Στην αρχαία Ελλάδα τα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία μάθαιναν τα ομηρικά ποιήματα και ο δάσκαλος χρησιμοποιούσε τα αποφθέγματα των ποιημάτων για να εμφυσήσει στα παιδιά κανόνες συμπεριφοράς. Ο Όμηρος υπήρξε ο κατεξοχήν «διδάσκαλος συμπεριφοράς». Ο μύθος ακόμη και σε μεγαλύτερες ηλικίες των παιδιών όπως για παράδειγμα στους έφηβους αποτελούσε όργανο ηθικής διαπαιδαγώγησης (Grimall, 1969). Οι μύθοι χρησιμοποιούνταν ως μέσο διαπαιδαγώγησης αφού περιείχαν κρυμμένες αλήθειες και λειτουργούσαν συμβολικά και αλληγορικά. Κατά την παιδική ηλικία οι μύθοι γοητεύουν το παιδί προσφέροντας τους ερμηνείες για τη φύση, τον άνθρωπο και την κοινωνία. Αργότερα ωριμάζοντας επέρχεται η απομυθοποίηση και ως ενήλικας πια, αναπτύσσει λογική κρίση και αποκτάει επιστημονική γνώση ( Βώρος, 1984).
Η μυθολογία χρησιμοποιήθηκε εκτός των άλλων στην αρχαία Ελλάδα από τους ενήλικες (γονείς κ.ά.), για την άσκηση κοινωνικού ελέγχου των παιδιών. Αργότερα το σχολείο αναλάμβανε να ενισχύσει και να εξοικειώσει τα παιδιά με τον κόσμο της μυθολογίας (Buxton, 2014).
Η Ελληνική μυθολογία εστιάζοντας στις ανθρώπινες αξίες αποτέλεσε και αποτελεί θεμελιώδες μορφωτικό αγαθό για τους Έλληνες αλλά και για όλο τον δυτικό κόσμο δίνοντας έμπνευση για δημιουργία. Δυστυχώς στον χώρο της ελληνικής εκπαίδευσης σύμφωνα με έρευνα που έχει διεξαχθεί από τους Γουργιώτου και Κοντάκος 1999 (Κοντάκος 2003, σελ. 159), οι εκπαιδευτικοί συγχέουν τους μύθους με τα παραμύθια. Η απουσία επιστημονικών ερευνών σχετικά με την παιδαγωγική λειτουργία σε συνάρτηση με την ψυχολογική ανάπτυξη του παιδιού, μας επιβεβαιώνει ότι δυστυχώς στη χώρα μας δεν έχει γίνει προσπάθεια να μπει η ελληνική μυθολογία μέσα στις τάξεις σε αντίθεση με ξένους ερευνητές που δείχνουν απεριόριστο ενδιαφέρον για το αντικείμενο. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό όμως ότι η μυθική σκέψη οδηγεί στην ορθολογική σκέψη και συνεπώς έχει απεριόριστα οφέλη για το παιδί. Ως εκ` τούτου επιβάλλεται να εισαχθεί στην εκπαίδευση ( Κοντάκος, 2003).
Η μυθική κατανόηση ξεκινάει με την ανάπτυξη της γλώσσας και παίζει κυρίαρχο ρόλο στην διαπαιδαγώγηση του παιδιού που από την ηλικία των δύο χρόνων μέχρι την ηλικία των επτά ή οκτώ αναπτύσσει και κατακτάει τον γλωσσικό κώδικα. Παρόλο που τα παιδιά ζούνε σε έναν κόσμο που κυριαρχεί ο γραπτός λόγος, ο προφορικός λόγος είναι αυτός που βοηθάει στην κατανόηση της μυθικής σκέψης από τα παιδιά. Τα κυριότερα χαρακτηριστικά της μυθικής κατανόησης είναι η χρήση αντίθετων εννοιών και η φαντασία. Σύμφωνα με τις ανθρωπολογικές μελέτες του Levi- Strauss όπως αναφέρει ο Χατζηγεωργίου (2002, σελ. 120), οι αντίθετες έννοιες αποτελούν το κυριότερο χαρακτηριστικό της δομής των μύθων πολλών φυλών. Η αφηγηματική σκέψη που διακατέχεται από ένα διαφορετικό είδος λογικής δημιουργεί ιστορίες, συνεπώς σχετίζεται άμεσα με τον αφηγηματικό τρόπο σκέψης. Η αφηγηματική σκέψη με τη σειρά της οδηγεί στον μετασχηματισμό της ανθρώπινης εμπειρίας αφού μέσα από τις ιστορίες μπορούμε να οραματιστούμε και να προσεγγίσουμε τη δράση. Ο οραματισμός οδηγεί στη φαντασία και αυτή με τη σειρά της οδηγεί στην σχολική επιτυχία και στην προσωπική ανάπτυξη (Χατζηγεωργίου, 2002).
Αν εξαιρέσουμε το νηπιαγωγείο που η παρουσία της ελληνικής μυθολογίας έγκειται στο ενδιαφέρον και στη γνώση ορισμένων εκπαιδευτικών, η διδακτική αξιοποίηση των μύθων και ειδικότερα των κλασσικών ελληνικών μύθων, έχει κάνει την είσοδο της στην ελληνική εκπαίδευση, ξεκινώντας από το δημοτικό και συνεχίζεται στις ανώτερες βαθμίδες (Γυμνάσιο, Λύκειο). Οι μύθοι αποτελούν μορφωτικό μέσο και θα πρέπει να διδάσκονται ανάλογα με τον βαθμό συνθετότητάς τους ακόμη και στις μικρότερες ηλικίες. Τα παιδιά μέσα από την μυθολογία μπορούν να εξοικειωθούν με βασικά πρότυπα του ανθρώπου και με τις εμπειρίες των μυθικών προσώπων. Επίσης η σύνδεση της σημερινής κοινωνίας με τον μυθικό κόσμο επιτρέπει στο παιδί να θέτει ερωτήματα, να ικανοποιεί τις συμβολικές του ανάγκες, να επικοινωνεί, να κοινωνικοποιείται και να μαθαίνει με έναν τρόπο απολαυστικό. Εξάλλου οι μύθοι στην παιδική ηλικία δεν ερμηνεύονται αλλά βιώνονται από τα ίδια τα παιδιά και για αυτόν τον λόγο θα πρέπει να είμαστε προσεχτικοί στην επιλογή τους (Κοντάκος, 2002).
Η ελληνική μυθολογία εξάπτει το ενδιαφέρον των παιδιών και την έμφυτη περιέργεια τους προσφέροντας πληροφορίες για άγνωστους κόσμους μέσα από ιστορίες γεμάτες περιπέτεια. Αν και έχει κατακριθεί από ορισμένους ερευνητές ότι προκαλεί φόβο στα παιδιά μέσα από τις φρικαλεότητες που εμφανίζονται στις αφηγήσεις, προσφέρει στο παιδί τη δυνατότητα να έρθει σε επαφή με τους φόβους του και να τους αναγνωρίσει. Αξίζει να σημειωθεί εδώ, ότι οι φρικαλεότητες που εμφανίζονται στους μύθους δεν πρέπει να αποτελούν εμπόδιο για τη χρήση τους αφού τα παιδιά τις αντιλαμβάνονται εντελώς διαφορετικά από ότι οι μεγάλοι και αντιδρούν με διαφορετικό τρόπο. Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να λάβει υπόψη του την ατομική ανάπτυξη του κάθε παιδιού και να προσαρμόσει το κείμενο αναλόγως. Επίσης η μυθολογία κατηγορήθηκε ότι προτάσσει επιθετικές συμπεριφορές μέσα από τις αφηγήσεις της. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι η επιθετικότητα συναντάται μόνο ως δίκαιο αγωνιστικό στοιχείο. Σύμφωνα με αυτό μπορούμε να πούμε ότι η ελληνική μυθολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα σύστημα αξιών. Εκτός αυτού οι μύθοι ευνοούν τη συντήρηση της κοινωνικής γνώσης και εκπληρώνουν σημαντικές γνωστικές λειτουργίες εκτός από την ψυχολογική και την γνωσιολογική. Μέσα από πνευματικές διαδικασίες οι οποίες γίνονται ολοένα και πιο σύνθετες καταφέρνουν να μορφώσουν και να διαπαιδαγωγήσουν μικρούς και μεγάλους. Εκτός των άλλων μπορούν να βοηθήσουν στη δημιουργία μιας περιβαλλοντικής συνείδησης στα παιδιά, αφού ασχολούνται κατά κύριο λόγο με τη φύση και τον άνθρωπο (Καλδή, 2002).
Μέσα από τους μύθους τα παιδιά παίρνουν απαντήσεις στα ερωτήματά τους υποστηρίζοντας έτσι τη νοητική τους η ζωή. Αυτό συμβαίνει διότι οι μύθοι έχουν μία σημαντική κοινωνικό-ποιητική δύναμη. Επίσης τα παιδιά αρχίζουν να αντιλαμβάνονται την καταγωγή και το σκοπό του κόσμου όπως και τα κοινωνικά ιδανικά για τα οποία αξίζει κανείς να αγωνίζεται. Οι μύθοι εκφράζουν μία εσωτερική σύγκρουση συμβολικά και προσφέρουν δρόμους για τη λύση της. Δεν υπάρχει . Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι μύθοι επιτελούν ένα διδακτικό σκοπό θέτοντας υψηλές απαιτήσεις, μέσα από τις ιστορίες των μυθικών προσώπων που προσφέρουν εξαιρετικές εικόνες για την ανάπτυξη του Υπερεγώ με αποτέλεσμα να γίνονται όχημα για την ολοκλήρωση της προσωπικότητας του παιδιού.