Η άσκηση στη ζωή μας
Αθλητισμός στην αρχαιότητα: Απλή άσκηση ή τρόπος ζωής…
“Νους υγιής εν σώματι υγιεί.” Ένα υγιές σώμα θα ήταν ιδανικό να συμβαδίζει με ένα πνεύμα καλλιεργημένο και το αντίστροφο. Πρωταρχικός στόχος της άσκησης στην αρχαιότητα δεν ήταν τόσο η καλαισθησία, δηλαδή ένα γυμνασμένο και ωραίο σώμα αλλά περισσότερο η διάπλαση των πολιτών, να γίνουν οι άντρες καλοί και αγαθοί πολίτες στα πλαίσια μιας δια βίου μάθησης . Η άσκηση με άλλα λόγια αποτελούσε δίαιτα, δηλαδή τρόπο ζωής για τους προγόνους μας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι όλα τα αγάλματα της κλασικής κυρίως περιόδου και όχι μόνο προβάλλουν το πρότυπο ενός εύρωστου και καλογυμνασμένου ανδρικού κορμιού.
Κοινώς, το μυαλό, το πνεύμα μας πρέπει να είναι καθαρό και υγιές όπως και το σώμα μας. Στις μέρες μας, πολλοί άνθρωποι αφήνουν στην άκρη την άσκηση του σώματος τους καθώς η επιβαρυμένη καθημερινότητα δεν τους επιτρέπει να αφιερώνουν χρόνο για την άσκηση τους. Αυτό όμως μόνο να βλάψει την υγεία μπορεί, διότι η συνεχής άσκηση του σώματος -αν όχι η καθημερινή- έχει άμεσο αντίκτυπο, πρωτίστως στην υγεία μας, σωματική αλλά και ψυχική. Μόνο τυχαίο δεν είναι το αρχαίο αυτό απόφθεγμα, αφού αποδεικνύει πόσο αλληλένδετη είναι η σχέση πνεύματος και σώματος. Η σωματική ευεξία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ψυχική, καθώς η εκγύμναση μας βοηθά στο να ”αποσυμπιεζόμαστε” από το άγχος της καθημερινότητας. Μας αποφορτίζει, μας ηρεμεί, μας ”εξαγνίζει”. Αυτό, λοιπόν, συνέβαινε στην αρχαιότητα. Η άσκηση του σώματος ήταν μέρος της καθημερινότητας των αρχαίων και όχι απλώς ένα χόμπι όπως θα λέγαμε σήμερα για να περνάει η ώρα τους. Ήταν κάτι σημαντικότερο και με μεγάλη σπουδαιότητα. Για την ακρίβεια, η ενασχόληση με τον αθλητισμό στην αρχαιότητα ήταν υψίστης σημασίας.
Η αρχαία ελληνική φιλοσοφία για την ευδαιμονία
Η έντονη ενασχόληση των αρχαίων Ελλήνων με την ευεξία και την ευημερία γίνεται αντιληπτή και στην αναζήτηση της ευδαιμονίας. Όλοι οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι, από τον Σωκράτη και μετά, συμφωνούσαν ότι ο τελικός στόχος του ανθρώπου είναι η ευδαιμονία και ότι αυτό που αναζητούν οι άνθρωποι σε κάθε τους πράξη είναι η ευτυχισμένη ζωή. Ο Αριστοτέλης έκανε λόγο για την ευδαιμονία ως υπέρτατο σκοπό στη ζωή του ανθρώπου. Οι πρόγονοί μας στην Αρχαία Ελλάδα μιλούσαν για την “Ευδαιμονία”, την ψυχική δηλαδή σύνδεση με τον αγαθό δαίμονα. Η ευδαιμονία για τους αρχαίους Έλληνες απορρέει από τον σωστό τρόπο ζωής και δεν εξαρτάται από εξωτερικούς παράγοντες. Και οι νεότερες όμως έρευνες από τις νευροεπιστήμες επιβεβαιώνουν αυτό που υποστήριζαν οι Έλληνες φιλόσοφοι: η ευτυχία μαθαίνεται κι εξαρτάται από την στάση μας απέναντι στην ζωή. Οι πιο αισιόδοξοι άνθρωποι έχουν πιο ενεργό μετωπιαίο φλοιό από ότι οι πεσιμιστές. Η συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου και η ενεργοποίησή της συνδέεται με την καλή διάθεση και την αισιοδοξία.
Η υγεία θεωρούνταν το πολυτιμότερο αγαθό και ο Ιπποκράτης το επιβεβαιώνει: «Δεν ωφελεί σε τίποτα να έχεις πλούτη, ούτε κανένα αγαθό χωρίς την υγεία» και ακόμη «η υγεία είναι η μεγαλύτερη αξία για τον άνθρωπο». Γι’ αυτό το λόγο, οι αρχαίοι Έλληνες τη θεοποίησαν. Ήδη από τον 5° αιώνα αναπτύχθηκε λατρεία της θεάς Υγείας, λατρεμένη κόρη του θεού της ιατρικής, Ασκληπιού, του κυρίαρχου θεραπευτή θεού που λατρεύτηκε σε ξεχωριστούς ναούς και ιερά σε όλη την Ελλάδα.
Οι αρχαίοι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που συνειδητοποίησαν ότι υγεία και ασθένεια είναι αποτέλεσμα φυσικών διεργασιών και ότι εξαρτώνται από το φυσικό και το κοινωνικό περιβάλλον, καθώς και από την ανθρώπινη συμπεριφορά. Σύμφωνα με τους Πυθαγόρειους, η υγεία χαρακτηρίζεται από αρμονία και ισορροπία, στοιχεία που αποτελούσαν και το σκοπό της ζωής του ανθρώπου. Κατά τον Ιπποκράτη, δίαιτα και γυμναστική έπαιζαν σημαντικότατο ρόλο στην υγεία. Το ιδεώδες για το άτομο είναι να φτάσει σε μια ισορροπία τροφής και σωματικής άσκησης, που δεν είναι εύκολο όμως να επιτευχθεί. Ακριβώς αυτή η ισορροπία είναι που διασφαλίζει την υγεία, ενώ η δυσαρμονία μεταξύ τους προκαλεί την αρρώστια.
Σελίδες: 1 2
