ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΙ

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΙ ΔΕΣΜΟΙ

10 Ιανουαρίου 2024 ΑΡΚΟΥΛΗ ΕΛΕΝΗ

Γιατί οι Έλληνες δε συγκρότησαν ένα ενιαίο κράτος;

Οι Έλληνες από παλιά έζησαν χωρισμένοι. Απλωμένοι σε έναν ευρύ γεωγραφικό χώρο δε συγκρότησαν ενιαίο κράτος με τη σημερινή έννοια του όρου.

Ποιοι παράγοντες τους βοήθησαν να συνειδητοποιήσουν την ιδιαιτερότητά τους και επομένως  την αίσθηση της ενότητάς τους;

α) Η επαφή με τους άλλους λαούς τούς βοήθησε να αποκτήσουν σαφή ιδέα για την ενότητά τους.

β) Μιλούσαν όλοι, φυσικά με κάποιες διαφορές (διάλεκτοι), την ίδια γλώσσα και λάτρευαν τους ίδιους θεούς.

γ) Ήδη την εποχή αυτή επικρατεί και η ονομασία Έλληνες.

Για ποιους λόγους  ένιωσαν την ανάγκη να συμμετέχουν σε πανελλήνιες εκδηλώσεις;

α) Η ανάγκη ικανοποίησης ενός αισθήματος νοσταλγίας που το γεννούσαν οι αποστάσεις που τους χώριζαν, καθώς και οι δυσκολίες της ζωής στους διάφορους τόπους που ζούσαν.

β) Η ιδέα ότι ανήκαν στον ίδιο λαό .

Οι παραπάνω παράγοντες δημιούργησαν την ανάγκη συμμετοχής σε εκδηλώσεις πανελλήνιου χαρακτήρα.

Ποιες ήταν οι εκδηλώσεις πανελλήνιου χαρακτήρα στις οποίες συμμετείχαν;

Α) Οι Ολυμπιακοί αγώνες

Ήταν η πιο μεγάλη συνάντηση των Ελλήνων. Στους αγώνες αυτούς, που γίνονταν κάθε τέσσερα χρόνια, έπαιρναν μέρος μόνο Έλληνες. Επίσημα άρχισαν να τελούνται το 776 π.Χ., έτος το οποίο αργότερα αποτέλεσε τη βάση για τη χρονολόγηση των γεγονότων. (για τη χρονολόγηση, βλέπε παρακάτω)

Πριν από τους αγώνες, κήρυκες περιέτρεχαν την Ελλάδα και ανακοίνωναν την επικείμενη έναρξή τους. Γινόταν εκεχειρία, σταματούσαν δηλαδή οι πόλεμοι και μπορούσαν έτσι οι αντιπροσωπείες από τις πόλεις να φθάσουν στην Ολυμπία χωρίς να διατρέξουν κανέναν κίνδυνο.

Ο αθλητής που νικούσε στεφανωνόταν με κλαδί αγριελιάς και κέρδιζε την αγάπη όλων, ενώ θριαμβευτική ήταν και η υποδοχή που του επιφύλασσε η πόλη του.

Η είσοδος γινόταν συνήθως πάνω σε άρμα, όχι από την πύλη, αλλά από ένα άνοιγμα του τείχους που το γκρέμιζαν συμβολικά, με την πεποίθηση ότι το κενό στο εξής θα το κάλυπτε ο ίδιος με την ανδρεία του.

Στη Σπάρτη μάλιστα ο ολυμπιονίκης αποκτούσε το προνόμιο να πολεμάει στη μάχη δίπλα στον βασιλιά.

Β) Τα μαντεία

Γενικά: Σε όλες τις εποχές οι άνθρωποι αισθάνονταν την ανάγκη να προβλέψουν το μέλλον. Την απάντηση σε αυτό το ερώτημα οι αρχαίοι την αναζητούσαν στα μαντεία.

Το μαντείο των Δελφών: Πιο ονομαστό μαντείο υπήρξε το μαντείο των Δελφών, το οποίο ήταν αφιερωμένο στον Απόλλωνα. Ο θεός αυτός της μαντικής έδινε τους χρησμούς μέσω της ιέρειας Πυθίας. Από τα λόγια της Πυθίας συντάσσονταν οι χρησμοί, οι οποίοι πολλές φορές είχαν αμφίσημο νόημα. Οι απαντήσεις συνάγονταν με πλάγιο (μεταφορικό) τρόπο, γι’ αυτό και ο Απόλλωνας ονομαζόταν Λοξίας. Το μαντείο απέκτησε μεγάλη φήμη. Βασιλείς από την Αίγυπτο και τη Λυδία, μάλιστα, είχαν ζητήσει τη βοήθειά του.

Γ) Οι αμφικτιονίες

Γενικά: Ονομάζονταν οι ενώσεις τις οποίες συγκροτούσαν οι πόλεις  που βρίσκονταν γύρω από ένα ιερό (π.χ. ναό, μαντείο, κ.λπ.), με σκοπό να ρυθμίζουν θέματα που σχετίζονταν με τη λειτουργία και την ασφάλεια του ιερού αυτού. Κάθε πόλη συμμετείχε στην ένωση με δύο αντιπροσώπους, οι οποίοι συνεδρίαζαν δύο φορές τον χρόνο. Τα θέματα που συζητούσαν αφορούσαν όχι μόνο το ιερό, αλλά και εκδηλώσεις της κοινωνικής ζωής. Μια απόφαση μάλιστα, όπως αυτή που έλεγε ότι η στέρηση νερού για οποιονδήποτε λόγο από μια πόλη αποτελεί πράξη ιεροσυλίας, θεωρείται και σήμερα ως πολύ προοδευτική. Γενικά, οι αποφάσεις των αμφικτιονιών ήταν σεβαστές από όλους.

Η αμφικτιονία των Δελφών: Ήταν η πιο γνωστή  αμφικτιονία.

ΠΩΣ ΓΙΝΟΤΑΝ ΗΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΕΣ

Ως πρώτη Ολυμπιάδα θεωρήθηκε εκείνη του 776 π.Χ. Για να υπολογιστεί σε ποιο έτος αντιστοιχεί κάθε έτος μιας Ολυμπιάδας ακολουθείται ο εξής υπολογισμός: πολλαπλασιάζεται επί 4 ο αριθμός της προηγούμενης από τη δεδομένη Ολυμπιάδα και στο γινόμενο προστίθεται ο αριθμός του ζητούμενου έτους (1ο, 2ο, 3ο, 4ο) και το άθροισμα αφαιρείται από το 777. Παράδειγμα: για να βρεθεί το πρώτο έτος της 46ης Ολυμπιάδας έχουμε: 45Χ4 = 180 + 1 = 181, 777-181= 596. Το πρώτο έτος δηλαδή της 46ης Ολυμπιάδας ήταν το 596 π.Χ.

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα (Το Βήμα). Βλ. λ. Ολυμπιάδα

https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=z8c7jgxrMUw#t=26

https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=4EWWa69e4gg#t=2

https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=Cf1bilWUcG0#t=2

Δημοσιευμένο στην κατηγορία  ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ .