην σύνταξη μηνυμάτων με αφορμή την υποενότητα 1 του βιβλίου (ΒΜ σελ 52-53)
Αρχικά, όμως ασχοληθήκαμε με τις σκέψεις των ηρώων σχετικά με το ταξίδι στη Χωχαρούπα και τα παιδιά σκέφτηκαν και πρότειναν τι χρειαζόμαστε να ξέρουμε όταν ετοιμαζόμαστε για ένα ταξίδι.
Στη συνέχεια διάβασαν τις σκέψεις της Γαλήνης, αλλά ο τηλεφωνικός κατάλογος είναι ένα αντικείμενο άγνωστο για τα παιδιά στις μέρες μας και δεν ήξεραν τι είναι. Τους εξήγησα τι είναι και ποια η χρησιμότητά του. Ήταν λάθος δικό μου που ξέχασα να φέρω έναν τηλεφωνικό κατάλογο να τον δουν από κοντά.
Η αναζήτηση της Γαλήνης στον τηλεφωνικό κατάλογο έδωσε στα παιδιά μια ιδέα του τρόπου που είναι τοποθετημένα τα ονόματα εκεί (αργότερα η χρήση του λεξικού θα βοηθήσει καλύτερα).
Παράλληλα, μας άφησε χρόνο ώστε να σηκωθούν τα παιδιά και να αναζητήσουν στους χάρτες (Ελλάδας, Ευρώπης και Παγκόσμιο) τις χώρες που ανέφερε και να βάλουν σημάδια. Η βοήθεια από εμένα ήταν σχετική με το αν είναι κοντά στην Ελλάδα ή πολύ μακριά ή αν είναι κοντά σε κάποια άλλη χωρά που έχουν ήδη εντοπίσει.
Η αναζήτηση αυτή τα προβλημάτισε γιατί στον έναν χάρτη η ίδια χώρα φαίνεται μικρή και στον άλλον μεγάλη. Κι έτσι έβγαλαν το συμπέρασμα ότι στον ένα είναι με πιο πολύ ζουμ για να την δούμε πιο καλά!
Στη συνέχεια διαβάσαμε τα λόγια της Γαλήνης. Τα παιδιά κατάλαβαν ότι της απάντησε ο τηλεφωνητής και άφησε ένα προφορικό μήνυμα. Το μήνυμα της Γαλήνης υπενθύμισε στα παιδιά τα στοιχεία ενός μηνύματος και τότε ήρθε η στιγμή να αφήσουν τα ίδια προφορικά μηνύματα!
Μια συσκευή τηλεφώνου εμφανίστηκε στην τάξη και ζήτησα ποιος θέλει να καλέσει! Οι “τολμηροί” ήταν 2-3.
Ο πρώτος, λοιπόν, πήρε τη συσκευή και του έδωσα οδηγίες ποιον θα καλέσει και για ποιον λόγο. Σήκωσε το ακουστικό και υποκρίθηκε ότι σχημάτισε τον αριθμό. Όμως του απάντησε ο τηλεφωνητής (η φωνή η δική μου) που τον ενημέρωσε ότι αυτός που καλεί απουσιάζει και ότι μπορούσε να αφήσει μήνυμα. Έτσι άφησε μήνυμα στον τηλεφωνητή σύμφωνα με τις οδηγίες που αρχικά είχαν δοθεί. Η διαδικασία ενθουσίασε τα παιδιά κι έτσι το τηλέφωνο πέρασε από όλους και όλοι άφησαν ένα προφορικό μήνυμα σύμφωνα με τις οδηγίες που τους έδινα κάθε φορά.
Στη συνέχεια ήρθε η ώρα να συντάξουν γραπτά μηνύματα και η ασκήσεις 2 και 3 στη σελίδα 31 και 32 του τετραδίου εργασιών ήταν ιδανικές! Τα παιδιά δούλεψαν μόνα τους και ετοίμασαν τα μηνύματα που τους ζητούσαν οι ασκήσεις.
Τα μηνύματα σαν πραγματική κατάσταση:
Όμως επειδή στις μέρες μας τα μηνύματα δεν είναι μόνο στον τηλεφωνητή ή σε χαρτάκια…αλλά στο κινητό, στον υπολογιστή, στο τάμπλετ κι επειδή δεν μπορούμε να έχουμε τέτοια ευκαιρία στην τάξη…βρήκαμε άλλη λύση:
Στο ταμπλό φτιάξαμε το “τάξη-book”! Εκεί υπάρχουν θέσεις όπου ο καθένας μπορεί να αφήσει ένα μήνυμα σε όλη την τάξη. Κάτι που του άρεσε, που σκέφτηκε, μια ευχή, οτιδήποτε θέλει να το μοιραστεί!
Στην ουσία πρόκειται για πλαίσια χαρτιού πλαστικοποιημένα στα οποία μπορούν να γράψουν με μαρκαδόρο που σβήνει. Ο κανόνας είναι ότι δεν σβήνουμε το μήνυμα κάποιου άλλου αλλά το παλιό το δικό μας.
Κι επειδή κάποιος μπορεί να θέλει να αφήσει ένα προσωπικό μήνυμα, δίπλα στη μολυβοθήκη με τον μαρκαδόρο στήθηκε ένα κουτάκι με χρωματιστά χαρτάκια και μολύβι όπου κάποιος μπορεί να αφήσει ένα προσωπικό μήνυμα και να το καρφιτσώσει στο ταμπλό.
Όμως για να καταλάβει κάποιος αν είναι για τον ίδιο το μήνυμα και ποιος του το στέλνει πρέπει να ακολουθούμε τους κανόνες των μηνυμάτων!
Επίσης, ανέφερα ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε το “scripta manent” και τους εξήγησα τι σημαίνει!
Αυτό ήταν! Η τάξη μας γέμισε μηνύματα σε χρωματιστά χαρτάκια!!!
Το υλικό που χρησιμοποίησα μπορεί να το βρει κανείς εδώ:
