ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΙ

Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΥΠΟ ΒΕΝΕΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ (ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ)

13 Μαΐου 2023 ΑΡΚΟΥΛΗ ΕΛΕΝΗ

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΥΠΟ ΒΕΝΕΤΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ

Συνθήκες διαβίωσης

Ποιο σύστημα διοίκησης επέβαλαν οι Βενετοί στις κατακτημένες περιοχές του Βυζαντίου;

Οι Βενετοί επέβαλαν το δυτικό φεουδαρχικό σύστημα, προσαρμοσμένο στις τοπικές συνθήκες. Υπήρξαν, όμως, αντιστάσεις των πληθυσμών που εκδηλώθηκαν με ποικίλες μορφές.

Ποια πολιτική ακολούθησαν οι Βενετοί στον πολιτιστικό τομέα και με ποια αποτελέσματα;

Η Βενετία επέτρεπε την ελεύθερη μετακίνηση σπουδαστών από τις βενετοκρατούμενες περιοχές προς την Ιταλία. Έτσι, τα πνευματικά κέντρα της Ιταλίας (Βενετία, Φλωρεντία κ.ά.) έγιναν εστίες μόρφωσης και ανταλλαγής ιδεών των Κυπρίων, των Κρητικών και των Επτανησίων, οι οποίοι στη συνέχεια μεταλαμπάδευαν τα φώτα της παιδείας στις ιδιαίτερες πατρίδες τους.

Γράμματα και Τέχνες

Ποιοι κλάδοι των γραμμάτων και των τεχνών αναπτύσσονται στην Ενετοκρατούμενη Κρήτη; Ποια τα χαρακτηριστικά έχουν και ποιοι είναι οι σημαντικότεροι αντιπρόσωποι;

Κατά το 16ο και 17ο αιώνα η Κρήτη γνωρίζει αξιόλογη ανάπτυξη των γραμμάτων και των τεχνών. α) Η κρητική λογοτεχνία παράγει σημαντικά έργα, όπως το έμμετρο μυθιστόρημα ο Ερωτόκριτος του Β. Κορνάρου και η τραγωδία Ερωφίλη του Γ. Χορτάτση. Στα λογοτεχνικά αυτά κείμενα χρησιμοποιείται η κρητική διάλεκτος και γίνεται συγκερασμός (ανάμειξη)  ελληνικών και αναγεννησιακών χαρακτηριστικών.

β) Αξιόλογη είναι, επίσης, η κρητική παρουσία και στον τομέα της τέχνης με τη λεγόμενη Κρητική Σχολή. Ο γνωστός  Θεοφάνης ο Κρης, θεωρείται ως ο κυριότερος εκπρόσωπος της κατά το 16ο αιώνα. Ο καλλιτέχνης αυτός δημιουργεί προσωπικό ύφος συνδυάζοντας στοιχεία της παλαιολόγειας παράδοσης και της δυτικής τέχνης.

Πού μεταφέρεται η κρητική καλλιτεχνική παραγωγή μετά την κατάληψη της Κρήτης από τους Τούρκους;

Μετά την κατάληψη της Κρήτης από τους Τούρκους (1669), πολλά από τα χαρακτηριστικά της κρητικής πολιτιστικής παραγωγής μεταφέρονται στα Επτάνησα από τους κρητικούς πρόσφυγες. Αναδεικνύονται σημαντικοί επτανήσιοι ζωγράφοι, που ακολουθούν την κρητική παράδοση με επιδράσεις από την Αναγέννηση και το μπαρόκ.

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΥΠΟ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ

Το καθεστώς των υποδούλων

Ποιες καταπιέσεις υφίστανται οι υπόδουλοι Έλληνες, μετά από την οθωμανική κατάκτηση; Τι αποτέλεσμα  είχαν;

• βαριά φορολογία: κεφαλικός και έγγειος φόρος (φόρος για τη χρήση της γης) ή χαράτσι
• διοικητικές αυθαιρεσίες
• παιδομάζωμα, εξισλαμισμοί, υποχρεωτική ναυτολόγηση παράλιων πληθυσμών
• ληστεία και πειρατεία.

Το αποτέλεσμα ήταν η μείωση του πληθυσμού.

Ποια δικαιώματα έδινε  στους  Χριστιανούς το ισλαμικό δίκαιο; Τηρούνταν στην πράξη;

Ο κατακτημένοι λαοί της Βίβλου (Εβραίοι, Χριστιανοί), σύμφωνα με το ισλαμικό δίκαιο μπορούσαν να διατηρήσουν την εσωτερική τους οργάνωση και να εξασφαλίσουν ατομικές, οικονομικές και θρησκευτικές ελευθερίες. Υποχρέωσή τους ήταν να καταβάλλουν ποικίλους φόρους στο Οθωμανικό Κράτος.

Στην πράξη όμως τα δικαιώματα αυτά κατά κανόνα αναιρούνταν. Η οθωμανική κατάκτηση προκάλεσε πολλές ανακατατάξεις, περιορισμούς, και καταπιέσεις στους υπόδουλους πληθυσμούς ή ραγιάδες*. Ο Ελληνισμός, όμως, ανέπτυξε δυνάμεις που του επέτρεψαν όχι μόνο να ξεπεράσει την αρχική κρίση, αλλά και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την αναγέννησή του.

ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Α. Η Εκκλησία και τα προνόμια

Ποια δικαιώματα παραχώρησε ο Μωάμεθ ο Β΄ στον πατριάρχη Γεννάδιο και για ποιους λόγους;

α) Μετά την Άλωση ο Μωάμεθ Β΄ παραχώρησε στον πατριάρχη Γεννάδιο Β΄ μια σειρά προνομίων με τα οποία αναγνωριζόταν όχι μόνο ως πνευματικός αλλά και ως πολιτικός ηγέτης, ως εθνάρχης. Με τη διπλή αυτή ιδιότητα ο πατριάρχης αποκτούσε το δικαίωμα να παρεμβαίνει στην Υψηλή Πύλη (τον σουλτάνο) για θέματα που αφορούσαν τους ορθόδοξους χριστιανούς.

β) Ειδικότερα, ο σουλτάνος χορηγούσε στον πατριάρχη, εκτός από το ανώτατο θρησκευτικό αξίωμα, κοσμικές εξουσίες, όπως το δικαίωμα να ιδρύει εκκλησιαστικά δικαστήρια για την εκδίκαση υποθέσεων αστικού δικαίου (διαζυγίων, κληρονομιών κ.α.) και να επιβάλλει φορολογία στους πιστούς για τις ανάγκες της Εκκλησίας ή για λογαριασμό της οθωμανικής διοίκησης.
Η παραχώρηση των προνομίων αυτών δεν υπαγορευόταν μόνο από το ισλαμικό δίκαιο. Έδινε στους Οθωμανούς τη δυνατότητα να διοικούν, μέσω της Εκκλησίας, εκατομμύρια χριστιανούς σε ολόκληρη την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η Εκκλησία, επειδή διέθετε οργανωμένο διοικητικό δίκτυο (μητροπόλεις, επισκοπές, ενορίες, μοναστήρια) αποτελούσε ιδανικό μηχανισμό για τη διοίκηση των υποδούλων.

Β. Ο θεσμός της κοινότητας

Τι ήταν ο θεσμός της κοινότητας;

Ο γνωστός από την Αρχαιότητα θεσμός της κοινότητας αποτελούσε ένα είδος τοπικής αυτοδιοίκησης (δηλαδή οι Έλληνες κάθε χωριού ή πόλης αποτελούσαν μια κοινότητα). Ο τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας του οθωμανικού κράτους έδωσε στην κοινότητα κύρος και δικαιοδοσίες, φορολογικές, εκπαιδευτικές και άλλες.

Γιατί ήταν σημαντική η λειτουργία των κοινοτήτων επί τουρκοκρατίας;

Επειδή οι πρόκριτοι* ήταν δυνατόν να εκλέγονται και τα προβλήματα αντιμετωπίζονταν συλλογικά, ο θεσμός της κοινότητας:

α) συνένωνε τους Έλληνες

β) καλλιεργούσε το δημοκρατικό πνεύμα,

Γ. Οι Φαναριώτες

Ποιοι ονομάστηκαν Φαναριώτες; Ποιες θέσεις έλαβαν και γιατί;

Γύρω από το Πατριαρχείο, στη συνοικία Φανάρι της Κωνσταντινούπολης, διαμορφώθηκε μια ομάδα αξιωματούχων, που είναι γνωστή με το όνομα Φαναριώτες. Με τη μόρφωση και της γλωσσομάθειά τους έγιναν απαραίτητοι στην οθωμανική διοίκηση και κατέλαβαν υψηλά αξιώματα, όπως α) του Δραγομάνου (=διερμηνέα) της Υψηλής Πύλης (=σουλτάνου), β) του Δραγομάνου του Στόλου και γ) του Ηγεμόνα των Παραδουνάβιων Ηγεμονιών. Έτσι, απέκτησαν κύρος και εξελίχθηκαν σε κοινωνική ομάδα με μεγάλη οικονομική δύναμη και επιρροή. Τέτοια αξιώματα έλαβε ο Παριανός Νικόλαος Μαυρογένης*.

Δ. Αρματολοί και κλέφτες

Τι ήταν οι αρματολοί;

Ήταν ένοπλα σώματα Ελλήνων που οργάνωσε η οθωμανική διοίκηση, προκειμένου να εξασφαλίσει τη φύλαξη ορισμένων περιοχών.

Τι ήταν οι κλέφτες;

Οι κλέφτες ήταν ένοπλοι Έλληνες που κατέφευγαν στα βουνά για να αποφύγουν την τυραννία των κατακτητών και ζούσαν κάνοντας κλοπές και ληστείες. Συχνά υπήρχε εναλλαγή μεταξύ των δύο ρόλων (αρματολών-κλεφτών), ώστε με την πάροδο του χρόνου στη συνείδηση του Ελληνισμού οι δύο έννοιες ταυτίστηκαν.

Γιατί ήταν σημαντικός ρόλος τους;

Οι αρματολοί και οι κλέφτες αποτέλεσαν την ένοπλη αντίσταση των Ελλήνων εναντίον των κατακτητών και διακρίθηκαν για την ανδρεία τους και τον αγώνα τους για ελευθερία. Από τις ένοπλες αυτές ομάδες προήλθε ο πυρήνας των αγωνιστών της επανάστασης του 1821. Ήταν η μαγιά της λευτεριάς, σύμφωνα με τον Μακρυγιάννη.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ

Ποια ήταν η οικονομική κατάσταση των υπόδουλων Ελλήνων και πού οφείλεται;

α) κατά τον 15^ο και 16^ο αιώνα:

Οι δυσμενείς συνθήκες δεν επέτρεψαν την οικονομική πρόοδο.

β) κατά τον17^ο και 18^ο αιώνα:

Από τον 17ο αι. παρατηρείται σταδιακή βελτίωση της οικονομίας, που οφείλεται στη σύναψη εμπορικών σχέσεων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με τις ευρωπαϊκές δυνάμεις. Οι Έλληνες αξιοποίησαν την ευκαιρία και ανέπτυξαν δραστηριότητα στον τομέα των θαλάσσιων και χερσαίων μεταφορών. Οι τελευταίες διευκολύνονταν από μια σειρά ελληνικών παροικιών* που αναπτύχθηκαν κατά μήκος του οδικού άξονα προς την κεντρική Ευρώπη.

Ποιες αλλαγές έφερε η ανάπτυξη του εμπορίου;

Η ανάπτυξη του εμπορίου έφερε αλλαγές στην αγροτική οικονομία και στον μεταποιητικό τομέα:

α) Καλλιεργούνται προϊόντα (βαμβάκι, μετάξι και άλλα) που έχουν μεγάλη ζήτηση στο εξωτερικό. β) Ενισχύεται η κτηνοτροφία για τον ίδιο λόγο (εξαγωγές μαλλιού).

γ) Η οικοτεχνία μετατρέπεται βαθμιαία σε βιοτεχνία.

δ) Η ελληνική βιοτεχνική παραγωγή επεκτείνεται κατά το 18ο αιώνα και στον ευρωπαϊκό χώρο.

ε) Για να αντιμετωπιστεί ο διεθνής ανταγωνισμός, δημιουργήθηκαν μεγάλες εταιρείες ή συνεταιρισμοί. Χαρακτηριστική περίπτωση ήταν τα Αμπελάκια (στη Λάρισα) με δραστηριότητες στην κατασκευή, βαφή και εμπορία βαμβακερών νημάτων.

Ποια εύπορη κοινωνική τάξη δημιουργήθηκε;

Η ανάπτυξη των νέων οικονομικών δραστηριοτήτων οδήγησε στη δημιουργία μιας νέας εύπορης τάξης, της αστικής, που αποτελούνταν από εμπόρους, βιοτέχνες και πλοιοκτήτες.

Ποια ήταν η απασχόληση της πλειοψηφίας των υπόδουλων Ελλήνων;

Ο ελληνικός πληθυσμός  στην πλειονότητά του ήταν αγροτικός.

ΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΔΟΥΛΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Ποιος έχει την ευθύνη της παιδείας του υπόδουλου γένους τα πρώτα χρόνια μετά την άλωση;

Στα πρώτα χρόνια μετά την Άλωση  οι δύσκολες συνθήκες διαβίωσης των υπόδουλων Ελλήνων δεν άφηναν ασφαλώς περιθώρια πολιτιστικής ανάπτυξης. Ωστόσο, η Εκκλησία με επίκεντρο την Πατριαρχική Ακαδημία στην Κωνσταντινούπολη και με τη βοήθεια πνευματικών ανθρώπων που σπούδασαν στη Δύση, αναθερμαίνει την παιδεία του υπόδουλου γένους. Ο Πατριάρχης Κύριλλος Λούκαρης (αρχές 17^ου αιώνα), που φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβας, ανέθεσε στο Θεόφιλο Κορυδαλλέα, έναν σπουδαίο αριστοτελικό φιλόσοφο, τη διεύθυνση της Πατριαρχικής Ακαδημίας. Πράγματι, από τις αρχές του 17ου αιώνα αρχίζουν να αποδίδουν καρπούς οι πρώτες αυτές προσπάθειες για αναγέννηση της παιδείας.

Τι σημαίνει ο όρος θρησκευτικός ουμανισμός;

Η παιδευτική δραστηριότητα της Εκκλησίας τα πρώτα χρόνια μετά την άλωση ονομάστηκε θρησκευτικός ουμανισμός (=ανθρωπισμός).

Από πότε αναπτύσσεται περισσότερο η ελληνική παιδεία και γιατί;

Από τα τέλη του 17ου αιώνα, α) η βελτίωση των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών  και β) η στενότερη επαφή με την Ευρώπη οδήγησαν σε μια προοδευτική αναγέννηση της ελληνικής παιδείας.

Ποια κοινωνική τάξη υποστηρίζει και ενισχύει την παιδεία των υποδούλων και με ποιο τρόπο;

Η ανερχόμενη αστική τάξη υποστηρίζει την παιδεία των υποδούλων. Τα σχολεία πολλαπλασιάζονται και εκδίδονται περισσότερα βιβλία με κορύφωση την περίοδο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού (1750-1821).

Τι είναι ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1750-1821); Ποιους στόχους έχουν οι Έλληνες λόγιοι;

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός είναι ένα πνευματικό κίνημα που επιχείρησε να μεταφέρει τις ιδέες και τις αξίες του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού στους υπόδουλους Έλληνες.

Οι Έλληνες λόγιοι επηρεασμένοι από τις ιδέες του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού:

α) επιδιώκουν  γενίκευση της παιδείας

β) διαδίδουν, εκτός από την κλασική παιδεία (=έργα αρχαίων ελλήνων συγγραφέων), τις θετικές επιστήμες

γ) προωθούν τη λαϊκή γλώσσα

δ) προβάλλουν την ορθολογική (λογική) σκέψη

ε) προβάλλουν το αίτημα για πολιτική ελευθερία και ισότητα.

Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι εκπρόσωποι του Νεοελληνικού Διαφωτισμού;

α) ο Ρήγας Βελεστινλής ή Φεραίος

β) ο Αδαμάντιος Κοραής

Ποιος είναι ο σημαντικότερος εκκλησιαστικός άνδρας που αγωνίστηκε για τη διάδοση της παιδείας στους υπόδουλους;

Πολλοί εκκλησιαστικοί άνδρες αγωνίζονται για τη διάδοση της παιδείας και τη στήριξη της Ορθοδοξίας. Μεταξύ αυτών εξέχουσα θέση κατέχει ο εθνομάρτυρας Κοσμάς ο Αιτωλός (18^ος αιώνας).

ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΛΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Πότε και γιατί αναπτύσσεται η τέχνη στους υπόδουλους Έλληνες; Ποιες μορφές τέχνης αναπτύσσονται;

Από το 17ο αιώνα, που αρχίζουν να βελτιώνονται οι οικονομικές συνθήκες στον τουρκοκρατούμενο ελληνικό χώρο, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για ανάπτυξη της τέχνης κυρίως της αρχιτεκτονικής και της ζωγραφικής. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυξάνεται ο αριθμός των ζωγράφων που καλούνται να φιλοτεχνήσουν τα νέα μοναστήρια και τις νέες εκκλησίες που αρχίζουν να κτίζονται.

Μεγάλη άνθηση παρουσιάζει και η λαϊκή τέχνη σε όλους τους τομείς. Τη γνησιότερη, όμως, πνευματική εκδήλωση του λαϊκού πολιτισμού εκφράζουν τα δημοτικά τραγούδια.

Ποιο ρόλο έπαιξε η ελληνική παράδοση στα χρόνια της τουρκοκρατίας;

Η λαϊκή τέχνη, τα δημοτικά τραγούδια, τα ήθη και τα έθιμα, δηλαδή τα διαχρονικά στοιχεία της ελληνικής παράδοσης, βοήθησαν τους Έλληνες να αντισταθούν στον κίνδυνο της αφομοίωσης και να διαφυλάξουν την ελληνικότητά τους.

Ο ΠΑΡΟΙΚΙΑΚΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

Με ποιους τρόπους οι Έλληνες των παροικιών βοήθησαν τους υπόδουλους Έλληνες;

Η μετανάστευση Ελλήνων στο εξωτερικό, που άρχισε πριν από την Άλωση, συνεχίστηκε και έγινε πυκνότερη σε όλη την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας. Οι ελληνικές παροικίες στη Βενετία, στη Βιέννη, στην Τεργέστη και αλλού υπήρξαν εστίες οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ανάπτυξης ολόκληρου του Ελληνισμού. Στα σχολεία τους φοιτούσαν νέοι από τον ελλαδικό χώρο και από τα τυπογραφεία τους διοχετεύονταν χιλιάδες βιβλία στην υπόδουλη Ελλάδα. Στη Βιέννη εκδόθηκαν τα πρώτα φιλολογικά περιοδικά, η πρώτη ελληνική εφημερίδα και τα έργα του Ρήγα Φεραίου. Παράλληλα, Έλληνες της διασποράς χρηματοδοτούσαν την ίδρυση και λειτουργία σχολείων στα Γιάννενα, στη Σιάτιστα, στη Σμύρνη και αλλού.

ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ

Ραγιάδες: Ο όρος δήλωνε από το 18ο αι. μόνο τους μη μουσουλμανικούς πληθυσμούς, κυρίως τους χριστιανούς, που ζούσαν άθλια λόγω των φόρων και της καταπίεσης των Τούρκων.

Σχολή: καλλιτεχνική τεχνοτροπία ή λογοτεχνική τάση, που καθιερώνεται από έναν επιφανή δάσκαλο, καθώς και το σύνολο των μαθητών ή των οπαδών του που τις ακολουθούν, τις εφαρμόζουν.

Πρόκριτοι ή προεστοί ή κοτζαμπάσηδες ή δημογέροντες: ήταν κοινοτικοί άρχοντες των ελληνικών χριστιανικών κοινοτήτων επί Τουρκοκρατίας. Οι πρόκριτοι εκπροσωπούσαν τις χριστιανικές κοινότητες στις σχέσεις με την οθωμανική εξουσία σε θέματα διοικητικά, οικονομικά, τάξης και ασφάλειας κ.λπ.

Παραδουνάβιες Ηγεμονίες: ήταν οι ανατολικές παραδουνάβιες χώρες,  Μολδαβία και  Βλαχία, που αποτελούσαν τότε επικυρίαρχα τμήματα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (είχαν δηλαδή μια μορφή αυτονομίας, αλλά ο διοικητής τους διορίζονταν από τον σουλτάνο).

Νικόλαος Μαυρογένης (1735–1790)

Ήταν Δραγουμάνος (διερμηνέας) του Οθωμανικού στόλου και ηγεμόνας της Μολδοβλαχίας. Γεννήθηκε το 1735 στα Μάρμαρα της Πάρου και ήταν γιος του πλούσιου άρχοντα Πέτρου Μαυρογένη και της Πρεγουλίνας. Καταγόταν από εύπορη αριστοκρατική οικογένεια του νησιού, η οποία ήταν κλάδος της ιταλικής οικογένειας Μοροζίνι. Η οικονομική άνεση της οικογενείας επέτρεψε στον Νικόλαο Μαυρογένη να ασχοληθεί με την πνευματική του καλλιέργεια. Σε νεαρή ηλικία συνάντησε τον Τζεζάρλη Χασάν πασά, ο οποίος εντυπωσιάστηκε από την μόρφωση και την ευστροφία του και τον προσκάλεσε στην Κωνσταντινούπολη. Χάρη στη φιλία του με τον Χασάν πασά ο Νικόλαος διορίστηκε το 1770 δραγουμάνος του Οθωμανικού στόλου. Στην θέση αυτή διακρίθηκε για την ευφυΐα και την ευελιξία του. Αργότερα έγινε ηγεμόνας της Μολδοβλαχίας.

Ως ηγεμόνας Μολδοβλαχία,ς ο Μαυρογένης έκανε δωρεές στην Πάρο, όπως οι τρεις περίτεχνες βρύσες που βρίσκονται στη αγορά της Πάρου. Μία από αυτές βρίσκεται απέναντι από ένα από τα σπίτια του. Αυτές οι βρύσες (3) φέρουν την επωνυμία Νικόλαος Μαυρογένης 1777 και βρίσκονται μέσα στην παλαιά πόλη. Ο Νικόλαος Π. Μαυρογένης τις δώρισε γιατί στο νησί υπήρχε πρόβλημα λειψυδρίας και οι πηγές αυτές ήταν ιδιαίτερα προσβάσιμες από τους κατοίκους της Παροικίας. Είναι φτιαγμένες από μάρμαρο, με υπέροχο αρχιτεκτονικό στυλ και με θαυμαστά ανάγλυφα. Ενίσχυε όμως και μοναστήρια, ναούς καθώς και συμπολίτες του. Αξιοσημείωτο είναι πως ο Μαυρογένης ήταν συγγενής της Μαντώ  Μαυρογένους (θείος του πατέρα της) η οποία βοήθησε οικονομικά στο πόλεμο του ’21. Οι τάφοι της οικογένειας Μαυρογένη βρίσκονται στο προαύλιο χώρο της Εκατονταπυλιανής.

Για περισσότερες πληροφορίες μπείτε στη διεύθυνση:

https://blogs.sch.gr/earkouli/wp-admin/post.php?post=89&action=edit

Παροικία: είναι οι ομοεθνείς που κατοικούν σε μια ξένη χώρα.

ΠΑΡΑΔΟΥΝΑΒΙΕΣ ΗΓΕΜΟΝΙΕΣ

Δημοσιευμένο στην κατηγορία  ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ .