Έχοντας δουλέψει κάποιες φορές την Α΄ τάξη είχα πάντα την ανησυχία πώς θα μπορέσω να κάνω τα παιδάκια που τώρα μόλις έχουν μάθει να γράφουν να θυμούνται την ορθογραφία των λέξεων.
Οι καταλήξεις κάποιων λέξεων αρχίζουν να διδάσκεται πολύ νωρίς στην Α΄ταξη. Αρχικά ξεχωρίζοντα τα η-ι, μετά τα ο-ω και συνεχίζει με τις κυριότερες καταλήξεις.
Όμως το θέμα των λέξεων πώς θα το θυμούνται αφού δεν έχουν αναπτύξει κανένα ορθογραφικό λεξιλόγιο στο μυαλό τους;
Όμως το θέμα των λέξεων πώς θα το θυμούνται αφού δεν έχουν αναπτύξει κανένα ορθογραφικό λεξιλόγιο στο μυαλό τους;
Κάπου εκεί θυμήθηκα κάτι που είχα δει στο εξωτερικό, την εικονογράφιση των λέξεων. Δηλαδή το “δύκολο” γράμμα το εικονογραφούμε με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί το παιδί μετά να το θυμάται. Μάλιστα τότε μας είχαν εξηγήσει ότι αυτή η μέθοδος βοηθάει ιδιαίτερα τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. Κι έτσι έβαλα τη φαντασία μου να δουλεύει ώστε να τους δημιουργώ εικόνες στο μυαλό.
Αρχικά κάνω μια συμφωνία στα παιδιά ότι υπάρχουν έυκολες λέξεις που γράφονται με τα εύκολα γράμματα ι, ε, ο και δύσκολες γιατί έχουν τα δύσκολα η, υ, ω, αι, οι, ει και τα διπλά σύμφωνα σσ κτλ.
Αφού έχουν μάθει να γράφουν και έχουν δει και τις πρώτες καταλήξεις ι-η (στα θηλυκά και ουδέτερα) έρχεται στο βιβλίο η λέξη ζύμη.
- Πώς να θυμηθούν το υ;
Μα το υ είναι ένα μπολάκι για να βάζουμε μέσα τη ζύμη! Φυσικά και το ζυμάρι χρειάζεται μπολάκι και όταν ζυμώνω χρειάζομαι μπολάκι!
- Το δώρο στη συνέχεια;
Έχει έναν φιόγκο οπότε το ω μετατρέπεται σε φιόγκο.
- Το σύννεφο;
Θέλει πολλά μπολάκια για να χωρέσει μέσα το νερό της βροχής κι ετσι τα -υνν- μετατρέπονται σε σύννεφο.
- Και το ψηλό βουνό;
Χρειάζεται μια σκάλα για να ανέβει ο άνθρωπος ψηλά και το η γίνεται ένας άνθρωπος που ανεβαίνει μια σκάλα.
- Και στη θάλασσα ακούμε το κυμα που σκάει κι έτσι θελει σσ!
- Το ψωμί έχει δυο φουσκωτά καρβέλια στο ω!
- το χρώμα θέλει δύο μπουκαλάκια στο ω για να το βάλουμε μέσα!
- Το παιδί όταν παίζει με τα παιχνίδια του είναι σκανταλιάρικο και κάνει σκανταλιές οπότε όλες αυτές οι λέξεις θέλουν το δύσκολο ε…αι!
- Το κλειδί θέλει και την κλειδαριά του μαζί κι έτσι θυμόνται το ει
Με τέτοιες ιδέες προσπαθώ να τους ενεργοποιήσω τη φαντασία αφού πρώτα εντοπίσουν την ορθογραφία της κατάληξης.
Στην αρχή δημιουργώ καρτέλες για τις πρώτες λέξεις και στη συνέχεια απλά κάνω την κίνηση με το χέρι μου και αμέσως καταλαβαίνουν!
Νομίζω ότι αυτό έχει μεγάλη επιτυχία, αφού μετά προσπαθούν να βρίσκουν δικές τους “ιστορίες” για να δικαιολογήσουν το δύσκολο γράμμα.
Τότε είναι που οι γονείς με ρωτούν μα τι είναι αυτές οι ιστορίες που μας λένε τα παιδιά;
Νομίζω ότι αυτό έχει μεγάλη επιτυχία, αφού μετά προσπαθούν να βρίσκουν δικές τους “ιστορίες” για να δικαιολογήσουν το δύσκολο γράμμα.
Τότε είναι που οι γονείς με ρωτούν μα τι είναι αυτές οι ιστορίες που μας λένε τα παιδιά;
Αργότερα διάβασα ότι η μέθοδος αυτή στην Ελλάδα είναι γνωστή σαν μέθοδος Μαυρομάτη αφού είναι η πρώτη ερευνήτρια που την εισήγαγε σαν μια μέθοδος αντιμετώπισης της δυσορθογραφίας.
Βέβαια η μέθοδος Μαυρομάτη έχει διαφορές από τον τρόπο που χρησιμοποιώ εγώ. Για παράδειγμα στη συγκεκριμένη μέθοδο το κάθε δύσκολο γράμμα έχει πάντα συγκεκριμένο τρόπο εικονογράφησης, όπως το “ει” που παρουσιάζεται πάντα σαν ένα ανθρωπάκι που κρατάει κάτι που μοιάζει με ι.
Αντίθετα ο δικός μου τρόπος βασίζεται στη φαντασία μου! Η εικόνα σχηματίζεται βάση της έννοιας της λέξης. Οπότε θεωρώ ότι βοηθάει και να φτιάχνουν δικές τους ιστορίες και να θυμούνται την εικόνα περισσότερο.
Περισσότερες πληροφορίες για τη μέθοδο Μαυρομάτη βρίσκονται εδώ.
Επίσης ένα ακόμα ενδιαφέρον άρθρο θα δείτε κι εδώ.
ΚΑΛΗΜΕΡΑ και συγχαρητηρια για το αρθρο σας. Ειμαι μαμα ενος παιδιου με δυσλεξια και συχνα προσπαθω να χρησιμοποιησω ζωγραφιες για τα δυσκολα γραμματα αλλα πολλες φορες απουσιαζει η φαντασια και δεν μπορω να σκεφτω κατι. Εκτος απο τα βιβλια της Μαυροματη που αλλου θα μπορουσα να βρω ιδεες για ορθογραφια με ζωγραφιες;
Συγγνώμη για την καθυστέρηση αλλά μια το μεταπτυχιακό μου που μου τραβάει πολύ από τον χρόνο μου και μια οι αλλαγές στο blogger, τις οποίες δεν μπόρεσα να αντιληφθώ γρήγορα με έκαναν να χάσω κάποια από τα μηνύματα και να απαντήσω καθυστερημένα. Να σας πω την αλήθεια, το γράφω και στο άρθρο αυτό, η ιδέα της εικονογράφησης των λέξεως για την ορθογραφία μου ήρθε πριν μάθω για το υλικό της Μαυρομάτη. Μια κουβέντα που είχα κάνει με τη δασκάλα της τάξης που παρακολουθούσα στην Αυστρία, όταν έκανα το Erasmus μου, ήταν η αφορμή να σκεφτώ να κάνω ζωγραφιές στις λέξεις. Δεν έχω κάποιο συγκεκριμένο υλικό. Η φαντασία μου μου δίνει ιδέες και τα ίδια τα παιδιά! Από τη στιγμή που θα τους δείξω τρόπους με ζωγραφιές για να θυμούνται την ορθογραφία στις λέξεις, μπαίνουν σε αυτή την λογική και η φαντασία τους είναι αστείρευτη! Οπότε ανανεώνουν τις δικές μου ιδέες! Αυτό που θέλει πολλή προσοχή είναι οι ζωγραφιές να βοηθούν την ορθογραφία του θέματος στις λέξεις και όχι την κατάληξη, γιατί εκεί υπάρχει γραμματικός κανόνας. Γι' αυτό κι εκτός από τις καταλήξεις των ουδετέρων σε -υ, σε καμία άλλη κατάληξη δεν τους προτείνω ζωγραφιά ζωγραφιά. Εκτός από ζωγραφιά μπορεί και ένα ήχος να βοηθήσει π.χ. στη θάλασσα ακούμε το κύμα σσσσ (και λέω το σσ πιο παχύ και έντονο)Ή μπορεί και η ποσότητα να δημιουργήσει μια εικόνα επίσης π.χ. τα μαλλιά είναι πολλά θέλουν 2λ. Τα φύλλα είναι πολλά θέλουν 2λ. Τα πολλά είναι πολλά θέλουν 2 λ! Μην μένετε σε έναν τρόπο, τη ζωγραφιά, προσπαθήστε με οποιαδήποτε αίσθηση να δημιουργήσετε μια εικόνα στο μυαλού του παιδιού. Θα δείτε ότι και το ίδια σιγά σιγά θα βρίσκει τους δικούς του τρόπους!