Η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ
ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΣ
Ο προφήτης Ησαΐας, Ο προφήτης Ιερεμίας Ο προφήτης Ιεζεκιήλ Ο προφήτης Δανιήλ
Η ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ ΑΒΡΑΑΜ
Εννέα μήνες μετά την υπόσχεση του Θεού στον Αβραάμ και τη Σάρρα, η Σάρρα έφερε στον κόσμο ένα χαριτωμένο αγόρι που το ονόμασαν Ισαάκ, δηλαδή «παιδί της χαράς και του γέλιου». Πράγματι, ο Ισαάκ ήταν ένα δώρο του Θεού και χάρισε στους γονείς του απέραντη χαρά. Μεγάλωνε μέσα στην αγάπη τους και τους συγκινούσε βαθύτατα, γιατί σ’ αυτόν είχε πραγματοποιηθεί η υπόσχεση του Θεού.
Όταν ο Ισαάκ ήταν ακόμα μικρό παιδάκι, ο Θεός μίλησε πάλι στον Αβραάμ. Αυτή τη φορά το θέλημα του Θεού ήταν φοβερό. Ζητούσε από τον Αβραάμ να του θυσιάσει αυτό το μονάκριβο παιδί του, τον χαριτωμένο Ισαάκ! «Πάρε τον Ισαάκ κι έλα να μου τον προσφέρεις θυσία στον τόπο που εγώ θα σου υποδείξω!», ήταν τα λόγια του Θεού.
Παρά την απέραντη θλίψη του ο Αβραάμ έπρεπε να υπακούσει στον λόγο του Θεού. Την άλλη μέρα, πρωί-πρωί, φόρτωσε στο ζώο του ξύλα που θα ήταν απαραίτητα για τη θυσία, ξύπνησε και τον μικρό Ισαάκ και ξεκίνησαν για τον τόπο που θα τους υποδείκνυε ο Θεός. Τρεις μέρες περπατούσαν. Ο Ισαάκ αμέριμνος και χαρούμενος, ο Αβραάμ θλιμμένος, αλλά πιστός στο θέλημα του Θεού.΄ Όταν έφτασαν στο βουνό της θυσίας, ο Ισαάκ απορημένος ρώτησε: «Πού είναι, πατέρα, το πρόβατο για τη θυσία;»
«Μην ανησυχείς, παιδί μου, ο Θεός θα φροντίσει για το πρόβατο της θυσίας Του», απάντησε ο Αβραάμ συντετριμμένος.
΄Έστησε το θυσιαστήριο κι ύστερα φανέρωσε στον Ισαάκ το θέλημα του Θεού. Εκείνος είχε μάθει πως η εντολή του Θεού ήταν ανώτερη από καθετί στον κόσμο, γι’ αυτό κάθισε υπομονετικά να τον δέσει ο πατέρας του και να τον ξαπλώσει πάνω στο θυσιαστήριο. Την ώρα όμως που ο Αβραάμ ετοιμαζόταν να θυσιάσει το παιδί του, ο Θεός τον σταμάτησε. Δεν ήθελε αυτή τη θυσία. Ο Θεός δεν θέλει θυσίες ανθρώπων. ΄Ήθελε μόνο να δοκιμάσει την πίστη και την υπακοή του Αβραάμ στο θέλημά Του.
«Μην αγγίξεις το παιδί και μην του κάνεις κακό. Είδα πόσο σέβεσαι τον Θεό, αφού για χάρη Του δεν λυπήθηκες ούτε το μονάκριβο παιδί σου!».
Μ’ αυτά τα λόγια ΄Άγγελος Κυρίου μήνυσε στον Αβραάμ το θέλημα του Θεού. Κι εκείνος με απερίγραπτη χαρά έλυσε τον Ισαάκ, που πήδηξε από το θυσιαστήριο κι έπεσε στην αγκαλιά του. Στο διπλανό θάμνο ήταν σκαλωμένο ένα κριάρι σταλμένο από το Θεό, για να πάρει τη θέση του Ισαάκ στη θυσία. Η θυσία που ακολούθησε ήταν συγκλονιστική. Ο Αβραάμ κι ο Ισαάκ με δάκρυα ευχαρίστησαν τον Θεό για την αγάπη Του κι άκουσαν πάλι την υπόσχεση του Θεού: «Αβραάμ, θα πληθύνω τους απογόνους σου σαν τα άστρα του ουρανού και σαν την άμμο της θάλασσας. Από το γένος σου θα έρθει η ευλογία του Θεού σ’ όλα τα έθνη και τις φυλές της γης». Τώρα ο Αβραάμ ήταν απόλυτα σίγουρος ότι ο Θεός κρατούσε την υπόσχεσή Του. Αλλά και ο μικρός Ισαάκ έγινε μάρτυρας της υπόσχεσης και του θελήματος του Θεού.
ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΤΟΥ ΙΑΚΩΒ
Ο Ιακώβ έφυγε από τη Βέερ-Σεβά και πήγαινε προς τη Χαρράν. Όταν έδυε ο ήλιος έφτασε σ’ έναν τόπο όπου και έμεινε για να διανυκτερεύσει. Έβαλε ένα λιθάρι για προσκέφαλο και κοιμήθηκε εκεί.
Στον ύπνο του τη νύχτα είδε μια σκάλα, που στηριζότανε στη γη και η κορυφή της άγγιζε τον ουρανό. Πάνω της ανέβαιναν και κατέβαιναν άγγελοι του Θεού. Ο Κύριος στάθηκε πάνω της και του είπε: «Εγώ είμαι ο Κύριος, ο Θεός των πατέρων σου Αβραάμ και Ισαάκ. Αυτή τη χώρα που κοιμάσαι θα τη δώσω σ’ εσένα και στους απογόνους σου. Πλήθος θα είναι οι απόγονοι σου όπως οι κόκκοι της σκόνης στη γη. Θα επεκταθείς δυτικά και ανατολικά, βόρεια και νότια, και θα ευλογηθούν στο πρόσωπο σου και μέσω των απογόνων σου όλα τα έθνη της γης. Εγώ θα είμαι μαζί σου και θα σε φυλάω όπου κι αν πηγαίνεις, και θα σε φέρω πίσω σ’ αυτήν εδώ τη χώρα. Δε θα σε αφήσω ώσπου να πραγματοποιήσω την υπόσχεση μου».
Ο Ιακώβ ξύπνησε τρομαγμένος και είπε: «Αλήθεια, ο Κύριος είναι σ’ αυτό τον τόπο κι εγώ δεν το ήξερα! Εδώ δεν είναι παρά ο οίκος του Θεού, κι αυτή είναι η πύλη του ουρανού». Το πρωί που σηκώθηκε, πήρε το λιθάρι που το είχε για προσκέφαλο, το έστησε ως ιερή στήλη, κι έχυσε λάδι πάνω στην κορφή της. Και ονόμασε τον τόπο εκείνο Βαιθήλ (Οίκος Θεού).
Τότε ο Ιακώβ έκανε τάξιμο: «Αν ο Θεός είναι μαζί μου και με προστατεύσει στο ταξίδι που τώρα αρχίζω, αν μου δίνει τροφή να τρώω και ρούχα να φορώ, και με βοηθήσει να γυρίσω γερός στο σπίτι του πατέρα μου, τότε ο Κύριος θα είναι ο Θεός μου. Αυτό το λιθάρι που έστησα ως ιερή στήλη θα γίνει τόπος λατρείας του Θεού κι από όλα όσα αυτός θα μου δίνει, εγώ θα του δίνω το ένα δέκατο».
Ο Δανιήλ στο Λάκκο των Λιονταριών
ΠΩ! ΠΩ! Ο Δανιήλ φαίνεται να βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση. Αλλά τα λιοντάρια δεν τον πειράζουν! Ξέρεις γιατί; Ποιος έβαλε τον Δανιήλ εδώ μαζί με όλα αυτά τα λιοντάρια; Ας δούμε.
Βασιλιάς της Βαβυλώνας είναι τώρα κάποιος που λέγεται Δαρείος. Ο Δαρείος συμπαθεί πάρα πολύ τον Δανιήλ επειδή αυτός είναι πολύ καλός και σοφός άνθρωπος. Τον διαλέγει για να είναι ανώτερος άρχοντας στο βασίλειό του. Αυτό κάνει τους άλλους άντρες στο βασίλειο να ζηλεύουν τον Δανιήλ, και γι’ αυτό κάνουν το εξής.
Πηγαίνουν στον Δαρείο και του λένε: “Εμείς συμφωνήσαμε, βασιλιά, ότι πρέπει να κάνεις έναν νόμο που να λέει ότι για 30 μέρες δεν πρέπει να προσευχηθεί κανένας σε οποιονδήποτε θεό ούτε σε άνθρωπο εκτός από εσένα, βασιλιά. Αν κάποιος παρακούσει, τότε θα πρέπει να ριχτεί στα λιοντάρια”. Ο Δαρείος δεν ξέρει γιατί αυτοί οι άνθρωποι θέλουν να γίνει ένας τέτοιος νόμος. Αλλά του φαίνεται καλή η ιδέα, γι’ αυτό και τον διατυπώνει γραπτώς. Τώρα ο νόμος δεν μπορεί να αλλάξει.
Όταν ο Δανιήλ μαθαίνει τα νέα για το νόμο, πηγαίνει στο σπίτι του και προσεύχεται, όπως ακριβώς έκανε πάντοτε. Οι κακοί άνθρωποι ήξεραν ότι ο Δανιήλ δεν θα σταματούσε να προσεύχεται στον Ιεχωβά. Αυτοί χαίρονται επειδή το σχέδιο που κατέστρωσαν για να απαλλαχτούν από τον Δανιήλ φαίνεται ότι πέτυχε.
Όταν ο Βασιλιάς Δαρείος μαθαίνει για ποιο λόγο ήθελαν αυτοί οι άνθρωποι να κάνει έναν τέτοιον νόμο, λυπάται πολύ. Αλλά δεν μπορεί να τον αλλάξει, και έτσι αναγκάζεται να διατάξει να ρίξουν τον Δανιήλ στο λάκκο των λιονταριών. Ο βασιλιάς, όμως, λέει στον Δανιήλ: “Ελπίζω ότι ο Θεός σου, τον οποίο εσύ υπηρετείς, θα σε σώσει”.
Ο Δαρείος είναι τόσο αναστατωμένος ώστε δεν μπορεί να κοιμηθεί εκείνη τη νύχτα. Το επόμενο πρωί τρέχει στο λάκκο των λιονταριών. Μπορείς να τον δεις εδώ καθώς φωνάζει: “Δανιήλ, υπηρέτη του ζωντανού Θεού! Μπόρεσε ο Θεός τον οποίο υπηρετείς να σε σώσει από τα λιοντάρια;”
“Ο Θεός έστειλε τον άγγελό του”, απαντάει ο Δανιήλ, “και έκλεισε τα στόματα των λιονταριών, και γι’ αυτό δεν μου έκαναν κακό”.
Ο βασιλιάς είναι πολύ χαρούμενος. Δίνει εντολή να ανεβάσουν τον Δανιήλ από το λάκκο. Έπειτα, διατάζει να ρίξουν στα λιοντάρια τους κακούς ανθρώπους που προσπάθησαν να απαλλαχτούν από τον Δανιήλ. Προτού καν φτάσουν στον πυθμένα του λάκκου, τα λιοντάρια τούς αρπάζουν και συντρίβουν όλα τους τα κόκαλα.
Τότε ο Βασιλιάς Δαρείος γράφει σε όλο το λαό του βασιλείου του: “Διατάζω να σέβονται όλοι τον Θεό του Δανιήλ. Αυτός κάνει μεγάλα θαύματα. Έσωσε τον Δανιήλ από το στόμα των λιονταριών”.
ΕΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ
Μνημείο Ολοκαυτώματος
Μνημείο Ολοκαυτώματος
Το Μνημείο προς τιμή των 50.000 Ελλήνων Εβραίων της Θεσσαλονίκης που μαρτύρησαν στα Ναζιστικά στρατόπεδα του θανάτου, βρίσκεται στην Πλατεία Ελευθερίας όπου μεταφέρθηκε το 2006. Αποκαλύφθηκε στη συμβολή των οδών Αλεξάνδρου Παπαναστασίου και Νέας Εγνατίας, στις 23 Νοεμβρίου 1997 από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο. Σχεδιάστηκε από τους αδελφούς Glid και παριστάνει την επτάφωτο λυχνία και φλόγες με ένα πλέγμα ανθρώπινων σωμάτων. |
|
Στις 15 Μαρτίου 1943 έφυγε το πρώτο τρένο με μελλοθάνατους Εβραίους από τον παλιό σιδηροδρομικό Θεσσαλονίκης. Οι ναζί το φόρτωσαν ασφυκτικά με ηλικιωμένους, γυναίκες και παιδιά, που είχε για προορισμό το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς – Μπιρκενάου στην Πολωνία. Ακολούθησαν ως τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου άλλες 18 σιδηροδρομικές αποστολές με 45.620 Εβραίους, δημότες της Θεσσαλονίκης, που το σύνολό τους σχεδόν εξοντώθηκε στα φοβερά ναζιστικά κρεματόρια.
Εβραίοι με το κίτρινο αστέρι στο γκέτο της Θεσσαλονίκης
Στις 11 Ιουλίου 1942 οι Ναζί συγκέντρωσαν στην Πλατεία Ελευθερίας 9.000 Εβραίους άνδρες.
Στις 11 Ιουλίου του 1942, το «Μαύρο Σάββατο» όπως πέρασε στην εβραϊκή μνήμη, οι Γερμανοί συγκέντρωσαν στην πλατεία Ελευθερίας 9.000 άνδρες ηλικίας 18-45 χρόνων, προκειμένου να επιλέξουν ομάδες για καταναγκαστική εργασία, και τους υπέβαλαν σε φοβερά μαρτύρια και εξευτελισμούς επί ώρες μέσα στην καλοκαιρινή ζέστη. Η καταγραφή του «εργατικού δυναμικού», για λογαριασμό των γερμανικών τεχνικών εταιρειών Muller και Todt, συνεχίστηκε για τρεις μέρες. Οι περισσότεροι στάλθηκαν σε οδικά έργα και μεταλλεία, όπου επικρατούσαν άθλιες συνθήκες, με αποτέλεσμα πολλοί να χάσουν τη ζωή τους. Τον Οκτώβριο του 1942, η εβραϊκή κοινότητα υπέγραψε με τη γερμανική διοίκηση πρωτόκολλο εξαγοράς της καταναγκαστικής εργασίας των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, με αντίτιμο δύο δισεκατομμύρια δραχμές, που καταβλήθηκε σε τρεις δόσεις.
Η εβραϊκή κοινότητα Θεσσαλονίκης συγκέντρωσε χρήματα στην Θεσσαλονίκη και την Αθήνα και πούλησε το εβραϊκό νεκροταφείο στη Θεσσαλονίκη για να συγκεντρώσει το απαιτούμενο ποσό. (Ο δήμος Θεσσαλονίκης αγόρασε το νεκροταφείο, το κατέστρεψε και χρησιμοποίησε τις μαρμαρινες πλάκες των τάφων ως οικοδομικά υλικά και αργότερα έχτισε πανεπιστήμιο στην περιοχή.)
Άποψη του κατεστραμμένου εβραϊκού νεκροταφείου στην κατεχόμενη από τη Γερμανία Θεσσαλονίκη. Οι ταφόπλακες θα χρησιμοποιηθούν ως οικοδομικά υλικά. Θεσσαλονίκη, μετά τις 6 Δεκεμβρίου 1942.
Ο Κωνσταντίνος ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας επί της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Στην ιστορία έχει μείνει γνωστός και ως Μέγας Κωνσταντίνος. Στην ουσία είναι και ο ιδρυτής της Κωνσταντινούπολης (πρωτεύουσας του Βυζαντίου) η οποία από αυτόν πήρε και το όνομά της. Βέβαια η πόλη προϋπήρχε με άλλη ονομασία.
Μέχρι και πριν την εποχή του, στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία (Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία) οι Χριστιανοί διώκονταν από το τότε καθεστώς. Πολλές φορές μάλιστα βασανίζονταν και θανατώνονταν.
Ο Μέγας Κωνσταντίνος όταν έγινε αυτοκράτορας νομοθέτησε την ανεξιθρησκεία (διάταγμα των Μεδιολάνων). Δηλαδή έδωσε το δικαίωμα στους πολίτες της αυτοκρατορίας του να πιστεύουν σε όποια θρησκεία θέλουν. Ταυτόχρονα βέβαια προσπάθησε να περιορίσει και κάποιες αιρέσεις της εποχής.
Το αποτέλεσμα ήταν οι Χριστιανοί να μην διώκονται πλέον για την πίστη τους. Έτσι η θρησκεία αυτή διαδόθηκε με πολύ πιο γρήγορο τρόπο μέσα στην αυτοκρατορία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Μέγας Κωνσταντίνος δεν ήταν Χριστιανός κατά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Επομένως ο βίος του μέχρι και πριν γίνει Χριστιανός δεν συμβάδισε πάντα με το Χριστιανικό δόγμα. Όμως κατά το τέλος της ζωής του, ο Μέγας Κωνσταντίνος βαπτίστηκε Χριστιανός και ακολούθησε την πίστη αυτή.
Ανακηρύχθηκε Άγιος από τους Ορθόδοξους Χριστιανούς, καθώς και από Αγγλικανική εκκλησία. Όμως δεν ανακηρύχθηκε Άγιος από την Ρωμαιοκαθολική εκκλησία επειδή σύμφωνα με κάποιες ιστορικές πηγές, ο Κωνσταντίνος πριν γίνει Χριστιανός κάποιες αποφάσεις που πήρε δεν συμβαδίζουν με τον τρόπο ζωής της θρησκείας.
Η Ελένη ήταν η μητέρα του Μέγα Κωνσταντίνου. Χρηματοδότησε την κατασκευή πολλών ιερών ναών και πρόσφερε πολύ σημαντικό έργο στο Χριστιανισμό. Το μεγαλύτερό της επίτευγμα είναι ότι αναζήτησε και βρήκε τον Τίμιο Σταυρό στους Αγίους Τόπους.
Η αγία Ελένη, λόγω της μεγάλης φιλανθρωπικής δράσης που ανέλαβε και του έργου που επιτέλεσε στους Αγίους Τόπους και τη Μικρά Ασία, είναι ιδιαίτερα αγαπητή μεταξύ των χριστιανών. Ο ελληνικός λαός έχει συνδέσει πλήθος παραδόσεις με το όνομά της. Μαζί με τον γιο της Κωνσταντίνο, θεωρούνται προστάτες των προσκυνητών στους Αγίους Τόπους. «Με τη βοήθεια του αγίου Κωνσταντίνου να πάτε και με την ευχή της αγίας Ελένης να γυρίσετε» έλεγε ο Μικρασιατικός Ελληνισμός.
Στη Βηθλεέμ και τον Γολγοθά διεξήγαγε μεγάλες ανασκαφές, κατά τις οποίες βρέθηκαν οι τόποι της Γέννησης, της Σταύρωσης και της Ανάστασης του Χριστού. Εκεί, αφού έδωσε εντολή να κατεδαφιστεί ο ναός της Αφροδίτης από τον Γολγοθά, η Ελένη ανέγειρε με αυτοκρατορικές χορηγίες τους μεγαλοπρεπείς ναούς της Γέννησης (στη Βηθλεέμ) και της Ανάστασης (στο λόφο του Γολγοθά), που μέχρι σήμερα αποτελούν τα σημαντικότερα μνημεία του Χριστιανισμού.
Η μεγάλη δόξα της Ελένης, μεταξύ προπάντων των χριστιανικών πληθυσμών, οφείλεται στην εύρεση του Τιμίου Σταυρού.


Η καθολική εκκλησία τιμά την μνήμη της στις 18 Αυγούστου σε αντίθεση με τον Μέγα Κωνσταντίνο τον οποίο και δεν αναγνωρίζει.
Αντώνης Σαμαράκης: Αρνούμαι
<<Όχι, δε μπορώ να συμβιβαστώ!.. Δεν μπορώ να εξακολουθώ να είμαι μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο σα να μην έχει συμβεί τίποτα, σα να μη συμβαίνει τίποτα!».
Ένας νεαρός Αλβανός παλεύει για μια θέση στον ήλιο. Με τη στάμπα του λαθρομετανάστη γίνεται στόχος και αντικείμενο εκμετάλλευσης διάφορων επιτήδειων. Μοναδικά του όπλα ο δυνατός του χαρακτήρας και μια φλογέρα… Ένα μυθιστόρημα που αναφέρεται στη μετανάστευση, στο ρατσισμό, στην αποδοχή της διαφορετικότητας
ΟΙ ΕΠΤΑ ΔΙΑΚΟΝΟΙ
- Άγιος Στέφανος ο Πρωτομάρτυρας
- Φίλιππος ο Πρωτοδιάκονος
- Πρόχορος
- Άγιος Νικάνορας ο Διάκονος
- Τίμωνας
- Παρμενάς
- Νικόλαος της Αντιόχειας (διάκονος)
- Ο αρχιδιάκονος Στέφανος λιθοβολήθηκε ύστερα από τη θεσπέσια ομολογία του ενώπιον των αρχόντων του Ισραήλ. Κήρυξε πρώτα με λόγο τον Λόγο του Θεού και στη συνέχεια τον δίδαξε με τις πράξεις του. Έγινε, τέλος, μιμητής Χριστού συγχωρώντας αυτούς που τον λιθοβολούσαν και παρέδωσε το πνεύμα του. Η μνήμη του τιμάται 27 Δεκεμβρίου.
- Ο Πρόχορος, μετά τη διακονία των φτωχών αδελφών, ακολούθησε τα χνάρια του αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στην ιεραποστολική του δράση. Υπήρξε γραμματέας του αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στην συγγραφή του ιερού βιβλίου της Αποκαλύψεως. Έπειτα, έγινε επίσκοπος Νικομήδειας και, αφού ποίμανε τους νεοφώτιστους Χριστιανούς για αρκετά χρόνια, αναπαύτηκε εν ειρήνη. Η μνήμη του τιμάται 28 Ιουλίου.
- Ο Άγιος Νικάνωρ, κατά τον Άγιο Νικόδημο, παρέδωσε την ψυχή του στο Θεό με λιθοβολισμό την ίδια μέρα που λιθοβολήθηκε ο αρχιδιάκονος Στέφανος. Η μνήμη του τιμάται 28 Ιουλίου.
- Ο Άγιος Παρμενάς, καθώς διακονούσε το Λόγο του Θεού στο έργο της Εκκλησίας, ασθένησε βαριά και παρέδωσε την ψυχή του στον Ύψιστο μπροστά στους Αγίους Αποστόλους. Η μνήμη του τιμάται 28 Ιουλίου.
- Ο Άγιος Τίμων χειροτονήθηκε από τους Αγίους Αποστόλους επίσκοπος Βόστρας της Αραβίας. Αφού κήρυξε το Ευαγγέλιο και γαλούχησε πολλούς στα χριστιανικά νάματα, ξυλοκοπήθηκε άγρια και ρίχτηκε στη φωτιά από τους απίστους. Η μνήμη του τιμάται 28 Ιουλίου.
- Ο Απόστολος Φίλιππος είχε τέσσερις κόρες και κατέστη συνεργάτης του Αποστόλου Παύλου. Μετά τη διακονία των φτωχών, ακολούθησε ιεραποστολική πορεία και κήρυξε στη Σαμάρεια όπου έκανε χριστιανό τον Σίμωνα τον μάγο. Βάπτισε επίσης τον εύνουχο αξιωματικό της βασίλισσας Κανδάκης της Αιθιοπίας. Μετά κήρυξε σε δυο πόλεις, την Άζωτον και την Τράλλη, η οποία βρισκόταν στη Μικρά Ασία. Βάπτισε πολλούς χριστιανούς και, αφού έχτισε ναό, τελείωσε τον επίγειο βίο του εν ειρήνη. Η μνήμη του τιμάται 11 Οκτωβρίου.
- Για τον διάκονο Νικόλαο, προσήλυτο Αντιοχέα, οι πληροφορίες μας είναι πενιχρές. Μερικοί ιεροί συγγραφείς τον συνδέουν με την αίρεση των Νικολαϊτών, που αναφέρεται στην Αποκάλυψη. Ο Κλήμης όμως ο Αλεξανδρεύς, υποστηρίζει, ότι δεν έχει σχέση με την αίρεση των Νικολαϊτών. Οι Νικολαΐτες ονομάζονταν και Βαλααμίτες, επειδή το όνομα Βαλαάμ αποδόθηκε Νικόλαος στα ελληνικά (Παναγιώτης Χρήστου κ.ά.). Δεν είναι γνωστή σε εμάς η ημέρα της εορτής του.
Οι «αγάπες» δεν ήταν μόνον οι τόποι, στους οποίους συμπροσεύχονταν και συνέτρωγαν όλοι οι αδελφοί, είτε πατρίκιοι είτε χειρώνακτες. Ήταν ακόμη τόποι φιλανθρωπίας, όπου γίνονταν εισφορές και μοιράζονταν βοηθήματα. Εκεί έφερναν κάθε Κυριακή, ο καθένας ό,τι μπορούσε. Εκεί πρόσφερε ο πλούσιος τα χρυσαφικά του και η χήρα το δίλεπτο, πάντοτε εθελοντικά. Πρόσφεραν δε και σε χρήμα και σε είδος. Τα παρέδιδαν στον προεστώτα, εκείνος τα κατέθετε στο κοινό ταμείο και στο τέλος της θείας λατρείας, μαζί με τους διακόνους κανόνιζε ποιος θα έπαιρνε βοήθημα και πόσο. Στους ασθενείς, το έστελλαν στο σπίτι με τους διακόνους και τις διακόνισσες.
Μια λειτουργική πράξη, η αρτοκλασία, έχει τις ρίζες της στις Αγάπες. Αρτοκλασία γίνεται όταν γιορτάζει ένας ναός. Ο ιερέας ευλογεί τους άρτους (ψωμιά), που φέρνουν ως δώρο στην Εκκλησία οι γιορτάρηδες, δηλαδή οι πιστοί που γιορτάζουν κάποιον Άγιο. Έπειτα, οι άρτοι μοιράζονται στους πιστούς, κάτι που φανερώνει ακόμη περισσότερο τη σχέση της αρτοκλασίας με τις Αγάπες των πρώτων χριστιανών, όπου προσφερόταν από κοινού σε όλους η ίδια τροφή.
Οι Κατακόμβες της Ρώμης είναι αρχαίες κατακόμβες, δηλαδή υπόγειοι τόποι ταφής, κάτω από τη Ρώμη. Υπάρχουν τουλάχιστον σαράντα από αυτές και μερικές ανακαλύφθηκαν μόλις τις τελευταίες δεκαετίες.
Οι Κατακόμβες της Μήλου είναι αρχαίο υπόγειο νεκροταφείο στη Μήλο, στις Κυκλάδες, το οποίο χρονολογείται από τους πρωτοχριστιανικούς χρόνους. Βρίσκονται κοντά στην Τρυπητή και τα ερείπια της αρχαίας Μήλου.
Στον Χριστιανισμό, η Πεντηκοστή θεωρείται η γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας. Την ημέρα αυτή έγινε η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, που επικάθησε με τη μορφή πύρινων γλωσσών πάνω από τα κεφάλια των Αποστόλων και τους φώτισε. Με το κήρυγμα του Πέτρου πίστεψαν και βαπτίστηκαν 3.000 άνθρωποι στο Χριστό. Έτσι, ιδρύθηκε η πρώτη χριστιανική εκκλησία στα Ιεροσόλυμα.
Η Πεντηκοστή γιορταζόταν από τα πρώτα χρόνια της Χριστιανοσύνης και την ημέρα αυτή τελούνταν οι βαπτίσεις των κατηχουμένων. Στις μέρες μας, αμέσως μετά τη Θεία Λειτουργία, τελείται στις εκκλησίες ο λεγόμενος «Εσπερινός της Γονυκλισίας», κατά τον οποίο ψάλλονται ύμνοι αφιερωμένοι στο Άγιο Πνεύμα, το τρίτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδας, ενώ την ίδια ώρα οι πιστοί προσεύχονται γονατιστοί.