Το χωριό μου

Τα Τρόπαια είναι μια ορεινή γραφική κωμόπολη της Γορτυνίας χτισμένη αμφιθεατρικά στην πλαγιά υψώματος. Κεφαλοχώρι της περιοχής, είναι σήμερα έδρα του ομώνυμου Δήμου. και αποτελούν διοικητικό, εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο της εποχής. Έχουν περίπου 800 κατοίκους. Αξιόλογο είναι το πετρόκτιστο κτίριο του Δημοτικού Σχολείου και όμορφη η μητρόπολη της Κοίμησης της Θεοτόκου. Αξιόλογη είναι επίσης και η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου (1887). Η κεντρική πλατεία είναι γραφικότατη. Βρίσκεται στις παρυφές της πλαγιάς, με πλατάνια, γραφικά πετρόχτιστα σπίτια και όμορφη θέα στην κωμόπολη και στη γύρω περιοχή.

Σύμφωνα με αρχαιολογικές έρευνες θεωρείται ότι η ευρύτερη περιοχή Τροπαίων κατοικήθηκε από Πελασγούς πριν από το 2200 π.Χ. Μετά από το 1307 π.Χ. εγκαταστάθηκαν στην περιοχή Βοιωτοί. Το όνομα Τρόπαια φαίνεται ότι προήλθε από το τρόπαιο που στήθηκε στην περιοχή από τη μάχη Θελπουσίων και Ελευσινίων και όχι από την αρχαία πόλη Τρόπαια που αναφέρει ο Παυσανίας.

Τα σύγχρονα Τρόπαια χρονολογούνται στους αμέσως μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης χρόνους. Στη θέση της σημερινής κωμόπολης υπήρχε μεσαιωνική πόλη πριν από το 1300 μ.Χ. με το όνομα Βερβίτσα, όνομα που οφείλεται σε Σλάβους που είχαν εγκατασταθεί εκεί. Κατ’ άλλους το όνομα προέρχεται από το όνομα Βέρβις, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για το χαρακτηρισμό μιας ομάδας Βυζαντινών νόμων απόδοσης δικαίου. Η πόλη δημιουργήθηκε μετά την καταστροφή της αρχαίας Θέλπουσας. Το 12ο και 13ο αιώνα το όνομα του χωριού Βέρβιτσα, πρέπει να ήταν σε χρήση παράλληλα με το όνομα “’κοβα”. Όταν μπήκε ο 20ος αιώνας το χωριό Βέρβιτσα μετονομάστηκε σε Τρόπαια.

Στην περιοχή της Βάναινας κοντά στα Τρόπαια τοποθετείται η αρχαία πόλη Θέλπουσα. Κατά τη μυθολογία πήρε το όνομά της από τη νύμφη Θέλπουσα, κόρη του Λάδωνα. Στο χώρο της αρχαίας πόλης υπήρχαν τα ιερά της Δήμητρας, του Ασκληπιούκαι των δώδεκα θεών καθώς και του μυθικού Ογκίου, του άρχοντα της Θέλπουσας και γιου του Απόλλωνα. Ο ναός της Δήμητρας περιελάμβανε τα αγάλματα της Ερινύας Δήμητρας, ύψους 3μ. και της Λουσίας Δήμητρας ύψους 2μ. Κοντά στο ιερό της Ερινύας Δήμητρας βρισκόταν ο ναός του παιδιού Ασκληπιού και ο τάφος της Τριγόνας που σύμφωνα με την παράδοση ήταν τροφός του. Σώζονται μέχρι σήμερα λείψανα οχειρωματικού περιβόλου, δεξαμενής νερού, σπόνδυλοι κιόνων, κιονόκρανα, ενεπίγραφες πλάκες, όπως και λείψανα έπαυλης ρωμαϊκών χρόνων.

Κατά την επανάσταση του 21 πολλοί Τροπαιάτες ακολούθησαν τον Κολοκοτρώνη και άλλους οπλαρχηγούς και συμμετείχαν σε μάχες (πολιορκία Λάλα και Πάτρας). Μετά την επανάσταση τα Τρόπαια έγιναν έδρα Δημογεροντίας με πρώτο δημογέροντα το Δημ. Μιχαλακόπουλο ή Κοντάνη από το 1863-1912.