Τα Διαδραστικά Συστήματα διδασκαλίας
Ο Διαδραστικός Πίνακας (Interactive whiteboard) είναι μια ψηφιακή συσκευή αφής που συνδέεται με έναν υπολογιστή και ένα προβολέα (Data projector). Ο προβολέας προβάλει το οπτικό σήμα εξόδου του υπολογιστή στην επιφάνεια του πίνακα μέσω του καλωδίου που μεταφέρει οπτικό σήμα (video cable – VGA). Ο χρήστης μπορεί να αλληλεπιδράσει με τα εικονιζόμενα αντικείμενα, χρησιμοποιώντας την αφή. Ο Διαδραστικός Πίνακας πρέπει να είναι συνδεδεμένος με έναν υπολογιστή που δημιουργεί τις πραγματικές εικόνες η τα δεδομένα, μέσω ενός καλωδίου USB (data cable).
Ο Δ.Π. κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος ως τεχνολογικός εκπαιδευτικός εξοπλισμός, καθώς συνδυάζει τα πλεονεκτήματα ενός πίνακα με τις δυνατότητες του Η/Υ. Αλληλεπιδρούμε με την Δ.Π όπως και μέσα από την οθόνη του Η/Υ μας και έτσι αυτόματα έχουμε μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας ένα εντυπωσιακό εποπτικό μέσο που διευκολύνει την εκτέλεση δραστηριοτήτων, τις παρουσιάσεις και κάθε είδους εκπαιδευτική εργασία. Η προστιθέμενη μαθησιακή αξία μιας διδακτικής δραστηριότητας μέσω της χρήσης του Δ.Π έγκειται ακριβώς στην ενεργοποίηση του ενδιαφέροντος των μαθητών/τριών, στην αύξηση της ενεργητικής συμμετοχής τους στο μάθημα και στην διαμοίραση της διδακτικής/μαθησιακής εμπειρίας στο σύνολο του τμήματος.
Επομένως, στα θετικά σημεία του Δ.Π μπορούμε να περιλάβουμε τα ακόλουθα:
- Ποικιλία αναπαραστάσεων
- Χρήση – διαχείριση πολυμεσικού υλικού
- Οπτικοποίηση αντικειμένων μάθησης
- Δημιουργία και επαναχρησιμοποίηση εκπαιδευτικού διαδραστικού υλικού
- Προσέλκυση ενδιαφέροντος
- Οικοδόμηση και κατανόηση των εννοιών
- Αυξημένη ανταπόκριση και δυνατότητα αφομοίωσης σύνθετων εννοιών
- Αύξηση ενθουσιασμού και ενδιαφέροντος
- Περισσότερες ευκαιρίες για συμμετοχή και συνεργασία Ανάπτυξη κοινωνικών και προσωπικών δεξιοτήτων
- Καλύτερη εκμάθηση για παιδιά με διαφορετικά στυλ μάθησης (Ακουστικό, Οπτικό, Κιναισθητικό)
- Αύξηση αυτοπεποίθησης
- Ενίσχυση της μάθησης
ωστόσο, υπάρχουν και αρνητικά σημεία στη χρήση του τα οποία καλούμαστε ως εκπαιδευτικοί να διαχειριστούμε:
- Ενίσχυση της δασκαλοκεντρικής διδασκαλίας
- Εντυπωσιασμός (BECTA 2004)
- Ενισχύεται το γνωστικό σχήμα: Ερώτηση – Απάντηση – Αξιολόγηση
Η ενσωμάτωση του Δ.Π στην εκπαιδευτική πράξη μπορεί σταδιακά να υλοποιηθεί με α) υποστηρικτική προς τη συμβατική διδασκαλία χρήση οπτικοακουστικού εκπαιδευτικού υλικού, β) χρήση διαδραστικών εφαρμογών για τον εμπλουτισμό της διδακτικής πρακτικής, γ) ενεργό εμπλοκή των μαθητών και μετασχηματισμός της μαθησιακής διαδικασίας.
Οποιοδήποτε λογισμικό είναι εγκατεστημένο στον Η/Υ μας και μπορεί να προβληθεί στην οθόνη αποτελεί εν δυνάμει διαδραστικό εκπαιδευτικό υλικό, αν και ορισμένα ψηφιακά περιβάλλοντα και εφαρμογές ενέχουν εντονότερα διαδραστικά χαρακτηριστικά. Αυτό σημαίνει ότι για εκπαιδευτική αξιοποίηση με Δ.Π. δεν προσφέρονται μόνο λογισμικά και εφαρμογές με καθαρά εκπαιδευτικό σχεδιασμό και στόχο, αλλά και ψηφιακές εφαρμογές και ιστότοποι που δημιουργήθηκαν για άλλο σκοπό, ωστόσο ενέχουν στοιχεία, πληροφορίες και εργαλεία που είναι διδακτικά αξιοποιήσιμα.
Παραδείγματα χρήσης στα φιλολογικά μαθήματα:
α) η περίπτωση ενός on line κλειστού εκπαιδευτικού λογισμικού, καθοδηγούμενης μάθησης (συμπεριφοριστικού μοντέλου) που προσφέρεται για προετοιμασία/εισαγωγή σε έννοιες ή ενότητες των Ομηρικών επών, επανάληψη/εμπέδωση γνώσεων, αξιολόγηση (ειδικά μέσα από τις ‘Δραστηριότητες’): τα ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ
β) ψηφιακές εφαρμογές μουσείων που διευκολύνουν την μάθηση εντός και εκτός αυτών, όπως το εκπαιδευτικό υλικό του Μουσείου της Ακρόπολης
γ) φύλλα εργασίας ή παρουσιάσεις δημιουργημένες με τις γνωστές εφαρμογές γραφείου (κειμενογράφο, πρόγραμμα παρουσιάσεων , λογιστικά φύλλα, Google Forms κ.α. ) από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς της τάξης και ειδικά προσαρμοσμένες στις ανάγκες κάθε τμήματος, μαθήματος, διδακτικής ενότητας. Προβάλλονται από τον Δ.Π. και μπορεί να περιέχουν πίνακες, συμπληρώσεις κενών, στήλες αντιστοίχισης, επιλεγμένα κείμενα, εικονογραφικό υλικό, πλαίσια, εννοιολογικούς χάρτες, ερωτηματολόγια και quiz κ.α
δ) εικονικές περιηγήσεις σε αρχαίες πόλεις, μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους, εκθέσεις μουσείων αλλά και σε σύγχρονες πόλεις (βλ. ένα σχετικό κατάλογο εδώ). Ακολουθεί ένα απλό παράδειγμα-διδακτική πρόταση παιδαγωγικής αξιοποίησης ενός ψηφιακού-διαδραστικού χάρτη της πόλης του Ναυπλίου, ο οποίος αν και σχεδιάστηκε κυρίως για τουριστική χρήση και διευκόλυνση των επισκεπτών της πόλης, μπορεί να λειτουργήσει άψογα και ως ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον.
ε) πύλες εκπαιδευτικού περιεχομένου με ψηφιοποιημένο εκπαιδευτικό υλικό (κείμενα, πολυμεσικό υλικό, παιχνίδια, ασκήσεις, χάρτες κ.α), όπως για παράδειγμα ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
στ) επιλεγμένα περιεχόμενα από τον Εθνικό Συσσωρευτή εκπαιδευτικού ψηφιακού υλικού http://dschool.edu.gr/
κ.ο.κ
Επιπλέον Υλικό για ιδέες χρήσης
μπορείτε να βρείτε στον ακόλουθο
Εκπαιδευτικό Οδηγό για τη χρήση του Δ.Π στη σχολική τάξη σε pdf