Εστιά(ΖΩ) στον τόπο μου

Βίντεο από την παρουσίαση στο συνέδριο

ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΠΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Καλημέρα σε όλους. Εκπροσωπούμε το Γυμνάσιο Διακοπτού.  Το πολιτιστικό πρόγραμμα του Σχολείου μας στο οποίο συμμετέχουμε, φέρει τον τίτλο «Η ιστορία του σχολείου μας» και ως εκ τούτου σχετίζεται άμεσα με το θέμα του σημερινού μαθητικού συνεδρίου. Είναι επομένως μια άριστη ευκαιρία να αναδείξουμε τη δουλειά που κάναμε το διάστημα που προηγήθηκε.

Όλα ξεκίνησαν από μια μαρμάρινη πλάκα στην είσοδο του σχολείου στην οποία αναγράφονται δύο ονόματα που βοήθησαν στην ανέγερση του σχολικού κτηρίου και το έτος 1952. Το μυστήριο αυτό αποφασίσαμε να ξεδιαλύνουμε με τη συνδρομή του διευθυντή και φιλολόγου Αγγελόπουλου Γιώργου. Μας είπε λοιπόν ότι το μυστήριο αυτό μπορεί να επιλυθεί αν ερευνήσουμε το παρελθόν και αναζητήσουμε τα μυστικά που κρατάει. Θα ήταν ένα εγχείρημα δύσκολο αλλά εξίσου γοητευτικό. Κάπως έτσι έγινε η επιλογή του θέματος.

Στη συνέχεια συγκροτήθηκε η ομάδα από τους συμμαθητές μας και στις συναντήσεις που ακολούθησαν χαράχτηκε η στρατηγική μας. Πρώτα καθορίσαμε τις μεθόδους που θα ακολουθούσαμε προκειμένου να αντλήσουμε πληροφορίες για το θέμα μας. Ο κ. Αγγελόπουλος μας πρότεινε δύο τεχνικές:

1. Την έρευνα στα αρχεία και
2. Τη συνέντευξη

Σε επόμενες συναντήσεις μάθαμε για το πώς εφαρμόζονται αυτές οι τεχνικές για να είναι όσο το δυνατόν πιο αξιόπιστες. Καθώς το σχολείο μας λειτούργησε ως Παράρτημα του Γυμνασίου Ακράτας από το 1950 μέχρι το 1961, το αρχείο για τα χρόνια εκείνα φυλασσόταν στην Ακράτα, όπου μετέβη ο υπεύθυνος του προγράμματος τρεις φορές για τις αναγκαίες πληροφορίες. Από το 1961 μέχρι το 1976 το αρχείο βρισκόταν στο Λύκειο Διακοπτού και από το 1976 έως σήμερα στο αρχείο του σχολείου μας. Για τις δύο αυτές περιόδους είχαμε εύκολη πρόσβαση στα αρχεία και με κριτικό πνεύμα, μελετήσαμε ένα χρονικό διάστημα 50 περίπου ετών.

Οι συνεντεύξεις από την άλλη μας φάνηκαν πιο ενδιαφέρουσες και αυτό γιατί προσφέρονται για διάδραση και ο ζωντανός λόγος ήταν πιο ελκυστικός. Καθορίσαμε τους άξονες της συνέντευξης και για κάθε άξονα προσχεδιάσαμε μια σειρά ερωτήσεων που θα θέταμε και θα ξεκινούσαμε με αυτές, ώστε να «σπάσει» ο πάγος και η συζήτηση να κυλήσει αβίαστα. Κρατούσαμε σημειώσεις τις οποίες σχεδόν αμέσως αποκωδικοποιούσαμε, ώστε να μην περάσει πολύς χρόνος και βρεθούμε σε δύσκολη θέση να ελέγξουμε το υλικό μας. Στην αρχή νιώθαμε αμήχανα αλλά η παρουσία και οι παρεμβάσεις του υπεύθυνου κράτησε τις συνεντεύξεις στα προκαθορισμένα πλαίσια. Πριν ξεκινήσουμε, μάλιστα, σε ένα παιχνίδι ρόλων, άλλοι μαθητές έκαναν τους συνεντευκτές και άλλοι τους συνεντευξιαζόμενους. Συνολικά πήραμε 15 συνεντεύξεις από παλιούς μαθητές και διευθυντές. Τις 7 μαζί με τον υπεύθυνο και τις υπόλοιπες μόνοι μας.

Το υλικό που συγκεντρώσαμε μαζί με τις φωτογραφίες που μας έδωσαν αυτοί που ρωτήθηκαν, δημιούργησαν μια εικόνα για το σχολείο που δεν γνωρίζαμε. Διαπιστώσαμε ότι οι μαθητές που φοίτησαν στο σχολείο το παρελθόν, έρχονταν για μάθημα με τα πόδια μέσα στη ζέστη ή τη βροχή, πλήρωναν εισφορά για τη φοίτησή τους και ο έλεγχος από τους καθηγητές ήταν ασφυκτικός. Όμως έκαναν εκδηλώσεις, πήγαιναν εκδρομές, συμμετείχαν σε αθλητικές συναντήσεις, τιμωρούνταν για παρόμοια παραπτώματα με μεγαλύτερες ποινές φυσικά και τελικά ….βρήκαμε πολλά κοινά σημεία με μας. Εντύπωση μας έκανε το γεγονός πως όλοι όσοι ρωτήθηκαν, αν και έζησαν σε δύσκολα χρόνια, έχουν τις καλύτερες αναμνήσεις από τη σχολική ζωή. Βρήκαμε ανθρώπους που μας μίλησαν και ήταν μαθητές του σχολείου το 1950, γεννημένοι το 1936 περίπου. Η διαδρομή αυτή στο παρελθόν ήταν πράγματι μια αξέχαστη εμπειρία.

Τώρα που η έρευνα τελείωσε και λίγο πολύ έχουμε σχηματίσει μια ολοκληρωμένη εικόνα για το σχολείο μας, μπορούμε να πούμε τις εντυπώσεις μας: πρώτα απ’ όλα μας άρεσε η έρευνα και ιδιαίτερα η τεχνική της συνέντευξης. Ήταν ωραίο να μαθαίνεις από τα πρόσωπα που έζησαν τότε, τις εμπειρίες και τις μνήμες τους. Έβλεπες το πρόσωπό τους να αλλάζει όταν θυμόντουσαν εκείνα τα χρόνια, άλλοτε να μαλακώνουν τα χαρακτηριστικά τους και άλλοτε να σκληραίνουν, και τα μάτια τους να λάμπουν, γιατί εκείνα τα χρόνια ήταν ταυτισμένα με τα νιάτα τους και η νιότη αψηφά τα πάντα.

Από την άλλη αγαπήσαμε το σχολείο μας γιατί μάθαμε την ιστορία του και έχουμε στο μυαλό μας ότι αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι το αποτέλεσμα μόχθου πολλών γενιών. Το ισόγειο κτίστηκε με προσωπική εργασία των κατοίκων και των μαθητών σε μια εποχή που η Ελλάδα έβγαινε από έναν εμφύλιο πόλεμο σχεδόν κατεστραμμένη, αλλά οι κάτοικοι πίστευαν ότι με τα γράμματα και την εκπαίδευση θα την ξανάφτιαχναν. Εδώ που καθόμαστε, άλλοι πριν από μας έκαναν όνειρα, έκαναν αταξίες και νευρίαζαν τους καθηγητές. Οι φωνές τους νιώθουμε ότι αντηχούν στα αυτιά μας. Φωνές γεμάτες ελπίδα, ανησυχία, θυμό, απογοήτευση, όπως και οι δικές μας.

Τέλος η έρευνα μας έκανε να καταλάβουμε την αξία της συνεργασίας. Επιμερίζοντας τα όσα έπρεπε να κάνουμε, είχαμε ένα αποτέλεσμα που τώρα αντιλαμβανόμαστε ότι άξιζε τον κόπο όλη η προηγούμενη προσπάθειά μας. Αν ο καθένας είχε εργαστεί μόνος, θα ήταν όλα πιο δύσκολα και θα μας έπαιρνε περισσότερο χρόνο.

Κλείνοντας θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον κ. Αγγελόπουλο, την υπεύθυνη των πολιτιστικών θεμάτων κα Καβαλλάρη και όλους εσάς που μας ακούσατε.

Λήψη αρχείου