Ελένη

Δραματική ποίηση

 

ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ

Η δραματική ποίηση συνθέτει στοιχεία από το έπος και τη λυρική ποίηση, με τη διαφορά ότι προορίζεται για παράσταση, αναπαράσταση ενός γεγονότος μπροστά σε θεατές. (δράμα< δράω,ω = πράττω) Αποτελείται από τρία είδη: την τραγωδία, την κωμωδία και το σατυρικό δράμα.

Το δράμα προήλθε από τις θρησκευτικές τελετές, τα δρώμενα (=ιερές συμβολικές πράξεις) και συνδέθηκε αρχικά με τις τελετουργικές γιορτές για τη γονιμότητα και τη βλάστηση προς τιμή του θεού Διόνυσου.

ΔΙΟΝΥΣΟΣ

Χαρακτηριστικά της λατρείας του Διόνυσου:

• Ιερή μανία που προκαλεί την έκσταση
• Θεοληψία
• Ενθουσιασμός (ένθεος< εν+θεός, ενθουσιάζω=εμπνέομαι)
• Μίμηση συναισθημάτων
• Μεταμφίεση σε Σατύρους, τους ζωόμορφους ακόλουθους του θεού.
• Διθύραμβος

 

ΔIΘΥΡΑΜΒΟΣ

Θρησκευτικό και λατρευτικό άσμα που τραγουδούσαν οι πιστοί του θεού, με συνοδεία αυλού και θέματα από τη ζωή και τα παθήματά του. Την αρχή στο τραγούδι έκανε ο εξάρχων, ενώ χορός 50 ανδρών εκτελούσε κυκλικά το Διθύραμβο.

 

Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ

• Αρχικά ο διθύραμβος ήταν αυτοσχέδιος και άτεχνος.

• Στην εξέλιξή του συντέλεσε ο Αρίων
  •  Καταγόταν από τη Μήθυμνα της Λέσβου (6^ος π.Χ.).
  • Πρώτος συνέθεσε διθύραμβο και τον παρουσίασε στην αυλή του Περίανδρου στην Κόρινθο, παρουσιάζοντας τους χορευτές μεταμφιεσμένους σε Σατύρους (τραγόμορφους δαίμονες).
  • Γι’ αυτό ονομάστηκε ευρετής του τραγικού τρόπου.
  • Σάτυροι= τραγωδοί=χορός μεταμφιεσμένων σε Σατύρους.

• Η μετάβαση από το διθύραμβο στην τραγωδία οφείλεται στην έμπνευση του Θέσπη.
  • Καταγόταν από το δήμο Ικαρίας της Αττικής (σημ. Διόνυσο).
  • Στα μέσα του 6^ου αι π.Χ., στάθηκε απέναντι από το Χορό και συνδιαλέχθηκε μαζί του με στίχους, δηλαδή, αντί να τραγουδήσει μια ιστορία, άρχισε να την αφηγείται.
  • Στη θέση του εξάρχοντος ο Θέσπης εισήγαγε ένα άλλο πρόσωπο, τον υποκριτή (αρχ. υποκρίνομαι=αποκρίνομαι), που έκανε διάλογο μες το Χορό, συνδυάζοντας το επικό στοιχείο (λόγος) με το λυρικό (μουσική).
  • Η πρώτη επίσημη διδασκαλία τραγωδίας έγινε από το Θέσπη το 534π.Χ. στα Μεγάλα ή εν άστει Διονύσια.
  • Η προέλευση, λοιπόν, είναι καθαρά θρησκευτική.

• • Στην πορεία της, η τραγωδία διατήρησε πολλά διονυσιακά στοιχεία (μεταμφίεση, Χορός, ενδυμασία ηθοποιών), αλλά τα θέματά της δεν είχαν σχέση με το Διόνυσο (εκτός από τις Βάκχες του Ευριπίδη).
  • Πάντοτε, όμως, αποτελούσε μέρος της λατρείας του θεού.
  • Κατά τη διάρκεια των γιορτών του, οι ιερείς του κατείχαν τιμητική θέση στον ιερό χώρο  του Ελευθερέως Διονύσου, όπου δίνονταν οι παραστάσεις, οι νικητές των δραματικών αγώνων στεφανώνονταν με κισσό, ιερό φυτό του Διόνυσου.
  • Μαρτυρία ως τις μέρες μας αποτελεί το Διονυσιακό θέατρο, στην ΝΑ πλευρά της Ακρόπολης, που σώζεται μέχρι σήμερα και η δομή του αποτέλεσε το πρότυπο για όλα τα μεταγενέστερα αρχαία θέατρα.
  • Είσοδος από τη δεξιά πάροδο: το πρόσωπο έρχεται από την πόλη ή από το λιμάνι
  • Είσοδος από την αριστερή πάροδο: το πρόσωπο έρχεται από τους αγρούς ή την ξενιτιά.

ΑΚΜΗ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ: ΑΘΗΝΑ 5^ος  π.Χ. (Χρυσός αιώνας) – ΛΟΓΟΙ

• Η Αθήνα, μετά τη νικηφόρα έκβαση των Περσικών πολέμων, διαθέτει μεγάλη ισχύ και δόξα και αποτελεί σπουδαίο πνευματικό και πολιτιστικό κέντρο.
• Ο μακροχρόνιος εμφύλιος πόλεμος, η αμφισβήτηση και οι νέες ιδέες των σοφιστών, αλλά, κυρίως, η δημοκρατική οργάνωση της πόλης σηματοδοτούν την επιστήμη, την τέχνη και την οικονομία, δίνοντάς τους νέα ώθηση και εξέλιξη.

 

ΘΕΜΑΤΑ ΤΡΑΓΩΔΙΩΝ

Οι συγγραφείς τραγωδιών αντλούν τα θέματά τους από την ανεξάντλητη πηγή των μύθων, με εξαίρεση τους Πέρσες του Αισχύλου και τις Βάκχες του Ευριπίδη. Υμνούν τον άνθρωπο που συγκρούεται με τη Μοίρα, την Ανάγκη, τη θεία δικαιοσύνη.

 

ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ

Α. ΟΡΙΣΜΟΣ (Αριστοτέλης, Περί ποιητικής, VI1449β)

Ἒστιν οὖν τραγῳδία // Είναι λοιπόν η τραγωδία

μίμησις πράξεως σπουδαίας // μίμηση μιας πράξης εξαιρετικής

καὶ τελείας,// και που έχει συγκεκριμένο σκοπό,

μέγεθος ἐχούσης,// με μέγεθος τέτοιο ώστε να ολοκληρώνεται (δηλ. με αρχή, μέση και τέλος)

ἡδυσμένῳ λόγῳ,// με ωραίο λόγο (δηλ. λόγο που έχει ρυθμό, αρμονία και μελωδία),

χωρίς ἑκάστῳ τῶν εἰδῶν ἐν τοῖς μορίοις,// με ξεχωριστά τα μέρη που την αποτελούν,

δρώντων καὶ οὐ δι’ ἀπαγγελίας,// που παίζονται και δεν απαγγέλλονται μόνο,

δι’ ἐλέου και φόβου// και που μέσα από την ευσπλαχνία και το φόβο

περαίνουσα// οδηγεί,

τὴν τῶν τοιούτων παθημάτων// για όλα γίνονται,

κάθαρσιν.// στην κάθαρση.

 

Β. ΤΑ ΜΕΡΗ

•    Κατά ποσόν μέρη:

o    ΕΠΙΚΑ – ΔΙΑΛΟΓΙΚΑ

    ΠΡΟΛΟΓΟΣ (μονόλογος ή διάλογος / δεν υπήρχε στα παλαιότερα έργα)

    ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ (Από 2 έως 5. Με αυτά προωθείται η υπόθεση και η σκηνική δράση με τις συγκρούσεις των προσώπων. Διακόπτονται από στάσιμα)

    ΕΞΟΔΟΣ (μετά το τελευταίο στάσιμο)

 

o    ΛΥΡΙΚΑ

    ΠΑΡΟΔΟΣ (το τραγούδι του χορού κατά την είσοδό του στην ορχήστρα με ρυθμικό βηματισμό)

    ΣΤΑΣΙΜΑ (τραγούδια του χορού, εμπνευσμένα από το επεισόδιο που προηγήθηκε. Δεν προωθούν τη δράση)

    ΕΞΟΔΟΣ (το εξόδιο άσμα του Χορού)

    ΚΟΜΜΟΙ (κοπετός< κόπτομαι = οδύρομαι) θρηνητικά τραγούδια που έψελναν ο Χορός και 1-2 υποκριτές εναλλάξ

    ΜΟΝΩΔΙΕΣ/ ΔΙΩΔΙΕΣ: τραγούδια που έψελναν 1-2 υποκριτές

 

•    Κατά ποιόν μέρη:

o    ΜΥΘΟΣ: υπόθεση τραγωδίας, σενάριο

o    ΗΘΟΣ: χαρακτήρας των προσώπων, συμπεριφορά ΛΕΞΗ: γλώσσα και ύφος, εκφραστικά μέσα

o    ΜΕΛΟΣ: μουσική επένδυση και οργανική συνοδεία

o    ΟΨΙΣ: σκηνογραφία, σκευή: ένδυση (προσωπείο, ποδήρης χιτώνας, κόθορνοι) + αντικείμενα

o    ΔΙΑΝΟΙΑ: ιδέες, σκέψεις, επιχειρηματολογία Α

Δραματικοί αγώνες

ΔΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ 

1. ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ: Οι γιορτές του θεού Διόνυσου:

• · Μικρά ή κατ΄αγρούς Διονύσια (το μήνα Ποσειδεώνα: τέλη Δεκεμβρίου έως αρχές Ιανουαρίου)επαναλήψεις
• · Λήναια (το μήνα Γαμηλιώνα: τέλη Ιανουαρίου έως αρχές Φεβρουαρίου) τραγικοί και κωμικοί αγώνες
• · Ανθεστήρια (το μήνα Ανθεστηριώνα: τέλη Φεβρουαρίου έως αρχές Μαρτίου): αργότερα δραματικοί αγώνες
• · Μεγάλα ή εν άστει Διονύσια (το μήνα Ελαφηβολιώνα: τέλος Μαρτίου έως Μέσα Απριλίου) τραγικοί ποιητές
• · Νέες τραγωδίες διδάχθηκαν αρχικά στα Μεγάλα Διονύσια (από το 534π.Χ.) κι έπειτα και στα Λήναια (από το 433π.Χ.)

 

2. Η ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΑΓΩΝΩΝ:

• · Επιλογή των ποιητών από τον επώνυμο άρχοντα (Κάθε ποιητής «ήτει χορόν»-έκανε αίτηση- και ο επώνυμος άρχοντας «εδίδου χορόν». Διαγωνίζονταν τελικά τρεις ποιητές με μια τετραλογία ο καθένας –τρεις τραγωδίες και ένα σατυρικό δράμα)
• · Επιλογή των χορηγών, πλούσιων πολιτών που αναλάμβαναν τα έξοδα για το Χορό, το χοροδιδάσκαλο, τον αυλητή και τη σκευή (=μάσκες και ενδυμασία)
• · Διοργάνωση του προάγωνα: Πριν από τη διδασκαλία της τραγωδίας γινόταν σε στεγασμένο θέατρο (=Ωδείο) μία δοκιμή, κατά την οποία ο ποιητής παρουσίαζε στο κοινό τους χορευτές και τους υποκριτές, χωρίς προσωπεία και εξηγούσε την υπόθεση των έργων και τους ρόλους που ο καθένας υποδυόταν.
• · Επιλογή των δέκα κριτών (ένας από κάθε φυλή) με κλήρωση. Οι κριτές έριχναν τις πινακίδες τους σε κάλπη, από την οποία επιλέγονταν οι πέντε και από αυτές προέκυπτε το τελικό αποτέλεσμα.
• · Απονομή από την Εκκλησία του Δήμου, σε πανηγυρική τελετή των βραβείων (1^ο ,2^ο ,3^ο) στους ποιητές (στεφάνι κισσού) και στους χορηγούς (χάλκινος τρίποδας).
• · Αναγραφή των ονομάτων των ποιητών, χορηγών και πρωταγωνιστών σε πλάκες (=διδασκαλίαι) και κατάθεσή τους στο δημόσιο αρχείο.

 

3. ΤΟ ΚΟΙΝΟ: Άνδρες και γυναίκες, Αθηναίοι, μέτοικοι και ξένοι.

 

4. ΘΕΩΡΙΚΑ: Από την εποχή του Περικλή δινόταν χρηματικό βοήθημα (=θεωρικά) στους άπορους πολίτες, για να παρακολουθήσουν τις παραστάσεις χωρίς εισιτήριο (=σύμβολον)- πράξη που αποτελεί μάθημα παιδείας και δημοκρατίας.

 

5. ΧΩΡΟΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ: Ένας κυκλικός χώρος, το θέατρο.

 

6. ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ :

• · Κοίλον= ο χώρος που κάθονταν οι θεατές ημικυκλικά, απέναντι από τη σκηνή. Τα καθίσματα (εδώλια) των θεατών, αμφιθεατρικά χτσμένα, διέκοπταν σκάλες (κλίμακες) από τις οποίες ανέβαιναν στις ψηλότερες θέσεις. Δύο μεγάλοι διάδρομοι (διαζώματα) χώριζαν το κοίλον σε τρεις ζώνες, για να διευκολύνουν την κυκλοφορία. Τα σφηνοειδή τμήμα των εδωλίων ανάμεσα στις κλίμακες ονομάζονταν κερκίδες. Οι θέσεις ήταν αριθμημένες.
• · Ορχήστρα=κυκλικό ή ημικυκλικό μέρος για το χορό, με τη θυμέλη, είδος βωμού, στο κέντρο.
• · Σκηνή=ξύλινη επιμήκης κατασκευή προς την ελεύθερη πλευρά της ορχήστρας, με ειδικό χώρο στο πίσω μέρος για τη σκηνογραφία και την αλλαγή ενδυμασίας των υποκριτών. Ο στενός χώρος ανάμεσα στην ορχήστρα και τη σκηνή, ένα υπερυψωμένο ξύλινο αρχικά και έπειτα μαρμάρινο δάπεδο, ήταν ο κύριος χώρος δράσης των υποκριτών και λεγόταν λογείο. Αντίστοιχα, υπήρχε το θεολογείο, μια υπερυψωμένη εξέδρα για την εμφάνιση των θεών.

 

7. ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ:

• · Εκκύκλημα: τροχοφόρο δάπεδο, πάνω στο οποίο παρουσίαζαν ομοιώματα νεκρών
• · Γερανός ή αιώρημα: ανυψωτική μηχανή για τον «από μηχανής» θεό
• · Περίακτοι: δύο ξύλινοι πρισματικοί στύλοι, για εναλλαγή του σκηνικού
• · Βροντείο και Κεραυνοσκοπείο: για μηχανική αναπαραγωγή της βροντής και της αστραπής

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Α. ΧΟΡΟΣ:

• 50 ερασιτέχνες χορευτές στο διθύραμβο
• 12 με το πέρασμα του χρόνου
• 15 στον Σοφοκλή
• Αποτελούνταν συνήθως από γυναίκες ή γέροντες.
• Με επικεφαλής τον αυλητή, έμπαινε από τη δεξιά πάροδο κατά ζυγά (μέτωπο 5, βάθος 3) ή κατά στοίχους (μέτωπο 3, βάθος 5).
• Ντυμένος απλούστερα από τους υποκριτές, εκτελούσε, με τον ήχο του αυλού, κίνηση και χορό και εξέφραζε τα συναισθήματά του.
• Συνδιαλεγόταν με τους υποκριτές μέσω του κορυφαίου.
• Αντιπροσώπευε την κοινή γνώμη.
• Αρχικά η έκταση των χορικών ήταν μεγάλη, στην πορεία όμως μειώθηκε.

 

Β. ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ (ΥΠΟΚΡΙΤΕΣ)

• Αρχικά ο ποιητής ήταν ταυτόχρονα και υποκριτής.
• Τον πρώτο υποκριτή τον εισήγαγε ο Θέσπης.
• Τον δεύτερο ο Αισχύλος.
• Τον τρίτο ο Σοφοκλής.
• Όλα τα πρόσωπα του δράματος μοιράζονταν στους τρεις υποκριτές.
• Τα γυναικεία πρόσωπα υποδύονταν άντρες, οι οποίοι φορούσαν προσωπεία (μάσκες).
• Εμφανίζονταν με μεγαλοπρέπεια και επιβλητικότητα. Ήταν ντυμένοι με πολυτέλεια.
• Ήταν κυρίως Αθηναίοι πολίτες, επαγγελματίες και έπαιρναν μισθό.
• Απαλλάσσονταν από στρατιωτικές υπηρεσίες και συμμετοχή σε διπλωματικές αποστολές και η κοινωνική τους θέση ήταν επίζηλη.
• Είχαν ενωθεί σε συντεχνία της οποίας την προεδρία είχε ο ιερέας του Διόνυσου.

 

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ

ΤΡΑΓΙΚΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ

• ΠΡΟΔΡΟΜΟΙ: Χοιρίλος, Φρύνιχος, Πρατίνας
• ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΤΡΑΓΙΚΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ: Αισχύλος, Σοφοκλής, Ευριπίδης

 

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ (485-406 π.Χ.)

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ:

• Γιος του Μνήσαρχου, γεννήθηκε στη Σαλαμίνα, αλλά καταγόταν από τη Φλύα (Χαλάνδρι).
• Επιδόθηκε στον αθλητισμό και τη μουσική και ασχολήθηκε με τη ζωγραφική και τη φιλοσοφία. Αγαπούσε πολύ τη θάλασσα. Ήταν εσωστρεφής, μελαγχολικός και δυσπρόσιτος και είχε λίγους φίλους.
• Μεγάλη επίδραση στο έργο του άσκησε ο Πελοποννησιακός πόλεμος, το έργο των σοφιστών και γενικότερα οι νέες ιδέες και προβληματισμοί της εποχής του.
• Έντονα κριτικός, μόνο 4 φορές μέσα σε 50 χρόνια αναδείχθηκε πρώτος στους δραματικούς αγώνες.
• Στο τέλος της ζωής του κατέφυγε στην αυλή του Αρχέλαου, βασιλιά της Μακεδονίας, όπου και πέθανε.
• Η προσωπικότητά του ενέπνευσε τους κωμικούς ποιητές που τον καυτηρίαζαν, κατηγορώντας τον για μισογυνισμό. Όμως, εκείνος ευαισθητοποιούνταν  με τον παραγκωνισμό των γυναικών της εποχής του.

 

ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ:

ΤΡΑΓΩΔΙΕΣ: Άλκηστις, Ανδρομάχη, Βάκχαι, Εκάβη, Ελένη, Ηλέκτρα, Ηρακλής, Ηρακλείδαι, Ικέτιδες, Ιππόλυτος, Ιφιγένεια εν Αυλίδι, Ιφιγένεια εν Ταύροις, Ίων, Μήδεια, Ρήσος, Τρωάδες, Φοίνισσαι

ΣΑΤΥΡΙΚΟ ΔΡΑΜΑ: Κύκλωψ.

 

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΤΕΧΝΗΣ:

ΟΙ ΗΡΩΕΣ: Δυναμικοί ανδρικοί και γυναικείοι χαρακτήρες, κοντά στα ανθρώπινα μέτρα, που διακατέχονται από μεγάλα πάθη, πόνους, συγκινήσεις και ψυχικές μεταστροφές και δεν ορίζουν το πεπρωμένο τους.

ΟΙ ΘΕΟΙ: Υποβάλλονται σε αυστηρή κριτική. Παρότι εμφανίζονται ασταθείς, παραπλανητικοί και γεμάτοι ανθρώπινες αδυναμίες, απομακρύνουν την απειλή φόνων και φοβερών καταστάσεων.

Ο ΚΟΣΜΟΣ: Μακριά από τα ιδανικά του Αισχύλου και του Σοφοκλή, παρουσιάζεται γεμάτος απογοητεύσεις και πικρίες, με ρεαλισμό.

ΙΔΕΕΣ-ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ

• · Πατριωτισμός, προβολή του αθηναϊκού παρελθόντος και της αθηναϊκής μεγαλοψυχίας
• · Φιλειρηνισμός, προβολή των δεινών του πολέμου
• · Ηρωισμός, θυσία για τον άνθρωπο, την πόλη, το κοινό καλό
• · Νοσταλγία ενός καλύτερου κόσμου
• · Επιθυμία μιας άλλης θρησκείας, περισσότερο αγνής
• · Προβληματισμός για επίκαιρα θέματα: κληρονομικότητα, παιδεία, πρακτικός-θεωρητικός βίος, αρετή-κακία

Ο Ευριπίδης ονομάστηκε «από σκηνής φιλόσοφος» για τις φιλοσοφικές απόψεις του έργου του. Ήταν έντονα επηρεασμένος από το φιλόσοφο Αναξαγόρα, τους σοφιστές Πρωταγόρα και Πρόδικο, καθώς και από το Σωκράτη, αλλά και από το κλίμα αμφισβήτησης και απογοήτευσης της εποχής του (Πελοποννησιακός πόλεμος).

 

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ:

• Χρησιμοποίησε τον αφηγηματικό πρόλογο και επίλογο
• Μείωσε την έκταση των χορικών, υποβάθμισε την παρουσία του Χορού, αύξησε τις λυρικές μονωδίες των ηθοποιών
• Διασκεύασε ελεύθερα τους μύθους
• Χρησιμοποίησε τον από μηχανής θεό, για τη λύση της πλοκής του δράματος
• Χρησιμοποίησε μελωδίες και ρυθμούς από την Ανατολή
• Κατέβασε τους ήρωες από τα βάθρα τους, παρουσιάζοντάς τους με τρόπο ρεαλιστικό, κοντά στα ανθρώπινα μέτρα.

 

Κεφάλαια απαντήσεων στις ” Eρωτήσεις εισαγωγής στο Δράμα”  του φυλλαδίου

-Από το βιβλίο “Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας”

ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: ΑΤΤΙΚΗ Ή ΚΛΑΣΙΚΗ

Α. ΠΟΙΗΣΗ

ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ (ερωτήσεις 1-8)

Ι. Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ

1. Η προέλευση της τραγωδίας: από τη διονυσιακή λατρεία στο δραματικό είδος (ερωτήσεις 9-20 εκτός της 18)

2. Η ακμή της τραγωδίας:η εποχή και το κλίμα της (ερωτήσεις 18 και 21-23)

3. Δραματικοί αγώνες (ερωτήσεις 24-32)

4. Συντελεστές της παράστασης (ερωτήσεις 33-46 και στις 2 τελευταίες σειρές η 19 και πάλι)

* Ερώτηση 37:  Το Διονυσιακό Θέατρο στη ΝΑ πλευρά της Ακρόπολης αποτέλεσε πρότυπο για όλα τα μεταγενέστερα θέατρα. Με βάση τον προσανατολισμό του δημιουργήθηκε η ακόλουθη θεατρική σύμβαση: σε όλα τα έργα, από τη δεξιά για τους θεατές πάροδο έμπαιναν όσα πρόσωπα του έργου έρχονταν (υποτίθεται) από την πόλη ή το λιμάνι, όπως οι θεατές του Διονυσιακού θεάτρου δεξιά τους αντίκριζαν την πόλη της Αθήνας και το λιμάνι του Πειραιά. Αντίστοιχα, από την αριστερή πάροδο έμπαιναν όσα πρόσωπα έρχονταν από τους αγρούς ή από άλλη πόλη ή την ξενιτειά, καθώς αγροί υπήρχαν τότε στο αριστερό μέρος των θεατών.

5. Δομή της τραγωδίας -Ορισμός-Τα μέρη (ερωτήσεις 47 -53)

6. Η επιβίωση της τραγωδίας (εκτός  ύλης)

7. Οι μεγάλοι τραγικοί (ερώτηση 54)

1. Αισχύλος (μόνο το όνομα για την ερώτηση 55)

2. Σοφοκλής (μόνο το όνομα για την ερώτηση 55)

3. Ευριπίδης (μόνο το όνομα για την ερώτηση 55)

α) Βιογραφικά στοιχεία (ερὠτηση 56)

β) Το έργο του (ερώτηση 57 -τα έργα ονομαστικά)

γ) Χαρακτηριστικά της ποιητικής του τέχνης (ερωτήσεις 58-63)

 

-Από την εισαγωγή του βιβλίου “Ευριπίδη:Ελένη”

οι ερωτήσεις 64-67.

 

Για όλες τις ερωτήσεις μπορείς να συμβουλευτείς και τις παραπάνω σημειώσεις.