Από πού προέρχονται τα έθιμα του Πάσχα 16:04:51 2020-04-16
ΓΙΑΤΙ ΒΑΦΟΥΜΕ ΑΒΓΑ;
Το βάψιμο των αβγών τη Μεγάλη Πέμπτη είναι από τα πιο διαδεδομένα έθιμα των ημερών του Πάσχα.
Η ρίζα αυτού του εθίμου χάνεται στις παραδόσεις της Ορθοδοξίας με τρεις εκδοχές να είναι οι επικρατέστερες.
Η πρώτη αναφέρει ότι κάποια γυναίκα δεν πίστεψε όταν της είπαν ότι ο Χριστός αναστήθηκε και είπε «αν αυτό συνέβη τότε τα αβγά που κρατάω να γίνουν κόκκινα» και ξαφνικά τα αβγά που είχε στην ποδιά της έγιναν κατακόκκινα.
Η δεύτερη παράδοση λέει ότι όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας έμαθε για την Ανάσταση δεν το πίστευε και είπε ότι είναι τόσο αδύνατον να έγινε κάτι τέτοιο όσο το να βαφτούν κόκκινα αβγά. Τότε η Μαρία η Μαγδαληνή έβαψε αβγά και του τα πήγε.
Η τρίτη παράδοση αναφέρεται στην Παναγία η οποία για να πλησιάσει τον Εσταυρωμένο προσέφερε ένα καλάθι με αβγά στους Ρωμαίους φρουρούς. Τα αβγά αυτά από τα δάκρυά της όταν τους ζητούσε να την αφήσουν έγιναν κόκκινα. Αυτή η εκδοχή θέλει το πρώτο βαμμένο αβγό να το τοποθετούμε κοντά σε εικόνα και να το κρατάμε μέχρι το επόμενο Πάσχα.
Όσο για τα χρωματιστά, αυτά προέκυψαν στη σύγχρονη εποχή και δεν έχουν σχέση με την παράδοσης της πίστης μας. Χρωματιστά αβγά έβαφαν αρκετοί αρχαίοι λαοί και τα προσέφεραν ως δώρα σε γιορτές.
Το τσούγκρισμα επίσης προέρχεται κατά πάσα πιθανότητα από την Αγγλία όπου ήταν ένας αγαπητός διαγωνισμός.
Τα σοκολατένια κουνελάκια που συμπληρώνουν τα δώρα του Πάσχα συμβολίζουν την γονιμότητα.
Γ ΙΑΤΙ ΖΥΜΩΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΨΗΝΟΥΜΕ ΤΣΟΥΡΕΚΙΑ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ;
Το γλυκό ψωμί, το τσουρέκι είναι κάτι συμβολικό, καθώς αντιπροσωπεύει την Ανάσταση του Χριστού. Το αλεύρι «ζωντανεύει» και μεταμορφώνεται σε ψωμί, συμβόλου της ζωής.
Η λέξη «τσουρέκι» προέρχεται από την τουρκική «corek», που αναφέρεται σε οποιοδήποτε ψωμί είναι φτιαγμένο με ζύμη που έχει μαγιά. Μάλιστα υπάρχουν και αλμυρά και γλυκά, ενώ υπάρχει μεγάλη ποικιλία σε σχήματα και μεγέθη ανάλογα πάντα με την περιοχή.
Μάλιστα παλιότερα τους έδιναν και διάφορα ονόματα. «Κοφίνια», «δοξάρια», «αυγούλες», «κουτσούνες», «κουζουνάκια», είναι μερικά από αυτά. Βέβαια το πιο γνωστό είναι η πλεξούδα, στην μία άκρη της οποίας τοποθετείται και ένα κόκκινο αυγό, το οποίο χρησίμευε στην απομάκρυνση των κακών πνευμάτων.
Η ονομασία τσουρέκι υιοθετήθηκε από τους Έλληνες κατά την τουρκοκρατία και έκτοτε οι Ελληνίδες νοικοκυρές ξεκίνησαν να φτιάχνουν τη δική τους εκδοχή ενός γλυκού ψωμιού φτιαγμένο με γάλα, βούτυρο και αυγά. Πάντως αξίζει να σημειωθεί πως εκτός από το τσουρέκι, υπάρχουν και άλλα πασχαλινά ψωμιά γνωστά ως «λαμπροκουλούρα» ή «λαμπρόψωμο».
ΠΑΣΧΑΛΙΝΗ ΛΑΜΠΑΔΑ
Το έθιμο της Πασχαλινής λαμπάδας που ανάβουμε το βράδυ της Ανάστασης χρονολογείται από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους. Την εποχή που οι νεοφώτιστοι χριστιανοί βαφτίζονταν το Μεγάλο Σάββατο και την Κυριακή του Πάσχα.
Η λαμπάδα ουσιαστικά αποτελούσε σύμβολο του νέου φωτός του Χριστού, το οποίο επρόκειτο να φωτίσει την ψυχή του νεοφώτιστου.
Ένας άλλος συμβολισμός της Πασχαλινής λαμπάδας είναι ότι αναπαριστά το φως που έφερε στην ανθρωπότητα ο Χριστός, όταν «νίκησε» το θάνατο, και το σκοτάδι, μέσω της Ανάστασης του.
Με το πέρασμα όμως των χρόνων, η χριστιανική Εκκλησία κράτησε μονάχα τον συμβολισμό της λαμπάδας που αφορά στην Ανάσταση του Χριστού, μιας και σταδιακά η σύνδεση της με τη βάπτιση έπαψε να υφίσταται.
Ακόμη και το χρώμα της λαμπάδας έχει, με τη σειρά του, το δικό του ξεχωριστό
Καφέ λαμπάδες κρατάμε την Μεγάλη Παρασκευή στον Επιτάφιο, μιας και το χρώμα αυτό συμβολίζει το πένθος των πιστών για τα Πάθη και το θάνατο του Χριστού. Λευκές λαμπάδες είθισται να κρατάμε το Μεγάλο Σάββατο στην Ανάσταση, καθώς το χρώμα αυτό υποδηλώνει τον εορτασμό για τη χαρά της Ανάστασης του Χριστού.
Παράλληλα, η Πασχαλινή λαμπάδα συμβολίζει επίσης και τον ήλιο της Άνοιξης. Το Άγιο φως, με το οποίο την ανάβουμε κατά την Ανάσταση συμβολίζει το φως της γνώσης και της αγάπης.
ΤΟ ΣΟΥΒΛΙΣΜΑ ΤΟΥ ΑΡΝΙΟΥ
Πρόκειται για ένα έθιμο από την εβραϊκή παράδοση που θυμίζει την έξοδο από την Αίγυπτο. Μάλιστα με το αίμα του σημαδεύουν τις πόρτες των σπιτιών τους.
Στη δική μας παράδοση το αρνί συμβολίζει τη θυσία του Αμνού που θυσιάστηκε για τον άνθρωπο.
