… αντί για ταραταζούμ …
Ήταν κάποτε καιρός, όχι πολύς, που κάποιοι, τέτοιες μέρες και με τέτοιες ευκαιρίες, πάσχιζαν, σε πείσμα των πανηγυρικών, των διθυράμβων και της προγονοπληξίας, να αποκαλύψουν σημασίες, να προσεγγίσουν πραγματικότητες μειώνοντας τις αποστάσεις, να γκρεμίσουν στημένους παραμορφωτικούς μύθους και να δώσουν την ιστορική συνέχεια και προοπτική. Πιστεύοντας πως τίποτε δεν είναι πιο απατηλό από την απλοποίηση των ανθρώπων και των καταστάσεων, προσπαθούσαν εκεί που η ιδεολογική χειραγώγηση έστηνε σκιές ανθρώπων, να τοποθετήσουν ανθρώπους και μόνο ανθρώπους, ολόκληρους, ακέραιους, με τα προτερήματα, την πίστη και την αγωνία τους, αλλά και με τα ελαττώματά τους.
Φαίνεται όμως πως, όταν τα μυστήρια τελούνται από κατηχούμενους και απευθύνονται σε αμύητους, αλλοιώνεται ο χαρακτήρας της δημιουργικής αμφισβήτησης και προσφέρεται ένα τέλειο άλλοθι για μια βολική συνολική απόρριψη. Γιατί μύηση είναι η ιστορική κληρονομιά και μόνο τότε βαραίνει.
Στην εποχή, μάλιστα, της αβάσταχτης ελαφρότητας, το μόνο επιπλέον ανεκτό βάρος, η μέγιστη ανεκτή αντίσταση είναι η απάθεια και η αδιαφορία, ενώ η ιστορική κληρονομιά, στις στιγμές της σύγχυσης και των μεγάλων αδιεξόδων, γίνεται συνθηματολογία σε φτηνούς ρυθμούς αυτοεπιβεβαίωσης και οδηγεί εντελώς φυσικά και αναπόφευκτα στο φανατισμό. Τόσο ο φανατισμός, ως αλλοίωση της ταυτότητας, όσο και η απάθεια, ως απώλεια της ταυτότητας, είναι μιζέρια που την εισπράττει ο καθένας χωριστά και είναι στέρηση ζωής.
Η αποτίναξη της μιζέριας και η αναζήτηση της ζωής βγάζουν τελικά στον ίδιο δρόμο, κι αν η ζωή, ακόμα και με τη μορφή του οράματος, ορίζεται στο χώρο και το χρόνο, δεν μπορεί παρά να είναι φτιαγμένη ή να χτίζεται με γνωστά και αναγνωρίσιμα, όσο και επιλεγμένα, βασικά υλικά. Αυτό είναι που τελικά δίνει στη ζωή το χαρακτήρα της συνέχειας και τη συνδέει με τη μνήμη. Γιατί και η μνήμη είναι μια συνέχεια και η κατάργηση της μνήμης είναι κατάργηση της ζωής. Η στάση, επομένως, απέναντι στη μνήμη, ως κατασταλάγματος της ζωής που περνά και δε χάνεται, πρέπει να είναι ανάλογη προς αυτή που επιθυμούμε απέναντι στη ζωή.
Μ’ αυτήν την έννοια, κεφάλαια της μνήμης που έχουν ζωτική σημασία, όπως ο αγώνας για την ανεξαρτησία, πρέπει διαρκώς να τροφοδοτούνται και να ανανεώνονται. Γιατί κατ’ αυτόν τον τρόπο λειτουργούν ως δείκτες προσανατολισμού στην αναζήτηση της ζωής. Αποκτούν ζωή και μετατρέποντας τους τύπους σε ουσία, μας βγάζουν από τα προσωπικά μας καταφύγια και περνάμε στο «εμείς». Όχι σε «εμείς» μονολιθικό και ανέφικτο, αλλά σε «εμείς» δυναμικό, γεμάτο αντιφάσεις, αντιθέσεις και συγκρούσεις.
Αυτό είναι και το πιο ασφαλές μέτρο με το οποίο μετριέται η κοινωνική συνείδηση και η συμμετοχή, όχι με τη μορφή έτοιμης τυποποιημένης σοφίας αλλά ως δυνατότητας επεξεργασίας δεδομένων και εξαγωγής συμπερασμάτων.
Αν κάποιος συμφωνήσει μ’ αυτήν τη διαπίστωση, ας μη σπεύσει να πει πως είναι θέμα παιδείας να αποκτηθεί αυτή η δυνατότητα. Γιατί η παιδεία δεν μπορεί παρά να προσανατολίζεται στις κατευθύνσεις που δίνει η κοινωνία που την παρέχει.
.
Κάτω από : Ενδοσχολικά, Επικαιρότητα | Με ετικέτα: επέτειος, ιστορική συνέχεια, ο αγώνας για την ανεξαρτησία, παιδεία, προγονοπληξία, ΣΥΝΕΊΔΗΣΗ, ταυτότητα, φανατισμός
