ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΙ

ΕΝΟΤΗΤΑ 32 Η Ελλάδα στον Α΄Παγκόσμιο πόλεμο –Ο Εθνικός Διχασμός (ερωτήσεις και απαντήσεις)

3 Μαρτίου 2025 ΑΡΚΟΥΛΗ ΕΛΕΝΗ

Η Ελλάδα στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο –Ο Εθνικός Διχασμός

 Ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος δίχασε την ελληνική ηγεσία και κοινωνία.

Ποια ήταν η θέση του Βενιζέλου και ποιοι  την υποστήριζαν;

Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, που θεωρούσε ότι οι Αγγλογάλλοι θα επικρατούσαν, έκρινε ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να συμμαχήσει με την Αντάντ

α) για να διαφυλάξει τα κέρδη της από τους βαλκανικούς πολέμους αλλά και β) να διευρύνει τα σύνορά της.

Η θέση αυτή υποστηριζόταν α) από μεγάλα τμήματα των λαϊκών τάξεων, που εμπνέονταν από τη Μεγάλη Ιδέα, αλλά και β) από τη μεγαλοαστική τάξη, ιδίως της Διασποράς, που προσδοκούσε να ενταχθεί σε μια μεγάλη και ισχυρή Ελλάδα.

Ποια ήταν η θέση του  Κωνσταντίνου και ποιοι  την υποστήριζαν;

Ήθελε συμμαχία Ελλάδας και Κεντρικών Δυνάμεων, αλλά, επειδή στο πλευρό τους είχαν ταχθεί η Οθωμανική αυτοκρατορία και Βουλγαρία, υποστήριξε τη «διαρκή ουδετερότητα», που εξυπηρετούσε ιδιαίτερα τη γερμανική πολιτική.

Τις απόψεις του υποστήριζαν α) τα μικροαστικά στρώματα και β) τμήματα των λαϊκών τάξεων.

Πώς εξελίχθηκε η  σύγκρουση Βενιζέλου-Κωνσταντίνου;

Ο Βενιζέλος έκρινε ότι η Ελλάδα έπρεπε να πάρει μέρος στην επιχείρηση της Αντάντ  να καταλάβει τα Δαρδανέλια (Φεβρουάριος 1915).

Ο Κωνσταντίνος αρνήθηκε και ο πρωθυπουργός παραιτήθηκε.

Ακολούθησαν εκλογές (Μάιος 1915)  στις οποίες νίκησε ο Βενιζέλος, αλλά αναγκάστηκε εκ νέου να παραιτηθεί όταν κήρυξε την Ελλάδα σε επιστράτευση και ο βασιλιάς διαφώνησε και πάλι.

Έγιναν νέες εκλογές από τις οποίες προέκυψε κυβέρνηση απολύτως πιστή στα ανάκτορα.

Υπό ποιες συνθήκες εμπλέκεται  η Ελλάδα στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο; (ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΑ)

Η Αντάντ αποβίβασε στρατεύματα στη Θεσσαλονίκη τον Οκτώβριο του 1915 για να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη γερμανική επιρροή στα Βαλκάνια.

 Η Βουλγαρία επιτέθηκε στη Σερβία.

Γερμανικά και βουλγαρικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Α. Μακεδονία το Μάιο του 1916.

Οι ελληνικές δυνάμεις δεν αντέδρασαν και το Δ΄ Σώμα Στρατού μεταφέρθηκε αιχμάλωτο στη Γερμανία.

Τι ήταν οι Επίστρατοι;  Τι  ήταν το κίνημα της Εθνικής Άμυνας;

Επίστρατοι: μια φιλοβασιλική παραστρατιωτική οργάνωση με 200.000 περίπου μέλη που αποτελούνταν από εφέδρους, που απολύονταν ύστερα από την απαίτηση της Αντάντ για αφοπλισμό των ελληνικών δυνάμεων και με εντολή του βασιλιά οργανώνονταν σε συνδέσμους (Ιούνιος 1916).

Εθνική Άμυνα: οργάνωση που δημιούργησαν βενιζελικοί και προχώρησε σε κίνημα στη Θεσσαλονίκη (Αύγουστος 1916), με αίτημα την έξοδο της Ελλάδας στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ.

Ποια ήταν η αντίδραση του Βενιζέλου σε αυτές τις εξελίξεις;

Η Προσωρινή Κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης: Ο Βενιζέλος εγκατέστησε Προσωρινή Κυβέρνηση στη Θεσσαλονίκη και συγκέντρωσε ελληνικά στρατεύματα για να πολεμήσουν στο πλευρό της Αντάντ.

Τι  ήταν ο Εθνικός Διχασμός;

Έτσι ονομάστηκε η διαίρεση της χώρας, το καλοκαίρι του 1916, σε δύο αντίπαλα κέντρα εξουσίας, το «κράτος των Αθηνών» υπό τον Κωνσταντίνο και το «κράτος της Θεσσαλονίκης» υπό το Βενιζέλο. Ήταν η πρώτη εμφύλια σύγκρουση στην Ελλάδα του 20^ου αιώνα.

 Σε ποιες  ενέργειες προχώρησε η Αντάτ μετά από όλες αυτές τις εσωτερικές εξελίξεις;

 Η Αντάτ επεδίωξε ανεπιτυχώς να καταλάβει την Αθήνα, αλλά τα συμμαχικά στρατεύματα αποκρούστηκαν από δυνάμεις πιστές στον βασιλιά.

Το Νοέμβριο του 1916 το «κράτος των Αθηνών» προχώρησε σε άγριες διώξεις βενιζελικών με τουλάχιστον 35 νεκρούς.

Η Αντάντ, έπειτα, κατέλαβε τον Πειραιά, επέβαλε αυστηρό αποκλεισμό στην Παλαιά Ελλάδα και απαίτησε την απομάκρυνση του Κωνσταντίνου, ο οποίος εγκατέλειψε την Ελλάδα τον Ιουν. του 1917.

  θ) Πότε ενοποιείται ξανά η Ελλάδα και μπαίνει στον Α΄Παγκόσμιο πόλεμο; (ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΑ)

Ο Βενιζέλος ήρθε στην Αθήνα, επανέφερε τη Βουλή που είχε σχηματιστεί το Μάιο του 1915 (Βουλή των Λαζάρων) και σχημάτισε νέα κυβέρνηση.

Η Ελλάδα κήρυξε τον πόλεμο στις Κεντρικές Δυνάμεις και συμμετείχε ως σύμμαχος της Αντάντ στις τελευταίες μάχες στη Μακεδονία.

ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ

Έφεδρος:στρατιώτης ή βαθμοφόρος που δεν ανήκει στο στρατό σε καιρό ειρήνης, αλλά καλείται στα όπλα σε περίπτωση ανάγκης. (https://el.wiktionary.org)

ΠΗΓΕΣ

ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos_Politismos

Δημοσιευμένο στην κατηγορία  ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ .