ΓΛΩΣΣΑ Α’,Β’,Γ’

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΚΦΡΑΣΗ-ΕΚΘΕΣΗ (ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΩΝ)

1 .ΠΩΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ:

Αυτούσια παράθεση μιας ξένης άποψης,ενός γνωμικού/παροιμίας (διακειμενικότητα)
Δήλωση ενός ειδικού όρου μιας επιστήμης ή ενός τίτλου βιβλίου,εφημερίδας

κινηματογραφικής ταινίας, θεατρικού έργου, κλπ.

Δήλωση της λαϊκής προέλευσης μιας λέξης
Εμφαση στη σημασία μιας λέξης (βάζουμε σε εισαγωγικά ό,τι θέλουμε να τονίσουμε περισσότερο
Δήλωση προσωπικού σχολίου συντάκτη (αποδοκιμαστικού ήεπιδοκιμαστικού)
Δήλωση μεταφορικού λόγου
Δήλωση ενδόμυχων σκέψεων

2. ΠΩΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΛΟΓΙΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΦΡΑΣΕΙΣ:

Ευρυμάθεια και γλωσσική επάρκεια συντάκτη
Συσχέτιση με το θέμα

3.ΠΩΣ ΑΞΙΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΩΣ ΜΟΡΦΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΝ:

Η αξιοπιστία τους εξαρτάται από τα δείγματα στα οποία στηρίζονται και από

τον τρόπο υποβολής των ερωτημάτων

Η συσσωρευτική χρήση τους επιφέρει κούραση και μονοτονία

4. ΠΩΣ ΑΞΙΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΑΥΘΕΝΤΙΕΣ ΩΣ ΤΕΚΜΗΡΙΑ:

Δηλώνουν την καθολικότητα,τη διαχρονικότητα και την εγκυρότητα του θέματος
Προσφέρουν περαιτέρω υποστήριξη και τεκμηρίωση των απόψεων του πομπού
Η συσσωρευτική χρήση τους μπορεί να δηλώνει ένδεια επιχειρημάτων

5.ΠΩΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟΥ -ΕΙΚΟΝΟΠΛΑΣΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ:

Παραστατικότητα,ενάργεια σκέψεων
Εμφαντική διατύπωση της γνώμης του συντάκτη
Λυρισμός και έκφραση συναισθημάτων
Ξεκούραση\ανάπαυλα από τη μονοτονία του λόγου
Διατύπωση προσωπικού ύφους

6.ΠΩΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ Ο ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ:

Χρήση β’ενικού ή α’,β’ πληθυντικού προσώπου
Δεοντολογική διατύπωση («πρέπει», «είναι απαραίτητο/αναγκαίο», «απαιτείται» κ.λ.π)
Ερωτο-απαντήσεις

7.ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ ΣΤΟ ΔΟΚΙΜΙΟ:

Εξομολογητικός χαρακτήρας
Απλότητα,φυσικότητα λόγου
Χαμηλόφωνη,στοχαστική διάθεση
Χρήση α’ενικού προσώπου(προσωπικό ύφος)
Συνειρμικό ξετύλιγμα ιδεών
Ελεύθερη διαπραγμάτευση θέματος

8.ΠΩΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ Ο ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΤΙΚΟΣ ΤΟΝΟΣ/ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΣΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ:

Α’ ρηματικό πρόσωπο
Χαλαρή σύνδεση ιδεών
Ελεύθερη περιδιάβαση στο χώρο των ιδεών
Συνειρμικό ξετύλιγμα σκέψεων
Αυτοκριτική διάθεση

9.ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΕ ΚΕΙΜΕΝΟ:

Ειδικό λεξιλόγιο (ειδικοί όροι της συγκεκριμένης επιστήμης)
Αυστηρή τεκμηρίωση με έγκυρα επιστημονικά δεδομένα
Επίκληση στη λογική τεκμήρια και επιχειρήματα
Αυστηρή οργάνωση/δομή (Πρόλογος,Κύριο μέρος,Επίλογος)
Αντικειμενική θεώρηση
Λογική/αναφορική λειτουργία της γλώσσας
Σαφήνεια, ακρίβεια στη διατύπωση( με ορισμούς, παρενθέσεις, επεξηγηματικές λέξεις-φράσεις που δηλώνουν τη στάση και την οπτική γωνία του πομπού-συντάκτη
Επιστημονικό ύφος (σύνθετος λόγος)
Κριτική στάση απέναντι στη βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε

10 ΠΩΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΩΝ/ΤΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Εισάγουν στο θέμα (όταν τα ερωτήματα βρίσκονται στην αρχή του κειμένου
Αποτελούν στοιχεία συνοχής και συνεκτικότητας(μετάβαση λόγου από τα προηγούμενα στα επόμενα) και ειρμό.
Δίνουν χαρακτήρα προφορικότητας και δημιουργούν έναν πλαστό διάλογο ανάμεσα στο συντάκτη και στους αναγνώστες
Εξασφαλίζουν παραστατικότητα,ζωντάνια και αμεσότητα
Δηλώνουν,συχνά,διδακτικό χαρακτήρα (κυρίως όταν ακολουθεί απάντηση)
Αποτελούν ρητορικά ερωτήματα (είναι αναπάντητα) και δείχνουν συναισθηματική φόρτιση
- Διεγείρουν τον προβληματισμό και οδηγούν το δέκτη-αναγνώστη σε πνευματική και συναισθηματική εγρήγορση

11.ΠΩΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΠΑΡΕΝΘΕΣΕΩΝ:

Δίνουν επεξηγηματικά σχόλια και διασαφηνίζουν το νόημα
Εμπεριέχουν το σχόλιο του συντάκτη
Η συσσωρευτική χρήση τους διασπά τον ειρμό της σκέψης

12.ΠΩΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ Α’ ΠΛΗΘ/ΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ:

Καθιστά τους δέκτες κοινωνούς της σκέψης του συντάκτη
Υπογραμμίζει την καθολικότητα του θέματος
Υποδηλώνει διδακτικό χαρακτήρα
Προσδίδει στο λόγο την οικειότητα της άμεσης επικοινωνίας
Προσδίδει ζωντάνια και αμεσότητα
Ενεργοποιεί το δέκτη να δείξει προσοχή

13.ΓΙΑΤΙ ΣΥΧΝΑ ΣΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΔΙΑΤΥΠΩΝΟΝΤΑΙ ΛΥΣΕΙΣ:

Μετριοπάθεια και σεμνότητα του συντάκτη,ώστε να μην δημιουργείται η εντύπωση ότι αυτός κατέχει το « μαγικό κουτάκι» των λύσεων
Επιδίωξη του συντάκτη να ευαισθητοποιήσει ,να προβληματίσει,να δώσει έναυσμα για γόνιμο προβληματισμό χωρίς να προτείνει λύσεις
Αδυναμία εύρεσης μιας και μοναδικής λύσης,αφού απαιτείται ένα πλέγμα μέτρων/λύσεων από ειδικούς

14.ΠΩΣ ΑΞΙΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ Η ΕΙΡΩΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΧΙΟΥΜΟΡ

Η ειρωνεία και το χιούμορ (όπως και η περιγραφή και η αφήγηση)είναι μέσα με τα οποία υλοποιείται η επίκληση στο συναίσθημα του δέκτη
- Δηλώνουν ενάργεια και έμφαση και εδραιώνουν σχέση αμεσότητας πομπού-δέκτη
- Καλλιεργούν τον προβληματισμό του δέκτη
- Καθιστούν το δέκτη ευνοϊκό απέναντι στον πομπό-συντάκτη μέσα από τη συγκινησιακή διέγερση(κλίμα φιλίας, εγκαρδιότητας)
- Η συσσωρευτική χρήση τους δηλώνει προσβλητική διάθεση (υπερβολική ειρωνεία) και έλλειμμα σοβαρότητας(υπερβολικό χιούμορ ) αντίστοιχα και δημιουργεί αισθήματα αντιπάθειας του δέκτη στον πομπό που τα χρησιμοποιεί

15.ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ Η ΧΡΗΣΗ ΜΥΘΟΥ-ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ ΣΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ:

Βγάζει από τη μονοτονία και ενεργοποιεί τη φαντασία και το συναίσθημα λειτουργώντας ως επιτυχημένο μέσο πειθούς (άλλωστε στο ψυχρό,λογοκρατικό κλίμα της εποχής μας το παραμύθι δραστηριοποιεί το συναίσθημα)
Ο αλληγορικός και εικονοπλαστικός λόγος του καθιστά παραστατική και πιο εύκολη την κατανόηση των ιδεών του κειμένου σε κάθε δέκτη-αναγνώστη
Δηλώνει συνειρμική ανάπτυξη,στοχαστικήδιάθεση,απλότητα λόγου και ύφους.
Εχει απήχηση και στους μέσους αναγνώστες σχετικά με το θέμα που θίγει ο συντάκτης

16.ΧΡΗΣΗ ΚΟΜΜΑΤΟΣ:

Ασύνδετες λέξεις
Ασύνδετες όμοιες προτάσεις
Δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις: Υποθετικές,Αιτιολογικές,Χρονικές,Εναντιωματικές,Τελικές,Συμπερασματικές
Κλητική προσφώνηση
Ομοιόπτωτοι προσδιορισμοί
Οτιδήποτε τίθεται παρενθετικά

17.ΧΡΗΣΗ ΑΝΩ ΤΕΛΕΙΑΣ:

Στο τέλος περιόδου και στην αρχή άλλης,η οποία συμπληρώνει ή διασαφηνίζει το νόημα της πρώτης
Στο χωρισμό δύο μερών μιας πρότασης που συνδέονται αντιθετικά μεταξύ τους
Κατά την παράθεση ή απαρίθμηση ορισμένων στοιχείων

18.ΧΡΗΣΗ ΕΥΘΕΟΣ ΛΟΓΟΥ

Εδραιώνει σχέση επικοινωνίας και οικειότητας με τον αναγνώστη
Κεντρίζει την προσοχή του αναγνώστη
Προσδίδει αμεσότητα,παραστατικότητα,ζωντάνια

19.ΧΡΗΣΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

Γίνεται με τελικούς,αιτιολογικούς,χρονικούς,αποτελεσματικούς,υποθετικούς,εναντιωματικούς συνδέσμους
Εκφράζει σύνθετη σκέψη και πολύπλοκα νοήματα που απαιτούν σύνθετο λόγο
Δηλώνει διαδοχική υπόταξη (αλλεπάλληλες δευτερεύουσες)

20.ΧΡΗΣΗ ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

Όμοιες προτάσεις που (Κ-Κ,Δ-Δ) που συνδέονται με συμπλεκτικούς ,αντιθετικούς, διαζευκτικούς, αποτελεσματικούς συνδέσμους
Με την παρατακτική σύνδεση δηλώνονται απλούστερα νοήματα που απευθύνονται στο μέσο δέκτη
Είναι χαρακτηριστικό περισσότερο του προφορικού λόγου

21.ΣΥΝΘΕΤΟ ΥΦΟΣ(ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ):

Μακροπερίοδος λόγος (απουσιάζουν τακόμματα,οι τελείες και η άνω τελεία)
Υποτακτική σύνδεση και διαδοχική υπόταξη
Απόκλιση από τη συνηθισμένη μορφή σύνταξης(αλλαγή της κανονικής σειράς των όρων)
Επιλογή και χρήση ασυνήθιστων-σπάνιων λέξεων

22.ΝΟΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΡΑΦΩΝ:

Αντίθεσης
Αιτίου-αποτελέσματος
Αιτιολόγησης
Συμπλήρωσης-προσθήκης
Επεξήγησης

23.ΕΠΙΛΟΓΗ ΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ:

Ά ενικό πρόσωπο:

ü προσωπική,εξομολογητική διάθεση,

ü προσωπική κατάθεση σκέψεων και συναισθημάτων → εξομολογητικός χαρακτήρας

ü βιωματική σχέση με τα πράγματα.

ü υποκειμενική χροιά

ü δημιουργεί οικεία σχέση με τον αναγνώστη.

Β ενικό πρόσωπο

ü συναισθηματική προσέγγιση του δέκτη (οικειότητα,εγκαρδιότητα)

ü προσδίδει στο λόγο οικειότητα,ζωντάνια, αμεσότητα

ü δηλώνει παραινετικό τόνο (διδακτική πρόθεση)

ü διεγείρει συναισθήματα στο δέκτη

Γ ενικό πρόσωπο

ü δηλώνει αντικειμενική, απρόσωπη στάση, αποστασιοποίηση από τα πράγματα

Α πληθυντικό πρόσωπο :

ü καθιστά τους δέκτες κοινωνούς της σκέψης του συντάκτη

ü υπογραμμίζει την καθολικότητα και τη συλλογικότητα του θέματος (το θέμα μας αφορά όλους)

ü υποδηλώνει διδακτικό χαρακτήρα

ü προσδίδει στο λόγο την οικειότητα της άμεσης επικοινωνίας

ü προσδίδει ζωντάνια και αμεσότητα

ü ενεργοποιεί το δέκτη να δείξει προσοχή και να βρίσκεται σε εγρήγορση

Β πληθυντικό πρόσωπο

ü εκφράζει διάθεση συναισθηματικής προσέγγισης μεγάλου αριθμητικά συνόλου ατόμων

ü ζωντάνια, αμεσότητα, οικειότητα

ü παραίνεση/διδακτική πρόθεση

Γ πληθυντικό πρόσωπο

ü εκφράζει αντικειμενική διάθεση.θέσεις/ιδέες ευρύτερα αποδεκτές

ü αποστασιοποίηση από το θέμα

24.ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ ΥΦΟΥΣ:

φυσικό.απλό,λιτό
επίσημο,σοβαρό,αυστηρό
αρχαιοπρεπές,λόγιο
πομπώδες.μεγαλοπρεπές
επιτηδευμένο,ανεπιτήδευτο
ειρωνικό,δηκτικό,σαρκαστικό
σκωπτικό (εμπάιζει),υβριστικό
παραινετικό,προτρεπτικο,διδακτικό
λυρικό,γλαφυρό,λογοτεχνικό (=με κοσμητικά επίθετα,εκφραστικά μέσα)
παραστατικό,εναργές
επιστημονικό,στοχαστικό,φιλοσοφικό
εξομολογητικό

25.ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΔΙΝΟΥΝ ΟΙΚΕΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΥΦΟΣ:

η χρήση α’ενικού,β΄ενικού και β΄πληθ/κού προσώπου
ο διάλογος
οι ρητορικές ερωτήσεις
ο ευθύς λόγος
τα παραδείγματα
ο μύθος
η σαφήνεια
το χιούμορ

26.ΧΡΗΣΗ ΠΑΡΕΝΘΕΣΗΣ ΚΑΙΔΙΠΛΗΣ ΠΑΥΛΑΣ:

διακόπτουν την κανονική ροή του λόγου και λειτουργούν επεξηγηματικά σε κάτι που προηγήθηκε,ώστε να αποσαφηνίσουν μια σκέψη/ιδέα ή ένα επιχείρημα
συμπληρώνουν ένα νόημα και το τεκμηριώνουν περισσότερο
εμπεριέχουν σχόλια του πομπού-συντάκτη
εμπεριέχουν παραπομπές

27.ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΔΙΠΛΗΣ ΤΕΛΕΙΑΣ:

εισάγει κάποιο στοιχείο:γνωμικό.παροιμία,παράθεμα,
χρησιμοποιείται στην απαρίθμηση στοιχείων,δεδομένων
διαχωρίζει το θέμα και το σχόλιο

28.ΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΕΙΔΗ:

Παρουσιάζουν τεράστια ποικιλία και αντίστοιχα αλλάζει σε αυτά η γλώσσα,τούφος,η στίξη, η λειτουργία της γλώσσας,ηπροθετικότητα του πομπού-συντάκτη ,το επικοινωνιακό πλαίσιο τους:

Πολυτροπικά :κείμενα που συνδυάζουν λόγο και εξωγλωσσικά και παραγλωσσικάστοιχεία,λόγο και εικόνα, ήχο, βίντεο, ζωγραφιά, φωτογραφία, ψηφιακό υλικό κ.λ.π
Υβριδικά:συνδυάζουν διαφορετικές υφολογικές και γλωσσικές ποικιλίες όπως πχ κείμενο που συνδυάζει προφορικό και γραπτό λόγο ή καθαρεύουσα και απλή δημοτική με γκρίκλις η ελληνικούς και λατινικούς χαρακτήρες
Προφορικά κείμενα: ομιλία,εισήγηση,διάλογος,διαφήμιση, ειδήσεις, ανακοινώσεις, αγγελίες
Επιστημονικά :απευθύνονταισε ειδικούς και τα χαρακτηρίζει ο περιγραφικός,ερμηνευτικός και αποδεικτικός λόγος,η ειδική ορολογία,η ακρίβεια και σαφήνεια στην έκφραση,η αυστηρή και λογική οργάνωση,η προσεκτική τεκμηρίωση
Χρονογραφήματα: είδος έντεχνου πεζού λόγου,που ανήκει στο χώρο της δημοσιογραφίας, με λογοτεχνική χροιά χωρίς να είναι λογοτεχνία και ύφος εύθυμο και συχνά ειρωνικό το οποίο συνήθως σχολιάζει την επικαιρότητα
Δοκιμια: αποδεικτικά ή στοχαστικά
Αρθρα: δημοσιεύονται στον τύπο και έχουν επικαιρικό χαρακτήρα
Επιστολές:σύντομα κείμενα με απλό συνήθως ύφος που εξυπηρετούν πρακτικές ανάγκες
Επιφυλλίδες:μοιάζουν με άρθρα αλλά έχουν φιλολογικό,καλλιτεχνικό,επιστημονικόπειεχόμενο και γράφονται από ειδικούς

Ειδικότερη αλφαβητικήαναφοράΑίτηση,Ανακοίνωση,Ανάλυση,Αναφορά,Ανέκδοτο,Απομνημόνευμα,Αυτοβιογραφία,Αυτοβιογραφικό σημείωμα,Βιογραφία,Βιογραφικόσημείωμα,Γνώμη,Δελτίο καιρού,Δημοτικό τραγούδι, Διάλογική συνέντευξη ,Διαμαρτυρία, Διαφήμιση,Διήγημα,Δοκίμιο,Δραματοποιημένη Είδηση,Εκθεση,Ελεύθερο ρεπορτάζ,Επιστημονική ανακοίνωση,Επιστημονική είδηση,Επιστημονικό άρθρο,Επιστολή,Επιφυλλίδα,Επος,Ερευνα,Ευθυμογράφημα,Ηλεκτρονικό μήνυμα,ημερολόγιο,Θέατρο,Καλλιτεχνικήείδηση,Κοινωνικόρεπορτάζ,Κριτικήβιβλίου,Κριτικήεικαστικών,Κριτικήθεάτρου,Κριτικήκινηματογράφου,Κριτικήμουσικης,Μαρτυρία,Μελέτη,Μήνυση,Μικρή αγγελία, Μυθιστόρημα, Μυθιστορηματική βιογραφία, Οικονομική είδηση, Παραμύθι, Παροιμιόμυθος, Παρουσίαση βιβλίου,Παρουσίαση θεατρικού έργου,Παροουσίασηταινίας,Ποίημα, Πολιτικό ρεπορτάζ, Πολιτικός λόγος, Πορτρέτο, Πρακτικά συνέλευσης, Πρόσκληση, Προσωπική αφήγηση, Πωλητήριο συμβόλαιο, Ρητορικός λόγος, Συνέντευξη-γνώμη,Συνταγές, Σύντομη είδηση, Συστατική επιστολή, Σχόλιο, Ταξιδιωτική λογοτεχία, Ταξιδιωτικό ρεπορτάζ, Ταξιδιωτικός οδηγός, Χρονικό, Χρονογράφημα.

29.ΚΕΙΜΕΝΙΚΟΊ ΤΎΠΟΙ:

Ανάλυση διαδικασίας (πχ.πρότζεκτ)
Αφήγηση
Επιχειρηματολογία
Εξήγηση
Παροχή οδηγιών (ΠΧ.κατασκευές)
Περιγραφή

30.ΧΡΗΣΗ ΑΠΟΣΙΩΠΗΤΙΚΩΝ:

τίθενται στο τέλος μιας λέξης ή πρότασης,όταν θέλουμε να γράψουμε κάτι ακόμη,αλλά το αποσιωπούμε για διάφορους λόγους συγκινησιακούς συνήθως → συναισθηματική φόρτιση
υποδηλώνεται η παράταση της αφήγησης της ιστορίας ή της έκθεσης των σκέψεων
υποδηλώνονται σχόλια του συντάκτη ανησυχία, απορία, αμφισβήτηση, έκπληξη, λύπη, περιφρόνηση, προβληματισμός, δισταγμός, ντροπή
δείχνουν τη διάθεση του πομπού –συντάκτη να κρύψει ένα υπονοούμενο που πρέπει να συμπεράνει ο δέκτης –αναγνώστης

31.ΧΡΗΣΗ ΘΑΥΜΑΣΤΙΚΟΥ:

επιφωνήματα χαράς, θαυμασμού, φόβου ,ειρωνείας, ανησυχίας, λύπης, απορίας, ενθουσιασμού, κ.λ.π σε επιφωνηματικές προτάσεις
έμφαση σε κάτι απίστευτο ή ανόητο
όταν ευρίσκεται σε παρένθεση δηλώνει έκπληξη
έντονη επιδοκιμασία ή αποδοκιμασία
απαίτηση ή προσταγή
αμφισβήτηση

32.ΤΡΟΠΟΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΕΝΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

συνειρμική:χαλαρή σύνδεση και ελεύθερο ξετύλιγμα ιδεών
λογική:αυστηρή οργάνωση με πρόλογο-εισαγωγή,κύριο μέρος-αποδεικτικό,επίλογο

33.ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΕΝΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

λειτουργίαλογική/αναφορική/δηλωτική/κυριολεκτική/=ταυτίζεται η σημασία της λέξης με αυτό που δηλώνει και ο λόγοςείναι αντικειμενικός,δίνεται βαρύτητα στην πληροφορία, έχουμε λογική σύνδεση των νοημάτων και σοβαρό ύφος
λειτουργία ποιητική/συνυποδηλωτική/μεταφορική/συγκινησιακή=οι λέξεις δεν αποδίδονται με την πραγματική τους σημασία αλλά με τη μεταφορική και έτσι αποκτούν αλληγορική σημασία. Ο πομπός απευθύνεται στη συναισθηματική λειτουργία του δέκτη,ολογος είναι μεταφορικός με πολλά εκφραστικά μέσα, δίνεται βαρύτητα στη μορφή του μηνύματος,ο λόγος είναο υποκειμενικός
σαφήνεια και ακρίβεια στο λόγο
σχολιασμός ύφολογικών χαρακτηριστικών( =χαρακτηρισμοί ύφους)
χρήση ειδικού λεξιλογίου (ειδική ορολογία)
εκφραστικός και λεξιλογικός πλούτος
χρήση συγκεκριμένων ρηματικών προσώπων,χρόνων και εγκλίσεων
χρήση μικροπερίοδου ή μακροπερίοδου λόγου
χρήση σημείων στίξης

34.ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ:

Δομικά μέρη :Θεματική περίοδος ή πρόταση,Σχόλια/Λεπτομέρειες,Κατακλείδα
Τρόποι/μέθοδοι ανάπτυξης:με παραδείγμνατα,μεαναλογία,με σύγκριση-αντίθεση,μεαιτιολόγηση,με αίτιο-απότέλεσμα,μεορισμό,μεδιαίρεση,με συνδυασμό μεθόδων)
Αρετές →σαφήςσκοπός,πληρότητα/επάρκειαανάπτυξης,ενότητα,συνοχή και συνεκτικότητα
Συνοχή→γλωσσική σύνδεση μέσα

ü από διαρθρωτικές λέξεις και φράσεις που δηλώνουν προσθήκη,γενίκευση,αναλογία/ομοιότητα,επεξήγηση,όρο/προϋπόθεση,εναντίωση/αντίθεση,αιτιολόγηση,χρονική σχέση,αποτέλεσμα/συμπέρασμα

ü από επανάληψη λέξεων/φράσεων

ü από τη χρήση αντωνυμιών: αυτός,εκείνος,άλλος,ο οποίος

Συνεκτικότητα→νοηματική αλληλουχία που επιτυγχάνεται με διάφορους συνεκτικούς άξονες:

ü Χρονολογικός → ακολουθείται η ροή του χρόνου (αφηγηματικό κείμενο)

ü Τοπικός → σημείο αναφοράς είναι ο χώρος,ο τόπος (περιγραφικό κείμενο)

ü Επαγωγικός → συλλογιστική πορεία από το συγκεκριμένο στο γενικό

ü Παραγωγικός → συλλογιστική πορεία από το γενικό στο ειδικό

35. ΤΡΟΠΟΙ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ (ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ):

Το κείμενο αναφέρεται στο/στη…
Ο συγγραφέας του κειμένου πραγματεύεται το θέμα..
Η προβληματική του κειμένου εστιάζεται στ…
Ο θεματικός πυρήνας του κειμένου είναι ..
Ο θεματικός άξονας του κειμένου στρέφεται γύρω από …

κ.λ.π

36. Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Ασχολίαστος/ουδέτερος που περιλαμβάνει τα κύρια στοιχεία
Σχολιασμένος από το συντάκτη θετικά ή αρνητικά (με σημεία στίξης ή κατάλληλα λεκτικά μέσα)

37. ΕΙΔΗ ΣΧΟΛΙΟΥ ΚΑΙ ΠΩΣ ΔΗΛΩΝΕΤΑΙ ΣΕ ΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ:

Το σχόλιο (αξιολογικό μέρος ) σε ένα κείμενο δηλώνεται:

ü Λεκτικά (με ρήματα,επίθετα,επιρρήματα)

ü Με τη συνυποδηλωτική/μεταφορική λειτουργία της γλώσσας

ü Με σημεία στίξης

Το σχόλιο μπορεί να είναι:

ü του ίδιου του συντάκτη και να προβάλλεται ξεχωριστά ή συνυφασμένο με την είδηση (διαπλοκή γεγονότος –σχολίου)

ü ξένο σχόλιο (από διαφορετικό συντάκτη) και να δηλώνεται είτε με εισαγωγικά είτε με κατάλληλες εκφράσεις: όπως τόνισε/ δήλωσε/ανακοίνωσε/ανέφερε

38.ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΙΔΗΣΗ:

λεκτικά σύνολα στο συνταγματικό άξονα(ονοματικό,ρηματικό.προθετικό κ.λ.π)
ονοματικοί προσδιορισμοί (ομοιώπτωτοι,ετερόπτωτοι)
χρήση ενεργητικής σύνταξης (→έμφαση στο πρόσωπο που δρα,στο υποκείμενο) και παθητικής σύνταξη (→ έμφαση στην ενέργεια,στην πράξη)
ο χρόνος (σύγχρονο, προτερόχρονο, υστερόχρονο κ.λ.π.)

39.ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ονοματικές: εισάγονται με αναφορικές αντωνυμίες (που,όποιος,οποίος,ό,τι)χρησιμεύουν ως ονόματα (υποκείμενο,αντικείμενο,επεξήγησηκ.λ.π.)
επιρρηματικές :εισάγονται με αναφορικά επιρρήματα (όπυ,όπωςκαι λειτουργούν ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί της πρότασης
προσδιοριστικές:αποτελούν απαραίτητο νοηματικό συμπλήρωμα της πρότασης που προσδιορίζουν δημιουργούν αδιάσπαστη νοηματική ενότητα με αυτή και γι’αυτό δεν χώρίζονται με κόμμα
παραθετικές/προσθετικές: αποτελούν δευτερεύον συμπλήρωμα της πρότασης,μπορούν να παραλειφθούν και γι’αυτό χωρίζονται με κόμμα από τον όρο που προσδιορίζουν

→ από τα παραπάνω προκύπτουν οι εξής συνδυασμοί:

ü ονοματικές προσδιοριστικές

ü ονοματικές παραθετικές/προσθετικές

ü επιρρηματικές προσδιοριστικές

ü επιρρηματικές παραθετικές/προσθετικές

40.ΧΡΗΣΗ ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ-ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

ü ενεργητική®έμφαση στο πρόσωπο που δρα,στο υποκείμενο

ü παθητική®έμφαση στην ενέργεια,στην πράξη του υποκειμένου

41.ΕΙΔΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ:(η ικανότητα του ατόμου να δρα αποτελεσματικά σε διάφορες επικοινωνιακές καταστάσεις με τη χρήση κειμένων,προφορικού ή γραπτού λόγου ,μη γλωσσικών κειμένων,εικόνων,κ.λ.π)

ü σχολικός:διδασκαλία ανάγνωσης, γραφής, ανάπτυξη κριτικής σκέψης, ανάπτυξη επικοινωνιακών δεξιοτήτων ,ικανότητα διαχείρισης εννοιών, ερωτήσεων κ.λ.π

ü κοινωνικός:ικανότητα του ανθρώπου να διαβάζει ,να κατανοεί,να γράφει ποικίλα κείμενα

ü λειτουργικός:χρήση κατάλληλου επικοινωνιακού ύφους ανάλογα με την επικοινωνιακή περίσταση

ü κριτικός:επιλογή κατάλληλων γλωσσικών στοιχείων,οργάνωση διδασκαλίας της γλώσσας.

42.ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ

Δίνουν στο λόγο αμεσότητα και ζωντάνια.Σχήματα λόγου που χρησιμοποιούμε με μεγαλύτερη συχνότητα είναι τα παρακάτω:

v Μεταφορά:Είναι το σχήμα λόγου που μια λέξη δε χρησιμοποιείται με τηναρχική της σημασία, την κυριολεκτική, αλλά με μια άλλη διαφορετική, που δεν είναι, όμωςάσχετη με αυτή.Μεταφορά θεωρείται επιτυχημένη, όταν υπάρχει κοινό γνώρισμα και κοινή σημασία μεταξύ της κυριολεκτικής έννοιας της λέξης και της μεταφορικής.Η μεταφορά αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα σχήματα λόγου και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κάθε είδος του πεζού ή του ποιητικού λόγου. Προσθέτει ζωντάνια, εκφραστικότητα παραστατικότητα στο λόγο, όπως γλαφυρότητα και χάρη στο ύφος.Δείγμα μεταφοράς: Αυτός έχει ατσάλινα νεύρα (μεταφέρουμε σε ένα πρόσωπο ατσάλινα νεύρα, που αντέχουν, δηλαδή, και στις πιο δυνατές συγκινήσεις).

v Κυριολεξία : (στον αντίποδα της μεταφοράς).Όταν λέμε κυριολεξία, εννοούμε ότι χρησιμοποιούμε τη λέξη στο λόγο (γραπτό ή προφορικό) με την πραγματική της σημασία, δηλαδή κυριολεξία είναι να βρίσκουμε την κατάλληλη λέξη για κάθε έννοια/σκέψη, ιδέα, θέλουμε να εκφράσουμε.Ηκυριολεξία δίνει στο λόγο ακρίβεια και σαφήνεια, γι ‘αυτό και χρησιμοποιείται στα επιστημονικά κείμενα, στα αποδεικτικά δοκίμια, όταν θέλουμε να πείσουμε κάποιον, να τον πληροφορήσουμε, να τον ενημερώσουμε…Δειγμα κυριολεξίας: Με την εργασία ο άνθρωπος γίνεται παραγωγικός και δημιουργικός.

v Παρομοίωση:Είναι το σχήμα λόγου που παραλληλίζουμε κάτι ή το συγκρίνουμε με κάτι άλλο, που μοιάζουν μεταξύ τους.Ο παραλληλισμός των δύο εννοιών γίνεται με τα: σαν, όπως, καθώς, ως, όμοιος, παρομοίως… με τα οποία εισάγεται το αναφορικό μέρος,που συνήθως προηγείται και ακολουθεί το δεικτικό/κυριολεκτικό μέρος.Για να θεωρείται επιτυχημένη η παρομοίωση, καλό θα είναι οι έννοιες που συγκρίνονται να είναι ευκολονόητες, πραγματικές, εξακριβωμένες.Η παρομοίωση δίνει στο λόγο (προφορικό ή γραπτό) χάρη, ομορφιά, δύναμη,παραστατικότητα, ενώ τα νοήματα μας, οι συλλογισμοί μας αποκτούν ισχύ.Παράδειγμαπαρομοιώσεων:α) Με το σαν: Κόκκινος σαν παντζάρι,) Με το όπως: Είναι κίτρινος όπως τα φύλλα των δένδρων το φθινόπωρο.

v Προσωποποίηση:Είναι το σχήμα λόγου με το οποίο δίνουμε ζωή στα πράγματα, ζώα, αφηρημένες έννοιες, νεκρούς.Συγκεκριμένα τα δίνουμε ιδιότητες, ικανότητες και συνήθειες, που αφορούν πρόσωπα παρουσιάζουμε δηλαδή σαν ζωντανά πρόσωπα, με ψυχή και συναισθήματα. Για να είνιεπιτυχημένη η προσωποποίηση, καλό θα είναι να αποφεύγονται οι υπερβολές.Αποτελεί ένα από τα πιο εκφραστικά σχήματα λόγου. Στα δημοτικά τραγούδια, στον και στην ποίηση, στη πεζογραφία, στα παιδικά αναγνώσματα συναντούμε πολλές προσωποποιήσεις.Παράδειγμαηροσωποποιήσεων: Ο Όλυμπος και ο Κίσσαβος τα δύο βουνά μαλώνουν.

v Μετωνυμία:Είναι το σχήμα κατά το οποίο μεταξύ δύο εννοιών πουέχουν στενή συνάρτηση χρησιμοποιείται η μία έννοια αντί της άλλης.Έτσι, αντί του έργου χρησιμοποιείται ο δημιουργός, αντί του περιεχομένου εκείνο περιέχει, αντί του συγκεκριμένου το αφηρημένο, αντί της αιτίας το αποτέλεσμα…Ως σχήμα χρησιμοποιείται τόσο στο γραπτό, όσο και στον προφορικό λόγο. Παράδειγμα μετωνυμίας: Μελέτησε συστηματικά τον Όμηρο (αντί τα έργα του Ομήρου)

v Αντίθεση:Είναι το σχήμα λόγου κατά το οποίο συσχετίζουμε δύοδιαφορετικά πράγματα, έννοιες ή παρουσιάζουμε το ίδιο πρόσωπο με την ίδια έννοια σε δύο αντίθετες καταστάσεις.Η αντίθεση αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα σχήματα λόγου, γιατί με αυτήν πετυχαίνουμε την ποικιλία του ύφους, την παραστατικότητα των εικόνων, τη ζωηρότητα των συναισθημάτων και την αρμονία του λόγου. Χρησιμοποιείται σε όλα τα είδη του λόγου .Παραδείγματααντίθεσης: Γύριζε πάνω – κάτω, πέρα – δώθε

v Ειρωνεία :Είναι το σχήμα λόγου, κατά το οποίο χρησιμοποιούμε λέξεις ήφράσεις που έχουν εντελώς διαφορετική ή αντίθετη σημασία.Ως σχήμα το χρησιμοποιούμε, κυρίως, στις καθημερινές μας συζητήσεις, αλλά και στο γραπτό λόγο.παράδειγμα ειρωνείας: Τι έξυπνος που είσαι! (δηλαδή τι κουτός)

v Αλληγορία:Είναι το σχήμα του λόγου κατά το οποίο άλλα λέμε και άλλα εννοούμε.Με έντονες εκφράσεις, φανερώνουμε διαφορετικές έννοιες από εκείνες που διατυπώνουμε.Ως σχήμα χρησιμοποιείται, κυρίως, στους μύθους, στα παραμύθια, στα αινίγματα… Επιτυχημένες αλληγορίες εντοπίζουμε στα Ομηρικά έπη, σε έργα δραματικών και λυρικών ποιητών, στην ποίηση, στον πεζό λόγο…[Παράδειγμα αλληγορίας: Αναψε ο γιαλός και κάηκαν τα ψάρια (αντί έγινε μεγάλη φασαρία)

v Εξ αναλόγου:Είναι το σχήμα λόγου κατά το οποίο παραλείπονται μία ή περισσότερες λέξεις ή φράσεις, γιατί εννοούνται κατ’ αναλογίαν προς τα προηγούμενα ή τα επόμενα, αλλά αλλαγμένες.Χρησιμοποιείται, κυρίως, στον προφορικό λόγο. Παράδειγμα αναλογίας:Την επόμενη ημέρα δεν έφυγα, όπως είχα σκοπό (να φύγω).

v Πολυσύνδετο :Είναι το σχήμα του λόγου κατά το οποίο δύο ή περισσότεροι όμοιοι όροι ή φράσεις συνδέονται μεταξύ τους με συμπλεκτικούς ή διαχωριστικούς συνδέσμους.Το αντίθετο του σχήμα είναι το ασύνδετο όπου όμοιοι όροι ή φράσεις δεν συνδέονται μεταξύ τους.Παραδείγματα:Ο Δημήτρης είναι ειλικρινής και τίμιος και συνεπής και ευγενής και οικονόμος (αντί: ειλικρινής, τίμιος, συνεπής, ευγενής, οικονόμος).

ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ/ΑΞΟΝΕΣ ΑΠΟ ΟΠΟΥ ΑΝΤΛΟΥΜΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ

ΑΤΟΜΟ	ΚΟΙΝΩΝΙΑ (θετικά-αρνητικά χαρακτηριστικά)
Βιολογικός/σωματικόςτομέας:υγεία,διατροφή,σώμα,υλικά αγαθά,εργασία	Υλικός τομέας: υλικά αγαθά καταναλωτισμός ,οικονομία, παραγωγή και παραγωγικότητα ,εργασία, τεχνολογία,υγεία,διατροφή, κρατικές επενδύσεις≠ υλιστική νοοτροπία, καταναλωτική διάθεση, έλλειψη οικονομικής ανεξαρτησίας,ανεργία,ένδεια,υποσιτισμός,ασθένειες,
Πνευματικός τομέας: πνευματική καλλιέργεια, κριτική σκέψη, εκπαίδευση,	Πνευματικός και πολιτιστικός τομέας :πνευματικές ιδιότητες (παρατηρητικότητα, μνήμη, κριτική σκέψη,επινοητικότητα, φαντασία, κ.λ.π.),κοσμοθεωρία,ιδεολογική συγκρότηση, επιστήμες, τέχνη, γράμματα, πολιτισμός, παράδοση και σεβασμός στα ιδιαίτερα εθνοπολιτισμικά χαρακτηριστικά κάθε λαού, διάλογος, παιδεία, ξενογλωσσία, αυτογνωσία, εκπαίδευση, φορείς αγωγής, πνευματικοί ηγέτες, αθλητικό ιδεώδες, γνήσια ψυχαγωγία, πληροφόρηση≠προκαταλήψεις, δεισιδαιμονίες, στερεοτυπικές αντιλήψεις, ρατσισμός, δογματισμός, πνευματική μονομέρεια, έλλειψη κριτικής σκέψης, παραπληροφόρηση, άκριτος μιμητισμός ξένων στοιχείων, μαζοποίηση,νόθη ψυχαγωγία, υποκουλτούρα, γλωσσικό πρόβλημα, λεξιπενία,
Ηθικός τομέας:ανθρωπιστικές αξίες,ηθική καλλιέργεια, γνήσιες διαπροσωπικές σχέσεις, αξιοπρέπεια,	Ηθικός τομέας:ηθικές/ ανθρωπιστικές αξίες (αγάπη, τρυφερότητα, αφοσίωση, εντιμότητα, ειλικρίνεια, δικαιοσύνη, σεβασμός, φιλία, αλληλεγγύη, ανιδιοτέλεια κ.λ.π), θρησκευτική συνείδηση, χαλιναγώγηση των παθών ,εσωτερική ελευθερία, διαπροσωπικές σχέσεις≠ αναλγησία,ατομικισμός,αλαζονεία,ιδιοτέλεια,σκληρότητα,φθόνος,υποκρισί-α,αγνωμοσύνη,αμοραλισμός
Συναισθηματικός/ψυχολο-γικόςτομέας: αυτοπεποίθηση,αισιοδοξία, ψυχική πληρότητα και ισορροπία,ψυχικό σθένος,	Συναισθηματικός/Ψυχολογικός τομέας: θετικό ή αρνητικό αυτοσυναίσθημα, αυτοπεποίθηση, ψυχολογική ηρεμία, αίσθημα σιγουριάς και ασφάλειας, αισιοδοξία, υπομονή, ψυχική πληρότητα και αισιοδοξία, αυτοκυριαρχία, θάρρος, τόλμη≠ συναισθηματικό κενό, αλλοτρίωση, αποξένωση, ανασφάλεια, ηττοπάθεια, ψυχολογικά προβλήματα και κατάθλιψη,απαισιοδοξία,
	Πολιτικός-κοινωνικός τομέας: δημοκρατία, διάλογος, κοινωνική συνείδηση, σεβασμός, άμιλλα, ευρυθμία στην κρατική μηχανή, αξιοκρατία, ειρήνη, ισονομία, ισοπολιτεία επίλυση κοινωνικών προβλημάτων -φαινομένων κοινωνικής παθογένειας όπως τα ναρκωτικά,η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος,η βία,ο ρατσισμός,η ανεργίακ.λ.π, ανεκτικότητα, ελευθερία, ≠,σκληρός ανταγωνισμόςδικτατορικά πολιτεύματα, κατάχρηση εξουσίας, απουσία πολιτικής συνείδησης, οικονομικά σκάνδαλα και διαφθορά στην κρατική μηχανή, προπαγάνδα,δυσλειτουργία θεσμών
	Εθνικός τομέας:φιλοπατρία,εθνική συνείδηση,εθνισμός,εθνική ενότητα, ιστορική συνείδηση≠εθνικισμός, ξενοφοβία, προγονολατρία,
	Διεθνιστικός τομέας: διαπολιτισμική συνείδηση, ανταλλαγή, και αμοιβαία μετακίνηση αγαθών, ιδεών, ανθρώπων, τουρισμός, προγράμματα ανταλλαγής μαθητών και φοιτητών, επίλυση κοινών παγκόσμιωνπροβλημάτων,παιδεία με διεθνή χαρακτήρα (καθολικός ανθρωπισμός).

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΕ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟ Η ΜΙΚΡΟ-ΕΚΘΕΣΗ:

.ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ:

«Ο αθλητισμός διαπλάθει το κορμί και την ψυχή ,ενώ ο πρωταθλητισμός εκτρέφει τέρατα»
«Το σύγχρονο αθλητικό ιδεώδες είναι εκφυλισμένο»
«Το πνεύμα του Ολυμπισμού αποτελεί μια κορυφαία ανθρωπιστική αξία σε κάθε εποχή»
«Στους αθλητικούς χώρους το μικρό παιδί προετοιμάζεται να ενταχθεί στην κοινωνία»

.ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ:

«Δεν αρκούν μόνο οι προηγούμενες επαναστάσεις (αγροτική, βιομηχανική, πληροφορική)για να προοδεύσουμε,αλλά πρέπει να βιώσουμε και μια τέταρτη επανάσταση,για να ανακαλύψουμε τον πιο πολύτιμο πόρο στη Γη:τους εαυτούς μας»
«Το σύγχρονο σχολείο οφείλει να καλλιεργήσει όχι τον ενδοκρατικό αλλά τον καθολικό ανθρωπισμό»
«Ο Οιδίποδας γκρέμισε το τέρας της Σφίγγας με τη λύση «άνθρωπος» στο αίνιγμά της.Ο σύγχρονος άνθρωπος,με τη σειρά του έχει πολλά τέρατα να γκρεμίσει»

.ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ:

«Ένα από τα σημαντικότερα διεκδικούμενα δικαιώματα της τρίτης γενιά δικαιωμάτων είναι το δικαίωμα για το περιβάλλον»
«Ο πόλεμος είναι ένας βίαιος διδάσκαλος»
«Η Οικουμενική Διακήρυξη των ανθρώπινων δικαιωμάτων μπορεί να διαφυλάττει τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες των λαών αλλά συχνά προωθεί και τον πολιτισμικό επεκτατισμό της Δύσης στις αναπτυσσόμενες χώρες»
«Δε μπορεί να επαίρεται ο σύγχρονος πολιτισμός για τα εκπληκτικά επιτεύγματά του ,αφού χιλιάδες παιδιά καθημερινά στην υφήλιο υφίστανται πολύμορφη και βίαιη καταπάτηση των δικαιωμάτων τους»
«Η ποιότητα του πολιτισμού μας φαίνεται από το βαθμό προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων»
«Τα ανθρώπινα δικαιώματα σήμερα παρά ποτέ καταστρατηγούνται κάθε στιγμή»

ΓΛΩΣΣΑ-ΔΙΑΛΟΓΟΣ

«Ο γλωσσικός ιμπεριαλισμός είναι η αιχμή του δόρατος του πολιτισμικού ιμπεριαλισμού»
«Η εθνική γλώσσα για κάθε λαό αποτελεί την Κιβωτό των αξιών του»
«Πολλές είναι οι προϋποθέσεις του γνήσιου και εποικοδομητικού διαλόγου»
«Η ελληνική γλώσσα παρουσιάζει μια μοναδική και αξιοθαύμαστη αδιάσπαστη συνέχεια από τον Όμηρο έως την εποχή μας»

.ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ-ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΉ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ:

«Οι ιστοσελίδες του διαδικτύου μας θυμίζουν τους πάγκους της αγοράς»
«Πολλές μορφές ηλεκτρονικού εγκλήματος ευδοκιμούν στον κυβερνοχώρο»
«Η διαδικτυακή βία είναι σύνηθες φαινόμενο που απειλεί τους νέους,κυρίως,χρήστες του διαδικτύου»
«Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να διαφυλάσσουν τη δημοκρατία αλλά και να την πλήξουν ανεπανόρθωτα»
«Οι σύγχρονες μορφές ηλεκτρονικής επικοινωνίας οδηγούν σε αποδυνάμωση της γλώσσας»

.ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ-ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ

«Η σύγχρονη διαφήμιση οδηγεί σε ιδεολογική εξάρτηση τις αναπτυσσόμενες χώρες»
«Η διαφήμιση αποτελεί την αιχμή του δόρατος του πολιτισμικού ιμπεριαλισμού της δύσης στις αναπτυσσόμενες χώρες»
«Η διαφήμιση εκτρέφει φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας»
«Ο σύγχρονος καταναλωτής αυτοενεχυριάζεται ,για να κατακτήσει τον υλικό του ευδαιμονισμό»
«Ο σύγχρονος καταναλωτικός άνθρωπος είναι τοξικομανής της ευμάρειας»
«Ο άκριτος καταναλωτής δε μπορεί να είναι και πολίτης»
«Τα παιδιά είναι ο κύριος στόχος των διαφημιστών»
«Ο χρόνος μου λεηλατημένος. Οι χίλιες καθημερινές ανάγκες σαν πεινασμένα αγριόσκυλα του ξεκολλάν κι ένα κομμάτι»(Τ.Πατρίκιος)

ΔΙΑΤΡΟΦΗ-ΥΓΕΙΑ

«Δε μας λείπει μόνο η αγωγή της υγείας,μας λείπει και η αγωγή της αρρώστιας»
«Όποιος σέβεται και τιμά το σώμα του σέβεται και τιμά τον εαυτό του»
«Το φαστφουντ είναι στοιχείο πλαστικής ζωής»
«Είναι ανάγκη η επιστροφή μας στο παραδοσιακό διαιτολόγιο»
«Χιλιάδες κίνδυνοι υπονομεύουν την υγεία μας σήμερα»
«Το σουβλάκι και το χάμπουργκερ ενσαρκώνουν τη διαφορά ανάμεσα στην πραγματική και την πλαστική ζωή»

.ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ

«Η άγνοια προκαλεί φόβο και δημιουργεί προκαταλήψεις»
«Το βιβλίο είναι ένα ανοιχτό παράθυρο στον κόσμο»
«Η κριτική στο κοινωνικό σώμα λειτουργεί όπως το νυστέρι του χειρουργού στο ανθρώπινο σώμα»
«Ο διάλογος είναι το οξυγόνο της δημοκρατίας»
«Μόνο με την ανθρωπιστική παιδεία θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε την ύβρη της μηχανής και της ύλης»
«Το πόσο θα ζήσουμε έχει όρια ,το πάσα θα μάθουμε δεν έχει όρια»
«Είναι αναγκαία σήμερα η εισαγωγή της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και της διαφυλικής αγωγής, γενικότερα ,στο σχολείο»
«Μέχρι τώρα το σχολείο προσφέρει περισσότερο χρηστική γνώση παρά παιδεία»
«Το σύγχρονο σχολείο μπορεί να προσφέρει εκπαίδευση με ευρωπαϊκή διάσταση και να δημιουργήσει υγιή διαπολιτισμική συνείδηση στους μαθητές »
«Όταν ασκούμε κριτική πρέπει να συλλογιζόμαστε τον παλαμικό στίχο «Είμαι ο γκρεμιστής ,γιατί εγώ είμαι ο χτίστης»
«Ο αληθινός δάσκαλος ενηλικιώνεται παραμένοντας παιδί στην ψυχή του»
«Επιτυχημένος είναι ο δάσκαλος που έκανε με το έργο του το μαθητή τόσο ώριμο,ώστε εκείνος να μην τον χρειάζεται πια»
«Ένα βαθύ χάσμα χωρίζει το δάσκαλο του παρελθόντος από το σημερινό»

.ΕΠΙΣΤΗΜΗ

«Ο πραγματικός επιστήμονας δε μπορεί να στέκει ουδέτερος και αποστασιοποιημένος στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα της εποχής του»
«Το βασικό όπλο που πρέπει να διαθέτει ο επιστήμονας είναι ο ανθρωπισμός,η αδιαίρετη αφοσίωση στην ανθρωπότητα»
«Η γνώση είναι δύναμη»
«Η σύγχρονη επιστήμη με τα επιτεύγματά της συχνά συχνά εγκυμονεί καταστροφικές απειλές για την ανθρωπότητα»

.ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

«Μολονότι σήμερα πνέει παντού ένας αέρας ελευθερίας,ωστόσο ο σύγχρονος άνθρωπος είναι ανελεύθερος όσο ποτέ άλλοτε»
«Μες στη σκλαβιά τη θέλω εγώ τη λευτεριά σου.Μες στη σκλαβιά,που για να καταλύσεις, αναγνωρίζεις πρώτα κι αποδέχεσαι»
«Ο σύγχρονος άνθρωπος απειλείται με τη χειρότερη μορφή ψυχολογικού και πνευματικού εξανδραποδισμού»

.ΕΥΡΩΠΗ

«Η Ενωμένη Ευρώπη μπορεί να αποτελέσει μέγα σταθμό στην ιστορία της ειρήνης,της ελευθερίας και του πνεύματος»
«Ο ελληνο-ρωμαϊκός πολιτισμός και το χριστιανικό πνεύμα αποτέλεσαν το λίκνο του ευρωπαϊκού πολιτισμού»
«Η ελληνική τέχνη και ο πολιτισμός της είναι το δακτυλικό αποτύπωμα της Ευρώπης»
«Η ένταξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή κοινότητα μπορεί να συντελέσει στην πραγματοποίηση της Ενωμένης Ευρώπης»

.ΜΑΖΟΠΟΙΗΣΗ

«Το οργανωμένο πλήθος μας στηρίζει,μας προστατεύει αλλά και θολώνει την όραση,μηχανοποιεί τη συμπεριφορά μας»
«Μόνο ο επώνυμος άνθρωπος μπορεί θα σωθεί από τη δουλεία της μάζας και θα στηριχτεί στις δικές του διανοητικές δυνάμεις»
«Η πλάνη δεν είναι τύφλωση.Η πλάνη είναι ανανδρία»

.ΜΟΔΑ-ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ

«Η ενδυμασία συμπληρώνει αλλά και αποκρύπτει το χαρακτήρα και την προσωπικότητα μας»
«Η εξωτερική εμφάνιση είναι συνάρτηση της εσωτερικής μας δομής»
«Στην εποχή μας επικρατεί ενδυματολογική ομοιομορφία»
«Μόδα και στιλ,δυο λέξεις τόσο κοντά η μία στην άλλη και όμως στην πραγματικότητα τόσο μακριά»
«Η μόδα μαζικοποιεί ,ενώ το στιλ τονίζει τη διαφορετικότητα»

ΝΕΟΙ

«Μόνο η φαντασία,το όνειρο και ο έρωτας μπορούν να λειτουργήσουν ως αντίβαρο στη σύγχρονη αναισθησία των μηχανών»
«Οι νέοι και οι σκεπτόμενοι άνθρωποι είναι η ελπίδα του κόσμου»
« Είσαι νέος.Πιάσε το ΠΡΕΠΕΙ από το ιώτα και γδάρε το ίσαμε το πι»
«Τι αναζητούν στα βιβλία,στα θεάματα και στα ακροάματα οι νέοι,αν όχι την εμπειρία των παλαιότερων,που τους αναγνωρίζουν τη σοφία και τη γνώση της πλουσιότερης εμπειρίας;Αυτή τη γνώση μπορούν να τους τη μεταδώσουν όχι μονάχα οι τεχνίτες και οι σοφοί ,αλλά και ο καθένας από μας,οπατέρας,ο φίλος, ο δάσκαλος,με μια προϋπόθεση καίρια και αποφασιστική:την ειλικρίνεια»
«Η αλήθεια αποτελεί τη μοναδική γλώσσα επικοινωνίας με τους νέους»
«Οι νέοι κινούνται με την καρδιά και το συναίσθημα ενώ οι μεγαλύτεροι με την ψυχρή λογική»
«Στο δρόμο του Έρωτα (όπως και στο δρόμο του Θανάτου,που είναι δύσκολος κι αυτός) δε θα βρεις-άμα τον αντικρίζεις σοβαρά-κανένα φως,καμιάαπόκριση,ούτε σημάδι ούτε χαραγμένο δρόμο,για να σε βοηθήσουν.Στο δρόμο αυτό είσαι μόνος»

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ-ΣΠΙΤΙ

«Το παραδοσιακό σπίτι αποτελεί ψυχικό γεγονός,ενώ η σύγχρονη πολυκατοικία με το διαμέρισμα προωθεί την αβίωτη ζωή»
«Η οικογένεια αποτελεί τον πρωταρχικό πυρήνα κοινωνικοποίησης»
«Η σύγχρονη οικογένεια διέρχεται μεγάλη κρίση»
«Το πραγματικό νόημα του φεμινισμού είναι η αμοιβαία αποδοχή και ο σεβασμός»
«Η γυναίκα σήμερα χρειάζεται να διανύσει μεγάλο δρόμο ,για να καυχηθεί ότι πέτυχε την πλήρη εξίσωσή της με τον άνδρα»
«Ο σύγχρονος εξελιγμένος πολιτισμός οφείλει να δίνει την πρέπουσα σημασία στα άτομα της τρίτης ηλικίας»

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

«Η περιβαλλοντική κρίση είναι σε πρωτογενές επίπεδο κρίση του σύγχρονου πολιτισμού και των αξιών του»
«Η οικολογική ευαισθησία προσκρούει στη σύγχρονη υπεροψία της επιστήμης»
«Η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος δηλώνει την ανθρώπινη βαρβαρότητα στον αισθητικό και ηθικό τομέα»
« Μόνο με την Πράσινη Επανάσταση θα μπορέσουμε να προστατεύσουμε το φυσικό πλούτο του πλανήτη μας»
«Η τεχνολογική πρόοδος και η ακόρεστη καταναλωτική μανία οδηγούν προοδευτικά στην καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος»
«Η φύση είναι το λίκνο του ανθρώπινου πολιτισμού»
«Σήμερα,παρόλο που η ανθρωπότητα ελέγχει σε μεγάλο βαθμό τις φυσικές δυνάμεις και έχει απαλλαγεί από επιδημίες,ενώ το ανθρώπινο είδος κατανοεί την αστρική εξέλιξη και τη δομή της κληρονομικότητας,την ίδια στιγμή ασθμαίνει από τα αδιέξοδα μιας ανάπτυξης και απειλείται από την ίδια του την αυτοαναίρεση»
«Συχνά στις μέρες μας πληθαίνουν οι οικολογικές φωνές που όμως συχνά κινούνται από σκοπιμότητα, υπερβολικό ζήλο ή άγνοια»
«Αν η αρχή οργάνωσης των φυσικών οικοσυστημάτων είναι η ποικιλομορφία και η ετερογένεια, τότε γιατί αυτή η αρχή να μη μπορεί να εφαρμοστεί και στην οργάνωση των ανθρώπινων κοινοτήτων,οι οποίες με το ανταγωνισττικό πλεονέκτημα της πολυπολιτισμικότητας και της ποικιλομορφίας μέσω της ειρήνης θα εγγυώνται την ανάπτυξη και την ευημερία των πολιτών του κόσμου;»

ΠΑΡΑΔΟΣΗ-ΜΝΗΜΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

«Τα μνημεία του πολιτισμού δεν πρέπει να θεωρούνται μόνο ως πόροι χρήματος αλλά και ως πόροι μνήμης»
«Ενώ ο εθνισμός είναι στοιχείο προόδου και πολιτισμού,το νοσηρό άκρο του ,ο εθνικισμός,οδηγεί στην οπισθοδρόμηση»
«Τα αιτήματα για εκσυγχρονισμό και παράδοση όχι μόνο δεν αλληλοαναιρούνται αλλά αλληλοσυμπληρώνονται»
«Ένα μέρος του παρελθόντος μας νοσεί και η προσκόλληση σ’αυτό μας απειλεί με θνησιμότητα. Ένα μέρος του παρελθόντος μας παραμένει ζωντανό και η άγνοιά μας γι’αυτό μας απειλεί με αφανισμό»
«Αν η πρόοδος και η συντήρηση είναι δυο ρεύματα που ανανεώνουν τον πνευματικό πολιτισμό μιας κοινωνίας,δε συμβαίνει το ίδιο με την προοδοπληξία και την αρχαιολατρία που οδηγούν σε τέλμα»
«Η παράδοση για κάθε λαό είναι ό,τι η μνήμη για κάθε άνθρωπο»

ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ-ΚΡΑΤΟΣ-ΕΞΟΥΣΙΑ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

«Λαϊκισμός είναι η κατ’επίφαση λαϊκότητα»
Η κοινωνική αγωγή είναι θεμελιώδης προϋπόθεση της δημοκρατίας»
«Η πραγματική δημοκρατία απαιτεί να έχουμε διανύσει πολλά στάδια εσωτερικού εκπολιτισμού»»
«Ο μη πολιτικοποιημένος πολίτης,ο «ιδιώτης»,καθίσταται επικίνδυνος για το κοινωνικό σώμα»
«Συχνά οι εορταστικές εκδηλώσεις των ολιγαρχικών καθεστώτων στόχευαν στην πολιτική χειραγώγηση του λαού»
«Οι νέοι σήμερα επιδεικνύουν αδιαφορία προς τα πολιτικά δρώμενα»
«Η γλώσσα της εξουσίας είναι γλώσα φθοράς και διαφθοράς και όχι γλώσσα επικοινωνίας»

ΠΟΙΝΗ

«Ένα κεφάλι το κάνεις καλύτερο όταν το μορφώνεις παρά όταν το κόβεις»
«Στόχος της πραγματικής ποινής είναι ο σωφρονισμός του δράστη και ο παραδειγματισμός της κοινωνίας»
«Η αφόρητη ποινικοποίηση δεν αποτελεί πανάκεια για την καταπολέμηση της κοινωνικής παθογένειας»

ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

«Ένα βαθύ και αγεφύρωτο χάσμα χωρίζει το ρατσισμό από τη δημοκρατία»
«Χρειάζεται νηφάλιος αγώνας και έντιμη αυτοανάλυση για να καταπολεμήσουμε τη μάστιγα του ρατσισμού γύρω μας»

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

«Η ανάπτυξη της τεχνολογίας και της επιστήμης είναι αναγκαία αλλά όχι επαρκής συνθήκη για την πρόοδο του ανθρώπου»
«Ο σύγχρονος άνθρωπος πληρώνει το τίμημα της προόδου»
«Η ανάπτυξη της τεχνικής αποτελεί στις μέρες μας παράγοντα ανισότητας ανάμεσα σε λαούς και κοινωνικές τάξεις»

ΤΕΧΝΗ

«Η πραγματική τέχνη,βγάζει από τα ασφυκτικά όρια του «Εγώ» και οδηγεί στο « Εμεις»
«Η σύγχρονη τέχνη είναιεμπορευματοποιημένη και οδηγεί στην αποπνευματοποίης»
«Ο σκοπός της τέχνης είναι να καταπολεμήσει την αμάθεια,την απάθεια και την ασχήμια»
«Φρόντισε οι στίχοι σου να σπονδυλωθούν με τις αρθρώσεις των σκληρών των συγκεκριμένων λέξεων.Πάσχισεναναι προεκτάσεις της πραγματικότητας όπως κάθε δάχτυλο είναι μια προέκταση στο δεξί σου χέρι.Έτσι μονάχα θα μπορέσουν σαν την παλάμη του γιατρού να συνεφέρουν με χαστούκια όσους λιποθύμησαν μπροστά στο άδειο πρόσωπό τους» (Αρης Αλεξάνδρου)
«Η τέχνη είναι υποκατάστατο της ζωής»
«Η κατευθυνόμενη τέχνη διαστρεβλώνει την ουσία της πραγματικής τέχνης»
«Οι δήμοικαι τα σχολεία μπορούν να γίνουν «φυτώρια πολιτισμού» προκειμένου να εξοικειωθούν οι νέοι άνθρωποι με την τέχνη»

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

«Ο σύγχρονος βιομηχανοποιημένος τουρισμός καταστρέφει τον άνθρωπο,τη φύση και τον πολιτισμό»
«Ο σύγχρονος τουρίστας,οhomoturisticus,διαφέρει ριζικά από τον περιηγητή»
«Ο αγροτουρισμός μπορεί να αποφέρει πολλαπλά οφέλη»

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΚΦΡΑΣΗ-ΕΚΘΕΣΗ (ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΩΝ)

1 .ΠΩΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ:

Αυτούσια παράθεση μιας ξένης άποψης,ενός γνωμικού/παροιμίας (διακειμενικότητα)
Δήλωση ενός ειδικού όρου μιας επιστήμης ή ενός τίτλου βιβλίου,εφημερίδας

κινηματογραφικής ταινίας, θεατρικού έργου, κλπ.

Δήλωση της λαϊκής προέλευσης μιας λέξης
Εμφαση στη σημασία μιας λέξης (βάζουμε σε εισαγωγικά ό,τι θέλουμε να τονίσουμε περισσότερο
Δήλωση προσωπικού σχολίου συντάκτη (αποδοκιμαστικού ήεπιδοκιμαστικού)
Δήλωση μεταφορικού λόγου
Δήλωση ενδόμυχων σκέψεων

2. ΠΩΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΛΟΓΙΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΦΡΑΣΕΙΣ:

Ευρυμάθεια και γλωσσική επάρκεια συντάκτη
Συσχέτιση με το θέμα

3.ΠΩΣ ΑΞΙΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΩΣ ΜΟΡΦΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΝ:

Η αξιοπιστία τους εξαρτάται από τα δείγματα στα οποία στηρίζονται και από

τον τρόπο υποβολής των ερωτημάτων

Η συσσωρευτική χρήση τους επιφέρει κούραση και μονοτονία

4. ΠΩΣ ΑΞΙΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΑΥΘΕΝΤΙΕΣ ΩΣ ΤΕΚΜΗΡΙΑ:

Δηλώνουν την καθολικότητα,τη διαχρονικότητα και την εγκυρότητα του θέματος
Προσφέρουν περαιτέρω υποστήριξη και τεκμηρίωση των απόψεων του πομπού
Η συσσωρευτική χρήση τους μπορεί να δηλώνει ένδεια επιχειρημάτων

5.ΠΩΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟΥ -ΕΙΚΟΝΟΠΛΑΣΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ:

Παραστατικότητα,ενάργεια σκέψεων
Εμφαντική διατύπωση της γνώμης του συντάκτη
Λυρισμός και έκφραση συναισθημάτων
Ξεκούραση\ανάπαυλα από τη μονοτονία του λόγου
Διατύπωση προσωπικού ύφους

6.ΠΩΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ Ο ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ:

Χρήση β’ενικού ή α’,β’ πληθυντικού προσώπου
Δεοντολογική διατύπωση («πρέπει», «είναι απαραίτητο/αναγκαίο», «απαιτείται» κ.λ.π)
Ερωτο-απαντήσεις

7.ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ ΣΤΟ ΔΟΚΙΜΙΟ:

Εξομολογητικός χαρακτήρας
Απλότητα,φυσικότητα λόγου
Χαμηλόφωνη,στοχαστική διάθεση
Χρήση α’ενικού προσώπου(προσωπικό ύφος)
Συνειρμικό ξετύλιγμα ιδεών
Ελεύθερη διαπραγμάτευση θέματος

8.ΠΩΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ Ο ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΤΙΚΟΣ ΤΟΝΟΣ/ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΣΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ:

Α’ ρηματικό πρόσωπο
Χαλαρή σύνδεση ιδεών
Ελεύθερη περιδιάβαση στο χώρο των ιδεών
Συνειρμικό ξετύλιγμα σκέψεων
Αυτοκριτική διάθεση

9.ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΕ ΚΕΙΜΕΝΟ:

Ειδικό λεξιλόγιο (ειδικοί όροι της συγκεκριμένης επιστήμης)
Αυστηρή τεκμηρίωση με έγκυρα επιστημονικά δεδομένα
Επίκληση στη λογική τεκμήρια και επιχειρήματα
Αυστηρή οργάνωση/δομή (Πρόλογος,Κύριο μέρος,Επίλογος)
Αντικειμενική θεώρηση
Λογική/αναφορική λειτουργία της γλώσσας
Σαφήνεια, ακρίβεια στη διατύπωση( με ορισμούς, παρενθέσεις, επεξηγηματικές λέξεις-φράσεις που δηλώνουν τη στάση και την οπτική γωνία του πομπού-συντάκτη
Επιστημονικό ύφος (σύνθετος λόγος)
Κριτική στάση απέναντι στη βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε

10 ΠΩΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΩΝ/ΤΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Εισάγουν στο θέμα (όταν τα ερωτήματα βρίσκονται στην αρχή του κειμένου
Αποτελούν στοιχεία συνοχής και συνεκτικότητας(μετάβαση λόγου από τα προηγούμενα στα επόμενα) και ειρμό.
Δίνουν χαρακτήρα προφορικότητας και δημιουργούν έναν πλαστό διάλογο ανάμεσα στο συντάκτη και στους αναγνώστες
Εξασφαλίζουν παραστατικότητα,ζωντάνια και αμεσότητα
Δηλώνουν,συχνά,διδακτικό χαρακτήρα (κυρίως όταν ακολουθεί απάντηση)
Αποτελούν ρητορικά ερωτήματα (είναι αναπάντητα) και δείχνουν συναισθηματική φόρτιση
- Διεγείρουν τον προβληματισμό και οδηγούν το δέκτη-αναγνώστη σε πνευματική και συναισθηματική εγρήγορση

11.ΠΩΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΠΑΡΕΝΘΕΣΕΩΝ:

Δίνουν επεξηγηματικά σχόλια και διασαφηνίζουν το νόημα
Εμπεριέχουν το σχόλιο του συντάκτη
Η συσσωρευτική χρήση τους διασπά τον ειρμό της σκέψης

12.ΠΩΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ Α’ ΠΛΗΘ/ΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ:

Καθιστά τους δέκτες κοινωνούς της σκέψης του συντάκτη
Υπογραμμίζει την καθολικότητα του θέματος
Υποδηλώνει διδακτικό χαρακτήρα
Προσδίδει στο λόγο την οικειότητα της άμεσης επικοινωνίας
Προσδίδει ζωντάνια και αμεσότητα
Ενεργοποιεί το δέκτη να δείξει προσοχή

13.ΓΙΑΤΙ ΣΥΧΝΑ ΣΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΔΙΑΤΥΠΩΝΟΝΤΑΙ ΛΥΣΕΙΣ:

Μετριοπάθεια και σεμνότητα του συντάκτη,ώστε να μην δημιουργείται η εντύπωση ότι αυτός κατέχει το « μαγικό κουτάκι» των λύσεων
Επιδίωξη του συντάκτη να ευαισθητοποιήσει ,να προβληματίσει,να δώσει έναυσμα για γόνιμο προβληματισμό χωρίς να προτείνει λύσεις
Αδυναμία εύρεσης μιας και μοναδικής λύσης,αφού απαιτείται ένα πλέγμα μέτρων/λύσεων από ειδικούς

14.ΠΩΣ ΑΞΙΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ Η ΕΙΡΩΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΧΙΟΥΜΟΡ

Η ειρωνεία και το χιούμορ (όπως και η περιγραφή και η αφήγηση)είναι μέσα με τα οποία υλοποιείται η επίκληση στο συναίσθημα του δέκτη
- Δηλώνουν ενάργεια και έμφαση και εδραιώνουν σχέση αμεσότητας πομπού-δέκτη
- Καλλιεργούν τον προβληματισμό του δέκτη
- Καθιστούν το δέκτη ευνοϊκό απέναντι στον πομπό-συντάκτη μέσα από τη συγκινησιακή διέγερση(κλίμα φιλίας, εγκαρδιότητας)
- Η συσσωρευτική χρήση τους δηλώνει προσβλητική διάθεση (υπερβολική ειρωνεία) και έλλειμμα σοβαρότητας(υπερβολικό χιούμορ ) αντίστοιχα και δημιουργεί αισθήματα αντιπάθειας του δέκτη στον πομπό που τα χρησιμοποιεί

15.ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ Η ΧΡΗΣΗ ΜΥΘΟΥ-ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ ΣΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ:

Βγάζει από τη μονοτονία και ενεργοποιεί τη φαντασία και το συναίσθημα λειτουργώντας ως επιτυχημένο μέσο πειθούς (άλλωστε στο ψυχρό,λογοκρατικό κλίμα της εποχής μας το παραμύθι δραστηριοποιεί το συναίσθημα)
Ο αλληγορικός και εικονοπλαστικός λόγος του καθιστά παραστατική και πιο εύκολη την κατανόηση των ιδεών του κειμένου σε κάθε δέκτη-αναγνώστη
Δηλώνει συνειρμική ανάπτυξη,στοχαστικήδιάθεση,απλότητα λόγου και ύφους.
Εχει απήχηση και στους μέσους αναγνώστες σχετικά με το θέμα που θίγει ο συντάκτης

16.ΧΡΗΣΗ ΚΟΜΜΑΤΟΣ:

Ασύνδετες λέξεις
Ασύνδετες όμοιες προτάσεις
Δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις: Υποθετικές,Αιτιολογικές,Χρονικές,Εναντιωματικές,Τελικές,Συμπερασματικές
Κλητική προσφώνηση
Ομοιόπτωτοι προσδιορισμοί
Οτιδήποτε τίθεται παρενθετικά

17.ΧΡΗΣΗ ΑΝΩ ΤΕΛΕΙΑΣ:

Στο τέλος περιόδου και στην αρχή άλλης,η οποία συμπληρώνει ή διασαφηνίζει το νόημα της πρώτης
Στο χωρισμό δύο μερών μιας πρότασης που συνδέονται αντιθετικά μεταξύ τους
Κατά την παράθεση ή απαρίθμηση ορισμένων στοιχείων

18.ΧΡΗΣΗ ΕΥΘΕΟΣ ΛΟΓΟΥ

Εδραιώνει σχέση επικοινωνίας και οικειότητας με τον αναγνώστη
Κεντρίζει την προσοχή του αναγνώστη
Προσδίδει αμεσότητα,παραστατικότητα,ζωντάνια

19.ΧΡΗΣΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

Γίνεται με τελικούς,αιτιολογικούς,χρονικούς,αποτελεσματικούς,υποθετικούς,εναντιωματικούς συνδέσμους
Εκφράζει σύνθετη σκέψη και πολύπλοκα νοήματα που απαιτούν σύνθετο λόγο
Δηλώνει διαδοχική υπόταξη (αλλεπάλληλες δευτερεύουσες)

20.ΧΡΗΣΗ ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

Όμοιες προτάσεις που (Κ-Κ,Δ-Δ) που συνδέονται με συμπλεκτικούς ,αντιθετικούς, διαζευκτικούς, αποτελεσματικούς συνδέσμους
Με την παρατακτική σύνδεση δηλώνονται απλούστερα νοήματα που απευθύνονται στο μέσο δέκτη
Είναι χαρακτηριστικό περισσότερο του προφορικού λόγου

21.ΣΥΝΘΕΤΟ ΥΦΟΣ(ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ):

Μακροπερίοδος λόγος (απουσιάζουν τακόμματα,οι τελείες και η άνω τελεία)
Υποτακτική σύνδεση και διαδοχική υπόταξη
Απόκλιση από τη συνηθισμένη μορφή σύνταξης(αλλαγή της κανονικής σειράς των όρων)
Επιλογή και χρήση ασυνήθιστων-σπάνιων λέξεων

22.ΝΟΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΡΑΦΩΝ:

Αντίθεσης
Αιτίου-αποτελέσματος
Αιτιολόγησης
Συμπλήρωσης-προσθήκης
Επεξήγησης

23.ΕΠΙΛΟΓΗ ΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ:

Ά ενικό πρόσωπο:

ü προσωπική,εξομολογητική διάθεση,

ü προσωπική κατάθεση σκέψεων και συναισθημάτων → εξομολογητικός χαρακτήρας

ü βιωματική σχέση με τα πράγματα.

ü υποκειμενική χροιά

ü δημιουργεί οικεία σχέση με τον αναγνώστη.

Β ενικό πρόσωπο

ü συναισθηματική προσέγγιση του δέκτη (οικειότητα,εγκαρδιότητα)

ü προσδίδει στο λόγο οικειότητα,ζωντάνια, αμεσότητα

ü δηλώνει παραινετικό τόνο (διδακτική πρόθεση)

ü διεγείρει συναισθήματα στο δέκτη

Γ ενικό πρόσωπο

ü δηλώνει αντικειμενική, απρόσωπη στάση, αποστασιοποίηση από τα πράγματα

Α πληθυντικό πρόσωπο :

ü καθιστά τους δέκτες κοινωνούς της σκέψης του συντάκτη

ü υπογραμμίζει την καθολικότητα και τη συλλογικότητα του θέματος (το θέμα μας αφορά όλους)

ü υποδηλώνει διδακτικό χαρακτήρα

ü προσδίδει στο λόγο την οικειότητα της άμεσης επικοινωνίας

ü προσδίδει ζωντάνια και αμεσότητα

ü ενεργοποιεί το δέκτη να δείξει προσοχή και να βρίσκεται σε εγρήγορση

Β πληθυντικό πρόσωπο

ü εκφράζει διάθεση συναισθηματικής προσέγγισης μεγάλου αριθμητικά συνόλου ατόμων

ü ζωντάνια, αμεσότητα, οικειότητα

ü παραίνεση/διδακτική πρόθεση

Γ πληθυντικό πρόσωπο

ü εκφράζει αντικειμενική διάθεση.θέσεις/ιδέες ευρύτερα αποδεκτές

ü αποστασιοποίηση από το θέμα

24.ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ ΥΦΟΥΣ:

φυσικό.απλό,λιτό
επίσημο,σοβαρό,αυστηρό
αρχαιοπρεπές,λόγιο
πομπώδες.μεγαλοπρεπές
επιτηδευμένο,ανεπιτήδευτο
ειρωνικό,δηκτικό,σαρκαστικό
σκωπτικό (εμπάιζει),υβριστικό
παραινετικό,προτρεπτικο,διδακτικό
λυρικό,γλαφυρό,λογοτεχνικό (=με κοσμητικά επίθετα,εκφραστικά μέσα)
παραστατικό,εναργές
επιστημονικό,στοχαστικό,φιλοσοφικό
εξομολογητικό

25.ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΔΙΝΟΥΝ ΟΙΚΕΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΥΦΟΣ:

η χρήση α’ενικού,β΄ενικού και β΄πληθ/κού προσώπου
ο διάλογος
οι ρητορικές ερωτήσεις
ο ευθύς λόγος
τα παραδείγματα
ο μύθος
η σαφήνεια
το χιούμορ

26.ΧΡΗΣΗ ΠΑΡΕΝΘΕΣΗΣ ΚΑΙΔΙΠΛΗΣ ΠΑΥΛΑΣ:

διακόπτουν την κανονική ροή του λόγου και λειτουργούν επεξηγηματικά σε κάτι που προηγήθηκε,ώστε να αποσαφηνίσουν μια σκέψη/ιδέα ή ένα επιχείρημα
συμπληρώνουν ένα νόημα και το τεκμηριώνουν περισσότερο
εμπεριέχουν σχόλια του πομπού-συντάκτη
εμπεριέχουν παραπομπές

27.ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΔΙΠΛΗΣ ΤΕΛΕΙΑΣ:

εισάγει κάποιο στοιχείο:γνωμικό.παροιμία,παράθεμα,
χρησιμοποιείται στην απαρίθμηση στοιχείων,δεδομένων
διαχωρίζει το θέμα και το σχόλιο

28.ΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΕΙΔΗ:

Πολυτροπικά :κείμενα που συνδυάζουν λόγο και εξωγλωσσικά και παραγλωσσικάστοιχεία,λόγο και εικόνα, ήχο, βίντεο, ζωγραφιά, φωτογραφία, ψηφιακό υλικό κ.λ.π
Υβριδικά:συνδυάζουν διαφορετικές υφολογικές και γλωσσικές ποικιλίες όπως πχ κείμενο που συνδυάζει προφορικό και γραπτό λόγο ή καθαρεύουσα και απλή δημοτική με γκρίκλις η ελληνικούς και λατινικούς χαρακτήρες
Προφορικά κείμενα: ομιλία,εισήγηση,διάλογος,διαφήμιση, ειδήσεις, ανακοινώσεις, αγγελίες
Επιστημονικά :απευθύνονταισε ειδικούς και τα χαρακτηρίζει ο περιγραφικός,ερμηνευτικός και αποδεικτικός λόγος,η ειδική ορολογία,η ακρίβεια και σαφήνεια στην έκφραση,η αυστηρή και λογική οργάνωση,η προσεκτική τεκμηρίωση
Χρονογραφήματα: είδος έντεχνου πεζού λόγου,που ανήκει στο χώρο της δημοσιογραφίας, με λογοτεχνική χροιά χωρίς να είναι λογοτεχνία και ύφος εύθυμο και συχνά ειρωνικό το οποίο συνήθως σχολιάζει την επικαιρότητα
Δοκιμια: αποδεικτικά ή στοχαστικά
Αρθρα: δημοσιεύονται στον τύπο και έχουν επικαιρικό χαρακτήρα
Επιστολές:σύντομα κείμενα με απλό συνήθως ύφος που εξυπηρετούν πρακτικές ανάγκες
Επιφυλλίδες:μοιάζουν με άρθρα αλλά έχουν φιλολογικό,καλλιτεχνικό,επιστημονικόπειεχόμενο και γράφονται από ειδικούς

Ειδικότερη αλφαβητικήαναφοράΑίτηση,Ανακοίνωση,Ανάλυση,Αναφορά,Ανέκδοτο,Απομνημόνευμα,Αυτοβιογραφία,Αυτοβιογραφικό σημείωμα,Βιογραφία,Βιογραφικόσημείωμα,Γνώμη,Δελτίο καιρού,Δημοτικό τραγούδι, Διάλογική συνέντευξη ,Διαμαρτυρία, Διαφήμιση,Διήγημα,Δοκίμιο,Δραματοποιημένη Είδηση,Εκθεση,Ελεύθερο ρεπορτάζ,Επιστημονική ανακοίνωση,Επιστημονική είδηση,Επιστημονικό άρθρο,Επιστολή,Επιφυλλίδα,Επος,Ερευνα,Ευθυμογράφημα,Ηλεκτρονικό μήνυμα,ημερολόγιο,Θέατρο,Καλλιτεχνικήείδηση,Κοινωνικόρεπορτάζ,Κριτικήβιβλίου,Κριτικήεικαστικών,Κριτικήθεάτρου,Κριτικήκινηματογράφου,Κριτικήμουσικης,Μαρτυρία,Μελέτη,Μήνυση,Μικρή αγγελία, Μυθιστόρημα, Μυθιστορηματική βιογραφία, Οικονομική είδηση, Παραμύθι, Παροιμιόμυθος, Παρουσίαση βιβλίου,Παρουσίαση θεατρικού έργου,Παροουσίασηταινίας,Ποίημα, Πολιτικό ρεπορτάζ, Πολιτικός λόγος, Πορτρέτο, Πρακτικά συνέλευσης, Πρόσκληση, Προσωπική αφήγηση, Πωλητήριο συμβόλαιο, Ρητορικός λόγος, Συνέντευξη-γνώμη,Συνταγές, Σύντομη είδηση, Συστατική επιστολή, Σχόλιο, Ταξιδιωτική λογοτεχία, Ταξιδιωτικό ρεπορτάζ, Ταξιδιωτικός οδηγός, Χρονικό, Χρονογράφημα.

29.ΚΕΙΜΕΝΙΚΟΊ ΤΎΠΟΙ:

Ανάλυση διαδικασίας (πχ.πρότζεκτ)
Αφήγηση
Επιχειρηματολογία
Εξήγηση
Παροχή οδηγιών (ΠΧ.κατασκευές)
Περιγραφή

30.ΧΡΗΣΗ ΑΠΟΣΙΩΠΗΤΙΚΩΝ:

τίθενται στο τέλος μιας λέξης ή πρότασης,όταν θέλουμε να γράψουμε κάτι ακόμη,αλλά το αποσιωπούμε για διάφορους λόγους συγκινησιακούς συνήθως → συναισθηματική φόρτιση
υποδηλώνεται η παράταση της αφήγησης της ιστορίας ή της έκθεσης των σκέψεων
υποδηλώνονται σχόλια του συντάκτη ανησυχία, απορία, αμφισβήτηση, έκπληξη, λύπη, περιφρόνηση, προβληματισμός, δισταγμός, ντροπή
δείχνουν τη διάθεση του πομπού –συντάκτη να κρύψει ένα υπονοούμενο που πρέπει να συμπεράνει ο δέκτης –αναγνώστης

31.ΧΡΗΣΗ ΘΑΥΜΑΣΤΙΚΟΥ:

επιφωνήματα χαράς, θαυμασμού, φόβου ,ειρωνείας, ανησυχίας, λύπης, απορίας, ενθουσιασμού, κ.λ.π σε επιφωνηματικές προτάσεις
έμφαση σε κάτι απίστευτο ή ανόητο
όταν ευρίσκεται σε παρένθεση δηλώνει έκπληξη
έντονη επιδοκιμασία ή αποδοκιμασία
απαίτηση ή προσταγή
αμφισβήτηση

32.ΤΡΟΠΟΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΕΝΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

συνειρμική:χαλαρή σύνδεση και ελεύθερο ξετύλιγμα ιδεών
λογική:αυστηρή οργάνωση με πρόλογο-εισαγωγή,κύριο μέρος-αποδεικτικό,επίλογο

33.ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΕΝΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

λειτουργίαλογική/αναφορική/δηλωτική/κυριολεκτική/=ταυτίζεται η σημασία της λέξης με αυτό που δηλώνει και ο λόγοςείναι αντικειμενικός,δίνεται βαρύτητα στην πληροφορία, έχουμε λογική σύνδεση των νοημάτων και σοβαρό ύφος
λειτουργία ποιητική/συνυποδηλωτική/μεταφορική/συγκινησιακή=οι λέξεις δεν αποδίδονται με την πραγματική τους σημασία αλλά με τη μεταφορική και έτσι αποκτούν αλληγορική σημασία. Ο πομπός απευθύνεται στη συναισθηματική λειτουργία του δέκτη,ολογος είναι μεταφορικός με πολλά εκφραστικά μέσα, δίνεται βαρύτητα στη μορφή του μηνύματος,ο λόγος είναο υποκειμενικός
σαφήνεια και ακρίβεια στο λόγο
σχολιασμός ύφολογικών χαρακτηριστικών( =χαρακτηρισμοί ύφους)
χρήση ειδικού λεξιλογίου (ειδική ορολογία)
εκφραστικός και λεξιλογικός πλούτος
χρήση συγκεκριμένων ρηματικών προσώπων,χρόνων και εγκλίσεων
χρήση μικροπερίοδου ή μακροπερίοδου λόγου
χρήση σημείων στίξης

34.ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ:

Δομικά μέρη :Θεματική περίοδος ή πρόταση,Σχόλια/Λεπτομέρειες,Κατακλείδα
Τρόποι/μέθοδοι ανάπτυξης:με παραδείγμνατα,μεαναλογία,με σύγκριση-αντίθεση,μεαιτιολόγηση,με αίτιο-απότέλεσμα,μεορισμό,μεδιαίρεση,με συνδυασμό μεθόδων)
Αρετές →σαφήςσκοπός,πληρότητα/επάρκειαανάπτυξης,ενότητα,συνοχή και συνεκτικότητα
Συνοχή→γλωσσική σύνδεση μέσα

ü από επανάληψη λέξεων/φράσεων

ü από τη χρήση αντωνυμιών: αυτός,εκείνος,άλλος,ο οποίος

Συνεκτικότητα→νοηματική αλληλουχία που επιτυγχάνεται με διάφορους συνεκτικούς άξονες:

ü Χρονολογικός → ακολουθείται η ροή του χρόνου (αφηγηματικό κείμενο)

ü Τοπικός → σημείο αναφοράς είναι ο χώρος,ο τόπος (περιγραφικό κείμενο)

ü Επαγωγικός → συλλογιστική πορεία από το συγκεκριμένο στο γενικό

ü Παραγωγικός → συλλογιστική πορεία από το γενικό στο ειδικό

35. ΤΡΟΠΟΙ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ (ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ):

Το κείμενο αναφέρεται στο/στη…
Ο συγγραφέας του κειμένου πραγματεύεται το θέμα..
Η προβληματική του κειμένου εστιάζεται στ…
Ο θεματικός πυρήνας του κειμένου είναι ..
Ο θεματικός άξονας του κειμένου στρέφεται γύρω από …

κ.λ.π

36. Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Ασχολίαστος/ουδέτερος που περιλαμβάνει τα κύρια στοιχεία
Σχολιασμένος από το συντάκτη θετικά ή αρνητικά (με σημεία στίξης ή κατάλληλα λεκτικά μέσα)

37. ΕΙΔΗ ΣΧΟΛΙΟΥ ΚΑΙ ΠΩΣ ΔΗΛΩΝΕΤΑΙ ΣΕ ΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ:

Το σχόλιο (αξιολογικό μέρος ) σε ένα κείμενο δηλώνεται:

ü Λεκτικά (με ρήματα,επίθετα,επιρρήματα)

ü Με τη συνυποδηλωτική/μεταφορική λειτουργία της γλώσσας

ü Με σημεία στίξης

Το σχόλιο μπορεί να είναι:

38.ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΙΔΗΣΗ:

λεκτικά σύνολα στο συνταγματικό άξονα(ονοματικό,ρηματικό.προθετικό κ.λ.π)
ονοματικοί προσδιορισμοί (ομοιώπτωτοι,ετερόπτωτοι)
χρήση ενεργητικής σύνταξης (→έμφαση στο πρόσωπο που δρα,στο υποκείμενο) και παθητικής σύνταξη (→ έμφαση στην ενέργεια,στην πράξη)
ο χρόνος (σύγχρονο, προτερόχρονο, υστερόχρονο κ.λ.π.)

39.ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ονοματικές: εισάγονται με αναφορικές αντωνυμίες (που,όποιος,οποίος,ό,τι)χρησιμεύουν ως ονόματα (υποκείμενο,αντικείμενο,επεξήγησηκ.λ.π.)
επιρρηματικές :εισάγονται με αναφορικά επιρρήματα (όπυ,όπωςκαι λειτουργούν ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί της πρότασης
προσδιοριστικές:αποτελούν απαραίτητο νοηματικό συμπλήρωμα της πρότασης που προσδιορίζουν δημιουργούν αδιάσπαστη νοηματική ενότητα με αυτή και γι’αυτό δεν χώρίζονται με κόμμα
παραθετικές/προσθετικές: αποτελούν δευτερεύον συμπλήρωμα της πρότασης,μπορούν να παραλειφθούν και γι’αυτό χωρίζονται με κόμμα από τον όρο που προσδιορίζουν

→ από τα παραπάνω προκύπτουν οι εξής συνδυασμοί:

ü ονοματικές προσδιοριστικές

ü ονοματικές παραθετικές/προσθετικές

ü επιρρηματικές προσδιοριστικές

ü επιρρηματικές παραθετικές/προσθετικές

40.ΧΡΗΣΗ ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ-ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

ü ενεργητική®έμφαση στο πρόσωπο που δρα,στο υποκείμενο

ü παθητική®έμφαση στην ενέργεια,στην πράξη του υποκειμένου

ü κοινωνικός:ικανότητα του ανθρώπου να διαβάζει ,να κατανοεί,να γράφει ποικίλα κείμενα

ü λειτουργικός:χρήση κατάλληλου επικοινωνιακού ύφους ανάλογα με την επικοινωνιακή περίσταση

ü κριτικός:επιλογή κατάλληλων γλωσσικών στοιχείων,οργάνωση διδασκαλίας της γλώσσας.

42.ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ

ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ/ΑΞΟΝΕΣ ΑΠΟ ΟΠΟΥ ΑΝΤΛΟΥΜΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ

ΑΤΟΜΟ	ΚΟΙΝΩΝΙΑ (θετικά-αρνητικά χαρακτηριστικά)
Βιολογικός/σωματικόςτομέας:υγεία,διατροφή,σώμα,υλικά αγαθά,εργασία	Υλικός τομέας: υλικά αγαθά καταναλωτισμός ,οικονομία, παραγωγή και παραγωγικότητα ,εργασία, τεχνολογία,υγεία,διατροφή, κρατικές επενδύσεις≠ υλιστική νοοτροπία, καταναλωτική διάθεση, έλλειψη οικονομικής ανεξαρτησίας,ανεργία,ένδεια,υποσιτισμός,ασθένειες,
Πνευματικός τομέας: πνευματική καλλιέργεια, κριτική σκέψη, εκπαίδευση,	Πνευματικός και πολιτιστικός τομέας :πνευματικές ιδιότητες (παρατηρητικότητα, μνήμη, κριτική σκέψη,επινοητικότητα, φαντασία, κ.λ.π.),κοσμοθεωρία,ιδεολογική συγκρότηση, επιστήμες, τέχνη, γράμματα, πολιτισμός, παράδοση και σεβασμός στα ιδιαίτερα εθνοπολιτισμικά χαρακτηριστικά κάθε λαού, διάλογος, παιδεία, ξενογλωσσία, αυτογνωσία, εκπαίδευση, φορείς αγωγής, πνευματικοί ηγέτες, αθλητικό ιδεώδες, γνήσια ψυχαγωγία, πληροφόρηση≠προκαταλήψεις, δεισιδαιμονίες, στερεοτυπικές αντιλήψεις, ρατσισμός, δογματισμός, πνευματική μονομέρεια, έλλειψη κριτικής σκέψης, παραπληροφόρηση, άκριτος μιμητισμός ξένων στοιχείων, μαζοποίηση,νόθη ψυχαγωγία, υποκουλτούρα, γλωσσικό πρόβλημα, λεξιπενία,
Ηθικός τομέας:ανθρωπιστικές αξίες,ηθική καλλιέργεια, γνήσιες διαπροσωπικές σχέσεις, αξιοπρέπεια,	Ηθικός τομέας:ηθικές/ ανθρωπιστικές αξίες (αγάπη, τρυφερότητα, αφοσίωση, εντιμότητα, ειλικρίνεια, δικαιοσύνη, σεβασμός, φιλία, αλληλεγγύη, ανιδιοτέλεια κ.λ.π), θρησκευτική συνείδηση, χαλιναγώγηση των παθών ,εσωτερική ελευθερία, διαπροσωπικές σχέσεις≠ αναλγησία,ατομικισμός,αλαζονεία,ιδιοτέλεια,σκληρότητα,φθόνος,υποκρισί-α,αγνωμοσύνη,αμοραλισμός
Συναισθηματικός/ψυχολο-γικόςτομέας: αυτοπεποίθηση,αισιοδοξία, ψυχική πληρότητα και ισορροπία,ψυχικό σθένος,	Συναισθηματικός/Ψυχολογικός τομέας: θετικό ή αρνητικό αυτοσυναίσθημα, αυτοπεποίθηση, ψυχολογική ηρεμία, αίσθημα σιγουριάς και ασφάλειας, αισιοδοξία, υπομονή, ψυχική πληρότητα και αισιοδοξία, αυτοκυριαρχία, θάρρος, τόλμη≠ συναισθηματικό κενό, αλλοτρίωση, αποξένωση, ανασφάλεια, ηττοπάθεια, ψυχολογικά προβλήματα και κατάθλιψη,απαισιοδοξία,
	Πολιτικός-κοινωνικός τομέας: δημοκρατία, διάλογος, κοινωνική συνείδηση, σεβασμός, άμιλλα, ευρυθμία στην κρατική μηχανή, αξιοκρατία, ειρήνη, ισονομία, ισοπολιτεία επίλυση κοινωνικών προβλημάτων -φαινομένων κοινωνικής παθογένειας όπως τα ναρκωτικά,η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος,η βία,ο ρατσισμός,η ανεργίακ.λ.π, ανεκτικότητα, ελευθερία, ≠,σκληρός ανταγωνισμόςδικτατορικά πολιτεύματα, κατάχρηση εξουσίας, απουσία πολιτικής συνείδησης, οικονομικά σκάνδαλα και διαφθορά στην κρατική μηχανή, προπαγάνδα,δυσλειτουργία θεσμών
	Εθνικός τομέας:φιλοπατρία,εθνική συνείδηση,εθνισμός,εθνική ενότητα, ιστορική συνείδηση≠εθνικισμός, ξενοφοβία, προγονολατρία,
	Διεθνιστικός τομέας: διαπολιτισμική συνείδηση, ανταλλαγή, και αμοιβαία μετακίνηση αγαθών, ιδεών, ανθρώπων, τουρισμός, προγράμματα ανταλλαγής μαθητών και φοιτητών, επίλυση κοινών παγκόσμιωνπροβλημάτων,παιδεία με διεθνή χαρακτήρα (καθολικός ανθρωπισμός).

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΕ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟ Η ΜΙΚΡΟ-ΕΚΘΕΣΗ:

.ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ:

«Ο αθλητισμός διαπλάθει το κορμί και την ψυχή ,ενώ ο πρωταθλητισμός εκτρέφει τέρατα»
«Το σύγχρονο αθλητικό ιδεώδες είναι εκφυλισμένο»
«Το πνεύμα του Ολυμπισμού αποτελεί μια κορυφαία ανθρωπιστική αξία σε κάθε εποχή»
«Στους αθλητικούς χώρους το μικρό παιδί προετοιμάζεται να ενταχθεί στην κοινωνία»

.ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ:

«Δεν αρκούν μόνο οι προηγούμενες επαναστάσεις (αγροτική, βιομηχανική, πληροφορική)για να προοδεύσουμε,αλλά πρέπει να βιώσουμε και μια τέταρτη επανάσταση,για να ανακαλύψουμε τον πιο πολύτιμο πόρο στη Γη:τους εαυτούς μας»
«Το σύγχρονο σχολείο οφείλει να καλλιεργήσει όχι τον ενδοκρατικό αλλά τον καθολικό ανθρωπισμό»
«Ο Οιδίποδας γκρέμισε το τέρας της Σφίγγας με τη λύση «άνθρωπος» στο αίνιγμά της.Ο σύγχρονος άνθρωπος,με τη σειρά του έχει πολλά τέρατα να γκρεμίσει»

.ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ:

«Ένα από τα σημαντικότερα διεκδικούμενα δικαιώματα της τρίτης γενιά δικαιωμάτων είναι το δικαίωμα για το περιβάλλον»
«Ο πόλεμος είναι ένας βίαιος διδάσκαλος»
«Η Οικουμενική Διακήρυξη των ανθρώπινων δικαιωμάτων μπορεί να διαφυλάττει τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες των λαών αλλά συχνά προωθεί και τον πολιτισμικό επεκτατισμό της Δύσης στις αναπτυσσόμενες χώρες»
«Δε μπορεί να επαίρεται ο σύγχρονος πολιτισμός για τα εκπληκτικά επιτεύγματά του ,αφού χιλιάδες παιδιά καθημερινά στην υφήλιο υφίστανται πολύμορφη και βίαιη καταπάτηση των δικαιωμάτων τους»
«Η ποιότητα του πολιτισμού μας φαίνεται από το βαθμό προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων»
«Τα ανθρώπινα δικαιώματα σήμερα παρά ποτέ καταστρατηγούνται κάθε στιγμή»

ΓΛΩΣΣΑ-ΔΙΑΛΟΓΟΣ

«Ο γλωσσικός ιμπεριαλισμός είναι η αιχμή του δόρατος του πολιτισμικού ιμπεριαλισμού»
«Η εθνική γλώσσα για κάθε λαό αποτελεί την Κιβωτό των αξιών του»
«Πολλές είναι οι προϋποθέσεις του γνήσιου και εποικοδομητικού διαλόγου»
«Η ελληνική γλώσσα παρουσιάζει μια μοναδική και αξιοθαύμαστη αδιάσπαστη συνέχεια από τον Όμηρο έως την εποχή μας»

.ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ-ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΉ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ:

«Οι ιστοσελίδες του διαδικτύου μας θυμίζουν τους πάγκους της αγοράς»
«Πολλές μορφές ηλεκτρονικού εγκλήματος ευδοκιμούν στον κυβερνοχώρο»
«Η διαδικτυακή βία είναι σύνηθες φαινόμενο που απειλεί τους νέους,κυρίως,χρήστες του διαδικτύου»
«Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να διαφυλάσσουν τη δημοκρατία αλλά και να την πλήξουν ανεπανόρθωτα»
«Οι σύγχρονες μορφές ηλεκτρονικής επικοινωνίας οδηγούν σε αποδυνάμωση της γλώσσας»

.ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ-ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ

«Η σύγχρονη διαφήμιση οδηγεί σε ιδεολογική εξάρτηση τις αναπτυσσόμενες χώρες»
«Η διαφήμιση αποτελεί την αιχμή του δόρατος του πολιτισμικού ιμπεριαλισμού της δύσης στις αναπτυσσόμενες χώρες»
«Η διαφήμιση εκτρέφει φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας»
«Ο σύγχρονος καταναλωτής αυτοενεχυριάζεται ,για να κατακτήσει τον υλικό του ευδαιμονισμό»
«Ο σύγχρονος καταναλωτικός άνθρωπος είναι τοξικομανής της ευμάρειας»
«Ο άκριτος καταναλωτής δε μπορεί να είναι και πολίτης»
«Τα παιδιά είναι ο κύριος στόχος των διαφημιστών»
«Ο χρόνος μου λεηλατημένος. Οι χίλιες καθημερινές ανάγκες σαν πεινασμένα αγριόσκυλα του ξεκολλάν κι ένα κομμάτι»(Τ.Πατρίκιος)

ΔΙΑΤΡΟΦΗ-ΥΓΕΙΑ

«Δε μας λείπει μόνο η αγωγή της υγείας,μας λείπει και η αγωγή της αρρώστιας»
«Όποιος σέβεται και τιμά το σώμα του σέβεται και τιμά τον εαυτό του»
«Το φαστφουντ είναι στοιχείο πλαστικής ζωής»
«Είναι ανάγκη η επιστροφή μας στο παραδοσιακό διαιτολόγιο»
«Χιλιάδες κίνδυνοι υπονομεύουν την υγεία μας σήμερα»
«Το σουβλάκι και το χάμπουργκερ ενσαρκώνουν τη διαφορά ανάμεσα στην πραγματική και την πλαστική ζωή»

.ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ

«Η άγνοια προκαλεί φόβο και δημιουργεί προκαταλήψεις»
«Το βιβλίο είναι ένα ανοιχτό παράθυρο στον κόσμο»
«Η κριτική στο κοινωνικό σώμα λειτουργεί όπως το νυστέρι του χειρουργού στο ανθρώπινο σώμα»
«Ο διάλογος είναι το οξυγόνο της δημοκρατίας»
«Μόνο με την ανθρωπιστική παιδεία θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε την ύβρη της μηχανής και της ύλης»
«Το πόσο θα ζήσουμε έχει όρια ,το πάσα θα μάθουμε δεν έχει όρια»
«Είναι αναγκαία σήμερα η εισαγωγή της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και της διαφυλικής αγωγής, γενικότερα ,στο σχολείο»
«Μέχρι τώρα το σχολείο προσφέρει περισσότερο χρηστική γνώση παρά παιδεία»
«Το σύγχρονο σχολείο μπορεί να προσφέρει εκπαίδευση με ευρωπαϊκή διάσταση και να δημιουργήσει υγιή διαπολιτισμική συνείδηση στους μαθητές »
«Όταν ασκούμε κριτική πρέπει να συλλογιζόμαστε τον παλαμικό στίχο «Είμαι ο γκρεμιστής ,γιατί εγώ είμαι ο χτίστης»
«Ο αληθινός δάσκαλος ενηλικιώνεται παραμένοντας παιδί στην ψυχή του»
«Επιτυχημένος είναι ο δάσκαλος που έκανε με το έργο του το μαθητή τόσο ώριμο,ώστε εκείνος να μην τον χρειάζεται πια»
«Ένα βαθύ χάσμα χωρίζει το δάσκαλο του παρελθόντος από το σημερινό»

.ΕΠΙΣΤΗΜΗ

«Ο πραγματικός επιστήμονας δε μπορεί να στέκει ουδέτερος και αποστασιοποιημένος στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα της εποχής του»
«Το βασικό όπλο που πρέπει να διαθέτει ο επιστήμονας είναι ο ανθρωπισμός,η αδιαίρετη αφοσίωση στην ανθρωπότητα»
«Η γνώση είναι δύναμη»
«Η σύγχρονη επιστήμη με τα επιτεύγματά της συχνά συχνά εγκυμονεί καταστροφικές απειλές για την ανθρωπότητα»

.ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

«Μολονότι σήμερα πνέει παντού ένας αέρας ελευθερίας,ωστόσο ο σύγχρονος άνθρωπος είναι ανελεύθερος όσο ποτέ άλλοτε»
«Μες στη σκλαβιά τη θέλω εγώ τη λευτεριά σου.Μες στη σκλαβιά,που για να καταλύσεις, αναγνωρίζεις πρώτα κι αποδέχεσαι»
«Ο σύγχρονος άνθρωπος απειλείται με τη χειρότερη μορφή ψυχολογικού και πνευματικού εξανδραποδισμού»

.ΕΥΡΩΠΗ

«Η Ενωμένη Ευρώπη μπορεί να αποτελέσει μέγα σταθμό στην ιστορία της ειρήνης,της ελευθερίας και του πνεύματος»
«Ο ελληνο-ρωμαϊκός πολιτισμός και το χριστιανικό πνεύμα αποτέλεσαν το λίκνο του ευρωπαϊκού πολιτισμού»
«Η ελληνική τέχνη και ο πολιτισμός της είναι το δακτυλικό αποτύπωμα της Ευρώπης»
«Η ένταξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή κοινότητα μπορεί να συντελέσει στην πραγματοποίηση της Ενωμένης Ευρώπης»

.ΜΑΖΟΠΟΙΗΣΗ

«Το οργανωμένο πλήθος μας στηρίζει,μας προστατεύει αλλά και θολώνει την όραση,μηχανοποιεί τη συμπεριφορά μας»
«Μόνο ο επώνυμος άνθρωπος μπορεί θα σωθεί από τη δουλεία της μάζας και θα στηριχτεί στις δικές του διανοητικές δυνάμεις»
«Η πλάνη δεν είναι τύφλωση.Η πλάνη είναι ανανδρία»

.ΜΟΔΑ-ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ

«Η ενδυμασία συμπληρώνει αλλά και αποκρύπτει το χαρακτήρα και την προσωπικότητα μας»
«Η εξωτερική εμφάνιση είναι συνάρτηση της εσωτερικής μας δομής»
«Στην εποχή μας επικρατεί ενδυματολογική ομοιομορφία»
«Μόδα και στιλ,δυο λέξεις τόσο κοντά η μία στην άλλη και όμως στην πραγματικότητα τόσο μακριά»
«Η μόδα μαζικοποιεί ,ενώ το στιλ τονίζει τη διαφορετικότητα»

ΝΕΟΙ

«Μόνο η φαντασία,το όνειρο και ο έρωτας μπορούν να λειτουργήσουν ως αντίβαρο στη σύγχρονη αναισθησία των μηχανών»
«Οι νέοι και οι σκεπτόμενοι άνθρωποι είναι η ελπίδα του κόσμου»
« Είσαι νέος.Πιάσε το ΠΡΕΠΕΙ από το ιώτα και γδάρε το ίσαμε το πι»
«Τι αναζητούν στα βιβλία,στα θεάματα και στα ακροάματα οι νέοι,αν όχι την εμπειρία των παλαιότερων,που τους αναγνωρίζουν τη σοφία και τη γνώση της πλουσιότερης εμπειρίας;Αυτή τη γνώση μπορούν να τους τη μεταδώσουν όχι μονάχα οι τεχνίτες και οι σοφοί ,αλλά και ο καθένας από μας,οπατέρας,ο φίλος, ο δάσκαλος,με μια προϋπόθεση καίρια και αποφασιστική:την ειλικρίνεια»
«Η αλήθεια αποτελεί τη μοναδική γλώσσα επικοινωνίας με τους νέους»
«Οι νέοι κινούνται με την καρδιά και το συναίσθημα ενώ οι μεγαλύτεροι με την ψυχρή λογική»
«Στο δρόμο του Έρωτα (όπως και στο δρόμο του Θανάτου,που είναι δύσκολος κι αυτός) δε θα βρεις-άμα τον αντικρίζεις σοβαρά-κανένα φως,καμιάαπόκριση,ούτε σημάδι ούτε χαραγμένο δρόμο,για να σε βοηθήσουν.Στο δρόμο αυτό είσαι μόνος»

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ-ΣΠΙΤΙ

«Το παραδοσιακό σπίτι αποτελεί ψυχικό γεγονός,ενώ η σύγχρονη πολυκατοικία με το διαμέρισμα προωθεί την αβίωτη ζωή»
«Η οικογένεια αποτελεί τον πρωταρχικό πυρήνα κοινωνικοποίησης»
«Η σύγχρονη οικογένεια διέρχεται μεγάλη κρίση»
«Το πραγματικό νόημα του φεμινισμού είναι η αμοιβαία αποδοχή και ο σεβασμός»
«Η γυναίκα σήμερα χρειάζεται να διανύσει μεγάλο δρόμο ,για να καυχηθεί ότι πέτυχε την πλήρη εξίσωσή της με τον άνδρα»
«Ο σύγχρονος εξελιγμένος πολιτισμός οφείλει να δίνει την πρέπουσα σημασία στα άτομα της τρίτης ηλικίας»

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

«Η περιβαλλοντική κρίση είναι σε πρωτογενές επίπεδο κρίση του σύγχρονου πολιτισμού και των αξιών του»
«Η οικολογική ευαισθησία προσκρούει στη σύγχρονη υπεροψία της επιστήμης»
«Η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος δηλώνει την ανθρώπινη βαρβαρότητα στον αισθητικό και ηθικό τομέα»
« Μόνο με την Πράσινη Επανάσταση θα μπορέσουμε να προστατεύσουμε το φυσικό πλούτο του πλανήτη μας»
«Η τεχνολογική πρόοδος και η ακόρεστη καταναλωτική μανία οδηγούν προοδευτικά στην καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος»
«Η φύση είναι το λίκνο του ανθρώπινου πολιτισμού»
«Σήμερα,παρόλο που η ανθρωπότητα ελέγχει σε μεγάλο βαθμό τις φυσικές δυνάμεις και έχει απαλλαγεί από επιδημίες,ενώ το ανθρώπινο είδος κατανοεί την αστρική εξέλιξη και τη δομή της κληρονομικότητας,την ίδια στιγμή ασθμαίνει από τα αδιέξοδα μιας ανάπτυξης και απειλείται από την ίδια του την αυτοαναίρεση»
«Συχνά στις μέρες μας πληθαίνουν οι οικολογικές φωνές που όμως συχνά κινούνται από σκοπιμότητα, υπερβολικό ζήλο ή άγνοια»
«Αν η αρχή οργάνωσης των φυσικών οικοσυστημάτων είναι η ποικιλομορφία και η ετερογένεια, τότε γιατί αυτή η αρχή να μη μπορεί να εφαρμοστεί και στην οργάνωση των ανθρώπινων κοινοτήτων,οι οποίες με το ανταγωνισττικό πλεονέκτημα της πολυπολιτισμικότητας και της ποικιλομορφίας μέσω της ειρήνης θα εγγυώνται την ανάπτυξη και την ευημερία των πολιτών του κόσμου;»

ΠΑΡΑΔΟΣΗ-ΜΝΗΜΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

«Τα μνημεία του πολιτισμού δεν πρέπει να θεωρούνται μόνο ως πόροι χρήματος αλλά και ως πόροι μνήμης»
«Ενώ ο εθνισμός είναι στοιχείο προόδου και πολιτισμού,το νοσηρό άκρο του ,ο εθνικισμός,οδηγεί στην οπισθοδρόμηση»
«Τα αιτήματα για εκσυγχρονισμό και παράδοση όχι μόνο δεν αλληλοαναιρούνται αλλά αλληλοσυμπληρώνονται»
«Ένα μέρος του παρελθόντος μας νοσεί και η προσκόλληση σ’αυτό μας απειλεί με θνησιμότητα. Ένα μέρος του παρελθόντος μας παραμένει ζωντανό και η άγνοιά μας γι’αυτό μας απειλεί με αφανισμό»
«Αν η πρόοδος και η συντήρηση είναι δυο ρεύματα που ανανεώνουν τον πνευματικό πολιτισμό μιας κοινωνίας,δε συμβαίνει το ίδιο με την προοδοπληξία και την αρχαιολατρία που οδηγούν σε τέλμα»
«Η παράδοση για κάθε λαό είναι ό,τι η μνήμη για κάθε άνθρωπο»

ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ-ΚΡΑΤΟΣ-ΕΞΟΥΣΙΑ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

«Λαϊκισμός είναι η κατ’επίφαση λαϊκότητα»
Η κοινωνική αγωγή είναι θεμελιώδης προϋπόθεση της δημοκρατίας»
«Η πραγματική δημοκρατία απαιτεί να έχουμε διανύσει πολλά στάδια εσωτερικού εκπολιτισμού»»
«Ο μη πολιτικοποιημένος πολίτης,ο «ιδιώτης»,καθίσταται επικίνδυνος για το κοινωνικό σώμα»
«Συχνά οι εορταστικές εκδηλώσεις των ολιγαρχικών καθεστώτων στόχευαν στην πολιτική χειραγώγηση του λαού»
«Οι νέοι σήμερα επιδεικνύουν αδιαφορία προς τα πολιτικά δρώμενα»
«Η γλώσσα της εξουσίας είναι γλώσα φθοράς και διαφθοράς και όχι γλώσσα επικοινωνίας»

ΠΟΙΝΗ

«Ένα κεφάλι το κάνεις καλύτερο όταν το μορφώνεις παρά όταν το κόβεις»
«Στόχος της πραγματικής ποινής είναι ο σωφρονισμός του δράστη και ο παραδειγματισμός της κοινωνίας»
«Η αφόρητη ποινικοποίηση δεν αποτελεί πανάκεια για την καταπολέμηση της κοινωνικής παθογένειας»

ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

«Ένα βαθύ και αγεφύρωτο χάσμα χωρίζει το ρατσισμό από τη δημοκρατία»
«Χρειάζεται νηφάλιος αγώνας και έντιμη αυτοανάλυση για να καταπολεμήσουμε τη μάστιγα του ρατσισμού γύρω μας»

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

«Η ανάπτυξη της τεχνολογίας και της επιστήμης είναι αναγκαία αλλά όχι επαρκής συνθήκη για την πρόοδο του ανθρώπου»
«Ο σύγχρονος άνθρωπος πληρώνει το τίμημα της προόδου»
«Η ανάπτυξη της τεχνικής αποτελεί στις μέρες μας παράγοντα ανισότητας ανάμεσα σε λαούς και κοινωνικές τάξεις»

ΤΕΧΝΗ

«Η πραγματική τέχνη,βγάζει από τα ασφυκτικά όρια του «Εγώ» και οδηγεί στο « Εμεις»
«Η σύγχρονη τέχνη είναιεμπορευματοποιημένη και οδηγεί στην αποπνευματοποίης»
«Ο σκοπός της τέχνης είναι να καταπολεμήσει την αμάθεια,την απάθεια και την ασχήμια»
«Φρόντισε οι στίχοι σου να σπονδυλωθούν με τις αρθρώσεις των σκληρών των συγκεκριμένων λέξεων.Πάσχισεναναι προεκτάσεις της πραγματικότητας όπως κάθε δάχτυλο είναι μια προέκταση στο δεξί σου χέρι.Έτσι μονάχα θα μπορέσουν σαν την παλάμη του γιατρού να συνεφέρουν με χαστούκια όσους λιποθύμησαν μπροστά στο άδειο πρόσωπό τους» (Αρης Αλεξάνδρου)
«Η τέχνη είναι υποκατάστατο της ζωής»
«Η κατευθυνόμενη τέχνη διαστρεβλώνει την ουσία της πραγματικής τέχνης»
«Οι δήμοικαι τα σχολεία μπορούν να γίνουν «φυτώρια πολιτισμού» προκειμένου να εξοικειωθούν οι νέοι άνθρωποι με την τέχνη»

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

«Ο σύγχρονος βιομηχανοποιημένος τουρισμός καταστρέφει τον άνθρωπο,τη φύση και τον πολιτισμό»
«Ο σύγχρονος τουρίστας,οhomoturisticus,διαφέρει ριζικά από τον περιηγητή»
«Ο αγροτουρισμός μπορεί να αποφέρει πολλαπλά οφέλη»

ΓΛΩΣΣΑ Α’,Β’,Γ’

Τα άρθρα μου

Πρόσφατα άρθρα

Πρόσφατα σχόλια

Ιστορικό

Kατηγορίες

Μεταστοιχεία