ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΙ

ΑΘΗΝΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ

5 Δεκεμβρίου 2023 ΑΡΚΟΥΛΗ ΕΛΕΝΗ

Πού στηρίχθηκε η οικονομία των Αθηναίων;
Το έδαφος της Αττικής ήταν φτωχό. Οικισμοί αναπτύχθηκαν εκεί όπου υπήρχαν δυνατότητες να ζήσουν άνθρωποι. Στις λιγοστές πεδιάδες οι κάτοικοι ασχολήθηκαν με τη γεωργία, ενώ στις κάπως ορεινές με την κτηνοτροφία. Τα εκτεταμένα παράλια ευνόησαν την ανάπτυξη της ναυτιλίας και του εμπορίου.

Τι ήταν ο συνοικισμός και σε ποιον μυθικό βασιλιά αποδόθηκε;

Η συνένωση των διάσπαρτων οικισμών της Αττικής σε ένα ενιαίο κράτος  με έδρα την Αθήνα. Το έργο αυτό αποδόθηκε στον Θησέα. Σε ανάμνηση μάλιστα του γεγονότος αυτού οι Αθηναίοι γιόρταζαν τα Παναθήναια, την πιο λαμπρή γιορτή της Αθήνας.

Ποια ήταν η φυλετική καταγωγή των Αθηναίων;

Οι Αθηναίοι ήταν Ίωνες, περήφανοι γι’ αυτή την καταγωγή τους και δεμένοι με τον τόπο τους. Αγωνίστηκαν και δημιούργησαν ένα μεγάλο κράτος, του οποίου η δύναμη και η λάμψη έμειναν απαράμιλλες στους αιώνες.

Ποιο ήταν το πρώτο πολίτευμα της Αθήνας;

Πρώτο πολίτευμα της Αθήνας ήταν η βασιλεία. Για την περίοδο αυτή ελάχιστα μας είναι γνωστά. Τελευταίος βασιλιάς, σύμφωνα με την παράδοση, υπήρξε ο Κόδρος, ο οποίος θυσιάστηκε προκειμένου να αποφευχθεί η σύγκρουση με τους Δωριείς. Το γεγονός αυτό πιθανόν δείχνει ότι η μεταβολή του πολιτεύματος έγινε ειρηνικά. Απόδειξη αποτελεί το ότι και στο αριστοκρατικό πολίτευμα εξακολούθησε να υπάρχει ο θεσμός του άρχοντα-βασιλιά με αρμοδιότητες θρησκευτικού χαρακτήρα.

Ποιοι ήταν οι φορείς εξουσίας στο αριστοκρατικό πολίτευμα που ακολούθησε τη βασιλεία;

Α) Ο άρχοντας-βασιλιάς που είχε  αρμοδιότητες θρησκευτικού χαρακτήρα. Ουσιαστική εξουσία είχαν οι άρχοντες που ακολουθούν.

Β)  Ο  επώνυμος άρχοντας, που ήταν υπεύθυνος για τη σύγκληση της Εκκλησίας του Δήμου.

Γ) Ο πολέμαρχος, που ήταν  αρμόδιος για στρατιωτικά θέματα.

Δ) Οι έξι θεσμοθέτες, που  ασχολούνταν με δικαστικά θέματα.

Ε) Ο Άρειος Πάγος ήταν δικαστήριο και ήταν υπεύθυνος για την τήρηση των νόμων. Ονομάστηκε έτσι γιατί σύμφωνα με τη μυθολογία στον βράχο (στα αρχαία ελληνικά πάγος) που συνεδρίαζε το δικαστήριο αυτό, οι θεοί δίκασαν τον Άρη γιατί σκότωσε τον γιο του Ποσειδώνα.

Στ) Η Εκκλησία του Δήμου, που ήταν η συνέλευση όλων των Αθηναίων και  απέκτησε μεγάλη σημασία στα μεταγενέστερα χρόνια.

Ποια προβλήματα δημιουργήθηκαν στο αριστοκρατικό πολίτευμα με την πάροδο του χρόνου;

Στο αριστοκρατικό πολίτευμα με την πάροδο του χρόνου προκαλούνταν εντάσεις  από τα προβλήματα της καθημερινής ζωής . Οι έμποροι και οι βιοτέχνες , οι οποίοι με την ανάπτυξη του θαλάσσιου εμπορίου είχαν αποκτήσει μεγάλη οικονομική δύναμη, είχαν ήδη αρχίσει να αμφισβητούν την εξουσία των ευγενών. Από την άλλη πλευρά οι χρεωμένοι αγρότες απαιτούσαν κατάργηση των χρεών. Όσοι από αυτούς δεν μπορούσαν να ξεπληρώσουν τα χρέη τους γίνονταν δούλοι.

Ποιος υποψήφιος τύραννος εμφανίστηκε για να δώσει λύση στα προβλήματα της καθημερινής ζωής και ποιο ήταν το τέλος του; Τι ήταν το «Κυλώνειο άγος»;

Την κατάσταση εκμεταλλεύτηκε ο Κύλωνας, ο οποίος το 632 π.Χ., με την υποστήριξη πολλών οπαδών του, θέλησε να πάρει την εξουσία και να γίνει τύραννος. Το κίνημά του απέτυχε και ο ίδιος δραπέτευσε στα Μέγαρα. Οι οπαδοί του, όμως, παρόλο που είχαν καταφύγει ως ικέτες στους βωμούς των θεών, θανατώθηκαν. Το ανόσιο αυτό έργο έμεινε στην ιστορία γνωστό ως «Κυλώνειο άγος».

Ποια ήταν η κατάσταση στην Αθήνα μετά το «Κυλώνειο άγος»; Ποιοι ήταν δυσαρεστημένοι;

Η αναστάτωση στην Αθήνα κορυφώθηκε. α)Οι Μεγαρείς βρήκαν την ευκαιρία και κατέλαβαν τη Σαλαμίνα. β) Καθημερινά προβάλλονταν τα αιτήματα για την κατάργηση των χρεών και τη σύνταξη γραπτών νόμων. γ) Οι νόμοι μέχρι τότε ήταν άγραφοι. Το γεγονός αυτό εμπόδιζε τη σωστή απονομή της δικαιοσύνης και πολλοί παραπονούνταν ότι δεν εύρισκαν το δίκιο τους. Άρα ο λαός ήταν δυσαρεστημένος.

Τι έκαναν οι ευγενείς για να αντιμετωπίσουν τη γενική δυσαρέσκεια;

Οι ευγενείς, για να εκτονωθεί η λαϊκή δυσαρέσκεια, ανέθεσαν το 624 π.Χ. στον Δράκοντα να καταγράψει τους νόμους. Οι νόμοι του Δράκοντα, «γραμμένοι με αίμα», όπως είπαν, ήταν πολύ αυστηροί. Αποτελούσαν, πάντως, μια προσπάθεια να επιβληθεί η τάξη και να ησυχάσει ο τόπος.

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Παναθήναια σημαίνει «γιορτή για όλους τους Αθηναίους», δηλαδή για όλους τους κατοίκους της Αττικής. Τελούνταν σε ανάμνηση του συνοικισμού και ήταν η εορτή της πολιούχου Αθηνάς. Περιλάμβανε χορούς, λαμπαδηφορία, μουσικούς, γυμναστικούς και ιππικούς αγώνες. Κορύφωση ήταν η πομπή που συνόδευε το πέπλο της Αθηνάς στην Ακρόπολη.

Άγος στην αρχαιότητα σήμαινε μίασμα, κατάρα, οργή Θεού, έχοντας την σημερινή έννοια της αμαρτίας.

Με το όνομα Κυλώνειον άγος έμεινε γνωστή στην ιστορία μια σειρά από δεινοπαθήματα και θεομηνίες που έπληξαν την αρχαία Αθήνα και που αποδόθηκαν στην οργή των θεών για τη σφαγή των οπαδών του Κύλωνα.

Οι Νόμοι του Δράκοντα ήταν σκληρότατοι νόμοι με πολύ αυστηρές ποινές (π.χ. όποιος δεν πλήρωνε τα χρέη του γινόταν δούλος).

Δημοσιευμένο στην κατηγορία  ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ .