ΣΥΓΓΕΝΙΚΕΣ  ΣΧΕΣΕΙΣ

Να χαρακτηρίσετε τη σύνδεση των παρακάτω προτάσεων (ασύνδετη, παρατακτική, υποτακτική), να βρείτε και να υπογραμμίσετε τους συνδέσμους όπου υπάρχουν και να βρείτε ποιες από αυτές είναι: αποτελεσματικές, τελικές, υποθετικές, χρονικές, αιτιολογικές.

• Κοίταζε το βουνό και έβλεπε τα σύννεφα πάνω από αυτό.
• Φοβήθηκε μήπως δεν έρθει τελικά.
• Ο ήλιος έλαμψε, φώτισε την πλάση όλη
• Τον παρακάλεσα να με φιλοξενήσει μόνο για το βράδυ.
• Προτίμησε να φύγει παρά να αναμετρηθεί μαζί του.
• Θα φύγουμε για το χωριό όταν φτιάξει ο καιρός.
• Η μητέρα μου το ξεκαθάρισε: θα διαβάσω ή θα πάω για δουλειά.
• Του είπαμε να φύγει και να μην ξανά ‘ρθει.
• Με βρήκε εκείνος πριν τον βρω εγώ.
• Εμείς περάσαμε τα μύρια όσα ενώ αυτός έκανε ηλιοθεραπεία.
• Τον πήγαμε στο γιατρό ώστε να είμαστε σίγουροι.
• Ακυρώσαμε την εκδρομή αφού αύριο θα βρέξει.

2.Στις παρακάτω περιόδους να υπογραμμίσεις τις δευτερεύουσες προτάσεις και να τις χαρακτηρίσεις ως προς το είδος τους.

• Άρχισε να μιλά καθένας για την οικογένειά του.
•  Τόσο πολύ στεναχωρήθηκε, ώστε ευχήθηκε να μην τον δει ξανά.
•  Άμα δεν είχε τι να κάνει, έπαιζε μόνος του.
• Δεν είναι βέβαιο αν θα λυθεί το πρόβλημα.
• Θύμωσε, γιατί κανείς δεν τον βοήθησε.
• Τακτοποίησαν το ζήτημα όπως νόμιζαν καλύτερα.
• Απαγορεύεται να κάνεις προσπέραση σε στροφή.
• Σαν είδε τη φωτιά να δυναμώνει, έτρεξε για βοήθεια στο χωριό.

ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ

Μερικά ρήματα κατά την κλίση κάποιων χρόνων έχουν τύπους όμοιους με αυτούς των αρχαίων ελληνικών, ακολουθούν λοιπόν την αρχαία κλίση και γι’ αυτό ονομάζονται λόγια. Πρόκειται κυρίως για σύνθετα ρήματα με α´ συνθετικό πρόθεση (ανά, από, εκ, εν, επί, παρά, συν κ.λπ.) και β´ συνθετικό ρήματα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, όπως τα άγω, βαίνω, δείκνυμι, λαμβάνω, τυγχάνω, ίσταμαι κ.ά.

Το επάγγελμα του Πυροσβέστη είναι δύσκολο, κοπιαστικό και απαιτητικό. Οι Πυροσβέστες εργάζονται κάτω από συνθήκες έντασης και άγχους και πολλές φορές ριψοκινδυνεύουν ακόμα και την ίδια τους τη ζωή. Οι συνθήκες εργασίας θεωρούνται επικίνδυνες και ανθυγιεινές, καθώς στους χώρους όπου επεμβαίνουν υπάρχουν δυνατές φλόγες, καπνοί, υψηλές θερμοκρασίες, αναθυμιάσεις χημικών, συντρίμμια κ.λπ., με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να τραυματιστούν, να πάθουν κάποιο έγκαυμα και γενικότερα να θέτουν σε κίνδυνο τη σωματική τους ακεραιότητα ή και τη ζωή τους.

Τα βασικά συνδετικά ρήματα είναι τα εξής: είμαι, υπάρχω, γίνομαι, βρίσκομαι, γεννιέμαι, πεθαίνω, ζω, αναγνωρίζομαι, ανακηρύσσομαι, φαίνομαι, μοιάζω, θεωρούμαι, νομίζομαι, αποδεικνύομαι, παρουσιάζομαι, μένω, κληρώνομαι, λέγομαι, χειροτονούμαι, εκλέγομαι, διορίζομαι.

ΣΥΣΚΕΥΕΣ

Τι είναι www;

Www είναι τα αρχικά από το World Wide Web και το συναντάμε σε όλες τις ιστοσελίδες.

Το www για να το πούμε πολύ απλά, είναι μία εφαρμογή διαδικτύου που περιλαμβάνει μέσα του όλο το περιεχόμενο του internet.

Όλες οι ιστοσελίδες είναι μέσα σε αυτό και όταν τις καλούμε για να δούμε το περιεχόμενό τους, τις καλούμε μέσω αυτού.

Είναι το λεγόμενο web και είναι βασισμένο στις εξής τεχνολογίες:

• http (το καλούμε με αυτό το πρωτόκολλο)

• html (το περιεχόμενο που μας επιστρέφει)

• browser – φυλλομετρητής (το εργαλείο για να έχουμε πρόσβαση σε αυτό)

• servers (ο σταθμός αποθήκευσης των ιστοσελίδων και επεξεργασίας των δεδομένων πριν έρθουν στον browser μας)

ΙΜΕΑΚΙΑ

FAMILY.GO

Τελικές  λέγονται οι εξαρτημένες  προτάσεις που φανερώνουν το σκοπό μιας ενέργειας

Παράδειγμα
Έφυγε αμέσως για να προλάβει το λεωφορείο.

Οι τελικές προτάσεις εισάγονται με τους συνδέσμους:
για να, να, για να μη, να μη, μη

Οι τελικές προτάσεις χωρίζονται με κόμμα από τις προτάσεις που προσδιορίζουν, εκτός και αν αρχίζουν με το να.

Υπάρχουν προτάσεις που αρχίζουν με το “να” και δεν είναι τελικές αλλά βουλητικές.

Για να καταλάβουμε αν μια πρόταση που αρχίζει με το “να” είναι τελική ή όχι, δοκιμάζουμε στη θέση του “να” αν μπορούμε να βάλουμε το “για να”.

Παράδειγμα
Βγήκε έξω να πάρει αέρα. – Βγήκε έξω για να πάρει αέρα.(τελική)
Θέλω να φάω κάτι. (βουλητική)

Ο «Σιδερομάσας» δεν είναι ένα συγκεκριμένο μηχάνημα. Eννοούνται τα μηχανήματα που υπάρχουν σε κάθε είδους βιομηχανίες. Όπως εκείνα τα μηχανήματα έτσι κι ο Σιδερομάσας λειτουργεί χάρη σε κάποια καύσιμη ύλη όπως είναι το πετρέλαιο, η βενζίνη ή διάφορα είδη άνθρακα, π.χ. κοκ. Τα προϊόντα που παράγονται είναι πολλά και ποικίλα, π.χ.κονσέρβες, τσίχλες, νάιλον κλωστές, φουσκωτές βάρκες, λεκάνες κ.ά. , με λίγα λόγια παράγει τα πάντα , ό,τι θέλουν οι καταναλωτές.

Το «Εδώ Λιλιπούπολη» ήταν μια παιδική ραδιοφωνική σειρά που ξεκίνησε το 1976 και διήρκεσε μέχρι το 1980. Η σειρά ακουγόταν στο Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, το οποίο ήταν την περίοδο εκείνη υπό τη διεύθυνση του Μάνου Χατζιδάκι. Η εκπομπή θεωρείται στις μέρες μας «θρυλική», τόσο για την πρωτοτυπία και την ποιότητά της, όσο και για την επίδραση της στη γενικότερη περίοδο.
Η εκπομπή, η οποία ήταν καθημερινή, ήταν μουσικά επενδυμένη με τραγούδια ευρηματικότατων στίχων. Η Μαριανίνα Κριεζή ήταν η στιχουργός των τραγουδιών και το τραγούδι του μαθήματος μας μπορείς να το ακούσεις παραπάνω βίντεο.

Το 1975 ο Μάνος Χατζιδάκις ανέλαβε τη διεύθυνση του Τρίτου Προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Ανάμεσα στα σχέδιά του ήταν η δημιουργία μιας παιδικής εκπομπής, τη δημιουργία της οποίας ανέθεσε στην Ρεγγίνα Καπετανάκη.Η τελευταία, με τη βοήθεια της παιδοψυχολόγου Ελένης Βλάχου, κατασκεύασαν ένα αρχικό πλάνο του κόσμου της Λιλιπούπολης, τον οποίο οργάνωσαν και παρουσίασαν στον Χατζιδάκι. Ο Χατζιδάκις ενθουσιάστηκε με την ιδέα  και έδωσε την άδεια και την προστασία του στη νέα σειρά. Η εκπομπή, η οποία ήταν καθημερινή αλλά με συχνές επαναλήψεις επεισοδίων, ήταν μουσικά επενδυμένη με τραγούδια ευρηματικότατων στίχων. Η Μαριανίνα Κριεζή ήταν η στιχουργός των τραγουδιών σε μουσικές που έγραφαν οι νέοι τότε συνθέτες Δημήτρης Μαραγκόπουλος, Λένα Πλάτωνος, Νίκος Κυπουργός και Νίκος Χριστοδούλου. Τα τραγούδησαν, μεταξύ άλλων, οι Σπύρος Σακκάς, Σαβίνα Γιαννάτου, Αντώνης Κοντογεωργίου, Μαριέλλη Σφακιανάκη, Νένα Βενετσάνου, η Λένα Πλάτωνος και ηθοποιοί. Η αμερικάνικη εκπαιδευτική σειρά Sesame Street αποτέλεσε σημείο αναφοράς της Ρεγγίνας Καπετανάκη στην αρχική ιδέα για την εκπομπή.

Μικρά και μεγάλα παιδιά λάτρεψαν τον κόσμο της Λιλιπούπολης και τα καμώματα των κατοίκων της. Η Λιλιπούπολη ήταν μια “παιδική” (όχι όμως παιδιάστικη) εκπομπή, καμωμένη “για παιδιά και έξυπνους μεγάλους”, η οποία λατρεύτηκε, αλλά και πολεμήθηκε από συντηρητικούς κύκλους, ίσως επειδή ασκούσε κριτική χωρίς διακρίσεις σε πρόσωπα και θεσμούς.

ΕΝΟΤΗΤΑ  7η

ΠΑΡΑΓΩΓΗ  ΜΑΣΤΙΧΑΣ

Η  ζωή  έξω  από  την  πόλη

Ήθη, έθιμα και παραδόσεις του ελληνικού λαού

Ένας πολύ σημαντικός τομέας της πολιτισμικής μας κληρονομιάς είναι τα ήθη, τα έθιμα και οι παραδόσεις του λαού μας. Οι λέξεις αυτές συνδέονται στενά μεταξύ τους και συμπληρώνουν η μια την άλλη. Τα ήθη είναι οι αντιλήψεις, «οι άγραφοι νόμοι» κάθε κοινωνίας, ενώ τα έθιμα είναι οι πράξεις με τις οποίες εκφράζονται οι αντιλήψεις αυτές. Όταν τα έθιμα επαναλαμβάνονται σταθερά από γενιά σε γενιά, δημιουργούνται οι παραδόσεις.

ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ:

Τα Μπουλούκια στην Καλαμάτα , οι Μωμόγεροι, οι Μακαρούνες, η ημέρα της Μπάμπως, τα Χελιδονίσματα, τα Ξεροτήγανα, το Τάισμα της Βρύσης, οι Καβαλάρηδες στη Σιάτιστα, το Νυφικό Κρεβάτι, οι Λαζαρίνες, ο Τρύφωνας, η Γουρουνοχαρά, οι Αρκουδιάρηδες, το έθιμο “Συγχώριο” , έθιμα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου, της Αγίας Βαρβάρας, του Αγίου Φανουρίου, το  Πανηγυράκι στην Αράχωβα, Το κουρμπάνι του Αγίου Αθανάσιου στη Δαδιά, η Περπερούνα, οι Γενίτσαροι και οι Μπούλες, το έθιμο της Τζαμάλας.

ΟΙ ΦΩΤΙΕΣ ΤΟΥ Αϊ ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΙ Ο ΚΛΗΔΟΝΑΣ..

Στις 23 Ιουνίου, το βράδυ στα τρίστρατα των δρόμων, σε κάθε γειτονιά ανάβουν φωτιές, οι γνωστές φωτιές του Αϊ – Γιάννη.

Συναγωνίζονται μάλιστα για το ποια γειτονιά θα παρουσιάσει την καλύτερη και μεγαλύτερη φωτιά, φροντίζοντας για αυτό από πριν, ώστε να υπάρχουν συγκεντρωμένα ξύλα και κληματσίδες. Η φωτιά εξαγνίζει και διώχνει το κακό και χαράσσει με την πύρινη φλόγα της μια καινούρια αρχή. Συνδυάζεται βέβαια και με την ελληνική αρχοντιά, αφού οι νέοι πηδώντας τη φωτιά προβάλλουν την παλικαριά τους.

Οι φωτιές τ’ Αϊ – Γιάννη ονομάζονται κατά τόπους αναφωτάριες, λαμπράτσες, φουνταριές και μπουμπούνες. Πρώτα τις πηδούν φυσικά οι πιο τολμηροί μέχρι να κατακαθίσει η φλόγα και ακολουθούν οι υπόλοιποι. Μέσα στη φωτιά ρίχνουν παλαιά σύνεργα της αγροτικής ζωής αλλά και Μαγιάτικα στεφάνια, που ήταν κρεμασμένα στις πόρτες των σπιτιών από το Μάη.

Κάποιοι κρατούν μια πέτρα και την ώρα που πηδούν πάνω από τη φωτιά, την πετούν πίσω, πάνω από το κεφάλι τους λέγοντας: «ας φύγουν όλα τα κακά» ή «σίδερο η μέση μου, πέτρα το κεφάλι μου». Πηδούσαν τη φωτιά τρεις φορές, μια που ο αριθμός τρία είναι συμβολικός και άμεσα συνδεδεμένος με την παράδοση και τη θρησκεία μας.

Ο  ΚΛΗΔΟΝΑΣ

Σε όλους τους ανθρώπους είναι κοινή η επιθυμία να ξέρουν τι μπορεί να τους συμβεί στο μέλλον. Οι άνθρωποι ακόμη σήμερα εξακολουθούν να πιστεύουν στην αστρολογία και τα ωροσκόπια, στους μάντηδες και τους προφήτες. Οι αρχαίοι λαοί δεν έκαναν τίποτε στη ζωή τους αν δεν συμβουλεύονταν πρώτα τους ιερείς, τους μάντεις και τα μαντεία.

Ο λαός μας σήμερα πιστεύει πως ο Αϊ – Γιάννης φέρνει τύχες. Ο άγιος φανερώνει το ριζικό του ανθρώπου και για αυτό τον είπαν Ριζικάρη και Κλήδονα. Ο κλήδονας είναι ένα πανάρχαιο λατρευτικό έθιμο, ένα είδος μαντείας με ομαδικό και ψυχαγωγικό χαρακτήρα, που τελείται στις 24 Ιουνίου, προς τιμήν του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, ημέρα που η εκκλησία μας γιορτάζει τη γέννηση του αγίου.

Η λέξη κλήδονας είναι ίδια με την αρχαία λέξη «κλήδονα», τη φωνή δηλαδή που τυχόν άκουγε ξαφνικά κάποιος και φανταζόταν πως οι θεοί του έστελναν κάποιο μήνυμα – μάντευμα που προσπαθούσε να το εξηγήσει.

Έτσι ο σημερινός Κλήδονας είναι καθαρά κληρομαντεία.

Το έθιμο

Την παραμονή του Αϊ-Γιαννιού, οι ανύπανδρες κοπέλες μαζεύονται σε ένα από τα σπίτια του χωριού, όπου αναθέτουν σε κάποιο μέλος της συντροφιάς, συνήθως σε μια ‘Μαρία’ (στη Θράκη ο ρόλος αυτός δίνεται στην ονομαζόμενη ‘Καλλινίτσα’), της οποίας και οι δύο γονείς είναι εν ζωή, να φέρει από το πηγάδι ή την πηγή το ‘αμίλητο νερό’.

Η ονομασία αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι η εν λόγω κοπέλα και η συνοδεία της πρέπει να ολοκληρώσουν την αποστολή αυτή, τηρώντας απόλυτη σιωπή. Στα νησιά, το αμίλητο νερό είναι συχνά θαλάσσιο, οπότε και πρέπει να συλλεχθεί από σαράντα κύματα.

Επιστρέφοντας στο σπίτι όπου τελείται ο κλήδονας, το νερό αδειάζεται σε πήλινο -ως επί το πλείστον- δοχείο, στο οποίο η κάθε κοπέλα ρίχνει ένα αντικείμενο, το λεγόμενο ριζικάρι. Συνήθως, πρόκειται για κάποιο προσωπικό αντικείμενο, συχνά μάλιστα πολύτιμο.

Στη συνέχεια, το δοχείο σκεπάζεται με κόκκινο ύφασμα, το οποίο δένεται γερά με ένα κορδόνι (‘κλειδώνεται’, παρετυμολογία του κλήδονα που εξηγεί το γεγονός ότι σε μερικά μέρη της Ελλάδας τοποθετείται λουκέτο στο κορδόνι) και τοποθετείται σε ταράτσα ή άλλο ανοιχτό χώρο. Εκεί παραμένει όλη τη νύχτα υπό το φως των άστρων, για να ‘ξαστριστεί’. Οι κοπέλες επιστρέφουν ύστερα στα σπίτια τους.

Λέγεται ότι τη νύχτα αυτή θα δουν στα όνειρά τους το μελλοντικό τους σύζυγο.

Ανήμερα του Αϊ-Γιαννού, αλλά πριν βγει ο ήλιος -ώστε να μην εξουδετερωθεί η μαγική επιρροή των άστρων-, η υδροφόρος νεαρή της προηγουμένης φέρνει μέσα στο σπίτι το αγγείο. Το μεσημέρι, ή το απόγευμα, συναθροίζονται πάλι οι ανύπανδρες κοπέλες. Αυτήν τη φορά όμως στην ομήγυρη μπορούν να συμμετέχουν και παντρεμένες γυναίκες, συγγενείς και γείτονες και των δύο φύλων, καλεσμένοι για να παίξουν το ρόλο μαρτύρων της μαντικής διαδικασίας.

Καθισμένη στο κέντρο της συντροφιάς, η ‘Μαρία’ ανασύρει ένα ένα από το αγγείο τα αντικείμενα, που αντιστοιχούν στο ‘ριζικό’ κάθε κοπέλας, απαγγέλοντας ταυτόχρονα δίστιχα, είτε όπως τα θυμάται, είτε από συλλογή τραγουδιών ή ακόμη από ημεροδείκτες. Το δίστιχο που αντιστοιχεί στο αντικείμενο της κάθε κοπέλας θεωρείται ότι προμηνύει το μέλλον της και σχολιάζεται από τους υπόλοιπους, που προτείνουν τη δική τους ερμηνεία σε σχέση με την ενδιαφερόμενη.

Προς το σούρουπο, όταν τελειώσει η μαντική διαδικασία, η κάθε κοπέλα γεμίζει το στόμα της με μια γουλιά αμίλητο νερό και στέκεται μπροστά σε ανοιχτό παράθυρο, έως ότου ακούσει το πρώτο ανδρικό όνομα. Αυτό πιστεύεται ότι θα είναι και το όνομα του άνδρα που θα παντρευτεί.
Σε μερικές περιοχές, όπως στις Σέρρες, το κρίσιμο άκουσμα του ονόματος θα γίνει κατά τη διαδρομή της επιστροφής στο πατρικό της.

Εξάλλου, στη Βοιωτία συνηθιζόταν ανήμερα του Αϊ-Γιαννιού τα κορίτσια να κοιτάζουν βιαστικά κατάματα το φως του ήλιου και μέσα στη θαμπάδα των ματιών τους διέκριναν τη μορφή του μελλοντικού γαμπρού,
όπως αναφέρει ο λαογράφος Δημήτρης Σ. Λουκάτος. 

Μερικά στιχάκια που ακούγονταν:

Πρώτης της καλότυχης,Καλά θα πάνε ούλα
Γαμπρός πάει γυρεύοντας Λεβέντης με σακούλα.

Καρδιά μου ήσουν λεύτερη , Ποιος σου ʽπε να ʽγαπήσεις
Εκεί που ʽσουν βασίλισσα, Σκλάβα να καταντήσεις.

Ούλοι στραβή σε λένε πια, Μα εσύ αλληθωρίζεις
Το βόδι απʼ το γάιδαρο, Δεν το ξεχωρίζεις.

Κάθε λεπτό στον ύπνο μου, Σε σκέφτομαι μικρή μου
Και έτσι μου κάνεις όμορφη ,Την ψεύτικη ζωή μου.

Σα φουρτουνιάσει η θάλασσα,Και βγούνε τα χταπόδια
Τότε και εσύ θα παντρευτείς Με τα στραβά σου πόδια.

Η μάνα σου έχει κεφαλή Παλιά και σκουριασμένη
Μην την ακούς γιατί θα βγεις Μεσʼ στη ζωή χαμένη.

Σʼ άλλη καμιά δε μοιάζουνε Τα μάτια τα δικά σου
Και θέλω να τʼ αρνηθώ Μα με τραβούν κοντά σου.

Σα μάθει ο σκύλος γράμματα Κι η γάτα να διαβάζει
Τότε και συ θα παντρευτείς Να κάνει ο κόσμος χάζι.

Απλές και επαυξημένες προτάσεις

---

• Για να μετατρέψουμε μια ονοματική φράση σε ρηματική μετατρέπουμε ένα ουσιαστικό σε ρήμα.
• Για να μετατρέψουμε μια ρηματική φράση σε ονοματική μετατρέπουμε ένα ρήμα σε ουσιαστικό.

Πώς κλίνονται τα επίθετα σε  -ής, -ής, -ές

ΕΝΟΤΗΤΑ 6η

Η ζωή  σε  άλλους   τόπους

ΑΙΟΛΙΚΗ  ΓΗ

Η “Αιολική γη” του Ηλία Βενέζη δεν είναι ένα απλό μυθιστόρημα: Είναι η ιστορία του ξεριζωμού των Ελλήνων από τις πατρίδες τους στην Μ. Ασία, μετά την Μικρασιατική καταστροφή, μέσα από τα μάτια του συγγραφέα όταν εκείνος ήταν παιδί.  Είναι οι ίδιες οι εμπειρίες του συγγραφέα, οι εμπειρίες ενός μικρού παιδιού.

Το βιβλίο μάς περιγράφει την βίαια αλλαγή στην ζωή του μικρού Πέτρου ο οποίος, από τα Κιμιντένια (βουνά της Μ. Ασίας) που ζει ειρηνικά μαζί με την οικογένειά του, βρίσκεται πρόσφυγας, διωγμένος από τον τόπο του, και προσπαθεί να στεριώσει σε καινούριο τόπο.

Η περιγραφή σχετίζεται γενικά με το χώρο, γι΄αυτό, όταν περιγράφουμε κάτι, συνηθίζουμε να χρησιμοποιούμε λέξεις ή φράσεις που φανερώνουν τόπο – το πού βρίσκεται αυτό στο οποίο αναφερόμαστε. Χρησιμοποιούμε δηλαδή τοπικούς προσδιορισμούς όπως:

ΑΥΤΟΧΘΟΝΕΣ   ΛΑΟΙ

Αυτόχθονες λαοί και φυλές υπάρχουν σε διάφορα μέρη της Γης.
Στην Αμερική οι Ινδιάνοι (Απάτσι, Σιού, Τσερόκι  κ.α.), Μάγια.
Στην Ασία οι Μογγόλοι και οι Βεδουίνοι.
Στις βόρειες πολικές περιοχές οι Εσκιμώοι, οι Λάπωνες και οι Σαάμι.
Στην Ωκεανία οι Αβοριγίνες στην Αυστραλία, οι Παπούα στη Νέα Γουινέα και οι Μαορί στη Νέα Ζηλανδία.
Στην Αφρική οι Μασάι, οι Μπαντού, οι Πυγμαίοι, οι Βερβερίνοι, οι Τουαρέγκ, οι Βουσμάνοι

Ινουίτ είναι το όνομα των Εσκιμώων της Αλάσκας, της Γροιλανδίας και του Καναδά.

ΒΙΒΛΙΟ  ΜΑΘΗΤΗ

Λίμερικ ονομάζεται ένα είδος ποίησης, που αποτελείται από μια χιουμοριστική στροφή πέντε στίχων και έχει ομοιοκαταληξία που ακολουθεί τον κανόνα αα-ββ-α, δηλαδή ο 1ος στίχος ομοιοκαταληκτεί με τον 2ο και τον 5ο στίχο και ο 3ος με τον 4ο.
Είναι ποιήματα σύντομα, σατιρικά ή απλώς κωμικά, α-νοηματικά/ά-λογα.
Τα λίμερικ πρωτοδημοσιεύτηκαν στην Αγγλία , με ρίζες από παραδοσιακές, λαϊκές ποιητικές φόρμες στα 1719. Αναγνωρίστηκαν ως δόκιμο ποιητικό είδος το 1846, με το έργο του Εδουάρδου Ληρ: «Το βιβλίο των ανοησιών» (The book of nonsense). Το έργο αυτό πρόσφερε στην Ποίηση μια ανάλαφρη, παιχνιδιάρικη διάσταση και μια πρωτόγνωρη ελευθερία.

Τον Λιρ τον μιμήθηκαν μεγάλοι συγγραφείς, όπως ο Σουίνμπερν, ο Τένυσον, ο Κίπλινγκ, αλλά μάλλον δεν μπόρεσαν να τον φτάσουν.
Στην Ελλάδα, πρώτος που αποπειράθηκε να γράψει λίμερικ είναι ο Γιώργος Σεφέρης. Μάλιστα, πήγε να αποδώσει τον όρο στα ελληνικά με τη λέξη «ληρολόγημα», συνδυάζοντας το όνομα του Λιρ με τη λέξη «λήρος», που σημαίνει τρελή κουβέντα, ασυνάρτητα λόγια. Το 1975 εξέδωσε μια συλλογή από λίμερικ, με τον τίτλο «Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά».

Το λίμερικ (limerick) είναι ένα πεντάστιχο σατιρικό ποίημα.
Σύμφωνα με τον Gianni Rodari (1994), είναι ένα είδος του «παράλογου» συστηματοποιημένο και κωδικοποιημένο και εγγλέζικο.
Ο Γιώργος Σεφέρης, ο πρώτος στην Ελλάδα που αποπειράθηκε να γράψει λίμερικ, πρότεινε δύο ονόματα γι’ αυτό:

• λιμερίκι (ηχητική παραφθορά του λίμερικ),
• ληρολόγημα (νεολογισμός με βάση το επίθετο του Edward Lear, Άγγλου λογοτέχνη, που έγινε γνωστός για τα λίμερικ που έγραψε).

ΕΝΟΤΗΤΑ   4 η

Οι υποθετικές προτάσεις, ο υποθετικός λόγος, δηλαδή, αποτελούνται από δύο μέρη: την υπόθεση και την απόδοση.

Η υπόθεση είναι η πρόταση με το “αν” ή με το “άμα”.
Η απόδοση είναι το άλλο μέρος του υποθετικού λόγου, η κύρια πρόταση.

Δηλ. “Αν την ξαναδώ”: υπόθεση
“θα της πω ότι έχει ωραία μάτια”: απόδοση

Αντώνυμα ή αντίθετα επίθετα ονομάζονται δύο επίθετα που έχουν ακριβώς την αντίθετη σημασία:
π.χ. καθαρός – βρόμικος
φιλικός – εχθρικός
νόστιμος – άνοστος

Διαφήμιση είναι η τεχνική που χρησιμοποιούμε για να προβάλουμε ένα προϊόν στο ευρύ κοινό, με στόχο να πειστεί για να την αξία του ή τη χρησιμότητά του και να το αγοράσει.

Προστακτική σύνθετων ρημάτων

Η προστακτική των συνθέτων ρημάτων δεν παίρνει  αύξηση. Γράφουμε και λέμε:

ανάλαβε και όχι ανέλαβε, επίλεξε και όχι επέλεξε

επίβαλε και όχι επέβαλε, υπόγραψε και όχι υπέγραψε

παράγγειλε και όχι παρήγγειλε, αντίγραψε και όχι αντέγραψε

Θέλει προσοχή όταν σχηματίζουμε την προστακτική των σύνθετων ρημάτων. Ενώ τα σύνθετα ρήματα μπορεί να παίρνουν εσωτερική αύξηση όταν σχηματίζουν τον παρατατικό και τον αόριστο της οριστικής δεν παίρνουν αύξηση στην προστακτική.

Αποτελεσματικές ή συμπερασματικές προτάσεις

Αποτελεσματικές/συμπερασματικές προτάσεις

Οι αποτελεσματικές ή συμπερασματικές προτάσεις είναι δευτερεύουσες εξαρτημένες προτάσεις που φανερώνουν το αποτέλεσμα μιας πράξης.

Οι αποτελεσματικές/συμπερασματικές προτάσεις αρχίζουν:

α.  με αποτελεσματικούς συνδέσμους: ώστε και που.

      π.χ. Έκανε τόσο κρύο που φορούσαμε μπουφάν και μέσα στο σπίτι.

             Ήταν αρκετά ευγενικός ώστε να μου δώσει τη θέση του.

β.  με φράσεις που χρησιμοποιούνται ως αποτελεσματικοί σύνδεσμοι (με αποτέλεσμα να):

      π.χ. Κάνω πολλές δουλειές ταυτόχρονα, με αποτέλεσμα να μην μπορώ να αποδώσω σε καμία.

Η άρνηση στις αποτελεσματικές/συμπερασματικές προτάσεις είναι δε(ν) ή μη(ν).

Οι φάλαινες έχουν γυμνό δέρμα και είναι εφοδιασμένες με ένα παχύ στρώμα (έως 50 εκατοστά) λίπους, που τους εξασφαλίζει καλή θερμομόνωση. Κολυμπούν κτυπώντας πάνω κάτω με δύναμη την ουρά τους. Τα μπροστινά τους άκρα έχουν μετασχηματισθεί σε πλατιά πτερύγια για την  ισορροπία κατά την κολύμβηση, ενώ τα πίσω λείπουν εντελώς. Ορισμένες φάλαινες έχουν ένα μικρό πτερύγιο στη ράχη.
Έχουν μεγάλο στόμα χωρίς δόντια, τα οποία στην επάνω σιαγόνα έχουν αντικατασταθεί από κεράτινα ελάσματα (έως 400 σε κάθε πλευρά της σιαγόνας), τις «μπαλένες», που, τοποθετημένες η μια πίσω από την άλλη σε δύο σειρές (μια σε κάθε πλευρά της σιαγόνας), λειτουργούν ως φίλτρο για να μαζεύουν την τροφή από το νερό. Οι «μπαλαίνες» σχήματος συνήθως τριγωνικού φθάνουν  σε ορισμένα είδη σε μήκος 3 μέτρων. Οι σιαγόνες τους είναι τεράστιες σε σχέση με το κεφάλι τους, ενώ η γλώσσα τους είναι προσκολλημένη στο στόμα .

Οι φάλαινες καταδύονται για να βρουν τροφή ή για την αποφυγή των κυνηγών τους (φαλαινοθήρες). Μπορούν και καταδύονται σε μεγάλα βάθη, έως 400 μέτρα, και να παραμείνουν μέσα στο νερό έως και μισή ώρα χωρίς να αναπνέουν. Κατά την ανάδυσή τους βγάζουν τον αέρα από τους πνεύμονες τους, που εξέρχεται ορμητικά σαν σιντριβάνι από τα ρουθούνια τους, τα οποία ονομάζονται φυσητήρες, και τα οποία είναι τοποθετημένα στην κορυφή του κεφαλιού. Λόγω του φυσητήρα εντοπίζονται πολύ εύκολα από τους φαλαινοθήρες.

https://www.slideshare.net/slideshow/h-b934/262250617

Ευγένιος Τριβιζάς

Ο Ευγένιος Τριβιζάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1946. Σπούδασε νομικά και οικονομικά και είναι καθηγητής εγκληματολογίας στην Αγγλία. Διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Reading, όπου διατελεί Ομότιμος Καθηγητής, και σε άλλα πανεπιστήμια. Είναι γνωστός ως συγγραφέας βιβλίων για παιδιά από τεσσάρων χρονών και πάνω. Όλα του τα έργα τα χαρακτηρίζει πρωτοτυπία και μεγάλη φαντασία..

Με τη λογοτεχνία ο Ευγένιος Τριβιζάς έχει ασχοληθεί από τα παιδικά του χρόνια. Έχει γράψει πάνω από 100 βιβλία για παιδιά.  Βιβλία του Ευγένιου Τριβιζά έχουν μεταδοθεί από το BBC, έχουν περιληφθεί στα αναγνωστικά ελληνικών και αμερικανικών σχολείων και έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά γερμανικά, ισπανικά, ολλανδικά, σουηδικά, ιαπωνικά και πολλές άλλες γλώσσες.

Ο Ευγένιος Τριβιζάς έχει βραβευθεί από τους οργανισμούς:

Ακαδημία Αθηνών
Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών
Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου
Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά

Μεταξύ των άλλων έχει  πάρει και το βραβείο ,

 Ελληνικό Κρατικό Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας

ΕΝΟΤΗΤΑ  2

Μόλις 8 χιλιόμετρα από τη σύγχρονη Καστοριά, στις όμορφες όχθες της ομώνυμης λίμνης, στέκεται ένα «χωριό» χρονολογούμενο στο 5620 π.Χ.

Το Δισπηλιό ανακαλύφθηκε τυχαία το 1932, αρχίσαμε δε να το ερευνούμε συστηματικά 60 χρόνια αργότερα.

Εδώ, δηλαδή, βρισκόμαστε στις εκτάσεις της προϊστορίας, με την απώτατη χρονολόγηση των σχετικών ευρημάτων να πιστοποιεί ότι οι όχθες της λίμνης της Καστοριάς πρωτοκατοικήθηκαν γύρω στο 7000 π.Χ., από ανθρώπους που πολιτισμικά βρίσκονταν στη Νεολιθική Εποχή.

Ο λιμναίος οικισμός, βέβαια, είναι νεότερος. Φαίνεται ότι δημιουργήθηκε γύρω στο 5620 π.Χ. και ότι άντεξε μέχρι και τα μέσα της 4ης χιλιετίας π.Χ., φιλοξενώντας μεγάλο πληθυσμό ανθρώπων. Στις ανασκαφές, λοιπόν, «καθρεφτίστηκε» ένας τρόπος ζωής βασισμένος στη μόνιμη εγκατάσταση, στην κτηνοτροφία και στο ψάρεμα, με τα σπίτια να έχουν μορφή καλύβας και να έχουν φτιαχτεί από φθαρτά υλικά. Μαζί βρέθηκαν και διάφορα αντικείμενα (πήλινα κύπελλα, εργαλεία από πυριτόλιθο, υπολείμματα από πιρόγες κ.ά.), τα οποία μας επέτρεψαν να φανταστούμε πώς μπορεί να ήταν η καθημερινότητα αυτών των μακρινών μας προγόνων.

Όταν γράφουμε μια αγγελία :

• ξεχωρίζουμε και αναφέρουμε τις πιο σημαντικές πληροφορίες που πρέπει να περιέχει

• χρησιμοποιούμε ελλειπτικές προτάσεις

• χρησιμοποιούμε αριθμητικά, συντομογραφίες και αρκτικόλεξα

Μια μικρή αγγελία πρέπει απαραίτητα να περιλαμβάνει τις εξής πληροφορίες.

• Θέμα της μικρής αγγελίας (Πωλείται ή Ενοικιάζεται ή Ζητείται κ.ά.)

• Περιγραφή

• Στοιχεία επικοινωνίας (το όνομά μας, τηλέφωνα επικοινωνίας, ώρες επικοινωνίας).

Ο λόγος στις μικρές αγγελίες είναι ελλειπτικός, δηλαδή παραλείπονται στοιχεία της πρότασης που είναι εύκολο να εννοηθούν. Επίσης, για εξοικονόμηση χώρου χρησιμοποιούνται πολλές συντομογραφίες.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ : ΚΑΛΛΙΘΕΑ διαμέρισμα 58 τ.μ., 4ου ορόφου, 1 υπνοδωμάτιο, κατασκευή 1970, WC , κεντρική θέρμανση, κλιματισμός, ιδανικό για φοιτητές, ανακαινισμένο, τιμή 250€.

ΟΙ ΠΑΡΑΞΕΝΙΕΣ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΩΝ

https://www.slideshare.net/slideshow/ss-81934543/81934543

Το  σπίτι του ποιητή Κων/νου  Καβάφη σήμερα λειτουργεί ως Μουσείο.

Η Οικία – Μουσείο Καβάφη, όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Αλεξανδρινός ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης (1863 – 1933), βρίσκεται στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, στον αριθ. 4 της οδού Κ. Καβάφη, όπως μετονομάστηκε πρόσφατα προς τιμήν του ποιητή η πρώην οδός Σαρμ ελ-Σεϊχ (Charm el-Sheik). Απέναντι από το σπίτι του Καβάφη ήταν το ελληνικό νοσοκομείο και στην άλλη γωνία το ελληνορθόδοξο πατριαρχείο του Αγίου Σάββα.

Το σπίτι του Καβάφη στην πολυκατοικία της οδού Λέψιους ήταν ένα διαμέρισμα με μπαλκόνι στο δεύτερο πάτωμα του κτιρίου, που κάποτε πρέπει να είχε όψη επιβλητική. Από τις πέντε μέχρι τις οκτώ τα βράδια, ο Καβάφης δεχόταν στο κόκκινο σαλόνι του σπιτιού τους φίλους του κι ανάμεσά τους πολλούς επισκέπτες από την Ελλάδα. Στο διαμέρισμα υπήρχαν αντικείμενα που ανήκαν στην οικογένεια του ποιητή: παλιά ξυλόγλυπτα, βελούδινες πολυθρόνες, τραπεζάκια με ψηφιδωτό φίλντισι, μεταξωτά μαξιλάρια και πορσελάνινες λάμπες πάνω σε μαρμάρινα τραπέζια. Παντού στους τοίχους υπήρχαν οικογενειακά πορτρέτα.

Ο Καβάφης πέθανε στο σπίτι αυτό στις 2 η ώρα το πρωί της 29ης Απριλίου 1933, ημέρα των γενεθλίων του, σε ηλικία 70 χρονών. Η κηδεία του έγινε το απόγευμα της ίδιας ημέρας από τη γειτονική εκκλησία του Αγίου Σάββα και ενταφιάστηκε στον οικογενειακό τάφο του ελληνικού νεκροταφείου.

Μαθαίνω για τον Καβάφη:

ΤΟ  ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ

 Τι μας φανερώνει η πρώτη στροφή του ποιήματος;
Στην πρώτη στροφή ο ποιητής μας αποκαλύπτει την επιθυμία του να
χτίσει ένα σπιτάκι στη μοναξιά και στη σιωπή.
Έτσι ξεκινά ένα ταξίδι αναζήτησης. Μπροστά του βλέπει μία πράσινη
ραχούλα, όπου θα μπορούσε να χτίσει το σπιτάκι του. Ωστόσο δεν τον
ικανοποιεί το μέρος , και αποφασίζει πως δε θα το χτίσει εκεί.

 Τι μας περιγράφει η δεύτερη στροφή του ποιήματος;
Στη δεύτερη στροφή μας ο Κ. Παλαμάς βρίσκεται σε μία μεγάλη πολιτεία
με πλούσιους δρόμους, παλάτια και κήπους. Κι όμως ούτε αυτός ο τόπος
καλύπτει τις ανάγκες του ποιητή. Έτσι αποφασίζει να συνεχίσει το ψάξιμο
για να βρει τον ιδανικό τόπο.

 Τι μας αποκαλύπτει η τρίτη στροφή του ποιήματος;
Στην τρίτη στροφή ο ποιητής μας αποκαλύπτει πως γνωρίζει ένα ακρογιάλι που το βρέχει το κύμα και που η
αμμουδιά του είναι γεμάτη από κρίνα. Κι όμως ούτε αυτός ο τόπος καλύπτει τις επιθυμίες του.

 Τι μας λέει η τέταρτη στροφή του ποιήματος;
Στην τέταρτη στροφή ο ποιητής μας περιγράφει μια ατέλειωτη στράτα,
που περνάει μέσα από μια χέρσα απλοχωριά. Την στράτα αυτή την
χτυπάει αλύπητα ο κακός καιρός αλλά και ο θερμός νοτιοδυτικός άνεμος.

Τι μας αναφέρει η πέμπτη στροφή του  ποιήματος;

Στην πέμπτη στροφή ο Παλαμάς αναφέρει πως η στράτα, που συνάντησε στο
διάβα του, είναι χιλιοπατημένη και θάβει στη σκόνη της τον κάθε καβαλάρη και τον κάθε
πεζοπόρο-ταξιδιώτη.

Τι  μας φανερώνει η έκτη στροφή του ποιήματος;

Στην έκτη στροφή, ο ποιητής μας φανερώνει, πως αυτή η στράτα είναι ο ιδανικός τόπος που θα χτίσει το σπιτάκι
του. Μάλιστα μας λέει πως στην αυλή του σπιτιού του θα χτίσει και μία βρυσούλα, το τζάκι του θα καπνίζει και πως η πόρτα του σπιτιού
του θα είναι πάντα ανοιχτή για όλους.

ΔΥΟ  ΜΕΡΕΣ ΣΤΟ ΒΟΥΝΟ ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ

https://youtu.be/h_KaHF2miTs https://youtu.be/QanFd5qWB5U?si=514BuLCQeJGWrpdP     https://youtu.be/xbcKrV2wAgo?si=V56b2eg-SXahenK6 ΚΑΝΕ  ΚΛΙΚ . ΓΡΑΠΤΟΣ  ΛΟΓΟΣ (ΤΕΤΡΑΔΙΟ  ΕΡΓΑΣΙΩΝ) ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ   ΜΕ  ΕΛΕΦΑΝΤΑ

Υπόθεση

Ο Φιλέας Φογκ ήταν ένας πλούσιος ερευνητής, ο οποίος είχε πολλές φαεινές ιδέες. Κάποια μέρα, πήγε στην Ακαδημία των Επιστημών, στο Λονδίνο, με την ιδέα ότι μπορεί να κάνει τον γύρο του κόσμου σε 80 μέρες. Πολλοί αμφισβήτησαν τα λόγια του, κάτι το οποίο ο ίδιος δεν το επέτρεπε. Έτσι κάποια βραδιά στοιχημάτισε όλη του την περιουσία (₤20.000) ότι μπορούσε να πραγματοποιήσει ο ίδιος τον γύρο του κόσμου σε 80 μέρες. Κι έτσι ξεκίνησε το ταξίδι, με τον υπηρέτη του, Πασπαρτού. Η διαδρομή που θα ακολουθούσε ήταν η εξής:

• Λονδίνο-Σουέζ, μέσω Μοντ Σενί και Μπρίντεζι σιδηροδρομικώς και ατμοπλοϊκώς (7 ημέρες)
• Σουέζ-Βομβάη, ατμοπλοϊκως (13 ημέρες) Βομβάη-Καλκούτα, σιδηροδρομικώς (3 ημέρες)
• Καλκούτα-Χονγκ Κονγκ, ατμοπλοϊκώς (13 ημέρες)
• Χονγκ Κονγκ-Γιοκοχάμα (Ιαπωνία), ατμοπλοϊκώς (6 ημέρες)
• Γιοκοχάμα-Σαν Φρανσίσκο, ατμοπλοϊκώς (22 ημέρες)
• Σαν Φρανσίσκο-Νέα Υόρκη, σιδηροδρομικώς (7 ημέρες)
• Νέα Υόρκη-Λονδίνο, ατμοπλοϊκώς και σιδηροδρομικώς (9 ημέρες)….Σύνολο 80 ημέρες.

ΠΩΣ   ΕΚΦΡΑΖΟΥΜΕ   ΤΟΝ  ΧΡΟΝΟ  ΣΤΟΝ  ΛΟΓΟ (ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ) ΤΑ ΨΑΘΙΝΑ   ΚΑΠΕΛΑ https://youtu.be/tyrC_LI9Lwc https://youtu.be/MO3LDfn5s3g

«Το ποδήλατο των ονείρων μου»

Καλέ και αγαπημένε μου παππού,                                                                              Λουτράκι 22-9-2016         

        Σου γράφω αυτό το γράμμα για να σου πω για ένα ποδήλατο που είδα σε μια βιτρίνα.

        Ήθελα ένα ποδήλατο εδώ και πολύ καιρό, αλλά η αφορμή ήταν η ποδηλατάδα  που διοργάνωνε το σχολείο  μας.

        Το ποδήλατο δεν στο ζητώ μόνο για να πηγαίνω στο σχολείο, αλλά να πηγαίνω στο φροντιστήριο, στο ωδείο και για βόλτες με τους φίλους μου.

        Το είδα στο ποδηλατάδικο κοντά στο χωριό διπλά από το ζαχαροπλαστείο. Είναι απέναντι από το σπίτι σου.

        Η μάρκα του είναι BMX, έχει χρώμα μαύρο με γκρι μεταλλικό σκελετό, δερμάτινη σέλα μαύρα πετάλια, με μαύρα φρένα. Να μην ξεχάσω να σου πω, έχει και ένα δυνατό κουδουνάκι στο τιμόνι.

        Αν μπορέσεις να μου το πάρεις θα με βοηθήσεις  σε πολλά πράγματα και θα  με κάνεις ευτυχισμένο.

                                                                                                                                                                                 ΜΕ ΑΓΑΠΗ

                                                                                                                                                                               Ο ΕΓΓΟΝΟΣ ΣΟΥ

                                                                                                                                                                                     Δημήτρης

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Αγαπητή γιαγιά

Δε θα πιστέψεις τι είδα σήμερα στη βιτρίνα ενός μαγαζιού! Είναι το καλυτερότερο πράγμα που είδα ποτέ στη ζωή μου! Πίστεψέ με. Α! και η λέξη «καλυτερότερο» είναι μια λέξη που έβγαλα μόνη μου. Είναι σαν το καλύτερα αλλά ακόμα πιο ωραίο. Έχω βγάλει και άλλες όπως το «τελειότατο». Τέλος πάντων, αυτά θα στα πω σε ένα άλλο γράμμα γιατί αυτό που γράφω τώρα έχει θέμα το ποδήλατο των ονείρων μου. Πάω στοίχημα πως θα το λατρέψεις.

Είναι λιλά κι έχει ασημί ακτίνες και τιμόνι. Έχει μικρή σέλα σαν αυτή του παλιού ποδηλάτου μου που μου είχαν φέρει στη γιορτή μου. Έχει 24 ταχύτητες και φακούς στις ακτίνες, πίσω από τη σέλα και κάτω από το τιμόνι. Και μην ξεχνάμε και το μικρό λιλά κουδουνάκι που όταν το χτυπάω ακούγεται σε όλη τη γειτονιά.

Η τιμή του είναι 200 ευρώ αλλά με την προσφορά φτάνει τα 180. Το είδα σε εκείνο το μαγαζί με τα ποδήλατα που είναι λίγο πιο πάνω από το σπίτι μου. Το είπα στους γονείς μου αλλά δεν κατάφερα να τους πείσω γιατί λένε πως έχω και άλλο (το χαλασμένο, ξέρεις εσύ). Ελπίζω να σε έπεισα και να μου το πάρεις γιατί έκανα πολλή ώρα να γράψω το γράμμα αυτό.

                                                                                                                                                                                Η αγαπημένη σου εγγονή

                                                                                                                                                                                       Αναστασία Πράσου

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Αγαπημένε μου παππού

Θυμάσαι το δώρο που είπες ότι θα μου έπαιρνες; Ε, σκέφτηκα τι θέλω. Χτες που πήγα μια βόλτα με τη μητέρα μου, είδα ένα καταπληκτικό, φανταστικό, τρομερό ποδήλατο!

Είναι μεγάλο, τρίκυκλο, με ένα μεγάλο καλάθι στο πίσω μέρος. Το πιο καταπληκτικό είναι που έχει προσαρμοσμένη τέντα για τον ήλιο! Το χρώμα του είναι μπλε με αφηρημένα σχέδια άσπρα και στις αποχρώσεις του ροζ. Έχει αρκετά γκλίτερ και το καλάθι του είναι γεμάτο με καρδιές, λουλούδια και πεταλούδες.

Η σέλα είναι από τις πιο αναπαυτικές (απ’ ότι φαινόταν), έχει ταχύτητες και η αλυσίδα είναι βαμμένη μωβ. Οι ρόδες είναι για όλα τα είδη δρόμων και δε σκάνε εύκολα. Το κουδούνι ακούγεται σαν αυτό του κυρ Κώστα του παγωτατζή και ακούγεται σε όλη τη γειτονιά ενώ τα φώτα είναι μεγάλα και βοηθούν το περιβάλλον χρησιμοποιώντας ηλεκτρική ενέργεια.

Πιστεύω θα σου αρέσει κι εσένα γιατί μπορώ να σε βοηθάω με τις δουλειές σου και τα ψώνια. Είναι ένα καταπληκτικό δώρο και το όνειρο κάθε παιδιού.

                                                                                                                                                                                                               Με αγάπη

                                                                                                                                                                                                       Γιώτα Ανδροπούλου

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..   ΛΕΞΕΙΣ  ΜΕ ΟΜΟΙΑ  ΣΥΜΦΩΝΑ   Ναυαγός σ΄ένα έρημο  νησί – υποδείγματα γραπτής έκφρασης   Το κύμα σκάει στα βράχια της τεράστιας αμμουδιάς – που απλώνεται μπροστά απ’ το μεγάλο τροπικό δάσος. Ένα δάσος γεμάτο κοκκοφοίνικες και άλλα διάφορα φυτά που «συχνάζουν» στην τροπική ζώνη. Είναι ηλιοβασίλεμα. Ο ήλιος δύει σιγά – σιγά πίσω απ’ το ναυάγιο και τον καταραμένο σκόπελο που μου κατέστρεψε τη ζωή. Όσο θυμάμαι εκείνη τη μέρα… Τη μέρα εκείνη όπου τα ’χασα όλα. Τους φίλους μου, την οικογένεια μου, το σπίτι μου… Θυμάμαι εκείνη τη μέρα και θυμώνω. Θυμώνω. Θυμώνω με τη θεία τύχη, θυμώνω με τη φύση και θυμώνω και με τον ίδιο τον εαυτό μου – που ανάγκασα τα αγαπημένα μου πρόσωπα να κάνουν αυτό το ταξίδι. Και τι κέρδισα; Είμαι μόνος μου σ’ ένα νησί στη μέση του Ειρηνικού. Με μοναδικά «ποτά» το γάλα των καρυδών και το νερό των πηγών. Καταφύγιό μου μια μικρή ξύλινη καλύβα και μοναδική συντροφιά τα διάφορα είδη πουλιών σαν τους παπαγάλους, του γλάρους, τα αγριοπερίστερα, τα οποία πού και πού έρχονται και κάθονται μπροστά στη καλύβα μου. Για τροφή έχω τους λαγούς του νησιού, τους οποίους σπάνια μπορώ να πιάσω. Το μόνο που αφθονεί σ’ αυτό το νησί είναι οι κίνδυνοι – τα αγρίμια δηλαδή – τα οποία ψάχνουν την ευκαιρία να καταβροχθίσουν ό,τι τα πλησιάσει. Φίδια – πολλά απ’ αυτά δηλητηριώδη, τσακάλια, αετοί τεράστιοι, που το άνοιγμα των φτερών τους ξεπερνάει κατά πολύ το ύψος μου και άλλα ζώα τα οποία μου είναι αδύνατο να ονομάσω ή να ταξινομήσω λόγω της σπανιότητάς τους. Βέβαια θα μπορούσε να πει κανείς πως και πολλά έχω για ένα ναυαγό σε ένα νησί –εντελώς έρημο – στη μέση του Ειρηνικού. Αλλά όχι. Δεν έχω πολλά, ούτε θέλω πολλά. Δεν θέλω ούτε φαΐ, ούτε κρησφύγετο, ούτε νερό. Θέλω μόνο τον Πέτρο, το Γιάννη και το Θεμιστοκλή – τους τρεις φίλους μου που βρήκαν άδοξο τέλος κάτω από τα κύματα. Θέλω τους γονείς μου τη Ρόζα και τον Πάτρικ. Θέλω να αντικρύσω έναν άνθρωπο. Να ξεφύγω απ’ τη μοναξιά μου. Να καταφέρω να αφήσω πίσω τις τύψεις που με κυνηγάνε. Να γυρίσω σελίδα. Και τι δε θα ‘δινα για να δω έναν άνθρωπο… Βράδιασε. Είναι ώρα να γυρίσω στην καλύβα. Έτσι θα πρέπει να αφήσω την πανέμορφη θάλασσα – που αυτή τη στιγμή έχει πάρει ένα χρώμα που πλησιάζει το σκούρο μπλε – και να ξεχυθώ στα μονοπάτια του δάσους. Στο δάσος – όπως είπα και λίγο πριν – υπάρχουν αμέτρητοι φοίνικες. Επίσης σ’ αυτό ποικίλλουν πολλοί θάμνοι και πόες, κατάλληλες κρυψώνες για τις ενέδρες των αγριμιών. Και κατά φωνή. Να ένα. Ένα τσακάλι. Να το. Πέρασε. Αλλά δε μου κάνε τίποτα. Πρέπει να ‘ταν φοβισμένο. Κάτι πρέπει να το τρόμαξε. Ας πάω να δω τι. Ίσως απ’ την καλύβα μου να μπορέσω να καταλάβω τι ήταν αυτό που τρόμαξε το αγρίμι… Ένα πλοίο! Είναι ένα πλοίο στη Νότια ακτή του νησιού! Η Νότια ακτή όμως είναι πολύ μακριά από εδώ. Πρέπει να πάω όσο πιο γρήγορα μπορώ στην ακτή που ήμουν πριν, στη Βόρεια και να επικοινωνήσω με το πλήρωμα. Αυτή είναι η τελευταία μου ελπίδα. Ας προσπαθήσω. Εξ’ άλλου τι έχω να χάσω;… Το πρόσωπό μου έχει γεμίσει κρύο ιδρώτα. Τρέχω χωρίς να λογαριάζω τίποτα. Πέφτω πάνω σε δέντρα, ματώνω, μα συνεχίζω. Δε με νοιάζει τίποτε άλλο εκτός από το να προλάβω το πλοίο. Είμαι κοντά! Είμαι σχεδόν στην αμμουδιά! Πρέπει να αρχίζω να φωνάζω μέχρι να με ακούσει κάποιος. Ας πάρω δυο ανάσες κι ας το κάνω. «Εδώ!». «Βοήθεια». «Ναυαγός». Μα είναι μάταιο. Μου μένει μόνο μία ευκαιρία. Θα ρίξω το ημερολόγιο στο νερό. Θα αδειάσω το γάλα μια καρύδας και θα το βάλω μέσα σ’ αυτήν. Έτσι θα επιπλεύσει μέχρι το πλοίο! Εμπρός αγαπημένο μου ημερολόγιο, πήγαινε!!! ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: Όποιος βρήκε το ημερολόγιο να γνωρίζει πως ο Ιωάννης Φεγγάρης, του Πάτρικ και της Ρόζας είναι ναυαγός σε ένα έρημο νησί του Ειρηνικού. Βαγγέλης Ν.   ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ  ΚΟΛΟΜΒΟΣ: Ήταν Ιταλός θαλασσοπόρος και χαρτογράφος που έγινε διάσημος επειδή ανακάλυψε την Αμερική το 1492. ο) θαλασσοπόρος: αυτός που κάνει µακρινά θαλάσσια ταξίδια. (ο) θαλασσοµάχος: αυτός που παλεύει µε τα κύµατα της θάλασσας· έµπειρος ναυτικός. (οι) κάβοι: ακρωτήρια. Χοντρά σκοινιά με τα οποία δενουν τα αγκυροβολημένα καράβια. (τα) πολυτρίχια: φυτά µε πολύ µακριά και λεπτά φύλλα που µοιάζουν µε τρίχες.  βάζω πλώρη: ξεκινώ για κάπου. έγια μόλα :  ρυθμικό παράγγελμα για να τραβούν κουπί οι βαρκάρηδες· συνήθως συμπληρώνεται από το έγια λέσα Ινδία: κράτος της Ν. Ασίας. Το δεύτερο σε πληθυσμό κράτος της Γης(1.028.610.328 κατ). Στην Ινδία εμφανίστηκαν στην αρχαιότητα σπουδαίοι πολιτισμοί… ΠΡΑΓΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ  Ινδία: Κράτος της Νότιας Ασίας. Το δεύτερο σε πληθυσμό κράτος της Γης και το έβδομο σε έκταση. Η Ινδία υπήρξε κοιτίδα και σταυροδρόμι πολλών σημαντικών πολιτισμών και θρησκειών.  Βόλγας: Πλωτός ποταμός της Ρωσίας που με τους παραπόταμούς του σχηματίζει ένα τεράστιο ποτάμιο σύστημα. Είναι ο μεγαλύτερος ποταμός της Ευρώπης. Το μήκος του είναι 3.690 χλμ..  Mισσισσιππής: Είναι ο μεγαλύτερος ποταμός της Βόρειας Αμερικής. Το μήκος του είναι 3.734 χλμ.. Εκβάλλει στον κόλπο του Μεξικού.  Αμερική: Ήπειρος του δυτικού ημισφαιρίου. Η Αμερική καταλαμβάνει το 8,3% της συνολικής επιφάνειας του πλανήτη και το 28,4% της στεριάς, και φιλοξενεί περίπου το 13,5% του παγκόσμιου πληθυσμού (περίπου 992 εκατ.).  Κίνα: Κράτος της κεντρικής και ανατολικής Ασίας. Το πρώτο σε πληθυσμό κράτος της Γης και το τρίτο σε έκταση. Είναι μία από τις πιο αναπτυσσόμενες χώρες του κόσμου. Η Κίνα έχει αναπτύξει ένα σημαντικό πολιτισμό.  Σουέζ: Πλωτή τεχνητή διώρυγα στην Αίγυπτο. Είναι η μεγαλύτερη στη Γη. Το μήκος της είναι 168 χλμ.. Συνδέει τη Μεσόγειο θάλασσα με την Ερυθρά θάλασσα.  Παναμάς: Κράτος της Κεντρικής Αμερικής. Βρίσκεται στον ισθμό που ενώνει τη Β. με τη Ν. Αμερική. Εκεί κατάσκευάστηκε και η Διώρυγα του Παναμά με σκοπό τη σύνδεση του Ατλαντικού με τον Ειρηνικό ωκεανό.     Στο ποίημα αυτό ένα μικρό αγόρι ονειρεύεται πως είναι ατρόμητος θαλασσοπόρος, που με το μεγάλο ιστιοφόρο του ταξιδεύει σε ολόκληρο τον κόσμο. Με τη φαντασία του η μικρή δεξαμενή του περιβολιού γίνεται ένας ωκεανός στον οποίο χύνονται οι μεγάλοι ποταμοί του κόσμου. Τον ωκεανό αυτό διασχίζει για να φτάσει σε μέρη μακρινά και εξωτικά, περνώντας απ’ όλες τις ηπείρους και κάνοντας έτσι έναν νοερό γύρο της Γης. Στα ταξίδια του φαντάζεται να τον συντροφεύει το φεγγάρι, που διακρίνεται μέσα απ’ την πυκνή φυλλωσιά του πλατανιού, ενώ κάθε γωνιά του περιβολιού γίνεται γι’ αυτόν ένας νέος θαλάσσιος δρόμος, που τον ακολουθεί για να φτάσει σ’ ένα καινούργιο μέρος. Και το νοερό ταξίδι συνεχίζεται…, ώσπου ν’ ακουστεί η φωνή της μητέρας του να τον καλεί για φαγητό.   https://youtu.be/rDaQV51XNz0?si=WQTufRdVLlfOhS-6     https://youtu.be/RJP8ixSR8zw?si=KFcsgRjW4z-9shfv     https://youtu.be/REsw5OcrCHU?si=G-KLsReQFtJYKYE6